جمع بندی آیا بدترین مخلوق شیطان است؟ و آیا برترین مخلوق انسان است (پیامبر(ص)) اما در قرآن به برتر اشاره دارد؟
تب‌های اولیه
بسم الله الرحمن الرحیم....با سلام...ما در قرآن داریم که خدا انسان را بر بسیاری از مخلوقات برتری بخشید! پس یعنی برخی مخلوقات هستند که برتر از انسان هستند...اما مگر حضرت محمد صلوات الله علیه و آله برترین مخلوق نیست و او انسان نوع بشر هست ....پس برتر از انسان چه مخلوقی است؟ اما سوال دومم: پسترین مخلوق شیطان است؟ آیا بد تر از او هم هست؟
با سلام خدمت شما دوست گرامی
انسان با آن گستره وجودی که خدا برای او قرار داده می تواند با اختیار خود بهترین مخلوق خدا یا بدترین آنها باشد.
این که خدا در قرآن می فرماید "هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُم مَّا فِی الأَرْضِ جَمِیعاً" خدا هر آنچه در آسمان و زمین است برای شما خلق کرد (بقره29) از نظر تکوینی است یعنی خلقت انسان به گونه ای است که همه مخلوقات را می تواند به خدمت بگیرد و رشد کند چرا که او مخلوقی است که خدا در آفرینش او به خود تبریک گفته است"فتبارک الله احسن الخالقین"
همین انسان در بدو پیدایی خوب و بدش به او آموزش داده می شود " فالهمها فجورها و تقواها" و می تواند آنچنان رشد کند که از فرشته بالاتر رود و به " قاب قوسین او ادنی" برسد و می تواند از حیوان و شیطان پست تر گردد " اولئك كالانعام بل هم اضل اولئك هم الغافلون"
اما این ها که گفتیم از لحاظ تشریع بود اما از لحاظ تکوین خدا موجودات را با کمالات متفاوتی آفرید هر کدام که کمالات برتری داشته باشند در عالم آفرینش بالاتر اند بدین صورت جمادات پایین ترین درجه وجودی را داشته و انسان بالاترین آنها است.
بسم الله الرحمن الرحیم....با سلام...ما در قرآن داریم که خدا انسان را بر بسیاری از مخلوقات برتری بخشید! پس یعنی برخی مخلوقات هستند که برتر از انسان هستند...اما مگر حضرت محمد صلوات الله علیه و آله برترین مخلوق نیست و او انسان نوع بشر هست ....پس برتر از انسان چه مخلوقی است؟ اما سوال دومم: پسترین مخلوق شیطان است؟ آیا بد تر از او هم هست؟
سلام علیکم،
در تفسیر آن آیه که خداوند انسان را بر بسیاری از موجودات دیگر برتری داد توضیح داده شده است که این برتری به لحاظ مراتب معنوی نیست و حداقل این دو صورت را برایش به عنوان توضیح داده‌اند:
۱. رو به بالا بودن سر جنین انسان در رحم مادر و ایستاده بودنش در مقابل اینکه اکثر موجودات دیگری که زنده‌زا هستند در رحم مادر برعکس هستند و سرشان پایین است (جنین انسان تنها نزدیک به وضع حمل است که می‌چرخد تا سرش پایین باشد و با سر بیرون بیاید). همین مطلب هم هست که باعث شده ما بینی به این شکل داشته باشیم ولی حیوانات دیگر بینی‌اشان حالت خوابیده و پَخ داشته باشد. البته اگر استثنائاتی هم سراغ داشتید توجه بفرمایید که خداوند فرموده است این برتری نسبت به بسیاری از مخلوقات است و نه بر تمام آنها.
۲. انسان بر خلاف موجودات دیگر که با دهان و زبانشان غذا را از زمین بر‌می‌دارند یا آب می‌نوشند با دستانش آب می‌خورد و این هم فضیلت دیگری است. از این بابت میمون‌ها که آینه‌ی عبرت انسان هستند هم در این فضیلت با انسان شریک هستند، در حدیث امام صادق علیه‌السلام است که انسان باید بیاندیشد که اگر او هم نطق و عقل نداشت مانند این حیوانات خدا می‌بود ...
اما در مورد اینکه آیا شیطان بدترین مخلوق خداست یا نه اگر منظورتان از شیطان همان ابلیس باشد جواب صریحش خیر است و به قول عالمی تا در محور بدها چندین مرتبه بدتر از او هم هست، اول از همه دشمن اهل بیت علیهم‌السلام، دوم ... . شیطان در روایات آمده که هم به خدا اعتقاد دارد و هم به قیامت از همان ابتدا اعتقاد داشته است (از خداوند تا قیامت مهلت خواست) و هم به سروری اهل بیت علیهم‌السلام اعتقاد دارد (از خداوند به حق آنها دعا می‌کرد که بعد از فرستاده شدن به جهنم و قطعی شدن وعده‌ی خداوند به خودش از جهنم آزاد شده و در آن ابدی نشود) و ...
باز درست‌تر آن را خدا و خلیفه‌ی خدا و علمای دین خدا می‌دانند
یا علی
بدین صورت جمادات پایین ترین درجه وجودی را داشته و انسان بالاترین آنها است.
شیطان در روایات آمده که هم به خدا اعتقاد دارد و هم به قیامت از همان ابتدا اعتقاد داشته است (از خداوند تا قیامت مهلت خواست) و هم به سروری اهل بیت علیهم‌السلام اعتقاد دارد (از خداوند به حق آنها دعا می‌کرد که بعد از فرستاده شدن به جهنم و قطعی شدن وعده‌ی خداوند به خودش از جهنم آزاد شده و در آن ابدی نشود) و ...باز درست‌تر آن را خدا و خلیفه‌ی خدا و علمای دین خدا می‌دانند
یا علی
لعنت خدا بر شیطان لعین رجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
بازی شیطان با انسانها برای خودش شیرین است چرا که حس غرورش را ارضا کرد.
اما از همه بدتر کسی نیست جز
آنکه هم غرور کرد
هم طمع کرد
هم حسد ورزید
| width: 90% | align: center |
|---|---|
| شيطان كه رانده گشت بجز يك خطا نكرد | |
| width: 90% | align: center |
|---|---|
| خود را براى سجده آدم رضا نكرد | |
| width: 90% | align: center |
|---|---|
| شيطان هزار مرتبه بهتر ز بى نماز | |
| width: 90% | align: center |
|---|---|
| او سجده بر آدم ، اين بر خدا نكرد | |
با سلام...اما شما شیطان ملعون رو جا انداختید....یک تکه سنگ میلیارد ها برابر برتر از شیطان است زیرا تمام در حال تسبیح خداست...اما شیطان کاملا برعکس...ضد خداست...اما در مورد برترین مخلوق من خودم بشخصه اعتقاد دارم حتی یک تکه سنگ هم می تواند از انسان پیشی بگیرد....بنظر من هیچ مخلوقی رو نباید دست کم گرفت...انسان از این لحاظ برترین مخلوق شده که خودش خواسته و بخدا نزدیک شده و از طرفی پست ترین مخلوقات هم از نوع بشر هستند(یزید صدام فرعون ووو) اما بنظر من عشق بین خدا و تک تک مخلوقات کاملا برابر است و انسان برترین شده وگرنه اگر خدا اعلام می کرد که این تکه سنگ شده برترین مخلوق من....من شکی نمی کردم
با سلام خدمت شما دوست گرامی
به نظر می رسد باید دو جنبه بحث را از هم جدا کرده و آنگاه به سوال شما بهتر پاسخ دهیم:
الف - تکوین
در این جنبه همه موجودات خوب هستند و بد و ملعون معنا ندارد همه به نسبتی که با خدا دارند فعل خدا هستند و به نحو احسن آفریده شده اند هر کدام در جای خود و به زیبا ترین نحوه آفریده شده اند و خدا به نسبت آنها احسن الخالقین و همه مخلوقات به احسن وجه آفریده شدهاند جمادات در جای خود و نباتات در مرتبه خویش، حیوانات در جایگاه خود و جن و انس به بهترین نحوه آفریده شدند و فرشتگان هم در جایگاه خود قرار دارند.
نظام آفرینش که مخلوق خداست نظام احسن ربانی است. خداوند درباره خلق خود می فرماید:"قَالَ رَبُّنَا الَّذِی أَعْطَی کُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَی. گفت: پروردگار ما کسی است که به هر چیزی آفرینش [خاص] آن را اعطا کرده و سپس هدایتش نموده است"(طه 50)
در عالم تکوین همه موجودات تسبیح خدا می گویند و در برابر او خاضع اند و از این قاعده هیچ موجودی مستثنی نیست حتی اعضا و جوارح کافر هم تسبیح خدا می گویند. "تُسَبِّحُ لَهُ السَّماواتُ السَّبْعُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فِيهِنَّ وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ إِنَّهُ كانَ حَلِيماً غَفُوراً"
این از دنیای تکوین که در آن همه موجودات به نحو احسن و در جای خود آفریده شده اند و همه به وظایف خود عمل می کنند و مقایسه بین آنها فقط می تواند از نظر اشتداد وجودی و تجلی کمالات الهی در آن نوع از مخلوق بررسی شود.
ب-تشریع
موجوداتی که علم و اراده و قدرت و اختیار در آنها به ودیعت گذاشته شده است مورد آزمایش الهی قرار گرفته و بر اساس اختیار خو می توانند به سوی خدا رو آورده و او را عبادت کنند یا از عبادت الهی سر باز زده و به درکات ضلالت سقوط نمایند.
این دسته مخلوقات خدا از آن جهت که فعل خدا بوده و مخلوق اویند زیباترین نحوه وجود را دارند و نمی توان آنها را بالاتر یا پایین تر از موجودات دیگر دانست اما از آنجهت که عمل اختیاری دارند بنا بر انتخابی که داشته اند قابل درجه بندی از بهترین تا بدترین می باشند و فقط می توان آنها را در گروه و عداد مخلوقات دارای اختیار درجه بندی کرد.
در این دسته از مخلوقات تا جایی که خود قرآن بیان می فرماید دو دسته اند انس و جن. و" ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون"
این جن انس عملشان چون از روی اختیار است تحسین و تقبیح شده و قابل دریافت ثواب یا عقاب خواهند بود.
شیطان به عنوان یکی از گروه جنیان با اراده و اختیار خود از دستور الهی سر باز زده و تکبر ورزید و مورد لعن الهی واقع شد. انسان ها نیز بعضا در مخالفت الهی گوی سبقت از شیطان ربوده و مستوجب عقاب الهی گشتند در مقابل گروهی با اختیار رضوان الهی را برگزیدند و بر ملایکه پیشی گرفتند.
والسلام
سوال:
آیا برترین مخلوق خدا انسان و پست ترین آنها شیطان است؟آیا سنگ که به قول قرآن تسبیح گوی خداست از شیطان برتر نیست؟
جواب:
انسان با آن گستره وجودی که خدا برای او قرار داده می تواند با اختیار خود بهترین مخلوق خدا یا بدترین آنها باشد.
این که خدا در قرآن می فرماید "هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُم مَّا فِی الأَرْضِ جَمِیعاً" خدا هر آنچه در آسمان و زمین است برای شما خلق کرد (1) از نظر تکوینی است یعنی خلقت انسان به گونه ای است که همه مخلوقات را می تواند به خدمت بگیرد و رشد کند چرا که او مخلوقی است که خدا در آفرینش او به خود تبریک گفته است"فتبارک الله احسن الخالقین"(2)
همین انسان در بدو پیدایی خوب و بدش به او آموزش داده می شود " فالهمها فجورها و تقواها" (3)و می تواند آنچنان رشد کند که از فرشته بالاتر رود و به " قاب قوسین او ادنی" برسد و می تواند از حیوان و شیطان پست تر گردد " اولئك كالانعام بل هم اضل اولئك هم الغافلون" (4)
اما این ها که گفتیم از لحاظ تشریع بود اما از لحاظ تکوین خدا موجودات را با کمالات متفاوتی آفرید هر کدام که کمالات برتری داشته باشند در عالم آفرینش بالاتر اند بدین صورت جمادات پایین ترین درجه وجودی را داشته و انسان بالاترین آنها است.
باید دو جنبه بحث را از هم جدا کرده و آنگاه به سوال شما بهتر پاسخ دهیم:
الف - تکوین
در این جنبه همه موجودات خوب هستند و بد و ملعون معنا ندارد همه به نسبتی که با خدا دارند فعل خدا هستند و به نحو احسن آفریده شده اند هر کدام در جای خود و به زیبا ترین نحوه آفریده شده اند و خدا به نسبت آنها احسن الخالقین و همه مخلوقات به احسن وجه آفریده شدهاند جمادات در جای خود و نباتات در مرتبه خویش، حیوانات در جایگاه خود و جن و انس به بهترین نحوه آفریده شدند و فرشتگان هم در جایگاه خود قرار دارند.
نظام آفرینش که مخلوق خداست نظام احسن ربانی است. خداوند درباره خلق خود می فرماید:"قَالَ رَبُّنَا الَّذِی أَعْطَی کُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَی. گفت: پروردگار ما کسی است که به هر چیزی آفرینش [خاص] آن را اعطا کرده و سپس هدایتش نموده است"(5)
در عالم تکوین همه موجودات تسبیح خدا می گویند و در برابر او خاضع اند و از این قاعده هیچ موجودی مستثنی نیست حتی اعضا و جوارح کافر هم تسبیح خدا می گویند. "تُسَبِّحُ لَهُ السَّماواتُ السَّبْعُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فِيهِنَّ وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ إِنَّهُ كانَ حَلِيماً غَفُوراً"(6)
این از دنیای تکوین که در آن همه موجودات به نحو احسن و در جای خود آفریده شده اند و همه به وظایف خود عمل می کنند و مقایسه بین آنها فقط می تواند از نظر اشتداد وجودی و تجلی کمالات الهی در آن نوع از مخلوق بررسی شود.
ب-تشریع
موجوداتی که علم و اراده و قدرت و اختیار در آنها به ودیعت گذاشته شده است مورد آزمایش الهی قرار گرفته و بر اساس اختیار خو می توانند به سوی خدا رو آورده و او را عبادت کنند یا از عبادت الهی سر باز زده و به درکات ضلالت سقوط نمایند.
این دسته مخلوقات خدا از آن جهت که فعل خدا بوده و مخلوق اویند زیباترین نحوه وجود را دارند و نمی توان آنها را بالاتر یا پایین تر از موجودات دیگر دانست اما از آنجهت که عمل اختیاری دارند بنا بر انتخابی که داشته اند قابل درجه بندی از بهترین تا بدترین می باشند و فقط می توان آنها را در گروه و عداد مخلوقات دارای اختیار درجه بندی کرد.
در این دسته از مخلوقات تا جایی که خود قرآن بیان می فرماید دو دسته اند انس و جن. و" ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون" (7)
این جن انس عملشان چون از روی اختیار است تحسین و تقبیح شده و قابل دریافت ثواب یا عقاب خواهند بود.
شیطان به عنوان یکی از گروه جنیان با اراده و اختیار خود از دستور الهی سر باز زده و تکبر ورزید و مورد لعن الهی واقع شد. انسان ها نیز بعضا در مخالفت الهی گوی سبقت از شیطان ربوده و مستوجب عقاب الهی گشتند در مقابل گروهی با اختیار رضوان الهی را برگزیدند و بر ملایکه پیشی گرفتند.
والسلام
منابع:
1.بقره29
2.مومنون14
3.شمس8
4.اعراف179
5.طه 506.اسراء 44
6.اسراء44
7.ذاریات56