جمع بندی چرا بقیه به این نتیجه نرسیدند؟ (تشکیل حکومت و ولایت فقیه)

کارشناس بحث: استاد کریم

اولا این مساله ورای فقط مربوط به امام خمینی (ره) نیست. شما قبل از این اگر با این روال بخواهید پیش بروید باید به خود اهل بیت اشکال کنید چون غیر از امام علی علیه السلام هیچ امامی حکومت نداشته است د رحالی که با وجود امام حکومت غیر او جور ونامشروع است. واین بخاطر این بوده که زمینه فراهم نبوده است وامام عصر(عج) هم به همین خاطر غایب شده اند(البته یکی از علل) شما بفرمایید در زمان کدام عالم دینی وفقیه شیعه زمینه تشکیل حکومت اسلامی بوده واو کوتاهی کرده است؟
در زمان امام خمینی(ره) شرایط به گونه ای رقم خورد که این زمینه وتکلیف بوجود آمد که این حکومت دینی باید تشکیل شود که قبلا این زمینه نبود والا یک قرن بیشتر قبل زا امام مرحوم نراقی در کتاب عوائد الایام نظریه ولایت فقیه عین همانی که امام خمینی بیان داشته اند گفته اند والان موجود است. وصاحب جواهر در کتاب جواهر همینطور وسایر بزرگان. ولی زمینه تشکیل حکومت برای آنها فراهم نبوده است.
امام خمینی وسایر بزرگانی که نامشان بردهشد در کتب خود ادله لزوم تشکیل حکومت ولایت فقیه را بیان داشته اند ونحن ابناء الدلیل، شما می توایند این ادله بخوانید که عمدتا آیه وحدیث هستند بعد بفرمایید کدام دلیل دینی این نظریه را در می کند. چون برا یدفع همین شبهه ها امام قبل از تشکیل حکومت نظریه ولایت مطلقه فقیه وحکومت اسلامی را در بین فقهاء وطلاب به طور مفصل مطرح کردند والان هم این کتابها موجود است.

جمع بندی: چرا بقیه به این نتیجه نرسیدند؟ (تشکیل حکومت و ولایت فقیه)
سوال: چرا قبل از امام خمینی هیچ فقیه دیگری در این 1000سال به این نتیجه نرسیدند که باید حکومت تشکیل دهند واولین بار ایشان به این مساله اقدام کردند.
جواب: مساله ولایت مطلقه فقیه ومشروعیت او بر حاکمیت مسلمانان چیزی نیست که برخلاف برداشت برخی روشن فکران ودانشجویان وعموم اولین بار امام خمینی مطرح کرده باشند بلکه حداقل تا بحال با مطالعه بنده قبل از همه اینها مرحوم علامه محمد تقی مجلسی متوفای قرن11(1070ق) به این مساله اشاره داشته اند.
ایشان در توضیح حدیثی می فرمایند:
رَوَى سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ الْمِنْقَرِيُّ عَنْ حَفْصِ بْنِ غِيَاثٍ قَالَ‏ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع:
مَنْ يُقِيمُ الْحُدُودَ السُّلْطَانُ أَوِ الْقَاضِي فَقَالَ إِقَامَةُ الْحُدُودِ إِلَى مَنْ إِلَيْهِ الْحُكْم؛أي يقيم الإمام و الحاكم أيضا،و لا شك في المنصوب الخاص أما العام كالفقيه فالظاهر منه أنه يقيم الحدود للأخبار السالفة في باب القضاء من قوله عليه السلام (قد جعلته‏ حاكما) و يحتمل كونه منصوبا لرفع المنازعة لكن اللفظ عام و لا مخصص ظاهرا[1]
طبق حدیث شریف حفص از امام صادق علیه السلام می پرسد: چه کسی حدود را اقامه می کند؟ سلطان یا قاضی. امام می فرمایند: اقامه حدود با کسی است که حکم به دست اوست.
ایشان در توضیح می فرمایند: یعنی امام ویا حاکم حدود را اجرا می کنند شکی نیست که منصوب خاص اقامه حدود می کند( یعنی کسی که از طرف امام برای اقامه حدود تعیین شده است)اما منصوب عام مثل فقیه ظاهر حدیث این است که او هم اقامه حدود می کند، بخاطر روایاتی که قبلا در بحث قضاگذشت از جمله مفبوله عمر بن حنظله گه در آن اما صادق علیه السلام می فرمایند: من فقهاء را بر شما حاکم قرار دادم، احتمال داده می شود که فقیه منصوب در رفع نزاع است، ولکن لفظ(حاکم ) عام است وظاهرا مخصصی ندارد ککه آن را محدود به قضا کند.
نتیجه سخن علامه مجلسی است که ولایت فقیه مطلقه وعام است چون حاکم از جانب اهل بیت است.
اما بعد از ایشان مرحوم ملا احمد نراقی در کتاب عوائد الایام مساله ولایت مطلقه فقیه را مطرح کرد قریب به دویست سال قبل از این وادله روایی آن را مورد بحث وبررسی قرار داده ود رنتیجه ولایت مطلقه را اثبات می کنند. وبعد صاحب جواهردرکتاب جواهر خود که می فرمایند کسی که ولایت فقیه را قبول نداشته باشد بوی فقه را نچشیده است.

لذا بحث ولایت مطلقه فقیه بحثی است که از قدیم بین فقهاء مطرح بوده است.

برای مطالعه بیشتر در این زمینه می توان به منابع زیر مراجعه کرد:
1-امام خمینی، کتاب البیع، ج2، ص615 به بعد، موسسه نشر آثار امام خمینی، 1421ق، چ اول.
2- منتظری حسینعلی، دراسات فی ولایة الفقیه وفقه الدولة الاسلامیه، قم، نشر تفکر، 1409، چ دوم.
وسایر کتابهایی که توسط علامه تهرانی، جوادی آملی، مرحوم استاد معرفت وغیره در این زمینه نوشته شده است.

---

[/HR][1] . مجلسی،روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه (ط القديمة) ؛ ج‏10 ؛ ص213، نشر موسسه فرهنگی کوشانبور، قم، 1406، چاپ دوم