حکم عدم مطالعه قراردادهای بانکی

عدم مطالعه قراداد بانکی توسط مشتری

یکی از مسائلی که در بانک­ها وجود دارد این است که در برخی موارد مشتریان، قراردادهایی که با بانک منعقد می­کنند را مطالعه نمی­کنند و یا توجه ندارند که چه نوع قراردادی با آنان بسته می­شود و فقط به دنبال این هستند که مبلغی را از بانک دریافت کنند. با توجه به اینکه در معاملات هم طرفین باید بدانند چه معامله ­ای انجام می­دهند و از مفاد آن اطلاع داشته باشند و نیز یکی از چیزهایی که در معاملات مهم است وجود قصد در معاملات است که در مواردی که مشتری نمی­داند چه معامله­ ای با بانک انجام داده طبیعتاً قصد هم محقق نخواهد شد؛ و معامله باطل می شود لذا مراجع تقلید فرموده اند برای صحت قرارداد مشتری باید اجمالا بداندچه قراردادی می بندد.

1- آیت الله خامنه‌ای

سوال: کارمند بانک توضیحات شرعی قرارداد را به مشتری توضیح می‌دهد مثلا اینکه شما از طرف بانک وکیل هستید که کالایی را خریده و به قیمت بیشتر به خودتتان بفروشید و مشتریان معمولا اصل قرارداد را مطالعه نمی‌کنند.
1: آیا اینکه مشتری اجمالاً می‌داند که در قرارداد چه چیزهایی آمده اما تفصلاً نداند مشکلی از جهت صحت قرارداد به وجود می‌آید یا نه؟
2: اگر کارمند توضیحی به مشتری ندهد و مشتری نیز قرارداد را مطالعه نکند و فقط می‌داند که بانک یک تسهیلاتی را به وی می‌دهد و مبلغی بیشتر می‌گیرد فقط مثلاً می‌داند که نام قرارداد مثلا فروش اقساطی است که گاهی حتی این را هم نمی‌داند. در این صورت حکم این قرارداد چیست؟

جواب: ج1: به هر حال اگر بداند عمليات بانکى بر طبق قوانين مصوب مجلس شوراى اسلامى و مورد تأييد شوراى محترم نگهبان صورت مى‌گيرد، کافى است.[1]

2- آیت الله شبیری زنجانی

کارمند بانک توضیحات شرعی قرارداد را به مشتری توضیح می‌دهد مثلا اینکه شما از طرف بانک وکیل هستید که کالایی را خریده و به قیمت بیشتر به خودتتان بفروشید و مشتریان معمولا اصل قرارداد را مطالعه نمیکنند.
1: آیا اینکه مشتری اجمالا می‌داند که در قرارداد چه چیزهایی آمده اما تفصلا نداند مشکلی از جهت صحت قرارداد به وجود می‌آید یا نه؟
2: اگر کارمند توضیحی به مشتری ندهد و مشتری نیز قرارداد را مطالعه نکند و فقط می‌داند که بانک یک تسهیلاتی را به وی می‌دهد و مبلغی بیشتر میگیرد فقط مثلا می‌داند که نام قرارداد مثلا فروش اقساطی است که گاهی حتی این را هم نمی داند. در این صورت حکم این قرارداد چیست؟ سایه تان مستدام باد

جواب: ج1:اگر مشتري به بانك وكالت ميدهد كه قراردادي شرعي با او انجام دهد ولي تفصيلات آنرا نداند كافي است فعل بانک حمل بر صحت می شود و معامله صحيح است.[2]

3- آیت الله صافی

سوال1: کارمند بانک توضیحات شرعی قرارداد را به مشتری توضیح می‌دهد مثلا اینکه شما از طرف بانک وکیل هستید که کالایی را خریده و به قیمت بیشتر به خودتتان بفروشید و مشتریان معمولا اصل قرارداد را مطالعه نمی‌کنند.
1: آیا اینکه مشتری اجمالاً می‌داند که در قرارداد چه چیزهایی آمده اما تفصلاً نداند مشکلی از جهت صحت قرارداد به وجود می‌آید یا نه؟
2: اگر کارمند توضیحی به مشتری ندهد و مشتری نیز قرارداد را مطالعه نکند و فقط می‌داند که بانک یک تسهیلاتی را به وی می‌دهد و مبلغی بیشتر می‌گیرد فقط مثلاً می‌داند که نام قرارداد مثلا فروش اقساطی است که گاهی حتی این را هم نمی‌داند. در این صورت حکم این قرارداد چیست؟

جواب: ج2 :برای حلیت زیاده‌ای که بانک از اشخاص می‌گیرد تحقق معاملات نقد و فروش نسیه اقساطی لازم است و لذا لازم است طرفین قرارداد با توجه و اطلاع کامل وارد معامله شوند و در غیر این صورت گرفتن زیاده بانک جایز نیست.[3]

[2] . استفتا اینترنتی از سایت معظم له.

[3] . استفتا اینترنتی از سایت معظم له.