تفريح و اوقات فراغت
تب‌های اولیه
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و عرض ادب
ضمن خسته نباشید خدمت مدیران گرانقدر سایت اسک دین:Gol:
خب 1 هفته باقی مانده تا سال 1393، شما در تعطیلات چیکار می کنید؟ منظورم تفریح سالم است.
با ما همراه باشید تا از تفریح سالم برای همدیگر بگویم و از کارشناسان سایت هم درخواست دارم یاری کنند.
فقط نمی دانم موضوع را درست ایجاد کردم یا نه.
لطفا مدیران بخش ارجاء سوالات برسی کنند.
ابتدا از تفریح در اسلام بگوییم:
تفریح در لغت: در لغت تفریح به معنی شادمانی کردن، شادمانی و خوشی است[1] و با واژه های نزهت، تفرّج، فرح، راحتی و آسایش هم خانواده است.
تفریح در فرهنگ اسلامی: در واقع در فرهنگ غنی اسلام تفریح از مراحل و اجزاء سیر تکاملی و رشد شخصیت فردی و اجتماعی انسان به حساب می آید. به گونه ای که هر کسی از این قسمت (تفریح) استفاده نکند، در بعدی از ابعاد تکاملی شخصیت خود کوتاهی کرده است و این قصور باعث کندن سیر رشد و تکامل ابعاد دیگر شخصیت او می گردد. تفریح نشاطی است که انسان پس از تلاش و فعالیت های سنگین جسمی و روحی بر می گزیند تا رنج و اندوه و همّ و غم را از خود دور کند.[2]
از آن جایی که انسان دارای دو بعد جسمانی و روحانی است و این دو بعد بر همدیگر اثر می گذارند (مثبت و منفی)، باید بداند که تفریح برای بازپروری و نشاط در کار، رغبت و رشد در تمام جهات زندگی یک ضرورت است که مورد تأکید و تأیید ائمه معصومین ـ علیهم السلام ـ (در عمل توصیه به آن ها و تأیید افرادی که به تفریحات سالم می پرداختند) بوده است. در بحث فعلی، تفریح به معنی هر چیزی است که باعث شادی، نشاط، رفع خستگی و غم، اعم از تفریح حرکتی (ورزش) و غیر حرکتی است.
ویژگی های تفریح اسلامی:
1. در راستای فرآیند تکامل و رشد شخصیت اسلامی و انسانی است؛ 2. نشاط آور؛ 3. در چهارچوب قوانین شرع (واجب، حرام، مباح، مکروه و مستحب)؛[3] 4. تعادل در آن مهم است (نه افراط نه تفریط)؛ 5. فواید عقلی، جسمی و روحی دارد؛[4] 6. بعد اجتماعی در آن لحاظ شود مثل ادخال سرور در قلب مؤمنین.[5] 7. فقط وقت پرکنی و تضییع وقت نیست.[6] 8. هر تفریحی که انسان را یک پله از رشد الهی پایین آورد مذموم (حرام یا مکروه) است؛ 9. فعال و پرتحرک بودن مثل اسب سواری، کشتی و ....؛ 10. هر تفریحی که باعث خفت و سبکی عقل شود و یا عقل را تعطیل کند حرام است (توجه به عقل و تفکر در نظام اسلام) مثل شرب خمر، موسیقی مبتذل، مواد مخدر، قمار؛ 11. برد و باخت در بازی حرام است (غیر از تیراندازی و اسب سواری)؛ 12. آزار و اذیت حرام است (تحقیر، مسخره کردن، آزار دادن همسایه و مردم و...)؛ 13. ضرری به خود یا دیگران نرسد؛ 14. لذت آن پایدار باشد (کمک کند به شادی در آخرت)؛[7] 15. تقویت کننده بعد جسمانی و روحی (شجاعت و ....) باشد.
نکته: با توجه به ویژگی های تفریح اسلامی باید متذکر شویم که اسلام ما را در تفریحات محدود نمی کند، امّا آن چه که مهم است میزان حرکت است یعنی باید در هر تفریحی اول دقت کنیم و ببینیم که آیا با معیار اسلام سازگار است یعنی آیا کمال آور، لذت آور و آخرت آور هست یا نه، هر چه به عنوان لذت، تفریح، شادی باشد و انسان را از مسیر بندگی و کمال دور سازد به تعبیر علی ـ علیه السلام ـ آخرش به هلاکت ختم خواهد شد.
تفریحات اسلام: همانطور که ذکر شد اسلام برای هر کاری ملاک معرفی کرده است. اسلام در تفریح، ما را محدود نکرده است، اما چیزی که مهم است باید خارج از مسیر بندگی نباشد و ویژگی های تفریح اسلامی مذکور در آن رعایت گردد. اینک به برخی از تفریحات مورد توجه اسلام اشاره می کنیم. لازم به ذکر است که با توجه به تعریف لغوی تفریح باید گفت که دایره تفریح خیلی وسیع تر از آن است که غالباً تصور می شود چون تفریح به معنی شادی و شادمانی است و هر چه باعث زایل شدن همّ، غم، خستگی و رنج شود به نوعی تفریح محسوب می شود.
1. کار و تلاش:[8] حضرت علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: کار بزرگترین تفریح است. کار باعث شکوفا شدن استعداد و خلاقیت انسان می گردد و انسان را از همّ و غصه نجات می دهد، بسیاری از اضطراب ها و نگرانی های جهان امروزی به خاطر بی حرکتی و عدم فعالیت های جسمانی است. امروزه کار درمانی برای زدودن یأس، نگرانی و اضطراب برای بیماران روانی هم تجویز شده است.
برنارد شاو نویسنده معروف انگلیسی می گوید: راز بدبختی و بینوایی ما داشتن اوقات فراغتی است که صرف فکر کردن درباره خوشبختی و بدبختی می شود.[9]
2. تیر اندازی.[10]
3. اسب سواری.[11]
4. کشتی:[12] در متون دینی داریم که پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ از امام حسن و امام حسین ـ علیهم السلام ـ خواستند که با هم کشتی بگیرند و یا این که ایشان خودشان با شتر خودشان با دیگران مسابقه می دادند.
5. شنا:[13] پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ والدین را توصیه نموده اند که به فرزندان خود شنا یاد دهند و زمینه یادگیری شنا را برایشان فراهم کنید.
6. صله رحم و معاشرت با نزدیکان: این امر بسیار مورد توجه اسلام شده است. انسان وقتی نزدیکان خود را می بیند باعث سرور و شادی می شودو دوری از آن ها غم و غصه به بار می آورد، مثلا افرادی که برای تحصیل از محیط خود فاصله می گیرند این امر را تجربه کرده اند.
7. خوشرویی و خوشگویی.
8. نظافت (بدن، لباس، موی سر و صورت) و زدودن موهای زائد بدن، آرایش مرد برای همسر و زن برای همسر، غسل های مستحبی.
9. یاد خدا (دعا، نیایش، تلاوت قرآن)؛ کمک به دیگران، یتیم نوازی، احسان، رضایت خاطر برای انسان به بار می آورند.
10. توجه به اعیاد مذهبی (جمعه ها، فطر، غدیر، قربان)؛ پوشیدن لباس های روشن و شاد.
11. انگشتر فیروزه: حضرت علی ـ علیه السلام ـ انگشترهای متعددی داشتند که هر کدام خاصیتی داشت و انگشتر فیروزه باعث زدودن غم و پیروزی و شادابی است.
12. شاد کردن مؤمنین مستحب مؤکد است (عبادت). در بین مؤمنین، یتیمان و فقرا نیاز بیشتری به شاد شدن دارند و ائمه به همین جهت (جبران نیاز روحی آن ها) به آن ها اهتمام زیادی داشتند.
13. عطر: بوی خوش باعث شادابی روحی و در نتیجه آن خرمی جسم می شود انسان را محبوب دیگران می کند به همین جهت بود که در مورد پیامبر می خوانیم که ایشان توجه زیادی به استفاده و خریدن عطر می نمودند. امام خمینی ـ رحمه الله ـ که زندگی ساده ای داشتند تنها جایی که دنبال مرغوب ترین بودند همان وقت انتخاب عطر و ادکلن بود.
14. هدیه دادن و هدیه گرفتن.
15. داشتن دوست صالح: انسان موجودی است اجتماعی، افرادی که مشکلات و حتی شادی های خود را به شکل کلامی و غیر کلامی با دوستان و آشنایان خود در میان می گذارند و در دل خود ذخیره و انبار نمی کنند از نشاط و خرمی بیشتری برخوردارند. در روایت داریم عاجزترین مردم کسی است که از انتخاب دوست مؤمن ناتوان باشد و ناتوان تر از او کسی است که دوست خود را از دست بدهد.
16. لطائف و حکمت آموختن:[14] حضرت علی ـ علیه السلام ـ می فرمایند: قلب ها مثل بدن ها خسته و ملول می شوند، پس شما باید با (شنیدن، خواندن) حکمت های دقیق و لطیف آن ها را شاداب کنید.
17. سفر و رفتن به مناطق سرسبز، دیدن جریان آب: سفر باعث با تجربه شدن انسان، آشنایی او با نشانه های مختلف خدا (فرهنگ های مختلف، زبان های گوناگون و ....) و توجه به آثار گذشتگان و عبرت از آن ها می شود. علاوه بر آن ها سفر موجب سلامتی روح می گردد. (سافروا تصحّوا: مسافرت کنید تا سالم و شاداب شوید.) سفر و اردوهای دسته جمعی برای جوانان لذت بسیار بیشتری دارد چرا که با همسالان خود هستند. در سفر دوستیابی، ایثار، گذشت، تعاون .... را یاد می گیرند. در روایات می خوانید که در سفر مزاح را کمی بیشتر کنید ولی افراط نشود.
نکته: در تفریحات، سنین مختلف نقش مهمی را به خود اختصاص می دهد مثلا تفریح کودک با نوجوان و یا زن و مرد بسیار با هم فرق دارد. یک جوان از آنجایی که ابعاد روحی او رشد کرده نیاز به احترام، شخصیت، عزت نفس و .... در خود احساس می کند، هرگاه نیازهای معنوی، جسمانی و عقلانی او ارضاء می گردد. احساس شادابی و خرمی بیشتری می کند و هرگاه این ها از طرف دیگران در خطر باشد، او احساس افسردگی، خمودی و غم می کند.
بهترین تفریح در دیدارهای دسته جمعی
در دیدارهای دسته جمعی برخی تفریحات هستند که جنبه گروهی و عمومی پیدا می کنند و برخی دیگر جنبه خصوصی تر. البته بستگی دارد این گروه در چه جایی باشند (منزل، مدرسه، تأتر، مسجد، اردو، خارج از منزل). به هر حال بهترین تفریح در این موارد، چیزی است که هر سنی و جنسی (مذکر یا مؤنث) به سهم خودشان از آن استفاده کنند یعنی باید طوری برنامه ریزی شودکه جنبه همگانی آن رعایت گردد. البته گاهی هم ایجاب می کند که هر دسته ای جداگانه با هم باشند، مثل زمانی که بزرگترها مشغول بحث های جدی و مهم خود هستند. در ذیل برخی از تفریحات دسته جمعی ذکر می شود: 1. اجرای مسابقه و تهیه جایزه از طرف بزرگترها، مشاعره، کشتی، مسابقه معلومات عمومی، لطیفه گویی؛ 2.معاشرت های سازنده و صله رحم؛ 3. مسافرت های کوتاه و بلند مدت، رفتن به پارک و مناطق سرسبز، دیدن جریان آب رودخانه، دریا و ...؛ 4. آزاد کردن ذهن از مسائل کاری و مشکلات زندگی: امام محمد غزالی می گوید بهتر است شاگردان پس از مدتی تعلیم رها گردند تا بازی و تفریح کنند، چون تعلیم و درگیری جدی ذهن با مسائل علمی آنها را از درس دلزده و فراری می کند، امّا در تفریح نباید افراط گردد[15] و .... با توجه به مطالب گذشته باید بگوییم بهترین تفریح از نظر اسلام این است که سنین مختلف در آن رعایت شود. (کودک با یک شکلات دل خوش است، ولی جوان نیازها و خواسته هایش بیشتر است و .... .) دیگر این که شادی و تفریح نباید به اصل حرکت در مسیر رشد و بالندگی انسانی و اسلامی فرد ضرر برساند و در آن افراط نشود و از سویی دیگر زمینه ساز بازگشت به کار و اعمال زندگی بانشاط بیشتر می گردد. (در اسلام محدودیت در تفریح نیست مگر این که امر خلاف شرع و اخلاق در آن رخ دهد).
نکته پایانی: در این بحث بیان داشتیم که اسلام هر تفریحی را نمی پسندد تفریحی مناسب است که با اصول تربیت و تعلیم اسلامی و رشد استعدادهای روانی و شخصیتی مغایرت نداشته باشد، باعث آزار و اذیت دیگران نشود. به دیگران و خود زیان مالی، آبرویی، جانی نرساند، جزء تفریحاتی نباشد که انسان را از دایره بندگی خدا بیرون می کند (قمار، شراب خواری، مجالس لهو و رقص، مواد مخد، موسیقی های لهوی و ترانه های مبتذل، مسابقه هایی که برد و باخت در آن ها حرام است[16] مثل فوتبال، دو میدانی و...) البته دامنه تفریحات به موارد یاد شده خلاصه نمی شود. هر چیزی که در آن گناه صورت نگیرد و افراط نشود را می تواند شامل گردد (رعایت ویژگی های تفریح اسلامی). مثل فوتبال، کشتی، شمشیر بازی، دو، اسب سواری، کوهنوردی، شنا، گردش در دشت و صحرا، رفتن به پارک ها، شنیدن موسیقی های غیر حرام، دیدن فیلم های سینمایی مفید (مستند، کمدی، رزمی و....) خواندن مطالب طنز، شعر، حل جدول، مشاعره، لطیفه گویی، مسابقه علمی، مهمانی رفتن، پذیرفتن مهمان، لباس نو خریدن، عطر زدن و .... لازم به ذکر است که در تفریح باید به معنی لغوی آن و اصطلاحی توجه داشته یعنی دایره تفریح و شادمانی خیلی وسیع است تا آنجایی که خلاف رشد و کمال و مسائل شرعی نباشد.
______________________
[1] . فرهنگ عمید.
[2] . احمد عبدالعزیز ابو سمک، التربیه الترویحیه فی الاسلام، دار النفائس للنشر و التوزیع، الاردن، ص 40.
[3] . همان، ص 80.
[4] . همان، ص 59.
[5] . همان.
[6] . همان.
[7] . مصباح یزدی، محمد تقی، پندهای امام صادق، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1381، ص 104ـ 107.
[8] . صادقی اردستانی، احمد، نیازهای جوانان، قم، نشر خرم، 1379، ص185.
[9] . دیل کارنگی، آیین زندگی، جهانگیر افخمی، ارمغان، 1376، ص 69 ـ 70.
[10] . نیازهای جوانان، ص 185ـ 192.
[11] . همان.
[12] . همان.
[13] . همان.
[14] . نهج البلاغه، محمد دشتی، حکمت 39.
[15] . التربیه الترویحیه فی الاسلام، ص 44.
[16] . در استفتاء از امام خمینی: 1. درمسابقات علمی مثل حل جدول و پاسخ به سوالات چون قمار و برد و باخت پیدا نمی کند و چیزی به عنوان جایزه برای تشویق افراد پرداخته می شود اشکالی ندارد؛ 2. در مسابقاتی مثل فوتبال و والیبال و این گونه بازی ها اگر شرط بندگی در کار نباشد و شخص سومی به افراد به عنوان جایزه چیزی پرداخت کند، مانعی ندارد (مثل برگزاری مسابقه از طرف مدیر مدرسه).
:Gol:
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و درود خدا بر دوستان گرانقدر.
الحمدالله پست ما زدود تایید شد و ما هم بدون فوت وقت شروع به ایجاد مطالب کردیم.(امیدوارم مفید باشه)
مفهوم شناسی اوقات فراغت:
فراغت در لغت به معنای آسایش، آسودگی، آسوده شدن از کار روزانه و غیر آن معنا شده است.
اصولاً اوقات فراغت فرصت هایی است که انسان مسئولیت پذیر هیچ گونه تکلیف یا کار موظفی را عهده دار نبوده، زمان در اختیار اوست تا با میل و انگیزه شخصی به امر خاصی بپردازد.[1]
در تعریف اوقات فراغت مفهوم رضایت، انگیزه و عامل انتخاب نقش اساسی دارد. در حقیقت بارزترین ویژگی اوقات فراغت این است که انسان از روی رضایت باطنی و انگیزه شخصی، از میان مجموعه متنوع و گسترده ای از فعالیت ها به اختیار خویش یکی را بر می گزیند.[2]
ناگفته نماند که اوقات فراغت به معنی بیکاری، وقت آزاد یا وقت مرده نیست، بلکه اوقات فراغت را می توان فرصت هایی دانست که انسان رها از الزامات و وظایف شغلی، مدرسه ای و اجتماعی، آزادانه و از سر رضایت درونی عهده دار نحوه گذران عمر خویش می شود.
اهمیت اوقات فراغت و نقش آن در تکامل انسان
اوقات فراغت در زندگی انسان حساسیت فوق العاده ای دارد و اندکی بی تفاوتی و بی توجهی به آن می تواند آسیب ها و انحرافات فراوان به بار آورد، امام صادق ـ علیه السلام ـ در هشداری می فرمایند: انسان اگر به کاری مشغول نباشد از فرط خوشی و بیکاری و بیهودگی به کارهایی دست می زند که ضررش بر او و نزدیکانش بسیار است.[3]
بنابر آن چه گذشت در می یابیم که اوقات فراغت بستر مناسبی برای شکل گیری و ظهور رضایت و انتخابگری هر فرد است، امری که لازمه احساس استقلال و خود شکوفایی و تعالی انسان است و این امر به نوبه خود در پیشرفت و کاکرد هر چه بیشتر اجتماع نیز مؤثر است. اگر برنامه های اوقات فراغت با جهت گیری صحیح و سالم انتخاب شود، بسیاری از نابسامانی های روحی و جسمی و اجتماعی درمان یافته و خلاقیت های فردی و اجتماعی را به بار خواهد آورد.
کارکردهای مثبت اوقات فراغت
1ـ فهم مسئولیت پذیری و نقش فرد در سازندگی و اعتلای خویش و نیز شناخت نقاط ضعف و محدودیت های خود دانست. افراد خلاق، علاوه بر این که از هوش سرشار، صداقت، صراحت و انعطاف پذیری برخوردار هستند از اوقات فراغت خود حداکثر استفاده را کرده اند و با آزاد اندیشی و تفکر مسائل مختلف را ارزیابی می کنند.
2ـ سلامت روانی فشارها و خستگی های جسمی و روحی ناشی از اشتغال مستمر و بدون وقفه به کارهای الزامی و اجباری به تدریج زمینه نشاط و شادابی و سرزندگی و تعادل حیاتی فرد را سلب کرده و چه بسا باعث اختلالات روانی همچون افسردگی، اضطراب و بیماری های روان تنی می گردد. در این میان تفریحات سالم عامل مهم مقابله با این اختلالات است.
3ـ شکل دهی شخصیت سالم: ساعات فراغت فرصتی است که انسان می تواند به ارزیابی عملکرد گذشته خویش بپردازد. عادت های ناپسند و زشت گذشته خویش را با رضایت و انگیزه باطنی ترک کند و فارغ از فشارهای روانی و خستگی های روحی و جسمی که در غیر اوقات فراغت همیشه با آن مواجه بوده، و با نشاط و سروری باطنی و روحیه ای عالی با کسب عادات خوب و شخصیت سالم بپردازد.
اساساً می توان در پرتو برنامه ریزی و با توصیه های دینی، به فراغت گوارایی که امام سجاد ـ علیه السلام ـ آن را درخواست می کنند، دست یافت، فراغتی که از ویژگی های زیر برخوردار است:
خداوندا! اگر برای ما فراغتی از کارهای دنیا مقدّر فرموده ای، پس آن را فرصتی همراه با سلامتی قرار ده که در آن رنجی حاصل نشود و ملامتی به وجود نیاید. تا این که فرشتگانی که به ثبت گناهان ما مأمورند با صحیفه ای خالی از گناه از پیش ما بروند و فرشتگان مأمور به نیکی ها، خوشحال از اعمالی که از ما نوشته اند، از نزد ما برگردند.[4]
عوارض اوقات فراغت
اوقات فراغت به سان شمشیر دو لبه برّانی می ماند که غفلت و بی توجهی یا کم توجهی نسبت به آن می تواند موجب انحراف وسقوط یک فرد یا اجتماع شود. اصولا ً هنگامی که انسان بیکار است زمینه مساعدی برای او فراهم است که دچار انحرافات اخلاقی و رفتاری گردد به همین علت در روایات ما وارد شده است که انسان نباید فراغت محض داشته باشد، چنانچه حضرت علی ـ علیه السلام ـ می فرماید:
سزاوار نیست که انسان زمانی داشته باشد که به هیچ کاری مشغول نباشد.[5]
همچنین اگر برنامه ریزی درستی نسبت به اوقات فراغت انجام نگیرد و سرگرمی ها و تفریحات غیر سالمی برای فرد تدارک دیده شود، و نسبت به گروه هایی که افراد در آن شرکت می جویند، مطالعه ای صورت نگیرد در حقیقت زمینه انحراف فرد را فراهم می آورد.[6]
بایسته های اوقات فراغت
1ـ برنامه های اوقات فراغت باید هم شادی آفرین، سرگرم کننده و لذت بخش باشد و هم متضمن رشد و کمال انسان.
2ـ این برنامه ها باید سعادت فردی و سلامت اجتماعی را به همراه داشته باشد.
3ـ برنامه های اوقات فراغت باید به گونه ای باشد که در جهت تقویت و تلطیف همه ارزش های اخلاقی و عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، هنری و سیاسی زندگی انسان مؤثر باشد.
4ـ این برنامه ها باید از نوعی تعادل برخوردار باشد و افراط و تفریط در آن مشاهده نشود، برای مثال نباید وقت زیادی را به تماشای تلویزیون اختصاص داد.
5ـ برنامه های اوقات فراغت نباید خلاف شرع و موازین اخلاقی باشند. این معیاری است که اگر رعایت شود جلوی بسیاری از انحرافات و کژروی ها گرفته می شود.
راه های پر کردن اوقات فراغت
1ـ ورزش، در اسلام به ورزش خصوصاً ورزش هایی که علاوه بر تقویت بنیه فردی، به تقویت بنیه اجتماعی یک ملت بینجامد، تأکید شده است. ورزش هایی همچون تیر اندازی، اسب دوانی، شکار و شنا مورد توصیه دین است. پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ می فرمایند به فرزندانتان شنا و تیراندازی یاد دهید.[7] در حدیثی دیگر آمده است که پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ برنامه اسب دوانی را در مدینه و در مسافت بین حصبا و مسجد النبی و زیق اجرا نمودند و برای برنده اوّل ودوم و سوم یک درخت خرما جایزه قرار دادند.[8]
2ـ سیر و سفر و گشت و گذار در مناظر زیبا و دیدنی،
سفر برون کرد از طبع ها خامی ها کباب پخته نگردد مگر به گردیدن
(صائب تبریزی)
قرآن مجید ما را به سیر و سفر در زمین و عبرت گیری از عاقبت پیشینیان و نیز تدبر در آیات الهی و آثار خدای سبحان فرا می خواند و می فرماید:
«ای پیامبر به آنان بگو که در روی زمین سفر کنید و سپس بیاندیشید که نهایت کار گناهکاران و مجرمین چه شد»(انعام / 11)
در سوره عنکبوت هم آمده است: در روی زمین سیر کنید تا از آفرینش خدا پی به قدرت او در معاد و حیات آخرت ببرید (عنکبوت/ 20).
پیامبر گرامی اسلام هم سفر را عاملی مهم در تأمین تندرستی می شمارند و می فرمایند: سفر کنید تا صحت و سلامت داشته باشید.
3ـ برنامه های مفید تلویزیونی و رایانه ای، البته والدین باید بر این گونه برنامه ها نظارت داشته باشند.
4ـ بازی با همسالان، البته با نظارت و محدودیت زمانی و با همسالان با تربیت درست و مناسب.
5ـ کارهای دستی، فنی و هنری، این فعالیت ها از قبیل کیت های الکترونیکی، صحافی، سبد بافی، قالب سازی، سفالگری و نقاشی علاوه بر تقویت مهارت های حسی و حرکتی و نیز پرورش قوای تخیلی فرد، زمینه ورود او را به صحنه اجتماع فراهم آورد.
6ـ مطالعه کتاب و نشریات مهم، در این میان وجود کتابخانه ها عامل مؤثری در جذب جوانان به مطالعه و کتاب است. آمار کتابخانه ها و کتابخوان ها در هر جامعه با میزان فرهنگ و رشد و توسعه آن جامعه رابطه مستقیم دارد. بدین منظور علاوه بر کاهش قیمت کتاب و جذابیت چاپ و جلد آن و نیز عنوان های کتاب، ارایه کتاب ها منطبق با نیازهای افراد، و تأسیس، تجهیز و بهینه سازی فضای کتابخانه ها نیز تا حد زیادی می تواند مؤثر باشد.
7ـ پر کردن اوقات فراغت با فعالیت های مذهبی
یکی از اشکال گذراندن اوقافت فراغت، استفاده از آن در جهت رشد و تربیت مذهبی است، در این زمینه باید بر رشد تفکر مذهبی و نیز رشد مهارت های دینی تأکید بیشتری داشته باشیم. دین اسلام برای تفکر و اندیشه ارزش بسیار والایی قائل است. چه خوبست فرزندانمان در جلساتی شرکت کنند که قدرت استدلال دینی آن ها را افزایش دهد و به آنان در مورد نحوه دریافت باورهای دینی کمک کند اوقات فراغت فرصتی است برای رشد مهارت های مذهبی از قبیل قرائت قرآن و ادعیه، درک معنای عبارات دینی، شرکت در مجامع مذهبی و انجام فرایض؛ اگر فرزندان نتوانند آداب مذهبی را با مهارت نسبی انجام دهند موجب دوری تدریجی آن ها از مذهب خواهد شد یکی از توصیه ها در زمینه فعالیت های مذهبی برگزاری جلسات مذهبی خانوادگی است. بهتر است، ساعاتی از هفته صرف برگزاری جلسات دینی از جمله قرائت قرآن در خانواده شود تا با تلاوت آیاتی چند، ضمن بهره گیری از ثواب اخروی، موجبات همدلی بیش تر اعضای خانواده فراهم آید.
شرکت در فعالیت های اجتماعی دینی از قبیل کمک به مستمندان، ملاقات بیماران و افراد سالخورده و از کار افتاده، گردآوری کمک برای افراد نیازمند و غیر آن می تواند فرصت خوبی برای بهره گیری از وقت و نیز رشد فکری و اجتماعی باشد. اگر انسان بدون انگیزه های مادی و سودجویانه و تنها برای رضای خداوند و تأمین خیر و رفاه دیگران کار کند بسیار ارشمند است.
8ـ ارتباط با دوستان و آشنایان و صله رحم
اوقات فراغت فرصت بیشتری را در اختیار می گذارد تا دوستان و آشنایان بیشتر یکدیگر را ببینند و به خصوص دوستان صمیمی مدت زیادتری را در کنار هم بگذرانند. دوستان صمیمی در چنین ایامی چنان غرق در یکدیگر می شوند که هر قدر هم کنار هم باشند باز زمان را کوتاه می یابند و از سپری شدن سریع زمان گله می کنند. نقش دوست در شکل گیری شخصیت و اهداف انسانی و راهی که او در رسیدن به اهداف خویش بر می گزیند، آنقدر مهم است که به یقین می توان آن را از اصلی ترین و مهم ترین عوامل به حساب آورد به همین سبب امام علی ـ علیه السلام ـ می فرمایند: بهترین برادرانت کسی است که تو را به هدایتی رهنمون شود، تقوایی نصیبت کند و از پیروی هوای نفس بازت دارد.[9]
توجه: هر چند در این صورت باید بر آسیب زایی این گونه ارتباطات نیز توجه داشت چه این که «دوستی و معاشرت با دوستان هم سازندگی است و هم تخریب و ویرانه سازی، هم مایه لذت و شادی است و هم عامل درد و رنج! هم کلید خوشبختی و سعادت است هم بدبختی و شقاوت، هم عامل دینداری و عشق به خداست و هم گریز از دین و روی گردانی از معبود.[10]
انحرافات اخلاقی و آسیب پذیری های اجتماعی، با اوقات فراغت همبستگی مثبت دارد.
به همین سبب لازم است که والدین، مربیان و رسانه ها، معیارهای صحیح دوست یابی و آداب معاشرت پسندیده و درست را به افراد آموزش دهند. ضمناً باید به گونه ای رفتار کرد که فرزندان حضور بزرگتر ها را پیوسته احساس کنند و آن ها را به طور کلی آزاد و رها نگذاشت.
9ـ گفتگوهای صمیمانه
اوقات فراغت فرصتی است، برای جبران خلأهای ارتباطی بین اولیاء و فرزندان، فرصتی برای گفت و گو کردن با آنان، به ویژه گفت و گو بین پدر و فرزندان، پدری که اغلب بهانه ها و دلایل گوناگونی او را وا می دارد تا زمان زیادی را خارج از خانه سپری کند و بچه ها به تدریج با او بیگانه شوند. پدری که آرام آرام تکالیف را برعهده همسرش می گذارد و حتی برای تقاضای فرزندانش نیز مادر را واسطه نقل و انتقال خواست و جواب آن قرار می دهد. اوقات فراغت زمان خوبی است برای با بچه ها گفتن و از بچه شنیدن.
------------------------------------
منابع كمكی:
افروز، غلامعلی، مباحثی در روان شناختی و تربیت کودکان و نوجوانان
احمد احمدی، روان شناسی نوجوانان و جوانان
[1] . افروز، غلامعلی، مباحثی در روان شناختی و تربیت کودکان و نوجوانان، ص 123.
[2] . همان، ص 124.
[3] . بحار الانوار، ج3، ص 87.
[4] . صحیفه سجادیه، دعای 11.
[5] . غرر الحکم، 2684.
[6] . احمد احمدی، روان شناسی نوجوانان و جوانان، ص 135.
[7] . هندی، کنزل العمال، ح 45342.
[8] . مصطفی حسینی دشتی، معارف و معاریف، ص 1196.
[9] . غرر الحکم، ح 9485.
[10]. بحار الانوار، ج74، روایت 12.
امام سجاد(ع):
«بار الها، اوقات فراغت من را در راستای هدف خلقت قرار ده»
سلام و عرض ادب
ضمن تشکر بابت مطالعه تاپیک بنده.
«از آن جا که انسان جامعه صنعتی امروز، پاسخی برای پرسش های بنیادین خود درباره هستی و مفهوم زندگی نیافته است، لذا از برابر همه آن ها می گریزد و خود را با هیجانات روزمره مشغول می کند.»[2] (ژان فوراستیه)
توجه به دو واقعیت زیر، ماهیت اوقات فراغت را بیش از پیش، مبرهن و متقن می سازد. ابتدا این که طبق آمار رسمی حدود هفتاد درصد جمعیت کشورمان زیر سن سی سال قرار دارند، یعنی حدود چهل و دو میلیون نفر از جمعیت کشور، در محدوده سنی نوجوانی و جوانی هستند. و دیگر این که، جوانان ما در مقایسه با بیشتر کشور ها، از طولانی ترین تعطیلات برخوردارند. از این روی، پاسخ دادن به نیاز های متنوع جوانان در زمینه اوقات فراغتشان، از جنبه اخلاقی و تربیتی، حائز اهمیت فراوان است. شناخت علمی و دقیق اوقات فراغت، امکان استفاده بهینه از آن را فراهم می سازد. برخی از مولفه های اوقات فراغت به قرار زیر می باشد:
1. فلسفه اوقات فراغت، ارتباطی منطقی با فلسفه زندگی دارد و در حقیقت زیر مجموعه و تابعی از آن است.
2. فلسفه اوقات فراغت، با اوقات رسمی زندگی فرد نیز ارتباط دارد. با این توضیح که چنانچه فرد بتواند از اوقات رسمی خویش به خوبی استفاده کند، قادر بر استفاده مطلوب از اوقات فراغتش خواهد بود.
3. در فرهنگ و اندیشه اسلامی، اوقات فراغت با بیهودگی و معطلی و روزمرگی، سر سازگاری ندارد، بلکه فراغت، فرصت مجددی برای تلاش و کوشش بی پایان زندگی است.
4. ارتباط منطقی فلسفه اوقات فراغت با هدف خلقت، ضرورت تدوین یک فلسفه ارضاء کننده زندگی را مشخص می سازد. و چنین بینشی نسبت به زندگی، روح رضایت را در آدمی، پرورش می دهد. اوقات فراغت مطلوب، آثار و پیامد هایی در زندگی انسان دارد که ذیلاً به برخی از آن ها اشاره می شود:
ـ بهره گیری مناسب از اوقات فراغت، توان لازم را برای بخش های دیگر زندگی به آدمی می دهد، لذا می توان چنین نتیجه گرفت که آنهایی بهتر از دیگران به نیازهای زندگیشان پاسخ می دهند که بهتر از آنها می توانند برای اوقات فراغتشان، طرح و برنامه ای داشته باشند.
ـ تمدد جسم و جان، از نتایج ارزشمندی است که به مدد اوقات فراغت، فراهم می شود.
ـ احساس رضایت درونی و افزایش شادکامی، زمانی میسر می شود که آدمی بتواند در فرصت مناسبی، از درون خویش، دریچه هایی به عالم بیرون بگشاید و هیجانات مضر و احساسات منفی و خستگی های روحی خویش را قدری تشفی بخشد و در پرتو فراغت مطلوب به تعادل و سلامت روان، دست یابد. با چنین شرایطی، فرد به سهولت می تواند بر افسردگی خویش، فائق آید.
راه کار ها و توصیه ها
توجه و به کارگیری توصیه های زیر، در تنظیم اوقات فراغت بسیار تعیین کننده است:
ـ چنان چه برای نوجوانان و جوانان، برنامه اوقات فراغت تنظیم می شود، شایسته است حتی المقدور با مشورت خود آنان چنین برنامه ای تدوین گردد.
ـ هر فعالیت اوقات، لازم است با توجه به علاقه و گرایش آن سنین تنظیم شود.
ـ در تنظیم اوقات فراغت، به گونه ای عمل شود که حداقل چنین برنامه ای به یک نیاز روحی جوانان پاسخ دهد.
ـ رعایت تنوع روحی نوجوانان و جوانان در طرح و اجرای چنین برنامه ای از عوامل موفقیت آمیز برنامه است. زیرا جوانان «تنوع طلب» و «نوگرا» هستند و برنامه ای که واجد چنین ویژگی هایی باشد، از جاذبه بیشتری برای این نسل برخوردار خواهد بود. و در مقایسه با اوقات رسمی زندگی، برنامه اوقات فراغت باید، از جاذبه بالایی برخوردار باشد.
ترغیب جوانان به استفاده از «خلوت شخصی» و «لحظاتی با خود بودن» موجب تقویت ذهن و رشد خودآگاهی آنان می شود. علاوه بر آن، درک جامع تری از زندگی نیز به دست می آورند.
ـ مراقبت از حیات اجتماعی و معاشرت ها در ایام فراغت، یک ضرورت غیر قابل انکار است. زیرا در اوقات فراغت، نرخ جرائم و بزهکاری ها، افزایش می یابد و بیشترین عامل ارتکاب جوانان به رفتارهای ضد اجتماعی، معاشرت های آلوده و دوستی های مشکوک می باشد.
ـ تشویق نسل جوان به داشتن برنامه ای مفید و جامع که شامل ورزش و فعالیت های فیزیکی، کتابخوانی بر اساس یک سیر منظم مطالعاتی، جبران عقب افتادگی های احتمالی آموزشی، پرورش ذوق، هنر و سلیقه های متنوع، آموزش مهارت های زندگی اجتماعی، تعلیم دوره های مختلف زبان و رایانه، تقویت مبانی دینی و اخلاقی، مطالعه زندگی نامه الگو ها و پیشوایان الهی و سایر موارد مفید و ارزنده باشد، آنان را در تحقق زندگی متعادل و بالنده یاری خواهد نمود.
----------------------------------
[1]. «و استفرغ ایامی فیما خلقتنی له»، بخشی از دعای مکارم الاخلاق، صحیفه سجادیه.
[2]. ژان فوراستیه، تمدن سال 2001، ترجمه خسرو رضایی، ص 107.
سلام ....
من که حسابی رمان دانلود می کنم و می خونم ...از بس دوس دارم ....:Nishkhand:
یا همش با اطرافیانم حرف می زنمو شاید از سر بی کاری هم درسم خوندم ....:Nishkhand::Nishkhand::Nishkhand:
نه تو سال خیلی می خونم ...:Nishkhand:
ولی جداخیلی خرخون نیستم...:ok:
لفظ بچه های کلاسمون ...:khaneh:
سال جدید و تعطیلات خوش بگذره ....:khandeh!:
بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه:
عالم جوانی، آمیزه ای شیرین و شگرف از شعر و شعور، شور و اشتیاق و احساس و اندیشه در زندگی انسان است. جوانان، شریان گرم و حیاتی جوامع، وجدان آگاه و بیدار ملت ها و بازوان کارآمد و توانای دولت ها محسوب می شوند. درایت و هوشمندی اسلامی و انقلابی ایجاب می کند که با تلاش و مجاهدت عمومی و بهره گیری از توانایی ها و امکانات ملی، فضاهای سالم فرهنگی برای پرورش روح های شفاف و روشن جوانان فراهم شود تا گل ایمان و معنویت در گلستان وجودشان بشکفد و گلاب کمال و فضیلت در بوستان ضمیرشان بجوشد.
برنامه کانون خانوادگی
ـ تشویق و ترغیب جوانان به نرمش و ورزش ساده در محدوده فضای آزاد خانه و خانواده
ـ تهیه امکانات و وسایل لازم برای سرگرمی های سالم فکری نسل جوانان در محیط خانواده
ـ ترغیب جوانان به استفاده از نشریات و مجلات مفید ورزشی برای سرگرمی در محیط خانواده
ـ انتقال تجربیات مفید ورزشی و بازی های سنّتی برای سرگرمی نسل جوان در کانون خانواده
ـ آموزش و توجیه جوانان در خصوص شیوه های تنظیم برنامه های اوقات فراغت در خانواده
ـ ایجاد تعادل در فعالیت های گوناگون جوانان اعم از کار، عبادت، استراحت، ورزش و تفریحات
ـ تنظیم برنامه های غذایی نوجوانان در جهت حفظ آمادگی بدنی و تأمین سلامت روانی آنان
ـ فراهم ساختن شرایط و فضای سالم فرهنگی و ایجاد امنیت خاطر برای نسل جوان در محیط خانواده
ـ اجرای ورزش صبحگاهی در فضاهای سبز و پارک های عمومی به کمک مربیان ورزش
ـ اقدام و مبادرت به گردش های دسته جمعی در باغ ها، پارک ها و فضاهای سبز همراه با جوانان
ـ اختصاص ساعاتی از اوقات فراغت جوانان به تماشای مسابقات ورزشی و تفریحی تلویزیون
ـ حضور جوانان و اعضای خانواده برای تماشای بازی های نمایشی و جشنواره های ورزشی
ـ همکاری و همراهی والدین با جوانان در ورزش های کوهستانی و تفریحات سالم در تعطیلات هفتگی
ـ توجیه نسل جوان در خصوص وسیله بودن ورزش و اجتناب از هدف سازی آن در زندگی
ـ تلاش در جهت تقویت روحیه حق طلبی، آزادگی، گذشت و فداکاری در ورزشکاران جوان
ـ تشویق جوانان به ورزش های سنّتی به منظور تکوین و تقویت روحیه جوانمردی و فتوّت در آنان
ـ تلاش در جهت فراهم ساختن شرایط و امکانات عضویت جوانان در باشگاه ها و مؤسسات ورزشی
ـ همکاری مستمر با کانون های فرهنگی و ورزشی در جهت غنی سازی برنامه های تفریحی جوانان
ـ حضور والدین در مسابقات ورزشی نهادهای فرهنگی و تربیتی برای تشویق فرزندان (به تفکیک جنس)
ـ تهیه جوایز و هدایای ورزشی برای فرزندان ورزشکار و ممتاز در مسابقات رشته های ورزشی
ـ آگاه ساختن نسل جوان نسبت به ضرورت فراگیری شیوه های دفاع شخصی و آیین رزمی
ـ ایجاد فضای سبز و گلستان های کوچک و محدود در محیط خانواده برای استفاده و سرگرمی جوانان
ـ استفاده از موسیقی سنّتی ایران برای ایجاد آرامش و تأمین بهداشت روانی جوانان در خانواده
ـ برنامه ریزی فصلی برای سرگرمی جوانان با صید و شکار در طبیعت اطراف محل زندگی
برنامه محیط های آموزش و دانشگاهی
ـ آموزش انواع بازی های محلی و سنّتی به نسل جوان در واحدهای آموزشی و مراکز فرهنگی وابسته
ـ ایجاد فرصت برای جوانان در استفاده از ورزش های همگانی متناسب با فضای فرهنگی مدرسه و دانشگاه
ـ سنجش توانایی های خاص بدنی جوانان جهت انتخاب رشته های ورزشی متناسب با استعداد آنان
ـ تدوین و تنظیم برنامه شیوه های سالم سازی جسم و روان در جریان فعالیت های زندگی
ـ استفاده از مؤسسات و مجتمع های ورزشی منطقه برای سرگرمی و تفریح دانش آموزان و دانشجویان
ـ ایجاد مکان های ورزشی برای دختران جوان در مؤسسات آموزشی و محیط های دانشگاهی
ـ برنامه ریزی در جهت تعمیم اندیشه ابزاری ورزش و اجتناب از هدف سازی آن در زندگی جوانان
ـ تقویت روحیه حق طلبی، آزادگی، گذشت و جوانمردی در جوانان به کمک ورزش های پهلوانی
ـ توجیه و تفهیم جوانان ورزشکار در ابعاد اخلاقی و فرهنگی و مراعات موازین اسلامی در عرصه ورزش
ـ تهیه امکانات اولیه و مقدماتی برای تمرینات ساده ورزشی جوانان در واحدهای مختلف آموزشی
ـ ترغیب جوانان به ورزشهای رزمی و دفاعی به منظور تقویت روحیه مقاومت و ایستادگی در آنان
ـ فراهم ساختن امکانات و شرایط تشکیل تیم های ورزشی و برگزاری مسابقات در رشته های مختلف
ـ برگزاری مسابقات ویژه بازی های سالم فکری بین دانش آموزان و دانشجویان در ساعات فراغت آنان
ـ برگزاری مسابقات ورزشی بین دانش آموزان و دانشجویان در سطح منطقه ای، کشوری و جهانی
ـ برگزاری المپیادهای ورزشی برای دانشجویان ورزشکار در سطح دانشگاه های داخل و خارج کشور
ـ معرفی ورزشکاران نمونه و ممتاز در مدارس و دانشگاه ها و اعطای جوایز شایسته به آنان
ـ برگزاری جلسات هفتگی در خصوص تبادل تجربیات و معرفی ابعاد تربیتی ورزش برای جوانان
ـ نمایش فیلم های مستند درباره نقش فرهنگی و تربیتی ورزش در پیشگیری از مفاسد اجتماعی
ـ برپایی جشنواره های فرهنگی ـ ورزشی برای جوانان به منظور ایجاد نشاط و آمادگی برای فعالیت های زندگی
ـ تشکیل اردوهای فرهنگی ـ ورزشی و تنظیم برنامه های ویژه برای تقویت روحیه جمعی و سازگاری جوانان
ـ تنظیم برنامه های مقطعی برای نسل جوان در خصوص ورزش های کوهستانی در روز های تعطیل
ـ استفاده از تلویزیون آموزشی برای نمایش مسابقات ورزشی و معرفی فنون ورزشی به نسل جوان
ـ اهتمام نسبت به تهیه جزوات و نشریات خاص آموزش فنون رشته های ورزشی برای نسل جوان
ـ تنظیم برنامه برگزاری سیرک ورزشی و بازی های نمایشی در مراکز آموزشی کشور (فصلی)
برنامه محله زندگی
ـ استقرار امکانات و وسایل ورزشی در خانه فرهنگ محله برای استفاده جوانان در روزهای تعطیل
ـ تشکیل تیم های محلی از نوجوانان و جوانان در محله های شهری و روستایی به کمک نهادهای محلی
ـ برگزاری مسابقات ورزشی بین تیم های محلی و اعطای جوایز شایسته به تیم ها و افراد برگزیده
ـ استفاده مقطعی از ابزارهای ورزشی و تفریحی برای سرگرمی و نشاط جوانان در مناطق مختلف
ـ تهیه نشریات ورزشی برای مطالعه و سرگرمی فکری جوانان در باشگاه ها و سالن های ورزشی محلات
ـ نام گذاری سالن ها و باشگاه های ورزشی محلی به اسامی ورزشکاران نمونه و مردمی در مناطق مختلف
ـ تنظیم برنامه در خصوص دیدار جوانان ورزشکار با خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان محله
ـ همکاری و همراهی والدین با جوانان در ورزش های ساده و همگانی مکان های ورزشی محلات
ـ استفاده از فضاهای باز و زمین های خارج از محدوده برای ایجاد زمینه ورزشی فوتبال و والیبال
ـ توسعه فضاهای سبز، باغ ها و گردشگاه های محلی و منطقه ای برای تفریح و سرگرمی جوانان
ـ ارتباط مستمر مربیان تربیتی و مربیان ورزش با جوانان در مکان های ورزشی محلات و مناطق
ـ تشکیل کمیته بهداشتیاران جوان برای اعمال مراقبت های بهداشتی در جریان فعالیت های ورزشی
ـ تزیین کوچه های محله زندگی در اعیاد و جشن های ملی و مذهبی با همیاری جوانان محلات
ـ ایجاد کانون های محلی برای تجمع و تفریحات سالم جوانان به کمک شهرداری های مناطق مختلف
ـ ایجاد سالن های کوچک سرپوشیده در پارک های محلی برای ورزش و سرگرمی جوانان در روز های تعطیل
ـ همکاری داوطلبانه جوانان با خانه های فرهنگ در برگزاری ورزش های نمایشی برای ساکنان محله
ـ بکارگیری تلویزیون در باشگاه های محلی جهت نمایش مسابقات مهم ملی و جهانی برای جوانان
ـ تأسیس مکان های ورزشی جهت تمرینات ساده و انفرادی جوانان در محله های شهری و روستایی
ـ تهیه کامپیوتر و ابزارهای بازی فکری برای سرگرمی جوانان در خانه فرهنگ محلات
ـ تأسیس صندوق ورزش برای تهیه امکانات ورزشی جوانان در محله ها به کمک شهرداری های مناطق
ـ ایجاد گلستان ها و فضاهای سبز برای زیبا سازی محلات و باغبانی جوانان در اوقات فراغت
ـ استفاده از نوارهای طبیعت و موسیقی سنّتی در پارک ها برای تأمین بهداشت روانی اهالی محل
ـ بکارگیری جوانان ورزشکار برای کنترل و مراقبت و تأمین آرامش و امنیت عمومی محلات
ـ اختصاص فضاهایی به منظور ایجاد میدان اسب سواری و تیر اندازی برای سرگرمی جوانان
برنامه کانون های فرهنگی و هنری
ـ برنامه ریزی در خصوص آمیختن ورزش با آموزش های تربیتی، مذهبی و اخلاقی جوانان
ـ برگزاری دوره های آموزش رزمی و دفاعی برای تقویت روحیه حماسی و سلحشوری جوانان
ـ اجرای مسابقات ورزشی به تناسب سن، جنس، سطح توانایی ها و مهارت های فنی نسل جوان
ـ اهدای جوایز ارزنده و کاپهای ورزشی به ورزشکاران برگزیده جوانان در مسابقات مختلف
ـ تهیه دستگاه های بازی فکری و سرگرم کننده برای استفاده نوجوانان در اوقات فراغت
ـ تخصیص تعدادی از سالن های عمومی کانون ها برای تمرینات ورزشی نوجوانان ورزشکار
ـ تلاش در جهت شناسایی انواع ورزش های محلی و سنّتی برای معرفی اطلاع رسانی به نوجوانان
ـ تبیین جاذبه های صادق و کاذب ورزش برای جوانان جهت توسعه آگاهی و بینش اجتماعی آنان
ـ تنظیم برنامه برای بکار گیری ورزش در جهت تقویت روحیه آزادگی، آزاد منشی و وارستگی جوانان
ـ معرفی ضوابط شرعی در عرصه ورزش برای تنظیم رفتارها و مناسبات ورزشکاران با یکدیگر
ـ ایجاد تعادل و توازن در فعالیت های ورزشی و فراغتی جوانان بر اساس برنامه ریزی شبانه روزی
ـ فراهم ساختن ابزارها و امکانات رفاهی جوانان در برنامه های داخلی کانون های فرهنگی ـ هنری
ـ استفاده از تلویزیون آموزشی برای نمایش فیلم های مستند ورزشی در اوقات فراغت جوانان
ـ پخش مسابقات ورزشی در سطح ملی و جهانی برای جوانان در ساعات فراغت و روزهای تعطیل
ـ نمایش فیلم های آموزنده در خصوص معرفی اهل فتوت و آداب و رسوم زندگی جوانمردان به نوجوانان
ـ اختصاص سالنی از محل کانون های فرهنگی به بازی های فکری و کامپیوتری و مطالعات ورزشی جوانان
ـ برگزاری جشنواره های فرهنگی ـ ورزشی برای سرگرمی جوانان در مناطق مختلف شهری و روستایی
ـ نمایش سیرک و ورزش های رزمی و پهلوانی برای جوانان در مناطق مختلف شهری، روستایی و عشایری
ـ تشکیل اردوهای فرهنگی ـ ورزشی برای گذران مفید اوقات فراغت نسل جوان (فصلی)
ـ کنترل و مراقبت رفتاری ورزشکاران در اردوها و برنامه های جمعی آنان در اوقات فراغت
ـ تشکیل کمیته بهداشتیاران جوان برای اعمال مراقبت های بهداشتی در فعالیت های ورزرشی کانون ها
ـ احیا و تقویت ورزش های سنّتی خصوصاً ورزش باستانی (زور خانه ای) و کشتی پهلوانی
ـ معرفی و تشویق ورزشکاران نمونه در مناسبت های مقتضی با حضور مسئولان، والدین و مربیان
ـ برگزاری مراسم تجلیل و تقدیر از ورزشکاران ممتاز و نمونه جوان در سطح ملی (الگوسازی)
برنامه مساجد و کانون های مذهبی
ـ تبلیغ به منظور دمیدن روح تعهد، حمیت، تعاون و همکاری بین ورزشکاران جوان از منابر
ـ طرح و معرفی نمونه ها و الگوهای رفتاری از صالحان و جوانمردان برای ورزشکاران جوان
ـ همکاری با مؤسسات و سازمان های ورزشی در نشر و تبلیغ موازین اخلاقی و ارشاد فکری جوانان
ـ همکاری با نهادهای فرهنگی و تربیتی به منظور تسهیل فعالیت های ورزشی و سرگرم کننده نسل جوان
ـ ایجاد سرگرمی های مفرّح در کانون های فرهنگی مساجد و مراکز دینی برای گذران اوقات فراغت جوانان
ـ تخصیص محلی از بنای مساجد به ورزش های رزمی و دفاعی جوانان عضو کانون های مذهبی
ـ انتخاب مربیان مؤمن و صالح برای تربیت بدنی و تمرینات ورزشی جوانان مستعد و علاقه مند
ـ فراهم ساختن امکانات برای جوانان علاقه مند به ورزش از طریق خود یاری مؤمنین محل
ـ تشکیل تیم های ورزشی از جوانان عضو کانون های فرهنگی مساجد و انجمن های مذهبی مناطق
ـ همکاری هیات و انجمن های مذهبی محله های شهری و روستایی با تیم های ورزشی مختص جوانان
ـ برگزاری مسابقات محلی بین کانون های فرهنگی مساجد در امور ورزشی و سرگرمی های سالم
ـ حضور امام جماعت مساجد در مراسم اهدای جوایز و ورزشکاران برگزیده در مسابقات ورزشی
ـ همراهی امام جماعت مسجد با کوهنوردان جوان برای آموزش های دینی در جریان کوهپیمایی
ـ استفاده از وجوهات شرعیه برای پوشش فعالیت های ورزشی و سرگرمی های سالم جوانان محلّه
ـ استفاده از کمک های مردمی اماکن مذهبی و مشاهد مقدسه برای پوشش امور فراغتی جوانان
ـ فراهم ساختن امکانات و وسایل زیارتی ورزشکاران به مشاهد مقدسه و امکان متبرکه کشور
ـ جمع آوری وجوهات شرعیه و کمک های مردمی انجمن های مذهبی جهت ایجاد تأسیسات ورزشی
ـ توسعه و تجهیز مکان های ورزشی ویژه جوانان به کمک در آمدهای سازمان حج و اوقاف و امور خیریه
ـ مجهز ساختن پایگاه های مقاومت بسیج به کامپیوتر برای بازی ها و سرگرمی های فکری جوانان
ـ استفاده از تلویزیون و ویدئو برای نمایش مسابقات ورزشی ملی و جهانی در مساجد و انجمن ها
ـ برگزاری اردوهای ورزشی و تفریحی جهت ایجاد سرگرمی های سالم و مفرّح برای جوانان منطقه
ـ تأسیس زورخانه برای تعمیم ورزش باستانی و روحیه پهلوانی در فضای فرهنگی مساجد
ـ نمایش حرکات موزون ورزشی به مناسبت اعیاد و جشنهای ملی و مذهبی در کانون های فرهنگی مساجد
ـ تهیه ابزارها و وسایل بازی فکری و سرگرم کننده برای کانون های فرهنگی مساجد و مراکز دینی
برنامه محیط های شغلی و اداری
ـ ایجاد تعادل و توازن در فعالیت های ورزشی، استراحت و کار و تلاش جوانان در محیط کار و شغل
ـ آموزش ورزش های رزمی و دفاعی به کارگران و کارمندان جوان در محیط های شغلی و اداری
ـ تهیه وسایل و ابزارهای لازم برای بازی های فکری کارمندان و کارگران در محیط های شغلی و اداری
ـ اختصاص مکان های ورزشی و تفریحی در دستگاه های دولتی برای استفاده جوانان در اوقات فراغت
ـ افزایش قابلیت ها و تقویت توانایی های جوانان در ایجاد سرگرمی های ساده و ایجاد تنوع در فعالیت ها
ـ تخصیص سالنی در محل اشتغال جوانان برای سرگرمی و ایجاد تنوع در فعالیت های روزمره
ـ ایجاد فرصت برای استفاده جوانان شاغل از برنامه های ورزشی صدا و سیما در اوقات فراغت
ـ برگزاری مسابقات ورزشی برای کارکنان مؤسسات اداری و شغل در تعطیلات هفتگی و سالانه
ـ احیا و تقویت ورزش های سنّتی خصوصاً کشتی برای جوانان در واحدهای اداری و شغلی
ـ ساماندهی به فعالیت داوطلبانه جوانان شاغل جهت تشکیل تیم های ورزشی در رشته های مختلف
ـ تنظیم برنامه های اردویی برای ورزشکاران برگزیده در مسابقات ورزشی مؤسسات و ادارات دولتی
ـ تأسیس زورخانه در مجتمع های اداری و شغلی برای تمرینات ورزشی کارمندان و کارگران جوان
ـ همکاری داوطلبانه کارمندان و کارگران در تزیین و زیباسازی جلوه های ظاهری محیط کار و شغل
ـ اجرای نمایش های جذاب در محیط های شغلی و اداری برای سرگرمی و نشاط کارکنان جوان
ـ فراهم ساختن امکانات بازدید از نمایشگاه ها و موزه های مردم شناسی برای جوانان شاغل
ـ برگزاری جشنواره های ورزشی برای کارمندان و کارگران جوان در مؤسسات اداری و شغلی (فصلی)
ـ تنظیم قراردادنامه های دوره ای جهت استفاده کارمندان و کارگران از امکانات مؤسسات ورزشی
ـ ایجاد گلستان ها و فضاهای سبز در محیط های شغلی برای استفاده جوانان شاغل و اوقات فراغت
ـ تهیه وسایل و امکانات برای سرگرمی های سالم و تفریحی جوانان در محیط های نظامی و انتظامی
ـ برگزاری مسابقات و جشنواره های ورزشی در محل استقرار نیروهای نظامی و انتظامی (فصلی)
ـ ایجاد فضاهای ورزشی و تفریحی در پادگان ها برای سرگرمی و استفاده سربازان و درجه داران
ـ فراهم ساختن امکانات و تفریحات سالم فکری و جسمی برای سربازان و درجه داران جوان
ـ تشکیل تیم های کوهنوردی جهت تأمین صلابت و استواری جسم و سلامت روانی نسل جوان
ـ تنظیم برنامه جهت استفاده سربازان و درجه داران از میدان های اسب سواری و تیراندازی
برنامه نهادهای مرده
ـ برنامه ریزی در خصوص ایجاد فضاهای فرهنگی ـ ورزشی سالم جهت اشاعه ورزش بین جوانان
ـ همکاری با مسئولان اردوگاه های تربیتی در جهت فراهم ساختن امکانات اردوهای ورزشی جوانان
ـ همکاری با سازمان های ذیربط در تأسیس مکان ورزشی ویژه دختران جوان در مناطق شهری و روستایی
ـ ارتباط با مراکز فرهنگی و آموزشی در جهت تأمین تدارکات ورزشی برای ورزشکاران بی بضاعت
ـ کمک به انجمن های ورزشی به منظور تأمین اعتبارات و هزینه های لازم برای ورزش همگانی
ـ همکاری تدارکاتی برای برگزاری نمایش های ورزشی (سیرک) در مراکز آموزشی و فرهنگی کشور
ـ همکاری با شهرداری ها در ایجاد کانون هایی برای جوانان محلات و فراهم ساختن امکانات تفریحی آن
ـ همکاری با نیروهای انتظامی جهت اداره ورزشگاه ها در جریان برگزاری مسابقات ورزشی جوانان
ـ واگذاری مقطعی تأسیسات نهاد های مردمی برای ورزش و تفریحات سالم جوانان در روز های تعطیل
ـ همکاری با مراکز آموزشی و تربیتی در توسعه و تجهیز کانون های فرهنگی برای فعالیت های فوق برنامه
ـ کمک به تیم های ورزشی محلات و مناطق در تأمین تدارکات اساسی برگزاری مسابقات ورزشی
ـ کمک به جوانان داوطلب در حفظ محیط زیست و ایجاد فضاهای سبز و دلپذیر در مناطق شهری
ـ همکاری با بهداشتیاران در خصوص تأمین کمک های اولیه بهداشتی برای جوانان ورزشکار
ـ تلاش در جهت شناسایی انواع ورزش های سنّتی و مردمی رایج در مناطق روستایی و عشایری کشور
ـ تأمین بخشی از هزینه های برگزاری مسابقات ورزشی جوانان در مناطق روستایی و عشایری کشور
ـ همکاری با سازمان تربیت بدنی جهت برگزاری جشنواره های ورزشی در جشن ها و اعیاد ملی و مذهبی
ـ برگزاری جشنواره های فرهنگی ـ ورزشی در مناطق مختلف کشور متناسب با شرایط اقلیمی و فرهنگی
ـ تشویق و قدردانی از ورزشکاران نمونه و ممتاز در مناسبت های فرهنگی و اجتماعی (جشن ها و اعیاد)
ـ همکاری با سازمان تربیت بدنی جهت احداث مکان های ورزشی برای جوانان ورزشکار مناطق محروم
ـ تزیین و زیباسازی جلوه های ظاهری کوچه های محلات به کمک جوانان داوطلب و ساکنان مناطق
ـ اهتمام نسبت به ورزش معلولان و جانبازان از طریق همکاری فعال با بنیاد جانبازان انقلاب اسلامی
ـ همکاری با نهادهای فرهنگی در برگزاری گردشها و اردوهای برون شهری برای جوانان مناطق مختلف
ـ ایجاد کلبه های طعام در ورزشگاهها و مسیرهای کوهپیمایی با همکاری دستگاه های ذیربط
ـ همکاری با سازمان زندان ها و کانون های اصلاح و تربیت در تأمین تدارکات ورزشی برای جوانان بزهکار
صدا و سیما
ـ تبلیغ در خصوص تعمیم و اشاعه ورزش و تفریحات سالم بین نسل جوان (بسیج ورزشی)
ـ تبلیغ و اشاعه فرهنگ سالم ورزشی و حاکمیت اخلاق بر فعالیت های ورزشی و تفریحی جوانان
ـ ترغیب ورزشکاران جوان به حفظ و پاسداری از ارزش های اسلامی در فعالیت های ورزشی
ـ تبلیغ در جهت دمیدن روحیه تعهد، تعاون، همیاری و همکاری گروهی در جوانان ورزشکار
ـ تقویت روحیه حق طلبی و ستم ستیزی جوانان ورزشکار و تشویق آنان به گذشت و فداکاری در جوانان
ـ آموزش شیوه های سالم سازی جسم و روان در جریان فعالیت های زندگی، ورزش و تفریحات
ـ تأکید بر اجتناب جوانان از بطالت و بیکاری و تحذیر آنان از سرگرمی های تحذیری و اعتیاد
ـ ترغیب و تشویق جوانان به ایجاد سرگرمی های سازنده و نشاط انگیز برای گذران مفید اوقات فراغت
ـ تخصیص برنامه برای ورزش صبحگاهی و ترغیب جوانان به آماده سازی بدن برای فعالیت روزانه
ـ تهیه و تنظیم برنامه های اساسی در خصوص آموزش فنون و مهارت های ورزشی به نسل جوان
ـ تهیه گزارش مصوّر از ورزش های سنّتی جهت تبلیغ و اشاعه ورزش های محلی و پهلوانی کشور
ـ تشویق جوانان به ورزش های کوهستانی و رزمی جهت افزایش قدرت و مقاومت بدنی آنان
ـ تهیه فیلم های کوتاه از زندگی و سیره جوانمردان و قهرمانان ورزشی (الگوسازی در ورزش)
ـ پخش مسابقات ورزشی ویژه جوانان در سطح مدارس، دانشگاه ها و محیط های ورزشی و تربیتی
ـ تهیه گزارش ویژه از جریان مسابقات منطقه ای و کشوری جوانان در اردوگاه های ورزشی و تربیتی
ـ مراعات اعتدال در تفسیر مسابقات ورزشی و اجتناب از تبلیغات کاذب و هیجان انگیز در ورزش
ـ پخش مستقیم مسابقات ملی و جهانی در یکی از شبکه های تلویزیونی و صدای جمهوری اسلامی
ـ پخش اخبار ورزشی دختران و برنامه های هفتگی با توجه به موازین اخلاقی و احکام شرعی
ـ پخش گزارش مصوّر جشنواره های فرهنگی ـ ورزشی برای سرگرمی جوانان در اوقات فراغت
ـ معرفی ورزشکاران قهرمان و نمونه مناطق مختلف کشور جهت الگوسازی ورزشی برای جوانان
ـ انعکاس اخبار و گزارش های مربوط به فعالیت های ورزشی جوانان در مناطق روستایی و عشایری کشور
ـ تهیه گزارش مصوّر جهت انعکاس آخرین رویدادهای ورزشی در برنامه های ویژه جوانان
ـ تهیه گلچینی از مسابقات و رویدادهای ورزشی جهان برای سرگرمی جوانان در اوقات فراغت
ـ برگزاری میزگردهای ویژه جوانان جهت بررسی و تفسیر رویدادهای مهم ورزشی ایران و جهان
برنامه مطبوعات و نشریات
ـ تبلیغ در خصوص اشاعه ورزش همگانی و آمیختن فعالیت های ورزشی با آموزش های اخلاقی
ـ تبلیغ در جهت ایجاد تعادل روانی در جوانان و جلوگیری از هدف شدن ورزش در زندگی آنان
ـ آموزش والدین و مربیان در جهت شیوه های تنظیم برنامه زندگی و فعالیت های فراغتی و تفریحی جوانان
ـ تهیه مقالات علمی در خصوص معرفی انواع رشته های ورزشی به جوانان مشتاق و علاقه مند
ـ ترغیب جوانان به تلاش در جهت احیای ورزش های محلی و سنّتی سازگار با فرهنگ اسلامی
ـ تبلیغ در جهت ترغیب جوانان به فعالیت های ورزشی به منظور نجات از بطالت و انحرافات اجتماعی
ـ طبع و نشر مقالاتی در زمینه تقویت روحیه حق طلبی، آزادگی، گذشت و جوانمردی در جوانان
ـ تدوین اصول و ضوابط شرعی و شیوه های حاکمیت اخلاق اسلامی بر محیط های ورزشی و تفریحی
ـ طرح و تبیین آثار مفید تعاون و همکاری جمعی و آثار منفی تکروی و خود محوری در فعالیت های ورزشی
ـ طرح و تبیین جاذبه های صادق و کاذب ورزش در جهت هدایت فکری و فرهنگی نسل جوان
ـ اجتناب از بت سازی قهرمانان ورزشی و پرهیز از ایجاد هیجانات کاذب و مقطعی در تبلیغات ورزشی
ـ طرح نیازها و گرایش های فراغتی و ورزشی جوانان به کمک بررسی ها و نظرخواهی های علمی از نسل جوان
ـ طرح زندگینامه و سجایای اخلاقی جوانمردی و ورزشکاران پیشکسوت برای الگوسازی در عالم ورزش
ـ تهیه گزارش مصوّر از فعالیت های ورزشی جوانان در مناطق شهری، روستایی و عشایری کشور
ـ انعکاس اخبار و رویدادهای ورزشی ایران و جهان در روزنامه ها و نشریات هفتگی و ادواری
ـ اختصاص صفحاتی از روزنامه ها و نشریات هفتگی به ورزش جوانان در مناطق روستایی و عشایری
ـ تنظیم برنامه های بهداشت جسمی و روانی برای آمادگی جوانان در فعالیت های ورزشی و تفریحی
ـ معرفی پارک ها و تفرّجگاه های سرسبز و طبیعت سرشار از زیبایی و طراوت ایران به جوانان
ـ تهیه خبر وگزارش مستند از آخرین دستاوردها و پیشرفت های ورزشی جوانان در سطح جهانی
ـ معرفی جوانان ورزشکار و نمونه برای تشویق و تجلیل از مقام و منزلت آنان در جامعه ورزشی
ـ آموزش و تربیت عکاس و خبرنگار ورزشی از جوانان مشتاق و علاقه مند به ورزش در مناطق مختلف
ـ انتشار مجلات ورزشی برای جوانان جهت پوشش اخبار ورزشی آنان در سراسر کشور
ـ انتشار مجله «ورزش دختران» برای تشویق و ترغیب دختران به ورزش و تربیت بدنی
ـ تهیه خبر جهت انعکاس فعالیت های ورزشی جانبازان و معلولان در بخشی از نشریات هفتگی
[=Times New Roman]سلام علیکم و رحمه الله
فوق العاده و بسیار عالی و بجا متذکر شدید برادر حکیمانه بزرگوار
این تذکرات اخلاقی روائی و قرآنی هم آسیب شناسی رفتاری و درمان آن در خودش دارد و هم یک دستورالعمل بسیار خوب در ادب و تربیت نفس و تعالی
مطلبی هم هست در ذهن بنده و آنرا اینجا که جای مناسبش هست مطرح میکنم و امیدوارم برادر حکیم بنده و دیگر اساتید راهنمائی بفرمایند.
حقیر چند وقتی است مقالات و کتبی در رابطه با مساله نظم در اسلام و اهمیت آن در بعد زندگی فردی دنبال میکنم و به این موضوع در اشارات اساتید برخوردم که مقید بودن به نظم زمانی اتفاق می افتد که خرد آن در فرد ایجاد گردد.
خرد به این معنی که فرد خردمند اهمیت نظم در فرمایش نبی اکرم اوصیکم عباد الله و تقوی الله و نظم امرکم را درک میکند و یا در بیانی واضح تر این فرد خردمند است که نیاز وجود نظم در امور عبادی و زندگی مبتنی بر آن و ... را درست درک میکند و نیاز آنرا میفهمد لذا بر نظم اصرار دارد
اهمیت نظم در مورد غیر از افراد فوق الذکر ممکن است بصورت تجربی و اکتسابی بمرور تاحدی برای عده ای اتفاق بیفتد ولی تا زمانی که این اتفاق نیفتاده این برنامه تنها یک جبر است که بنا بر صلاحدید دیگران و یا بزرگتر ها او باید آنرا بپذیرد.
همانطوریکه نظام های دیگر موجود در جامعه از جمله مدرسه محل کار و یا حتی خانواده اکثرا برای این افراد جبری بوده
راه حل سیر از این جبر تا پذیرش بر اساس تمایل و اختیار هر چه باشد موضوعی است که بنده نمیدانم و از شما بزرگواران میخواهم راهنمائی بفرمائید.
با سپاس
یاحق
راه حل سیر از این جبر تا پذیرش بر اساس تمایل و اختیار هر چه باشد موضوعی است که بنده نمیدانم و از شما بزرگواران میخواهم راهنمائی بفرمائید.
سلام
بنظرم اگر مبحث معرفت النفس را برای رده‌های سنی مختلف به صورت شیوا و تاثیر گذار در آوریم آنوقت هر فردی به تاثیر شگفت حدیث معروف تقسیم اوقات به چهار بخش پی می‌برد
و خودبخود منظم می شود و از اثرات اتصال زمین به آسمان بهره مند می‌گردد( این السبب المتصل بین الارض و السماء):Gig:
بسم الله الرحمن الرحیم
اوقات فراغت رو غنیمت بشمریم
من باید ؛
نیازهای کاذب برای خودم نسازم ،
تلویزیون یه نوع نیازکاذبه
الان من برای اوقات فراغتم یه قراری با خودم گذاشتم
اینکه مثل قبل همچنان سریال ها رو نبینم و به جای اون
برم نماز قضا بخونم یا یه کم صحیفه سجادیه بخونم یا کارهای دیگه
که یه جورایی فرار کرده باشم از دست رسانه!
با خودم فکر میکنم من که تلویزیون نمی بینم یا مثل بقیه با بازیگرا آشنا نیستم و اسم فیلم ها رو هم نمیدونم چیزی کم ندارم و از مرحله ای عقب نیافتادم
اخیرا متوجه شدم کمی از ماهواره هم نداشته و با تکنیک های جدید و اهداف خاصی برنامه ها رو تولید میکرده ، مثل پایتخت که اسم امام عزیزمون رو مسخره کرده !
مثل شبکه هایی که برای ماه رمضون برنامه هایی داره و مردم بخاطرشون ساعت ها از عبادت کناره میگیرن و مسئولین فرهنگ ساز رسانه !؟فقط به افزایش مخاطب فکر میکنن !
مثل تسلیت های کمرنگ اخیر و دنبال کردن سنت و رها کردن وفاداری به معصومین.....
من وقتی اوقات فراغتم رو پای ماهواره و اینترنت و تلویزیون هدر میکنم دیگه نسخه ی (( ان الصلاة تنهی...)) برای من شفا بخش نیست
دیگه دلیلی هم نمی بینم از مقدساتم دفاع کنم
وقتی فرهنگ برای من این طور! جا بیافته که اعتقاداتم به خرافه نزدیک بوده دیگه دلیلی برای مقابله با اونها ندارم حتی حال و حوصله ی تحقیق هم ندارم چون اون طور جا انداختن که ما روشنگری میکنیم...
دشمنان میخواهند ما به خودمون مشغول بشیم و وقت نداشته باشیم ببینیم دیگران چه میکنن و چه بلایی سر کشورمون میارند با این جنگ نرم...
جمله ای که توی اتاقم به دیوار زدم برای شما هم مینویسم شاید برای شما هم خوب باشه؛
من به جز کارهای بانکی ،بعضی اطلاع رسانی ها و اخبار ، شهر خبر ، بعضی تفریح های هفتگی (نه روزانه) ، دانلود های مفید ،ساعت 12 تا 1 هر روز ، بعضی ثبت نام های مهم ، نیاز دیگه ای به کامپیوتر و اینترنت ندارم ،...
ما میتونیم از اوقات مرده ی خودمون یه طور دیگه استفاده کنیم
مثلا جای این که تلویزیون تماشا کنیم یه چند صفحه ای کتاب بخونیم
چند وقت پیش احساس کردم نیاز دارم دوربین داشته باشم تا باهاش عکسای با کیفیت بگیرم
اما بعد که بیشتر تحقیق کردم و حتی میخواستم سه روز دیگه سفارش بدم دیدم نه این یه نوع نیاز کاذبه که برای خودم ایجاد کردم .
اگر قرار باشه نعمت های خدا رو زیبا تر ببینم راه های دیگه ای هم هست
میشه با گوشی یا همون دوربین قدیمی هم با استفاده از فنون عکاسی عکسای بهتری گرفت و نیتت هم قربة الی اللهی باشه!
ما آدما همیشه میخوایم خودمونو توجیه کنیم که هر کاری که میکنیم هدف داریم
در صورتی که از نیت خودمون هم درست مطلع نیستیم
یه روز از یه استادی یاد گرفتم هر وقت خواستی یه کاری بکنی و بدونی در راه رضا و قرب الهی هست یا نه
حتما از خودت بخواه قربة الی الله باشه
بپرس آهای من کاری که میکنی برای رضای خداست؟
مثلا من میخوام برم جبهه و بجنگم
اول احتمالا احساس میکنم نیت کردم
بعد باید از خودم بخوام که به خاطر خدا اون کار رو نکنم و نرم جبهه و در راه رضای خدا نجنگم
اگر دلم نیومد یعنی دلم راضی نشده برای خاطر خدا دست از جنگ و جهاد بردارم این یعنی من بخاطر دل خودم خواستم کاری بکنم ولی اگر فقط و فقط تسلیم خدا بودم و اونی که باب میلم نیست و رو بخاطر خدا انجام میدم یعنی من دیگه من نیستم یعنی بخاطر دلم یا بهتره بگم هوی و هوس کار نمیکنم
برا خدا بیزاری دارم
برای خدا میبخشم
برای خدا زندگی میکنم
....
....
....
_____________________________________________________________
حضرت امام علی علیه السلام می فرماید: اگر نفس خود را مشغول نکنی، او تو را مشغول می سازد.
[=microsoft sans serif]
احادیثی درمورد سفر[=microsoft sans serif]:[=microsoft sans serif]
امام علی (ع) می فرماید[=microsoft sans serif]:[=microsoft sans serif]«[=microsoft sans serif] لایَخرُجُ الرّجُلُ فی سفرٍ یخافُ فیه علی دینِهِ و صلاتِهِ [=microsoft sans serif]»[=microsoft sans serif]
انسان نباید به سفری که می ترسدبه دین یا نمازش آسیب برسد، قدم بگذارد .[=microsoft sans serif]([=microsoft sans serif] بحارالانوار ج 1 ص 179 [=microsoft sans serif])
* قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
أمّا مُروةُ السَّفَرِ، فَبَذْلُ الزّادِ وَ قِلَّةُ الخِلافِ عَلی مَنْ صَحِبَكَ وَ كِثْرَةُ ذِكْرِ اللهِ ـ عَزَّوَجَلَّ ـ فی كُلِّ مَصْعَدٍ وَ مَهْبَطٍ وَ قیامٍ وَ قُعُودٍ.
«بحارالانوار، ج 76، ص 266».
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمود: ... امّا مردانگی در سفر، عبارت است از: بخشش مال، کمی اختلاف (سازگاری) با همسفران، و زیادی ذكر خدای عزّوجلّ در هر پستی و بلندی و نشست و برخاستی (در هر یک از منازل سفر).
[=comic sans ms]
[=comic sans ms]*قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : إفْتَتِحْ سَفَرَكَ بِالصَّدَقَةِ، وَ اقْرَأ آیَةَ الْكُرْسی اِذا بَدا لَكَ.
«فروع كافی، ج 4، ص 283».
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: سفرت را با صدقه آغاز كن و هر گاه برایت مشكلی پیش آمد، آیةالكرسی را بخوان.
*قالَ الامام الرِّضا ـ علیه السّلام ـ : إذا خَرَجْتَ مِنْ مَنْزلِكَ فی سَفَرٍ اَوْ حَضَرٍ، فَقُلْ: بِسْمِ اللهِ، آمَنْتُ بِاللهِ، تَوَكَّلْتُ عَلَی اللهِ، ما شاءَ اللهُ، لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلا بِاللهِ.
«اصول كافی، ج 2، ص 543».
*امام رضا ـ علیه السّلام ـ فرمود: هر گاه برای سفر یا غیر آن از منزل خارج شدی، بگو: به نام خدا، ایمان آوردم به خدا، توكّل كردم به او، هر چه خدا بخواهد، همان می شود، و هیچ قدرت و نیرویی غیر از خدا نیست.
[=times new roman]*كان رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ یُسافِرُ یَوْمَ الْخَمیسِ وَ قالَ: یَوْمُ الْخَمیسِ یَوْمٌ یُحِبُّهُ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ مَلائِكَتُهُ.
«بحارالانوار، ج 76، ص 226».
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ در روز پنج شنبه مسافرت می كرد و می فرمود: پنجشنبه روزی است كه خدا و رسولش و ملائكه آن را دوست دارند.
*قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : یَكْرَهُ السَّفَرُ وَ السَّعْیُ فِی الْحَوائِجِ یَوْمَ الْجُمُعَةِ بُكْرَةً مِنْ أجْلِ الصَّلاةِ فأمّا بَعْدَ الصَّلاةِ فَجائِزٌ یُتَبَرَّكُ بِهِ.
«بحارالانوار، ج 76، ص 224».
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: سفر و تلاش برای برآوردن حاجات خود در صبح جمعه، به خاطر نماز جمعه مكروه است، امّا بعد از نماز جمعه جائز و پر بركت می باشد.
*قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : اَلتَّواصُلُ بَیْنَ الإخْوانِ فِی الْحَضَرِ التَّزاوُرُ وَ فِی السَّفَرِ التَّكاتُبُ.
«وسائل الشیعه، ج 8،ص 494».
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: ارتباط با برادران در حضر (وطن) به وسیله دید و بازدید انجام می گیرد و در مسافرت با نامه.
[=times new roman]*قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : كانَ أصْحابُ رَسُولِ اللهِ یُصافِحُ بَعْضَهُمْ بَعْضاً، فَإذا قَدِمَ الْواحِدُ مِنْهُمْ فی سَفَرِهِ فَلَقِیَ أخاهُ عانَقَهُ.
«مكارم اخلاق، ص 276».
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: اصحاب پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ (موقع بازگشت از حبشه) با هم مصافحه كردند (دست دادند) و هر گاه یكی از آنها از سفر باز می گشت و برادرش را ملاقات می كرد با او معانقه (دست در گردن انداختن و دیده بوسی) می كرد.
*كانَ أبُوعَبْدالله ـ علیه السّلام ـ إذا وَضَعَ رِجْلَهُ فِی الرِّكابِ یَقُولُ: سُبْحانَ الَّذی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما كُنّا لَهُ مُقْرِنینَ وَ یُسَبِّحُ اللهَ سَبْعاً وَ یَحْمِدُ اللهَ سَبْعاً وَ یُهَلِّلُ اللهَ سَبْعاً.
«من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 272».
امام صادق ـ علیه السّلام ـ زمانی كه سوار مركب می شد این آیه را می خواند: (سبحان الذی ...) پاك و منزه است خدایی كه این مركب را برای ما رام كرد در حالی كه ما قادر به آن نبودیم، سپس هفت سبحان الله، هفت الحمدلله و هفت لا اله الا الله می گفت.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و عرض ادب
ضمن خسته نباشید خدمت مدیران و کاربران گرانقدر:Gol::hamdel:
دوستان هم اگر مطلبی در رابطه با موضوع تاپیک دارند خوشحال میشیم ایجاد کنند تا من و دوستان دیگر استفاده کنیم.
ورزش، حرکات هماهنگ عضلانی است که موجب سلامت و تقویت اعضای بدن می گردد. البته باید در امر ورزش رعایت گروه سنّی، نوع فعّالیت افراد، تناسب نوع ورزش و کار، مقدار و هدف آن و دهها مؤلّفه دیگر را، مدّنظر گرفت.[1]
در دنیای ماشینی امروز که تحرّک و فعّالیت کافی اندامهای بدن کاهش یافته است؛ نیاز به ورزش و نرمش، بیشتر احساس می شود؛ تا عضلات به کار انداخته شوند و توانایی خود را در طول عمر حفظ کنند.
اما ورزش زمانی تأثیرات عمیق در انسان خواهد داشت؛ که در آنِ واحد، تأثیرات روحی نیز ایجاد کند؛ به عبارتی، هم جسم را قوی کند و هم عقل را. در واقع، ورزش پیکار با سستی و پستی است و ورزشکار ورزیده، کسی است که صاحب قوای بدنی و سجایای اخلاقی باشد.
حال پاره ای از اثرات ورزش بر جسم و روح را بیان خواهیم کرد تا با توجّه به این فواید، با انجام ورزش های مناسب، خود را از نظر جسمی و روحی قوی سازیم.
1ـ فواید جسمی ورزش
سیستم های مختلف بدن، در اثر ورزش کارایی بهتری پیدا می کنند و موجبات سلامتی و طول عمر را فراهم می نمایند. اثر ورزش بر این سیستم ها، به تفکیک عبارت است از:
الف) سیستم تنفّسی: در جریان ورزش، مصرف اکسیژن توسّط عضلات فعّال بیشتر شده و سرعت انتشار اکسیژن، از ریه به خون، افزایش می یابد؛ تا بتواند اکسیژن بیشتری در اختیار عضلات بدن قرار دهد. در واقع، ورزش به ریه ها کمک می کند؛ تا بهتر کار کنند و گنجایش ریه ها زیادتر شده و تنفس آسانتر صورت می گیرد.
در اثر ورزش، تنفّس عمیق تر، امّا تعداد آن کمتر می شود.
ب) سیستم قلبی ـ عروقی: در طی ورزش، مقدار خونی که توسّط قلب به داخل رگهای خونی تلمبه زده می شود(برون ده قلبی)، افزایش می یابد و به دلیل گشاد شدن عروق عضلات؛ جریان خون عضله افزایش یافته و اکسیژن و موادّ غذایی بیشتری به آنها می رسد.
افزایش جریان خون در سراسر عروق بدن، باعث می شود میزان چربیهای چسبیده به رگها کم شود؛ لذا از سخت شدن رگها جلوگیری کرده و فشار خون را کاهش می دهد.
در اثر ورزش، رگهایی بین رگهای اصلی قلب ایجاد می شود و در نتیجه، خون دهی قلب بهتر و احتمال سکته قلبی کمتر می شود.
ج) سیستم عصبی: ورزش جریان خون بافتهای بدن را افزایش می دهد؛ لذا پس از کارهای فکری خسته کننده؛ از قبیل: مطالعه زیاد، حلّ مسائل ریاضی یا مواقع عصبانیت؛ اقدام به ورزش، باعث آرامش سیستم عصبی می شود.
بی خوابی، هیجان و استرس نیز که از ناراحتیهای عصبی است، به وسیله ورزش مرتفع می گردد و نیز خستگی اندک ناشی از تمرینهای ورزشی؛ عامل خوبی جهت جلوگیری از بیخوابی است.
د) سیستم غدد داخلی: فعّالیت غدد داخلی، بر اثر ورزش افزایش یافته و کارکرد آنها بهتر می شود.
هـ ) سیستم عضلانی: قدرت عضلانی، در جریان 6 تا 8 هفته اوّل ورزش، حدود 30% افزایش یافته و توده عضلات بزرگتر و قدرت آنها بیشتر می شود و دردهای عضلانی ناشی از کم تحرّکی بهبود می یابد. در اثر ورزش، از پوکی استخوان جلوگیری می شود و عضلات و اندامها تقویت شده و تناسب اندام ایجاد می شود.
و) متابولیسم (سوخت و ساز) بدن: در اثر ورزش و اکسیژن گیری بهتر دستگاه تنفّس و خون رسانی بیشتر به اندام ها توسّط قلب، سوخت و ساز بدن افزایش یافته و بر اثر آن، چاقی برطرف می شود. ورزش، کاهش وزن را تسریع می کند و به حفظ وزن در اندازه معین کمک می نماید. قند و چربی خون توسط ورزش کاهش و انرژی بدن افزایش می یابد.
وقتی انسان ورزش می کند؛ بدن به فعّالیت بیشتر عادت کرده، دیرتر خسته شده و نیز دیرتر عرق می کند؛ در نتیجه عضلات بدن و قلب، در اثر فعّالیت ناگهانی دچار صدمه نمی شوند.
ز) سیستم گوارش: ورزش، به هضم و جذب غذا و دفع سموم بدن کمک می کند.
2ـ فواید روانشناسی
الف) کسب خصال پسندیده: ورزش، روحیه شجاعت، اعتماد به نفس، فداکاری، گذشت، تعاون و همکاری، توجّه به حقوق دیگران، مبارزه با ظلم و ظالم، کمک به افراد ضعیف و ناتوان و حس مسؤولیت پذیری را در انسان ایجاد و تقویت می کند و اراده وی را قوی می سازد.
ب) ایجاد آمادگی روحی، برای انجام وظایف فردی و اجتماعی: ورزش، کسالت و تنبلی را از انسان زدوده و به وی شادابی و نشاط می بخشد و او را برای انجام وظایف خویش آماده می کند. اغلب کسانی که ورزش نمی کنند، در خود احساس سستی، کسالت، بی حالی و بی حوصلگی دارند.
از طرفی، ورزش هیجان و افسردگی را در انسان کاهش می دهد و یکی از راههای مهمّ علاج و تسکین فشارهای روانی است؛ که در نتیجه آن، آمادگی برای انجام کارهای فردی و اجتماعی در انسان بیشتر می شود.
ج) قانونمندی: ورزش، حسّ توجّه به قانون و اطاعت از آن را در افراد به وجود می آورد.
وجود قوانین خاص در ورزشهای مختلف و ملزم بودن ورزشکاران به رعایت آن؛ تمرینی برای احترام گذاردن به دیگر قوانین اجتماعی و رعایت آنهاست.
د) ارضای غریزه قدرت طلبی: در انسان، غریزه قدرت طلبی، برتری جویی و مبارزه وجود دارد. ورزش، وسیله اشباع این غریزه را از طریق صحیح فراهم می کند.
3ـ فواید اجتماعی
بشر، ذاتاً اجتماعی است و از طرفی به نیرو، نشاط و تفریح روحی و جسمی، که در ورزش مستمر است، نیازمند است؛ لذا به ورزشهای اجتماعی و گروهی تمایل دارد. این ورزشها، موجب تقویت روحیه اجتماعی و به فعلیت در آوردن آن در بشر می گردد.
برخی فوایدی که در اثر ورزشهای گروهی حاصل می شود عبارتند از:
الف) تولید و بسط روابط اجتماعی صحیح: ورزش، مقدّمه ای برای ورود افراد به اجتماع است و خصوصیات، شرایط و حالات حرکتی و روحی که در آن پیش می آید؛ تکرار و تمرینی شایسته و مفید، برای آمادگی افراد اجتماع محسوب می شود و به آنها توانایی برقراری روابط اجتماعی و پرهیز از گوشه گیری را می آموزد. احترام متقابل اجتماعی، تحکیم روابط اجتماعی با گذشت و فداکاری و.... در اثر ورزش آموخته می شود و شخصیت اجتماعی افراد شکل می گیرد.
ب) توسعه فرهنگ دینی: با توجّه به روابط بین المللی که در زمینه ورزش وجود دارد؛ انتقال فرهنگ و ارزشهای اسلامی، بدون تنشها و تعارضات سیاسی، در درون جامعه و خارج از آن، فراهم می شود.
ج) رشد روحیات اجتماعی: ورزش، چون پدیده ای اجتماعی است؛ به نحوی در رشد روحیات اجتماعی، بروز حسّ مسؤولیت در قبال جامعه و دردهای آن، مبارزه با مظالم و مفاسد اجتماعی، همبستگی و برقراری روابط اجتماعی؛ نقش مؤثّری دارد.
درسهای مربوط به رویارویی با مترفین، ظالمین و مفاسد اجتماعی؛ حمایت از محرومین و تلاش برای توازن اقتصادی و اجتماعی؛ عملاً در محیط ورزش فرا گرفته شده و تمرین می گردد.
د) توسعه روابط ملل: مسابقات ورزشی بین کشورهای مختلف، در همبستگی بین آنها و توسعه روابط، نقش بسزایی دارد.
هـ) ایجاد زمینه رقابت سالم: ورزش، یکی از مفیدترین و سالمترین سرگرمی هاست که می تواند اوقات فراغت جوانان و نوجوانان را پر کند و از بسیاری انحرافات اجتماعی؛ از قبیل: اعتیاد، دزدی و.... جلوگیری نماید.
ورزش، دوستی و صمیمیت بین افراد و زمینه رقابت سالم را فراهم می کند و در نتیجه، تلاش و تکاپوی افراد اجتماع بیشتر شده، مشکلات ناشی از بیکاری و عوارض آن به حدّاقلّ می رسد.
منابع كمكی:
1. حقجو، محمد حسین، ورزش و ورزشكار، قم: مركز فرهنگی المهدی(عج)، 1376.
2. مركز مشاوره حوزه علمیه قم، فواید ورزش (از سلسله جزوه های مسائل پزشكی)، ش 8.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و عرض ادب
ضمن تبریک سال نو خدمت مدیران و کاربران سایت گفتوگوی دینی:Gol:
چنان که جسم انسان نیازها و احتیاجات گوناگونی هم چون غذا خوردن دارد، روح و روان انسان نیز نیازمندی هایی دارد. تفریح و شادابی غذای روح آدمی است که موجب فرح و انبساط خاطر و آرامش روانی می شود.
امام علی ـ علیه السلام ـ می فرماید: «شادمانی و سرور، موجب انبساط روحی می شود و وجد و نشاط آدمی را بر می انگیزاند.»[1]
تخصیص بخشی از برنامه های زندگی به تفریح و سرگرمی، سبب رشد و پرورش جسم، فکر و شخصیت، رفع خستگی، کسب لذت و آسایش و تأمین سلامت جسمی و روحی می شود و در مراتب عالی کمک خوبی به خلاقیت علمی، هنری و اعتلای ارزش های اخلاقی و خدمات اجتماعی می باشد؛ که در غیر این صورت، اشتغال مستمر و بدون وقفه فکری و عملی در فعالیت ها یا مشاغل معین، موجب خستگی جسمی و ذهنی، پژمردگی روح، از دست دادن نشاط و سرور زندگی و در مواقعی موجب ابتلا به انواع اختلالات روانی اضطراب و افسردگی می گردد.[2]
این همه آثار و فواید تفریحات زمانی حاصل می شوند که تفریحات و سرگرمی ها سالم و از مسیر طبیعی لذت جویی ها انجام پذیرند؛ اما اگر تفریحات و لذت جویی ها ناسالم و از مسیرهای غیر طبیعی و انحرافی باشند، نه تنها انسان به آرامش و لذت مطلوب و واقعی خود دست نمی یابد، بلکه اثرات مخرب و سوئی را به دنبال خواهد داشت. از این رو، امام رضا ـ علیه السلام ـ توصیه می فرمایند: «از لذایذ دنیوی نصیبی برای کامیابی خویش قرار دهید، و تمایلات خود را از راه های مشروع بر آورده سازید. مراقبت کنید در این کار به مردانگی و شرافتتان آسیب نرسد، و دچار تندروی و اسراف نگردید؛ و به وسیله این سرگرمی های لذت بخش بر روند بهتر امور دنیوی یاری جویید.»[3]
برخی از تفریحات ناسالم عبارتند از:
1ـ گوش دادن به موسیقی مطرب و غیر مجاز؛ موسیقی لهوی احساسات بشر را در مسیر غیر طبیعی و غیر عادی توسعه می دهد و انسان را در یک عالم ناخودآگاهی کامل فرو می برد و قوّه فکر و خیالبافی غیر طبیعی و غیر واقعی را در انسان زیاد می کند. ما از خود موسیقی لذت نمی بریم، بلکه آن فقط قوه خیال بافی را در ما تحریک می کند و ازخیال های خود لذت می بریم. بو علی سینا در این زمینه می گوید: «در خصوص مشتهیات نفس (یعنی آن چه مورد التذاذ نفس است و روح از آن ها لذت می برد) باید استعمال آن ها صرفاً برای رو به راه آوردن مزاج و نگاه داشتن وجود شخص و بقای نوع باشد.
البته بر تمام عقلا و دانشمندان ثابت شده است که موسیقی از لذت هایی است که واجد هیچ کدام از این سه شرط نیست. نه مزاج را رو به راه می آورد، نه شخص را نگاه می دارد و نه باعث بقای نوع بشری است.»[4]
2ـ سیگار کشیدن؛ کسب لذت و تقلید و خود نمایی، از عوامل موثر در روی آوری به سیگار، به خصوص در نوجوانان و جوانان می باشد. الگوگیری، همراهی و رقابت با گروه همسالان در زمان تفریح، بزرگترین دلیل شایع برای آغاز کشیدن سیگار است. مساله تأسف بار این است که نوجوان سیگاری که از طریق سیگار به آرامش کاذب دست می یابد و با پنهان کردن مشکل خود از خانواده، هر روز بیش از پیش در زمان تفریح و اوقات فراغت به دوستان هم دردش روی می آورد، بهترین طعمه عاملان پخش مواد مخدر نیز خواهد شد.
3ـ استعمال مواد مخدر و قرص های اکس؛ برخی از نوجوانان و جوانان که برای تفریح و خوشگذرانی، وقت خود را با دوستان ناباب سپری می کنند، از طریق آن ها ترغیب به استفاده از قرص های اکستاسی می شوند تا نشاط و شادابی به دست بیاورند؛ غافل از این که این حالات کاملاً کاذب است و اثرات سوء این مواد جسم و روان آنان را به شدت تهدید می کند.
4ـ شرکت در مهمانی ها و پارتی ها و جشن های آلوده به فساد و گناه و شب نشینی با دوستان ناباب.
5ـ تماشای برنامه ها و فیلم های خشن و مستهجن از طریق ویدیو، ماهواره و تلویزیون.
6ـ وقت گذرانی در سایت های مختلف اینترنتی و چت کردن؛ هر چند استفاده سازنده از اینترنت و چت، سفید می باشد ؛ اما استفاده افراطی قشر آسیب پذیر جامعه (جوانان) از آن، خطرات و آسیب ها و تهدیدهای اخلاقی زیادی را به دنبال دارد.
7ـ استفاده از بازی های رایانه ای بیش از حد معمول، به خصوص بازی های خشن و غیر اخلاقی.
8ـ قمار و برد و باخت.
توصیه های لازم
الف) در حقیقت آگاهی نداشتن خانواده ها و نبود امکانات تفریحی مناسب باعث می شود که بسیاری از کودکان و نوجوانان نیازهای خود را از مجاری خلاف و غیر مجاز تأمین و برآورده نمایند و رواج تفریحات ناسالم و انحرافی، یکی از راه های ورود به عرصه بزهکاری و انحرافات اجتماعی محسوب می شود. پس والدین باید مواظب فرزندان خود باشند و امکانات تفریحی سالم را فراهم نمایند.
ب) مسئولان دولتی باید محیط اجتماعی را و والدین محیط خانوادگی را از ابزارهای تفریحی ناسالم پاک کنند و اوقات فراغت فرزندانشان، به خصوص جوانان با تفریحات سالم پر کنند. اگر اوقات فراغت جوانان پر نشود، جوانان به هر طریقی به سمت گروه های همسالان کجرو هدایت می شوند و در نتیجه به سوی تفریحات ناسالم کشیده می شوند.
ج) شناخت گنگ و مبهم یا نادرست نوجوانان و جوانان، نسبت به انواع تفریحات و نبود امکانات تفریحی مناسب، موجب ایجاد انحرافات و کج روی هایی در میان این قشر آسیب پذیر می شود؛ که باید با تربیتی صحیح آن ها را از ضررهای انواع تفریحات ناسالم آگاهی داده و با تفریحات سالم و مثبت آشنا کنیم و زمینه تفریحات سالم را بیش از پیش فراهم سازیم.
---------------------------------------------------------------------
[1] . محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ج4، ص 436؛ آمدی، غرر الحکم، ص 319.
[2] . ر.ک: غلامعلی افروز، هنگامه های فراغت، زمینه ساز بهداشت روانی و بستر خلاقیت ها، پیوند، ش 143 ـ 141، ص 125.
[3] . بحار الانوار، ج75، ص 336؛ فقه الرضا ـ علیه السلام ـ، ص 337.
[4] . جوهری زاده، سید محمد رضا، موسیقی از نظر دین و دانش، تهران، موسسه مطبوعاتی اسلامی، بی تا، ص 53 ـ 52.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و عرض ادب:Gol:
زندگی پرتنش شهری همراه با انواع فشارهای روانی، هیجانات، فشردگی کارها و خستگی مفرط، عوارضی را به همراه خواهد داشت. یکی از راه های جلوگیری از این عوارض که امروزه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار شده است، برنامه ریزی برای اوقات فراغت می باشد. اندیشمندان جامعه شناسی و روان شناسی، در حالی کارکردهای گوناگونی برای اوقات فراغت و فعالیت های فراغتی قائل شده اند و بر وجود مشترک این کارکردها تحت عنوان استراحت، کسب آرامش، تجدید قوا و تمدد اعصاب، تفریح و سرگرمی، رشد شخصیت و برقراری تعامل در شکل گیری هویت، کسب معلومات و ارتقای آگاهی ها، پرورش و شکوفایی استعدادها و خلاقیت ها تاکید می کنند که معتقدند با رشد جمعیت جوان کشور (4/1 درصد)، طولانی شدن دوره جوانی (15 سال)، تحولات بین المللی و تغییر کارکرد نهادهایی چون خانواده و جایگزین شدن دوستان، رسانه و وسایل ارتباط جمعی تأثیرات این کارکردها افزایش می یابد.
در گذشته به دلیل سادگی جوامع، برنامه ریزی برای اوقات فراغت راحت بود؛ ولی در حال حاضر، با پیچیده شدن جوامع و با پیشرفت سریع فناوری و وسایل ارتباط جمعی و رسانه هایی چون تلویزیون، ماهواره، اینترنت و ....برنامه های اوقات فراعت شکل جدید به خود گرفته و برنامه ریزی برای آن پیچیده و سخت تر شده است. از این رو، مسئولیت برنامه ریزان اجتماعی، مربیان و خانواده ها بیش از پیش حساس تر شده است در این جا به سه رسانه مهم تلویزیون، ماهواره، اینترنت می پردازیم.
تلویزیون
امروزه تلویزیون از مهم ترین و قدرتمندترین رسانه های ارتباط جمعی به شمار می آید، که در همه خانه ها موجود است. در فرهنگ عمومی عصر حاضر، تلویزیون به یکی از ابزارهای ضروری زندگی اکثر قریب به اتفاق خانواده ها تبدیل شده است، به طوری که افراد خانه بدون تلویزیون را غیر قابل تحمل می دانند. افراد به خصوص کودکان و نوجوانان بیشترین زمان فراغت خود را به جای معاشرت با بزرگسالان، خویشان و دوستان، به تماشای تلویزیون می گذرانند.
گذشته از فواید بسیار این ابزار مهم ارتباطی که از هیچ کس پوشیده نیست، نباید از تأثیرات منفی آن چشم پوشی کرد:
1ـ تماشای بیش از حد و زیادی برنامه های تلویزیون که مرد را از سایر برنامه های سازنده، هم چون معاشرت و ارتباط مفید با خانواده و خویشان، وظایف و .... باز می دارد. حساسیت ضررهای آن برای کودکان از قرار زیر است:
الف) کودکان به علت صرف وقت زیادی برای تماشای برنامه های تلویزیون که تا پاسی از شب ادامه می یابد از تکالیف خود باز مانده و صبح ها با تأخیر به کلاس درس می روند و خواب آلود می شوند. این شکل در خانواده هایی که کمتر بر فرزندان خود کنترل دارند، بیشتر دیده می شود.
ب) تماشای متمادی تلویزیون سبب انفعال جسمانی و روانی کودک نیز می شود و در نتیجه اغلب کودکان فرصت کمتری برای فعالیت های خود پیدا می کنند، فعالیت هایی که کودکان می توانند و باید به طور مستقیم درگیر آن ها شوند. مثل بازی، مطالعه، شرکت در مسابقات ورزشی و... از جمله سرگرمی های مثبتی اند که آنان با عادت به تلویزیون از آن ها باز می مانند.
2ـ ویژگی عمومیت داشتن برنامه های تلویزیون که همه اسرار زندگی را بدون توجه به سن و حساسیت مخاطب به نمایش می گذارد و ساختار ارتباطی آن به شیوه ای است که کودکان مطالبی را می آموزند که مربوط به بزرگسالان است و این امر طبیعتاً زوال دوران کودکی را در پی دارد.
3ـ متأسفانه برنامه های تلویزیونی پر از فیلم ها، سریال ها و کارتون های بدآموز (مغایر با فرهنگ عمومی اسلامی)، خشونت آمیز و پرخاشگرانه است. این برنامه ها نه تنها سرگرم کننده خوب نیستند، بلکه ناخود آگاه یک نوع شیوه عمل و رفتار را به انسان، به خصوص کودکان و نوجوانان القا می کنند. هر چند بزرگسالان به دلیل قوه تمیز خیال از واقعیت، کمتر از این گونه برنامه ها آسیب روانی دریافت می کنند، ولی کودکان که به روشنی قادر به تمایز بین خیال و واقعیت نیستند، با شدت بیشتری از این برنامه ها، به خصوص از صحنه های پرخاشگرانه متأثر می شوند. خانواده ها باید توجه داشته باشند که کودکان از سنین خیلی پایین، حتی از دو سالگی از رفتار پرخاشگرانه تقلید می کنند و تأثیر مشاهده خشونت در 8 سالگی عمیق تر و پایدارتر از 19 سالگی است. در خلال این برنامه ها کودک دنیا را آکنده از ترس، وحشت و نا امنی می یابد و این موضوع آسیب های روانی زیادی را در پی دارد.
توصیه های لازم
1ـ با توجه به این که 78 درصد گذران اوقات فراغت مربوط به تماشای تلویزیون در بین نوجوانان و جوانان می باشد؛ بنابر این باید هماهنگ و همکاری و تعاملی بین صدا و سیما و امور تربیتی آموزش و پرورش باشد.
2ـ مسئولان محترم رسانه ملی به خاطر داشته باشند که تلویزیون تنها سرگرمی بسیاری از بچه های سرزمین ماست. بسیاری از بچه ها دسترسی به امکانات ورزشی و تفریحی مطلوب ندارند؛ بسیاری از آنان از ابتدایی ترین حقوق یک کودک محرومند؛ این کودکان یا در کوچه ها با یک توپ پلاستیکی بازی می کنند و یا پای تلویزیون، محصولات فرهنگی!! آن رسانه را می بلعند، پس باید رسانه ملی در برنامه ریزی های خود اهداف متعالی اوقات فراغت را در نظر بگیرند.
3ـ در برنامه ریزی، باید نیازها و رغبت و علاقه مخاطبین را مد نظر داشته باشند.
4ـ برنامه های پرورشی (اوقات فراغت) باید نشاط آور، قابل انعطاف و لذت آور باشد و با کمترین هزینه بالاترین نشاط آوری را داشته باشد.
5ـ والدین خود باید چگونگی رفتار کردن با کودکان خود را در برابر برنامه های آسیب زا یاد بگیرند و سپس پیشگیری های لازم را انجام دهند.
6ـ باید به خاطر سپرد که برخی از برنامه های تلویزیون، از پیش دستکاری شده و تغییر یافته اند. همه افراد باید بیاموزند که چگونه خود را در مقابل این نوع برنامه ها محفوظ نگه دارند و تحت تأثیر نگرش حاکم بر آن ها قرار نگیرند.
7ـ مسئولان رسانه ملی باید یک شورای روان شناسی ـ جامعه شناسی در صدا و سیما ایجاد کنند، تا این شورا فیلم های داخلی، به خصوص خارجی را از حیث آسیب های احتمالی آن طبقه بندی کرده و در نهایت مجوز پخش بدهند.
ماهواره
ماهواره که وسیله ارتباطی جهانی است که در کنار برنامه های مفیدش پر است از برنامه هایی که به ترویج خشونت می پردازد سبب تزلزل خانواده ها می شود و بی بند و باری جنسی را آموزش می دهد آیا می توان خود و خانواده و فرزندانمان را بدون هیچ دغدغه ای به زیر تیغ آن فرستاد؛ البته اگر کمی اندیشه کنید، لازم نخواهد بود که ما بگوییم، ماهواره در خانه های ما جایی داشته باشد یا نه؟
اینترنت
اینترنت از جمله ابزارهایی است که امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ظهور مقوله ای با عنوان فناوری اطلاعات و ارتباطات در میان سایر پدیده های نوظهور این قرن با سرعت تمام خودنمایی می کند. این ابزار وسیله خوبی در پیشرفت علم، رشد فهم و گسترش وسعت دید افراد تأثیر بسزایی دارد. در حال حاضر حدود 70 درصد از جوانان شهرهای بزرگ ایران از اینترنت و چت کردن برای پر کردن اوقات فراغت، کامل کردن تمایلات قلبی، نزدیک شدن به ارکان های نه چندان واقعی و جدا شدن از مسایل روزمره استفاده می کنند.
تحقیقات نشان می دهد جوانان به دلیل جذب سریع و وابستگی به وسایل ارتباطی جدید در مقایسه با سایر اقشار جامعه بیشتر وارد این دنیای مجازی می شوند و همین امر توجه مسئولان و اندیشمندان را به خود جلب کرده است:
الف) زیرا آنان نگرانند، با عدم بستر سازی صحیح و ارائه آموزش های لازم و ایجاد فرهنگ مناسب در خصوص استفاده صحیح از این ابزار، این قشر آسیب پذیر، به دلیل «استفاده افراطی» از آن در معرض خطرند. جذابیت جلوه های گوناگون اینترنت به حدی است که «اعتیاد اینترنتی» و تبعات ناشی از آن را در پی دارد.
ب) نگرانی های دیگر به دلیل «تهدیدهای اخلاقی» می باشد؛ زیرا نوجوانان و جوانان در اثر استفاده از اینترنت، خواهی نخواهی به یک وعده مطالب و تصاویر غیر اخلاقی دست می یابند که آن ها را واقعاً تهدید می کند. برخی از آنان از طریق چت کردن به دام سود جویان می افتند که این هم آسیب و خطرات خاص خود را دارد.
پس:
1ـ تا زمانی که خانواده ها آگاهی های لازم در این زمینه را بالا نبرند و به فرزندان خود نحوه استفاده صحیح از این رسانه را آموزش ندهند، نمی توان از آثار مخرب آن کاست. بنابر این چاره ای از مراقبت و کنترل و آموزش نوجوانان و جوانان نیست. آنان باید یاد بگیرند که کافی شاپ و کافی نت با هم یکسان نیست.
2ـ وقتی برنامه های مناسب آموزشی به نوجوانان و جوانی داده می شود، وی احاطه علمی و شخصیتی پیدا می کند و وقتی او به این مسایل به خوبی آشنا شود، از شیوه های مفید آن در اوقات فراغت خود استفاده می کند.
منابع كمكی:
1ـ تلویزیون و آثار تربیتی آن، سید احمد بیان معمار، فصل نامه پژوهش های علوم اسلامی، ش 4.
2ـ تلویزیون، دشمنی در خانه، سایت تبیان، به نقل از نشریه پژوهش و سنجش، ش 16 و 15.
3ـ تلویزیون در زندگی کودکان ما، شرام و همکاران، ترجمه محمد حقیقت کاشانی، تهران، مرکز تحقیقات و مطالعات و سنجش برنامه های صدا و سیما، 1375.
برگرفته از سایت: اندیشه قم
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و عرض ادب:Gol:
چند سال پیش مشکل والدین این بود که: «فرزندم تمام وقت خود را صرف تماشای تلویزیون یا گوش دادن به موسیقی می کند. او ارتباط چندانی با افراد هم سن خود ندارد و بیشتر اوقات در خانه می ماند.»
امروزه نیز چنین مشکلاتی وجود دارد؛ اما رادیو، تلویزیون و ضبط صوت جای خود را به بازی های ویدئویی و رایانه داده اند. این وسایل الکترونیکی بد یا مشکل آفرین نیستند، اما وقتی بدون نظارت صحیح از آنها استفاده شود و یا اینکه بیش از اندازه مورد استفاد قرار بگیرند، مشکلاتی در زمینه های مختلف ایجاد می کنند.
نبود نظارت بر این برنامه ها، نه تنها باعث می شود شخص بیش از حد وقت خود را صرف این کارها کند، بلکه ممکن است کودک و نوجوان به اطلاعات یا مسائلی دسترسی پیدا کند که از نظر سنی برایش مناسب نیست و یا اینکه با خشونت آشنا شود.
بعضی از کودکان و نوجوانان بیشتر وقت خود را صرف تماشای تلویزیون، بازی های ویدئویی و رایانه می کنند. در چنین مواردی دو نوع مشکل به وجود می آید. مشکل اول آن است که این افراد کارهای ضروری را فراموش می کنند یا آنها را ناتمام رها می کنند. به فرض تکالیف خود را انجام نمی دهند و افت تحصیلی پیدا می کنند. در این موارد والدین به فرزندشان اجازه نمی دهند تلویزیون تماشا کند، به بازی های ویدئویی بپردازد. اما اگر آنها را از این کارها منع کنیم، تنها مطمئن هستیم که او فعلاً سرگرم این گونه فعالیت ها نیست؛ اما هیچ گونه تضمینی وجود ندارد که او تکالیفش را انجام خواهد داد.
توصیه تربیتی
روش بهتر برای این منظور آن است که این کارها را محدود کنیم و از آنها به عنوان انگیزه ای برای انجام تکالیف استفاده کنیم. مثلاً در صورتی که او تکالیفش را تمام کرد و یا اتاقش را تمیز کرد، بتواند از بازی های رایانه ای استفاده کند.
مشکل دیگری که به وجود می آید کم شدن معاشرت و ارتباط با دیگران است. چنین نوجوانی دوستان معدودی دارد و یا اینکه با هیچ دوستی در ارتباط نیست. حضور در جمع دوستان و فعالیت های اجتماعی بخش مهمی از زندگی نوجوانان را تشکیل می دهد. نوجوانی که ارتباطات اجتماعی زیادی ندارد با خلأ بزرگی در زندگی روبه رو می شود و بسیاری از نوجوانان از این مسأله رنج می برند. چنین فردی را که ارتباط اجتماعی چندانی ندارد و انگیزه ای برای رفتن به مدرسه نیز در او نیست، به سختی می توان ترغیب یا کمک کرد که رفتارش را تعدیل کند؛ در حالی که راحت تر می توان مشکلات نوجوانانی را که زندگی اجتماعی فعالی دارند، حل کرد.
توصیه تربیتی
باید سعی کنیم امکان معاشرت فرزند منزوی مان را بیشتر کنیم و مدت زمانی را که وی صرف تماشای تلویزیون، بازی های ویدئویی و یا رایانه می کند کاهش دهیم. استفاده از این وسایل مشروط به ارتباط با دوستان است. مثلاً مدت زمانی که فرزندمان می تواند صرف بازی های ویدئویی کند که همان میزانی باشد که با دوستان همسن خود می گذراند. اگر او در یکی از فعالیت های گروهی مثل گروه های ورزشی شرکت می کند، اجازه دارد از رایانه استفاده کند. استفاد از بازی های ویدئویی، تلویزیون و رایانه باید تحت کنترل باشد و تنها بخشی از زندگی یک نوجوان را در بر بگیرد، نه قسمت اعظم آن را.
محتوا و کیفیت برنامه های تلویزیونی
برخی از والدین دغدغه این را دارند که در برنامه های تلویزیونی گاه برنامه هایی پخش می شود که خلاف ارزش ها و فرهنگ های آنها است و تأثیرات بدی بر روی فرزندان آنها می گذارد. چاره ای هم نیست و نمی شود رسانه ها و به خصوص تلویزیون را از عرصه زندگی حذف کرد و بر خلاف آموزه های تربیتی و دینی ما است که به طور کلی خود و تربیت شخصی و خانوادگی خود را از تربیت اجتماعی و مسئولیت های آن قطع کنیم.
چاره کار
1ـ گزینش امری ضروری است. در صدا و سیما برنامه هایی وجود دارد که از سر ضرورت پخش می شود، یعنی در درون آنها سم مهلک هم وجود دارد. بنابراین باید نه تنها به لحاظ کمیت، بلکه به لحاظ کیفیت نیز گزینش کنید. نوع برنامه ها برای افراد مختلف فرق می کند، که باید طبقه بندی شوند.
2ـ فرزندان خود را آگاه کنید که همه برنامه های پخش شده مفید و مناسب نیستند و هر برنامه ای برای هر شخصی نیست، بلکه مخاطب خاصی دارد.
3ـ برنامه های مناسب و مفید آنها را باز شناسی و رده بندی و طبقه بندی کنید، و به آنها تأکید کنیدکه غیر از این برنامه ها، برنامه های دیگر را تماشا نکنند.
4ـ مادران نقش اساسی دارند، آنها اجازه ندهند تلویزیون دائماً باز باشد. جاهایی که ناچارند برنامه ای را با هم ببینند، همان جا نقدی بزنند و عیب های آن را بر ملا کنند.
5ـ مواظب باشید، برخوردهای غیر منطقی، خشن و متحجرانه نداشته باشید، بلکه در این راه با سعه صدر و دور اندیشی برخورد منطقی و قابل فهم با کودکان و نوجوانان داشته باشید تا لجاجت و نا فرمانی آنها را بر نیانگیزاند.
6ـ خود اهل عمل باشید و مقابل آنها به برنامه های نامناسب تماشا نکنید، چرا که دیگر حرف شما خریدار نخواهد داشت.
آثار زیانبار تماشای بیش از اندازه تلویزیون
گروهی معتقدند که تماشای بیش از اندازه تلویزیون، موجب «سندرم دنیای پست[1]» می شود. این اصطلاح را جررج گربنر[2]، استاد دانشگاه پنسیلوانیا برای نخستین بار مطرح ساخت. تماشای زیاده از حد تلویزیون باعث می شود که کودکان احساس کنند خشونت قادر است بسیاری از مشکلات را حل کند. احساس وحشت، ناامنی و خطر نیز با تماشای برنامه های خشونت بار تقویت خواهد شد. حتی والدین نیز احساس می کنند که تلویزیون موجب هیپنوتیزم آنها می شود. یکی از بینندگان تلویزیون تصدیق می کند که دو فرزندش، آن قدر جذب تماشای تلویزیون می شوند که به سختی می توان آنها را از برابر تلویزیون جدا کرد. او و همسرش تصمیم گرفتند محدودیت هایی برای استفاده دو فرزند سه ساله و پانزده ماهه خود از تلویزیون ایجاد کنند.مادر آنها می گوید: وقتی کنترل رفتار فرزندان مشکل می شود، با برنامه های تلویزیونی می توان آنها را سرگرم کرد. این بچه ها اجازه دارند یک ساعت به هنگام صبح و یک ساعت و نیم در بعد از ظهر به تماشای تلویزیون بپردازند و بقیه ساعت های روز،تلویزیون را خاموش می کنند.
کودکان تا سن پانزده سالگی زمان بیشتری را به تماشای تلویزیون اختصاص می دهند به گونه ای که ساعات تماشای تلویزیون از ساعات مدرسه روزانه آنها نیز بیشتر می شود. با توجه به تأثیری که برنامه های تلویزیون روی کودکان دارد، والدین نباید از برنامه ریزی کردن برای تماشای تلویزیون احساس خجالت کنند.
اکنون به بیان نکاتی کلیدی می پردازیم که می تواند برای برنامه ریزی تماشای تلویزیون مفید باشد.
1. کودکان حدّ و حدود خود را نمی شناسند. آنها نمی توانند تصمیم بگیرند که چه زمانی باید از یک کار دست بردارند، شما با محدود کردن زمان تماشای تلویزیون می توانید به آنها کمک کنید.
2. هیچ گاه بدون این که برنامه تلویزیون را تماشا کنید، آن را روشن نگذارید، به گونه ای که صدای تلویزیون، بخشی از زندگی روزانه شما را تشکیل دهد. اگر بیشتر ساعات روز تلویزیون خاموش باشد، از آرامش خانه لذت خواهید برد.
3. باید جایگزین مناسب ایجاد کرد، جایگزینی که برای بچه ها جذاب باشد. سعی کنید فرزندان خود را به بازی های هنری و آموزنده سرگرم سازید تا ساعت های تماشای تلویزیون را حتی المقدور کاهش دهید.
4. برخی از کتاب های روان شناسی کودک، توصیه می کنند که روزهای خاصی را برای تماشای تلویزیون اختصاص دهید؛ مثلاً روزهای فرد تلویزیون تماشا کنید و روزهای زوج به خواندن کتاب یا صحبت با خانواده بپردازید، تماشای تلویزیون در روزهای فرد نیز باید در ساعت هایی خاص صورت گیرد.
5. برنامه های تفریحی فرزندانتان را به گونه ای تنظیم کنید که نتوانند فیلم های نامناسب را تماشا کنند.
منابع كمكی:
1. فونتنل، دن، كلیدهای رفتار با نوجوانان، ترجمه مسعود حاجی زاده، اكرم قیطاس، تهران: كتاب های دانه، 1381.
2. سیگل، الینور، كلیدهای رویارویی با مشكلات رفتاری كودكان، ترجمه مسعود حاجی زاده، تهران: كتاب های دانه، 1381.
بر گرفته از سایت: اندیشه قم
سلام افرین به شما با این مطالب عالی و خوبی که اینجا نوشتین خدا خیرتون بده بخدا اگه همه اینطوری فکر کنیم همه چی درست میشه و اوضاع جامعه دیگه اینطوری نیستش و این همه قلب امام زمانمونو نمیشکنیم وای بر ما امیدوارم روزی برسه همه به این پیاما گوش بدن وعمل کنن بازم ممنون عالی بود
اللهم عجل لولیک الفرج
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و عرض ادب:Gol:
پست شماره 16 که همین پست است آخرین پست تفریح و اقات فراغت است؛ شما هم می توانید نظرات خود را در قالب همین موضوع بحث بیان کنید.
فضا و مکان تفریح
مکان های خاص بر اساس میزان سلایق و علاقمندی و توان جذب مخاطبان، مطابق با نظر سنجی های به عمل آمده، اولویت بندی می شوند. مهم ترین ویژگی ها و شرایطی را که باید یک مکان خاص (مجتمع های فرهنگی ـ کانون های فرهنگی ـ فرهنگسراها ـ اردوگاه ها ـ مراکز آموزشی و ....) جهت گذراندن اوقات فراغت داشته باشند و در برنامه ریزی ها آن را ملحوظ داشت، عبارتند از:
- قابل دسترسی و سهل الوصول بودن (در نقاط دور افتاده قرار نگرفته باشد)
- شرایط لازم را برای اقشار، از پیر و جوان تا نوجوانان و زنان و مردان، داشته باشد.
- از محیطی آرام و آرامش نسبی برخوردار باشد.
- از لحاظ ظاهری تمیز، جذاب و متنوع باشد. (به ویژه برای قشر جوان)
- محیط داخلی آن مناسب و پاکیزه باشد.
- تنوع لازم را از لحاظ تعداد کلاس ها و رشته های مختلف داشته باشد.
- فضای آن مناسب برای انجام حداقل و محدود ورزش های مختلف دارا باشد. (ورزش هایی نظیر تنیس روی میز، والیبال، فوتبال گل کوچک، بسکتبال و ....)
- حتی الامکان در محله های خوشنام و عامه پسند قرار داشته باشد.
- اتاقها از نور کافی و محیط از فضای سبز لازم برخوردار باشد.
- سعی شود که مکان ها در محله هایی که نسبتاً تراکم جمعیتی بیشتری دارند، باشند (این مکان ها با هدف جذب بیشتر مخاطبان انتخاب می شوند.)
- دارای آب و هوایی ملایم و فرح بخش باشد.
- چشم انداز طبیعی مناسب و موقعیت جغرافیایی خوبی داشته باشد. همجواری مکان ها با جنگل، پارک جنگلی، دریا، آبشار، رودخانه، دریاچه و ... می تواند باعث افزایش کیفی برنامه ها و بالا رفتن میزان رضایت مخاطبان و شرکت کنندگان طرح اوقات فراغت شود.
باید انتخاب مکان های فوق بتواند، حداقل رضایت خانواده ها را فراهم نماید و خانواده ها از بابت حضور فرزندان خود در این مکان ها هیچگونه اضطراب و نگرانی نداشته باشند. (امنیت محیطی)
تذکر: در بررسی های به عمل آمده پیرامون مکان های خاص، چنین استنباط می شودکه زمانی می توان با ذوق و سلیقه خویش مکان هایی را جهت گذران اوقات فراغت در نظر گرفت که دارای ویژگی های فوق باشد و یا حتی الامکان تعدادی از آن ها را دارا باشد.
زمان تفریح
اصل دیگری که باید در برنامه ریزی برای گذران و استفاده بهینه از اوقات فراغت، مورد نظر قرار گیرد، عامل زمان است.
عامل زمان در اوقات فراغت از جایگاه ویژه و قابل توجهی برخوردار است. زیرا چنان که این عامل مهم را در نظر نگیریم، ممکن است از کیفیت و میزان موفقیت برنامه های اوقات فراغت کاسته شده، یا حتی نتایج معکوس ببار آید.
ثابت شده که اشخاص در برخی زمان ها آمادگی لازم را برای جذب و فراگیری بسیاری از مطالب ندارند و در زمان های دیگری ممکن است، بسیار آسانتر و بهتر همان مطالب را فراگیرند. از این جهت در برنامه ریزی ها پیرامون اوقات فراغت می توان از طریق نظر سنجی و پرسشنامه ها، نظرات مخاطبین را پیرامون زمان های خاصی که برنامه ها در آن ها اولویت دارند، کسب کنیم و زمانی را که اکثریت قریب به اتفاق برای اجرای برنامه های اوقات فراغت بر می گزینند، لحاظ می کنیم. به عنوان مثال اگر تعداد کثیری از مخاطبین ساعات خاصی (10ـ8) و روز خاصی چون «دوشنبه» و ماه «مرداد» و فصل «تابستان» را برای برنامه های اوقات فراغت انتخاب کردند ما نیز جهت بالا بردن ضریب موفقیت برنامه های خود، همان زمان را مطمح نظر قرار دهیم. هم چنین ممکن است عامل زمان، نزد اقشار مختلف، معانی متفاوتی داشته باشد، که لازم است هنگام برنامه ریزی در این خصوص نیز، ملاحظاتی را بکار ببریم.
در خصوص اوقات فراغت از نظر زمان سه گونه می توان، برنامه ریزی نمود:
الف ـ برنامه ریزی اوقات محدود (روزانه):
بر این مبنا شخص طی اوقات شبانه روز، فقط چند ساعت را می تواند به فراغت خود اختصاص دهد. این اوقات فراغت همه اقشار مختلف جامعه را شامل می گردد.
ب ـ برنامه ریزی میان مدت (از چند روزه، هفتگی تا ماهانه)
این نوع برنامه ریزی بیشتر کارمندان دولت را در بر می گیرد و طی آن افراد، علاوه بر استفاده از ایام کوتاه مدت در طول سال، یک یا چند نوبت نیز از اوقات فراغت میان مدت، بهره مند می گردند.
ج ـ برنامه ریزی بلند مدت
این نوع برنامه ریزی بیشتر در دو فصل سال، برای دو قشر از اقشار مختلف جامعه امکان پذیر می باشد. فصل تابستان برای دانش آموزان، معلمان و اساتید و دانشجویان و فصل زمستان عمدتاً برای کشاورزان که پس از گذشت ایام کاشت و درو به علت سرما و یخبندان اجباراً دارای اوقات فراغت می باشند.
«بر طبق بررسی های جامعه شناسان از 8750 ساعت عمر انسان در یک سال، میزان 6830 ساعت (78 درصد) آن صرف کار و تأمین نیازهای ضروری، از جمله خوابیدن، غذا خوردن، آمد و رفت، استحمام و غیره می شود و 1920ساعت باقیمانده یعنی حدود 80 شبانه روز (22 درصد) کل وقت انسان در یک سال را اوقات فراغت تشکیل می دهد که این رقم در کشور ایران به بیش از 3 ماه می رسد.»[1]
[1] عصاره، علیرضا، خانواده و ضرورت توجه به اوقات فراغت فرزندمان، ص 30.