منظور از غریب الحدیث چیست؟

قرآن و همچنین احادیث پیامبر (صلی الله علیه و آله) و ائمه (علیهم السلام) مشتمل بر الفاظی بوده است که در فرهنگ آن زمان معلوم و مشخص بوده, ولی در طی دورۀ تطور زبان و لغات برای آیندگان نامأنوس یا سخت‌فهم شده است. علم غریب الحدیث به دنبال آن است که این لغات دیریاب و سخت‌فهم را برای مخاطبان زمان خود روشن سازد. نوشته‌های غریب الحدیث شباهت زیادی به فرهنگهای لغت دارد، با این تفاوت که دایرۀ آن محدود به لغاتی است که در احادیث وارد شده است.
النهایة تألیف ابن اثیر (م 606ق) از جامع ترین کتابهای اهل سنت در این موضوع است. مجمع ‌البحرین, تألیف فخرالدین طریحی (م 1085ق) نیز از کتابهای غریب الحدیث شیعه است که به «غریب ‌القرآن» نیز پرداخته است. از این‌رو مؤلف نام آن را مجمع البحرین نهاده است.