جمع بندی آیا در بهشت افراد درجه پایین حسرت نعمات افراد درجه بالاتر را می خورند؟یعنی در بهشت هم غم هست؟

تب‌های اولیه

9 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
آیا در بهشت افراد درجه پایین حسرت نعمات افراد درجه بالاتر را می خورند؟یعنی در بهشت هم غم هست؟

بسم الله نور علی نور......با سلام...فکر نکنم انسانی باشه که حسرت چیزی رو در زندگی نخورده باشه....کمبود ها و فقر های مادی و معنوی و روحی و روانی وهزار بدبختی دیگه...خلاصه برای همه واضحه که حسرت نداشتن هرگونه نیاز و دلبستگی بسیار تلخ است....من در حدیثی خوندم که هر انسانی چه مومن چه کافر بمیرد در آخرت حسرت می خورد....کافر حسرت اینکه چرا اعمال خوب نداشته که بره بهشت و مومن حسرت اینکه چرا اعمال خوب بیشتری نداشته تا بیشتر بهشت گوارای وجودش بشه....اما سوال من:می دانیم هرکس بقدر اعمال او بهشت رو بهش می دهند...پس شکی نیست که در بهشت نیز همانند دنیا یکی کم داره و یکی زیاد و هم شکی نیست که یکی یه چیزی داره که دیگری به هیچ وجه نداره....خب آیا وقتی در بهشت هم کلی اختلاف هست و صد در صد حسرت آدمی هرآن با اوست....پس آنجا نیز غمگین و به تعبیری بدبختی هست....ولی بهشت که غم نباید باشه....یعنی آیا درجات بالای بهشت افراد درجات پایین رو نمیبینند و رابطه ندارند؟ که موجب حسرتشون نشه؟ اگرم اینطوری باشه بازم نبینن حداقل می دونن که درجات بالاتری هست....همینم کلی حسرت داره...هرچند در احادیث آمده که همه حسرت می خورند...آیا در بهشت هم میشه کار خوب کرد وقتی که شری نیست که بحسابش وقتی قبول شدی درجه بگیری بری درجات بهشت بالاتر.....پس این حسرت چی میشه.... صد در صد مثلا یک نفر هست یک درجه بهشت رو داره...یکی دیگه هست میلیون درجه از نعمات بهشت رو داره...خب ناخودآگاه آدم حسرت می خوره....وحسرت یعنی غم در بهشت هم غمی نیست جور در نمیاد....آیا عدالت خداوند صدق می کنه که روزی بر یه حکمتی که ازش آگاه نیستیم همه به تمام درجات بهشت برسند؟ با تشکر معذرت بابت طولانی شدن سوال....امیدوارم بهشت گوارای وجودتان شود...ان شا الله...و همچنین اصل کاری دیدار خداوندو پیامبرش صلوات الله علیه....ممنون

[=arial]

با نام الله


[=arial]


[=arial] کارشناس بحث: استاد شعیب

با سلام خدمت شما دوست گرامی
بهشت بنا به فرموده قرآن و روایات دارای مراتبی است و عدالت خدا حکم می مند که بهشت دارای درجات باشد.
وَمَنْ يَأْتِهِ مُؤْمِنًا قَدْ عَمِلَ الصَّالِحَاتِ فَأُوْلَئِكَ لَهُمُ الدَّرَجَاتُ الْعُلَی (طه 75)
و هر كه مؤمن به نزد او رود در حالى كه كارهاى شايسته انجام داده باشد براى آنان درجات والا خواهد بود
هم چنين علي عليه السلام در ويژگي بهشت مي فرماييد: «درجات متفاضلات و منازل متفوتات؛ بهشت داراي درجاتي است که برخي برتر از ديگري است و داراي منزل گاه هاي متفاوتي است». (ميزان الحکمه، ج 1، ص 432)
هم چنين در روايات است که امام زين العابدين مي فرمايند: «بر شما باد به قرآن، براستي که خداوند بهشت را آفريد و درجات و مراتب آن را به اندازه آيات قرآن قرار داد، پس هر کس در آنجا آيه اي از قرآن بخواند به او مي گويند بخوان و بالا برو و هر کس از اينان که وارد بهشت مي شوند درجه اي بالاتر از آن نيست به جز درجه انبياء و صديقون». (ميزان الحکمه، ج 1، ص 432)

اما بنا بر ادله عقلی و نقلی( روایی و آیات) بهشت جایگاه امن و راحتی است که در آن هیچگونه غم و اندوه و ناراحتی نیست و پاداش بهشتی خالص است و با هیچ ناگوارایی همراه نیست اگر می خورند مشکلات هضم و دفع را ندارند و اگر ... هیجچ ناراحتی در کار نیست

و قالوا الحمد لله الّذى اذهب عنا الحزن ان ربنا لغفور شكور (34)

الّذى احلنا دار المقامه من فضله لا يمسنا فيها نصب و لا يمسنا فيها لغوب (35)

و گويند ستايش خدايى را كه غم و اندوه را از ما ببرد كه پروردگارمان آمرزنده و شكور است (34).

همان خدايى كه از كرم خويش ما را به اين سراى دائم درآورد كه در اينجا رنج و ملالى به ما نرسد (35).


اما سوال مهم این است که چگونه افراد در بهشت از این که درجه بالاتر را ندارند مغموم نمی شوند:

اولا بهشت نمود کمالات و دارایی های انسان است و هر کس به اندازه کمالات دینی خود از بهشت متنعم می شود
ثانیا : این استفاده از بهشت و قرار گرفتن در مقامات و لذت بردن آن بسته به کمالات افراد است و تا وقتی به آن مرتبه نرسند آن لذت برایشان تعریف نشده و نمی توانند از آن بهره ببرند و حتی دیدن این که کسی از آن نعمت استفاده می کند او را مغموم نمی سازد چرا که به آن مرتبه درکی نرسیده است که آن لذت را درک کند و بهشت و نعماتش از این سنخ نعمت های تکوینی است.
بنابراین افراد رده های پایین تر به ممتازان رده های بالاتر حسرت نمی برند. حسرت از جمله عذابهای سخت روحی است که در بهشت راه ندارد. این افراد همچون کودکانی هستند که از بازی های کودکانه متلذذ می شوند و هیچ درکی از لذتهای بزرگتری همچون لذات جنسی ندارند و آرزوی آن را هم در سر نمی پرورانند. زیرا برای متلذذ شدن به لذاتی بزرگتر، لازم است که کودک بالغ شود و ظرفیت ها و تواناییهای لازم را بیابد تا ادراک لذت برایش میسر شود .

همچنین کسانی که در دنیا عشق را تجربه نکرده اند، نه درکی از لذت وصال به محبوب دارند، و نه به عشاق حسرت می برند. اما آنکه عاشق شده است، می داند هیچ لذتی با لذت وصال به معشوق برابری نمی کند. عاشق ظرفیت روحی برتری پیدا کرده که دیگران از آن بهره ای ندارند. از همین رو می توان گفت کسانی که در دنیا لذت عبادت را درک نکرده و آنقدر ظرفیت معنوی خود را رشد نداده اند که روح عبادت را درک کند، در بهشت هم درکی از لذاتی که پاداش عباداتند، پیدا نخواهند کرد.
به عنوان مثال کسانی که اهل معنویت هستند در کنار عرفا بودن را غنیمت می دانند و از آن لذت می برند و ساعت ها در خدمت آنها بودن برایشان از هر سفر و گردشی در طبیعت لذت بخش تر است در حالی که افراد دیگر که به تفریح می پردازند نه تنها با دیدن آنها غبطه نمی خورند شاید خود را در لذت اکمل از آنها بدانند.
نعمات بهشتیان اعم از مادی و معنوی همه بر اساس شان و مرتبت ایشان تقسیم می شود. لذا اگر چه همه از قصرهای مجلل و همسران و دیگر نعمات بهشتی برخوردارند، اما کیفیت آنها متناسب با درجاتشان فرق دارد. من جمله میزان دیدار و همنشینی با بزرگان بهشتی همچون پیامبران و امامان نیز بسته به درجات بهشتیان متغیر است. همچنین بالاترین نعمت بهشت که بنابر نقل، لذت درک خدا و رضایت اوست، نیز بستگی به شان بهشتیان دارد .

روای گوید از حضرت رضا علیه السّلام پرسیدم: نظر شما در باره این حدیث كه أهل حدیث نقل مى‏كنند: «أهل ایمان از منازل و مقامات خود در بهشت، خدا را زیارت مى‏كنند» چیست؟

حضرت رضا علیه السّلام فرمود: اى أبا صلت، خداوند تبارك و تعالى حضرت محمّد صلّى اللَّه علیه و آله را بر تمام مخلوقین، حتى فرشتگان و انبیاء عظام، برترى داده است، و بیعت كردن با او را به منزله بیعت با خود ساخته و زیارت و دیدار پیامبر را در دنیا و آخرت به منزله زیارت و دیدار خود شمرده است،... و درجه و مقام پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله در بهشت از تمام درجات بالاتر است، پس هر كس از درجه و مقام خود در بهشت؛ آن حضرت را زیارت كند، خداوند تبارك و تعالى را زیارت كرده است.
ولي در عين حال مسلم آن است كسي كه وارد بهشت شود در هر شان و مرتبه و درجه اي كه قرار داشته باشد، از يك سري خدمات عمومي بهشت و از امتيازات كلي زندگي بهشتي برخوردار مي شود. از جمله اينكه در بهشت، مرگ و بيماري، غم و اندوه، رنج و درد وجود ندارد. هيچ نوع عذاب روحي و جسمي بهشتيان را آزار نخواهد داد؛ كه اصلا آزار و سختي با اصالت بهشت سازگار نيست.
اما فارغ از درجات عمومي كه براي همگان يكسان است، نعمتهايي در بهشت وجود دارد كه به برخي اختصاص داشته كه ديگران از آن محروم هستند و بالاترين درجه آن رسيدن به مرحله قرب الهي است كه خداوند در قرآن از آن به برترين درجه بهشت ياد مي كند"خداوند به مردان و زنان باايمان، باغهايى از بهشت وعده داده كه نهرها از زير درختانش جارى است جاودانه در آن خواهند ماند و مسكن‏هاى پاكيزه‏اى در بهشتهاى جاودان (نصيب آنها ساخته) و (خشنودى و) رضاى خدا، (از همه اينها) برتر است و پيروزى بزرگ، همين است."(توبه (9)آيه 72.)

آیه الله جوادی در این باره می فرمایند:
افرادی که وارد بهشت می گردند، ديگر غم و اندوه در آن نيست: «لا يَمَسنا فيها نصب ولا يمَسنا فيها لَغوب» فاطر/35 البته با اين توضيح كه افراد بهشتي كه داراي درجات گوناگونند، از آنچه خود دارند لذت مي‏برند و نسبت به آنچه ديگران دارند غبطه مي‏خورند، نه حسد. همانند قواي نفساني كه هر يك از آنها ادراك يا تحريك خاصِ خود را اعِمال مي‏كند و لذت مي‏برد و از آنچه ساير قوا دارند و او ندارد رنج نمي‏برد؛ يعني هرگز نيروي باصره در اندوه نشنيدن به سر نمي‏برد، چنانكه نيروي سامعه غمِ نديدن را ندارد. زبانِ حال هر قوه‏اي «ما مِنا اِلا لَه مَقام مَعلوم» صافات/164 است. درجات بهشت هم چنين است، هر كس در جاي خود قرار دارد، رنج نمي‏برد و غصه و حسرت نمي‏خورد. اگر حسرت و رنج و اندوهي هست در صحنه قيامت و قبل از ورود به بهشت است؛ زيرا جنت، دارلسلام است و در دار سلامت مجالي براي رنج وجود ندارد.


شعیب;520231 نوشت:
با سلام خدمت شما دوست گرامی
با سلام مجدد و تشکر فراوان از پاسخ های محکم و زیبایتان....اگر ممکن است این یکی را نیز پاسخ بدید ممنون: می دانیم مثلا عذا خوردن خیلی لذت بخش است.....و قطعا در بهشت خیلی لذیذ تر هست اما انسان چه زمانی لذت بیشتری از خوردن غذا می برد؟ زمانی که گرسنه و گرسنه تر باشد....چه زمانی لذت خواب را می برد زمانی که بیش از حد خسته باشد.....خب خستگی و گرسنگی واضح است که ضعف است....یعنی برخی لذات هستند که با ضعف و فقر معنا پیدا می کنند....پس آیا در بهشت هم چنین فقر و ضعف هایی هست؟ چون گرسنه نباشیم که دیگه غذا لذت نداره....خسته نباشیم که خواب لذت نداره....و خستگی بی شک دردناک است....پس بااین شرایط آیا باز هم نمی توان ضعف و فقر و درد رو در مواردی استثنا در بهشت نوعی لزوم دانست؟

nothing;520250 نوشت:
مثلا عذا خوردن خیلی لذت بخش است.....و قطعا در بهشت خیلی لذیذ تر هست اما انسان چه زمانی لذت بیشتری از خوردن غذا می برد؟ زمانی که گرسنه و گرسنه تر باشد....چه زمانی لذت خواب را می برد زمانی که بیش از حد خسته باشد.....خب خستگی و گرسنگی واضح است که ضعف است....یعنی برخی لذات هستند که با ضعف و فقر معنا پیدا می کنند....پس آیا در بهشت هم چنین فقر و ضعف هایی هست؟ چون گرسنه نباشیم که دیگه غذا لذت نداره....خسته نباشیم که خواب لذت نداره....و خستگی بی شک دردناک است....پس بااین شرایط آیا باز هم نمی توان ضعف و فقر و درد رو در مواردی استثنا در بهشت نوعی لزوم دانست؟

لذت هاي بهشتي با دنيا بسيار متفاوت است . در بهشت، لذت ها واقعي است نه اينكه حاصل رفع درد و رنج ناشي از محروميت ها باشد چون در بهشت رنجي وجود ندارد .نه رنج گرسنگي و نه رنج تشنگي و نه هيچ رنج ديگر.در قرآن كريم با اين مطلب تصريح شده كه بهشتيان هيچ كدام از اين درد ها را نخواهند داشت،ولي با اين حال مي توانند از نعمتهاي بهشتي به هر اندازه كه مايل باشند استفاده كنند. قرآن كريم از قول خداوند كريم به حضرت آدم آنگاه كه او را براي مدتي وارد بهشت مي كند مي فرمايد:

«ان لك الا تجوع فيها و لا تعري. و انك لا تظمؤا فيها و لا تضحي » (طه-118و 119)

( همانا براي تو در بهشت آن است كه نه هرگز گرسنه شوي و نه برهنه و عريان ماني. و نه هرگز در آنجا به تشنگي و گرماي آفتاب آزار بيني. )

اما با اين حال از حضرت آدم مي خواهد كه به اتفاق همسرش وارد بهشت شده و از نعمت هاي آن استفاده كنند و اين در حالي است كه احساس گرسنگي هم در آنها وجود ندارد.

« و قلنا يا آدم اسكن انت و زوجك الجنه و كلا منها رغدا حيث شئتما ...» (بقره -35)

(و گفتيم كه اي آدم تو با همسر خود در بهشت ساكن شو و از آن هر چه مي خواهيد بخوريد...)

با توجه به اين آيه و آيه قبل نشان مي دهد كه از يك طرف رنج گرسنگي را نخواهند چشيد و از طرف ديگر هر چه بخواهند مي توانند بخورند نتيجه اين كه خوردن بهشتيان براي رفع گرسنگي نيست بلكه براي صرف لذت بردن است . علاوه بر اين كه چون گرسنگي نيست رنج سيري و پرخوري هم نخواهد داشت .
به عبارت دیگر تمامی این کارهای انسان از خوردن و آشانیدن و ارضای میل جنسی برای رسیدن به یک نوع کمال برتر در زندگی است البته این کمالات که مثالهای آن زده شد از نوع کمالات جسمانی انسان است و همچنین کتاب می خواند برای کمال روحانی و... و از رسیدن به این کمالات لذت می برد در بهشت چون میدان ظهور داشته هاست نه میدان تکامل از نتیجه این لذات بدون داشتن آن نقایص استفاده کرده و متنعم می شود

اصحاب از رسول خدا سؤال می کنند:
هوای بهشت چگونه است؟
وقتی عده ای اين سؤال را می پرسند، جواب می شنوند:
در بهشت، خورشيد و آفتاب وجود ندارد و سرما هم نيست تا باعث آزار اهل بهشت شود.
می پرسند:
چرا خورشيد و آفتاب در بهشت نيست؟
به آن ها جواب داده مي شود:
برای اينکه اگر حوريه ای چهره ی خويش را در اين دنيا نمايان سازد، از نور جمال و زيبايي او، خورشيد بی فروغ می گردد. با بودن بی نهایت حوريه در بهشت، ديگر چه نيازی به روشنايی خورشيد است؟
مردم می پرسند:
غذای اهل بهشت چگونه است؟
پاسخ به آن ها داده می شود:
در جلو بهشتيان، ظرف هايی از طلا گردش داده می شود، که لذيذترين و خوشمزه ترين غذاها در آن ظرف ها ديده می شود.
چون بهشتيان هر چه خواستند از آن غذاها خوردند، جرعه ای از آب بهشت می آشامند که تمام غذاهای خورده شده را هضم کرده و تبديل به عرق معطر و خوشبو می کند.
مؤمنان، دوست دارند که درباره ی نعمت ها بيشتر بدانند، و خداوند، آيه ای را بر پيامبرش می فرستد.
مَثَلِ بهشتی که به اهل تقوا وعده داده شده است، چنان است که از زير ساختمان ها و درختانش، نهرهای آب جاری است، و خوردنی و آشاميدنی آن دايمی است؛ زيرا هر ميوه ای که از درخت می چينند، دو مرتبه به جای آن روييده می شود و هر غذايی که از آن می خورند، به فرمان خداوند، آن غذا دوباره به حال اولش باز می گردد.
آبی که در نهرهای بهشتی جاری است، هرگز دچار ماندگی و آلودگی نمی شود و هميشه شفاف و زلال و خوش طعم است.






شعیب;520488 نوشت:
«ان لك الا تجوع فيها و لا تعري. و انك لا تظمؤا فيها و لا تضحي » (طه-118و 119)

( همانا براي تو در بهشت آن است كه نه هرگز گرسنه شوي و نه برهنه و عريان ماني. و نه هرگز در آنجا به تشنگي و گرماي آفتاب آزار بيني. )

خب شاید منظور خدا این بوده که گرسنه باقی نمی مونی....وگرنه گرسنه باشی و غذا بخوری منظورش نیست....مثلا هروقت انسان بخواد با اراده خودش یک چشم بهم زدن اوج گرسنه بشه و با نهایت لذت غذای بهشتی بخوره...چون هیچ شکی نیست که اوج لذت غذا خوردن در گرسنگی است.....پس شکی نیست که منظور خدا از اینکه هرگز گرسنه نیستی در بهشت این است که گرسنه باقی نمی مونی و آزارت نمی ده

nothing;520697 نوشت:
خب شاید منظور خدا این بوده که گرسنه باقی نمی مونی....وگرنه گرسنه باشی و غذا بخوری منظورش نیست....مثلا هروقت انسان بخواد با اراده خودش یک چشم بهم زدن اوج گرسنه بشه و با نهایت لذت غذای بهشتی بخوره...چون هیچ شکی نیست که اوج لذت غذا خوردن در گرسنگی است.....پس شکی نیست که منظور خدا از اینکه هرگز گرسنه نیستی در بهشت این است که گرسنه باقی نمی مونی و آزارت نمی ده

با سلام خدمت شما دوست گرامی
محاسبات ما دنیایی است آنقدر کمالات مکتسبه ما با زحمت همراه بوده که قیاس آخرت را به دنیا می کنیم.
لذت یک نوع کمال روح است که در دنیا از کانال جسم به ما می رسد. حال اگر ظرفی پیدا شود که در آن لذت بدون نواقص جسمانی به ما برسد دیگر نیازی به گرسنگی برای لذت خوردن و تشنگی برای لذت نوشیدن نیست.
در بهشت غیر از این ها چیز های عجیب دیگری هست مثلا فرد غذا می خورد آب می آشامد اما فضولات ندارد نیاز به دستشویی ندارد!!
اما در باره آیه باید عرض کنم که توجیه شما در آیه خلاف ظاهر است و هیچ دلیلی برای این خلاف ظاهر نداریم.
آیه دقیقا می فرماید" لا تظموا فیها" و این دلالت می کند که اصلا تشنه نمی شوند.

[="Comic Sans MS"]ما به هیچ وجه نمی توانیم بهشت را تصور کنیم اما می توانیم در آن بیندیشیم بنا به فرموده های مکرر در قرآن که ما را به اندیشیدن دعوت کرده :
اما در بهشت هیچ گونه از صفات انسانی که به خداوند مربوط نیست وجود ندارد و فقط صفات خداوند در آن هست غم و اندوه و حسرت و پشیمانی
از صفات جسم شماست و روح شما که از خداوند است به آن نیازی ندارد پس در بهشت هیچ افسوسی وجود ندارد..........

سوال 1:
اگر بهشتیان با هم ملاقات دارند و مراتب همدیگر را در بهشت می بینند آیا به درجات بالاتر از خود غبطه نمی خورند و حسرت آن را نمی برند ؟
در این صورت ر بهشت هم غم و هم وجود دارد

جواب:

بهشت بنا به فرموده قرآن و روایات دارای مراتبی است و عدالت خدا حکم می مند که بهشت دارای درجات باشد.
وَمَنْ يَأْتِهِ مُؤْمِنًا قَدْ عَمِلَ الصَّالِحَاتِ فَأُوْلَئِكَ لَهُمُ الدَّرَجَاتُ الْعُلَی (1)
و هر كه مؤمن به نزد او رود در حالى كه كارهاى شايسته انجام داده باشد براى آنان درجات والا خواهد بود
هم چنين علي عليه السلام در ويژگي بهشت مي فرماييد: «درجات متفاضلات و منازل متفوتات؛ بهشت داراي درجاتي است که برخي برتر از ديگري است و داراي منزل گاه هاي متفاوتي است». (2)
هم چنين در روايات است که امام زين العابدين مي فرمايند: «بر شما باد به قرآن، براستي که خداوند بهشت را آفريد و درجات و مراتب آن را به اندازه آيات قرآن قرار داد، پس هر کس در آنجا آيه اي از قرآن بخواند به او مي گويند بخوان و بالا برو و هر کس از اينان که وارد بهشت مي شوند درجه اي بالاتر از آن نيست به جز درجه انبياء و صديقون». (3)

اما بنا بر ادله عقلی و نقلی( روایی و آیات) بهشت جایگاه امن و راحتی است که در آن هیچگونه غم و اندوه و ناراحتی نیست و پاداش بهشتی خالص است و با هیچ ناگوارایی همراه نیست اگر می خورند مشکلات هضم و دفع را ندارند و اگر ... هیجچ ناراحتی در کار نیست


و قالوا الحمد لله الّذى اذهب عنا الحزن ان ربنا لغفور شكور (4)


الّذى احلنا دار المقامه من فضله لا يمسنا فيها نصب و لا يمسنا فيها لغوب (5)


و گويند ستايش خدايى را كه غم و اندوه را از ما ببرد كه پروردگارمان آمرزنده و شكور است


همان خدايى كه از كرم خويش ما را به اين سراى دائم درآورد كه در اينجا رنج و ملالى به ما نرسد



اما سوال مهم این است که چگونه افراد در بهشت از این که درجه بالاتر را ندارند مغموم نمی شوند:

اولا بهشت نمود کمالات و دارایی های انسان است و هر کس به اندازه کمالات دینی خود از بهشت متنعم می شود
ثانیا : این استفاده از بهشت و قرار گرفتن در مقامات و لذت بردن آن بسته به کمالات افراد است و تا وقتی به آن مرتبه نرسند آن لذت برایشان تعریف نشده و نمی توانند از آن بهره ببرند و حتی دیدن این که کسی از آن نعمت استفاده می کند او را مغموم نمی سازد چرا که به آن مرتبه درکی نرسیده است که آن لذت را درک کند و بهشت و نعماتش از این سنخ نعمت های تکوینی است.
بنابراین افراد رده های پایین تر به ممتازان رده های بالاتر حسرت نمی برند. حسرت از جمله عذابهای سخت روحی است که در بهشت راه ندارد. این افراد همچون کودکانی هستند که از بازی های کودکانه متلذذ می شوند و هیچ درکی از لذتهای بزرگتری همچون لذات جنسی ندارند و آرزوی آن را هم در سر نمی پرورانند. زیرا برای متلذذ شدن به لذاتی بزرگتر، لازم است که کودک بالغ شود و ظرفیت ها و تواناییهای لازم را بیابد تا ادراک لذت برایش میسر شود .


همچنین کسانی که در دنیا عشق را تجربه نکرده اند، نه درکی از لذت وصال به محبوب دارند، و نه به عشاق حسرت می برند. اما آنکه عاشق شده است، می داند هیچ لذتی با لذت وصال به معشوق برابری نمی کند. عاشق ظرفیت روحی برتری پیدا کرده که دیگران از آن بهره ای ندارند. از همین رو می توان گفت کسانی که در دنیا لذت عبادت را درک نکرده و آنقدر ظرفیت معنوی خود را رشد نداده اند که روح عبادت را درک کند، در بهشت هم درکی از لذاتی که پاداش عباداتند، پیدا نخواهند کرد.
به عنوان مثال کسانی که اهل معنویت هستند در کنار عرفا بودن را غنیمت می دانند و از آن لذت می برند و ساعت ها در خدمت آنها بودن برایشان از هر سفر و گردشی در طبیعت لذت بخش تر است در حالی که افراد دیگر که به تفریح می پردازند نه تنها با دیدن آنها غبطه نمی خورند شاید خود را در لذت اکمل از آنها بدانند.
نعمات بهشتیان اعم از مادی و معنوی همه بر اساس شان و مرتبت ایشان تقسیم می شود. لذا اگر چه همه از قصرهای مجلل و همسران و دیگر نعمات بهشتی برخوردارند، اما کیفیت آنها متناسب با درجاتشان فرق دارد. من جمله میزان دیدار و همنشینی با بزرگان بهشتی همچون پیامبران و امامان نیز بسته به درجات بهشتیان متغیر است. همچنین بالاترین نعمت بهشت که بنابر نقل، لذت درک خدا و رضایت اوست، نیز بستگی به شان بهشتیان دارد .


روای گوید از حضرت رضا علیه السّلام پرسیدم: نظر شما در باره این حدیث كه أهل حدیث نقل مى‏كنند: «أهل ایمان از منازل و مقامات خود در بهشت، خدا را زیارت مى‏كنند» چیست؟


حضرت رضا علیه السّلام فرمود: اى أبا صلت، خداوند تبارك و تعالى حضرت محمّد صلّى اللَّه علیه و آله را بر تمام مخلوقین، حتى فرشتگان و انبیاء عظام، برترى داده است، و بیعت كردن با او را به منزله بیعت با خود ساخته و زیارت و دیدار پیامبر را در دنیا و آخرت به منزله زیارت و دیدار خود شمرده است،... و درجه و مقام پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله در بهشت از تمام درجات بالاتر است، پس هر كس از درجه و مقام خود در بهشت؛ آن حضرت را زیارت كند، خداوند تبارك و تعالى را زیارت كرده است.
ولي در عين حال مسلم آن است كسي كه وارد بهشت شود در هر شان و مرتبه و درجه اي كه قرار داشته باشد، از يك سري خدمات عمومي بهشت و از امتيازات كلي زندگي بهشتي برخوردار مي شود. از جمله اينكه در بهشت، مرگ و بيماري، غم و اندوه، رنج و درد وجود ندارد. هيچ نوع عذاب روحي و جسمي بهشتيان را آزار نخواهد داد؛ كه اصلا آزار و سختي با اصالت بهشت سازگار نيست.
اما فارغ از درجات عمومي كه براي همگان يكسان است، نعمتهايي در بهشت وجود دارد كه به برخي اختصاص داشته كه ديگران از آن محروم هستند و بالاترين درجه آن رسيدن به مرحله قرب الهي است كه خداوند در قرآن از آن به برترين درجه بهشت ياد مي كند"خداوند به مردان و زنان باايمان، باغهايى از بهشت وعده داده كه نهرها از زير درختانش جارى است جاودانه در آن خواهند ماند و مسكن‏هاى پاكيزه‏اى در بهشتهاى جاودان (نصيب آنها ساخته) و (خشنودى و) رضاى خدا، (از همه اينها) برتر است و پيروزى بزرگ، همين است."(6)

آیه الله جوادی در این باره می فرمایند:
افرادی که وارد بهشت می گردند، ديگر غم و اندوه در آن نيست: «لا يَمَسنا فيها نصب ولا يمَسنا فيها لَغوب»(7) البته با اين توضيح كه افراد بهشتي كه داراي درجات گوناگونند، از آنچه خود دارند لذت مي‏برند و نسبت به آنچه ديگران دارند غبطه مي‏خورند، نه حسد. همانند قواي نفساني كه هر يك از آنها ادراك يا تحريك خاصِ خود را اعِمال مي‏كند و لذت مي‏برد و از آنچه ساير قوا دارند و او ندارد رنج نمي‏برد؛ يعني هرگز نيروي باصره در اندوه نشنيدن به سر نمي‏برد، چنانكه نيروي سامعه غمِ نديدن را ندارد. زبانِ حال هر قوه‏اي «ما مِنا اِلا لَه مَقام مَعلوم» (8) است. درجات بهشت هم چنين است، هر كس در جاي خود قرار دارد، رنج نمي‏برد و غصه و حسرت نمي‏خورد. اگر حسرت و رنج و اندوهي هست در صحنه قيامت و قبل از ورود به بهشت است؛ زيرا جنت، دارلسلام است و در دار سلامت مجالي براي رنج وجود ندارد.

سوال 2:
در بهشت نعمات الهی مانند خوردن و آشمامیدن و استراحت کردن هستند این کار ها آنگاه لذت بخش است که مقابل آنها در انسان ایجاد شده باشد یعنی گرسنه شود تشنه شود و خسته شود و الا غذا خوردن روی سیری و آب خوردن روی سیرابی و استراحت در هنگام راحت لذتی ندارد
در این صورت در بهشت درد و رنج خواهد بود.

جواب:


لذت هاي بهشتي با دنيا بسيار متفاوت است . در بهشت، لذت ها واقعي است نه اينكه حاصل رفع درد و رنج ناشي از محروميت ها باشد چون در بهشت رنجي وجود ندارد .نه رنج گرسنگي و نه رنج تشنگي و نه هيچ رنج ديگر.در قرآن كريم با اين مطلب تصريح شده كه بهشتيان هيچ كدام از اين درد ها را نخواهند داشت،ولي با اين حال مي توانند از نعمتهاي بهشتي به هر اندازه كه مايل باشند استفاده كنند.

قرآن كريم از قول خداوند كريم به حضرت آدم آنگاه كه او را براي مدتي وارد بهشت مي كند مي فرمايد:


«ان لك الا تجوع فيها و لا تعري. و انك لا تظمؤا فيها و لا تضحي » (8)


( همانا براي تو در بهشت آن است كه نه هرگز گرسنه شوي و نه برهنه و عريان ماني. و نه هرگز در آنجا به تشنگي و گرماي آفتاب آزار بيني. )


اما با اين حال از حضرت آدم مي خواهد كه به اتفاق همسرش وارد بهشت شده و از نعمت هاي آن استفاده كنند و اين در حالي است كه احساس گرسنگي هم در آنها وجود ندارد.


« و قلنا يا آدم اسكن انت و زوجك الجنه و كلا منها رغدا حيث شئتما ...» (9)


(و گفتيم كه اي آدم تو با همسر خود در بهشت ساكن شو و از آن هر چه مي خواهيد بخوريد...)


با توجه به اين آيه و آيه قبل نشان مي دهد كه از يك طرف رنج گرسنگي را نخواهند چشيد و از طرف ديگر هر چه بخواهند مي توانند بخورند نتيجه اين كه خوردن بهشتيان براي رفع گرسنگي نيست بلكه براي صرف لذت بردن است . علاوه بر اين كه چون گرسنگي نيست رنج سيري و پرخوري هم نخواهد داشت .
به عبارت دیگر تمامی این کارهای انسان از خوردن و آشانیدن و ارضای میل جنسی برای رسیدن به یک نوع کمال برتر در زندگی است البته این کمالات که مثالهای آن زده شد از نوع کمالات جسمانی انسان است و همچنین کتاب می خواند برای کمال روحانی و... و از رسیدن به این کمالات لذت می برد در بهشت چون میدان ظهور داشته هاست نه میدان تکامل از نتیجه این لذات بدون داشتن آن نقایص استفاده کرده و متنعم می شود


اصحاب از رسول خدا سؤال می کنند:


هوای بهشت چگونه است؟


وقتی عده ای اين سؤال را می پرسند، جواب می شنوند:


در بهشت، خورشيد و آفتاب وجود ندارد و سرما هم نيست تا باعث آزار اهل بهشت شود.


می پرسند:


چرا خورشيد و آفتاب در بهشت نيست؟


به آن ها جواب داده مي شود:


برای اينکه اگر حوريه ای چهره ی خويش را در اين دنيا نمايان سازد، از نور جمال و زيبايي او، خورشيد بی فروغ می گردد. با بودن بی نهایت حوريه در بهشت، ديگر چه نيازی به روشنايی خورشيد است؟


مردم می پرسند:


غذای اهل بهشت چگونه است؟


پاسخ به آن ها داده می شود:


در جلو بهشتيان، ظرف هايی از طلا گردش داده می شود، که لذيذترين و خوشمزه ترين غذاها در آن ظرف ها ديده می شود.


چون بهشتيان هر چه خواستند از آن غذاها خوردند، جرعه ای از آب بهشت می آشامند که تمام غذاهای خورده شده را هضم کرده و تبديل به عرق معطر و خوشبو می کند.


مؤمنان، دوست دارند که درباره ی نعمت ها بيشتر بدانند، و خداوند، آيه ای را بر پيامبرش می فرستد.


مَثَلِ بهشتی که به اهل تقوا وعده داده شده است، چنان است که از زير ساختمان ها و درختانش، نهرهای آب جاری است، و خوردنی و آشاميدنی آن دايمی است؛ زيرا هر ميوه ای که از درخت می چينند، دو مرتبه به جای آن روييده می شود و هر غذايی که از آن می خورند، به فرمان خداوند، آن غذا دوباره به حال اولش باز می گردد.


آبی که در نهرهای بهشتی جاری است، هرگز دچار ماندگی و آلودگی نمی شود و هميشه شفاف و زلال و خوش طعم است.



منابع:
1.طه75
2.
ميزان الحکمه، ج 1، ص 432
ميزان الحکمه، ج 1، ص432
3.فاطر34
4.فاطر35
5.توبه72
6.فاطر35
7.صافات164
8.طه 118
9.بقره 35


موضوع قفل شده است