جمع بندی واژه امامزاده از چه زمانی وارد عرف شیعه شده است؟

پرسش:
به چه کسی امام‌ زاده گفته می‌شود؟

پاسخ:
امام‌ زاده به فرزند یا نواده یکی از امامان دوازده‌گانه شیعه (1) و نیز مقبرهٔ آنان گفته می‌شود. همچنین کسانی که فرزند یکی از ائمه معصومین (علیهم السلام) باشند یا این که نسبشان با یک یا چند واسطه از طرف پدری به امام معصوم (علیه‌ السلام) برسد. بنا بر این به نوادگان دور هم در عرف امام‌ زاده می‌گویند.
اما در مورد ورود واژه امام‌ زاده به عرف شیعه باید عرض کنم که تاریخ دقیقی برای ورود این واژه به لغت فارسی نیست؛ اما از آن جا که مرحوم قزوینی در کتاب «النقض» این واژه را به کار برده (2) می‌توان گفت استعمال لغت امام‌ زاده در قرن ششم معمول بوده است و شاید به دوران قبل از آن هم بازگردد. البته باید گفت که این واژه را برخی به عنوان اسم هم به کار بردند مثل امام رکن الدین امام‌ زاده (3) و مسلّم است که این واژه فارسی است و از لغت عرب وارد زبان فارسی نشده است.
نکته دیگر این که امام‌ زادگانی که در اعتقادات خود شیعه اثناعشری نیستند، باز امام‌ زاده اطلاق می‌شوند اگر چه در اعتقادات مشکل داشته باشند؛ چون از نوادگان معصومین (علیهم السلام) هستند.
اما این که در کشورهای دیگر چه اصطلاحی برای امام‌ زاده به کار می‌رود باید به فرهنگ لغات کشور مزبور مراجعه کرد.

ـــــــــــــــــــــــ
(1) معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، مؤسسه امیر کبیر، تهران.
(2) قزوینی، عبدالجلیل، النقض، ص 198، 569.
(3) ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الإسلام، ج 44، ص 42.

با سلام
بنده هم هوش و ذکاوت شما را تحسین میکنم
این که بنده گفتم به مقبره امامزادگان هم امامزاده میگویند در عرف این گونه است عرف جامعه به محل دفن آنان امامزاده میگوید و پر واضح است که این امر از باب ذکر حال و اراده محل است