جمع بندی درخواست توضیح درمورد حدیث

تب‌های اولیه

5 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
درخواست توضیح درمورد حدیث

اسماعیل هاشمی می گوید:از قرقر معده و دیر هضمی غذا به امام صادق (ع) شکایت نمودم. امام فرمود:«چرا از نوشیدنی که ما می نوشیم و موجبهضم غذا می شود نمی نوشی؟» گفت :«آن نوشیدنی چیست؟» امام فرمود:«یک صاع کشمش بردار، دانه اش را جدا کن، آب بکش ، پس آن را در آب بریز و سه شبانه روز در زمستان و یک شبانه روز در تابستان به همین حال بگذار تا یکدست شود، وقتی یکدست شد، مقداری از آن را بردار و با مقداری عود روی حرارت ملایم قرار بدهتا دوسوم آن بخار شود و فقط یک سوم آن باقی بماند.بعد مقداری عسل به آن اضافه کن و حرارت بده تا به همان اندازه عسل آب بخار شود. بعد زنجبیل و خولیجان و دارچین و زعفران و گل میخک و کندر را با هم مخلوط کن و به هم بپیچ و در پارچه ی نازکی قرار بده و در آن بینداز و بجوشان بعد حرارت را خاموش کن و معجون را یکدست و یکنواخت کن و هر صبح و شام میل نما»

کافی،ج 6،ص426

من به منبع دسترسی نداشتم و چون توش کشمش (انگور) دارهگفتم بررسی کنم بهتره. و می خواستم بدونم منظور از «و» در(سه شبانه روز در زمستان و یک شبانه روز در تابستان) «یا» بوده است؟ و آیا به جز مقدار کشمش مقدار مواد دیگر ذکر نشده است؟

با نام الله


کارشناس بحث: استاد صدیقین

سلام به شما پرسشگر گرامی

روایت مورد اشاره شما، مرسل و ضعیف السند است اما در عین حال متنش چنین است:

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُوسَى بْنِ الْحَسَنِ عَنِ السَّيَّارِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَمَّنْ أَخْبَرَهُ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ الْفَضْلِ الْهَاشِمِيِّ قَالَ شَكَوْتُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَرَاقِرَ تُصِيبُنِي فِي مَعِدَتِي وَ قِلَّةَ اسْتِمْرَائِي الطَّعَامَ فَقَالَ لِي لِمَ لَا تَتَّخِذُ نَبِيذاً نَشْرَبُهُ نَحْنُ وَ هُوَ يُمْرِئُ الطَّعَامَ وَ يَذْهَبُ بِالْقَرَاقِرِ وَ الرِّيَاحِ مِنَ الْبَطْنِ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ صِفْهُ لِي جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَالَ لِي تَأْخُذُ صَاعاً مِنْ زَبِيبٍ فَتُنَقِّي حَبَّهُ وَ مَا فِيهِ ثُمَّ تَغْسِلُ بِالْمَاءِ غَسْلًا جَيِّداً ثُمَّ تُنْقِعُهُ فِي مِثْلِهِ مِنَ الْمَاءِ أَوْ مَا يَغْمُرُهُ ثُمَّ تَتْرُكُهُ فِي الشِّتَاءِ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ بِلَيَالِيهَا وَ فِي الصَّيْفِ يَوْماً وَ لَيْلَةً فَإِذَا أَتَى عَلَيْهِ ذَلِكَ الْقَدْرُ صَفَّيْتَهُ وَ أَخَذْتَ صَفْوَتَهُ وَ جَعَلْتَهُ فِي إِنَاءٍ وَ أَخَذْتَ مِقْدَارَهُ بِعُودٍ ثُمَّ طَبَخْتَهُ طَبْخاً رَفِيقاً حَتَّى يَذْهَبَ ثُلُثَاهُ وَ يَبْقَى ثُلُثُهُ ثُمَّ تَجْعَلُ عَلَيْهِ نِصْفَ رِطْلِ عَسَلٍ وَ تَأْخُذُ مِقْدَارَ الْعَسَلِ ثُمَّ تَطْبُخُهُ حَتَّى تَذْهَبَ تِلْكَ الزِّيَادَةُ ثُمَّ تَأْخُذُ زَنْجَبِيلًا وَ خُولِنْجَاناً وَ دَارَصِينِيَّ وَ الزَّعْفَرَانَ وَ قَرَنْفُلًا وَ مَصْطَكَى وَ تَدُقُّهُ وَ تَجْعَلُهُ فِي خِرْقَةٍ رَقِيقَةٍ وَ تَطْرَحُهُ فِيهِ وَ تُغْلِيهِ مَعَهُ غَلْيَةً ثُمَّ تُنْزِلُهُ فَإِذَا بَرَدَ صَفَّيْتَهُ وَ أَخَذْتَ مِنْهُ عَلَى غَدَائِكَ وَ عَشَائِكَ قَالَ فَفَعَلْتُ فَذَهَبَ عَنِّي مَا كُنْتُ أَجِدُهُ وَ هُوَ شَرَابٌ طَيِّبٌ لَا يَتَغَيَّرُ إِذَا بَقِيَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ (الكافي، ج 6، ص 426، ح 3)

نقل شده که اسماعيل بن فضل هاشمى به امام صادق (عليه السّلام) از قرقر شكم و ناگوارى غذا اظهار ناراحتی کرد. حضرت فرمود: چرا نبيذى كه ما مي نوشيم و غذا را گوارا مي كند و قرقر شكم و باد را مي برد درست نمی کنی! عرض کرد: قربانت گردم، آن را برايم شرح دهید. فرمود: يک صاع (در حدود 3 كيلو) كشمش بگير و خوب پاک کن و دانه و آشغالش را بگير سپس آن را خوب با آب بشور، سپس در هموزن آن، از آب يا آنچه از آب که آن را فرا گيرد آن را خيس كن و در زمستان تا سه شبانه روز، و در تابستان يك شبانه روز آن را به همان حال بگذار. سپس آن را تصفيه كن و صافيش را در ظرفى بريز و با چوبى اندازه كن و آرام آن را بپز تا دو سوم آن برود و يك سوم آن بماند. سپس نيم رطل عسل بر آن بريز و اندازه آن را در ديگ نشانه كن و آن را بجوشان تا اندازه عسل برود، آنگاه زنجبيل و خولنجان و دارچينى و زعفران و قرنفل و مصطكى بگير و بكوب و از پارچه در كن و بر آن بريز و بجوشان و آن را فرود آر و چون سرد شد تصفيه كن و با چاشت و شامت از آن بخور. گويد چنين كردم و دردى كه داشتم خوب شد و آن نوشابه ايست كه بماندن دگرگون نشود! (مطابق ترجمه ی محمد باقر کمره ای)

golsa;473554 نوشت:
من به منبع دسترسی نداشتم و چون توش کشمش (انگور) دارهگفتم بررسی کنم بهتره. و می خواستم بدونم منظور از «و» در(سه شبانه روز در زمستان و یک شبانه روز در تابستان) «یا» بوده است؟
در قسمت مورد اشاره می فرماید: «ثُمَّ تَتْرُكُهُ فِي الشِّتَاءِ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ بِلَيَالِيهَا، وَ فِي الصَّيْفِ يَوْماً وَ لَيْلَةً»؛ «در فصل زمستان سه شبانه روز، و در فصل تابستان یک شبانه روز آن را در آب بگذار»؛

یعنی اگر در فصل زمستان هستی و می خواهی به این دستور عمل کنی، آن را سه شبانه روز کامل در آب بگذار، و اگر در فصل تابستان هستی و می خواهی به این دستور عمل کنی، آن را یک شبانه روز کامل در آب بگذار.


*****************

golsa;473554 نوشت:
آیا به جز مقدار کشمش مقدار مواد دیگر ذکر نشده است؟
مطابق این نقل، اندازه مواد دیگر ذکر نشده! فقط درباره مقدار عسل، تعبیر «نِصْفَ رِطْلِ عَسَلٍ» آمده. مواد نامبرده دیگر شبیه ادویه غذاست که نمی توان مقدار زیاد مصرف کرد، بنابراین از هر کدام یک مقدار کم، برای عمل به این دستور کفایت می کند.

پرسش:
اسماعیل هاشمی می گوید:از قرقر معده و دیر هضمی غذا به امام صادق (ع) شکایت نمودم. امام فرمود:«چرا از نوشیدنی که ما می نوشیم و موجب هضم غذا می شود نمی نوشی؟» گفت :«آن نوشیدنی چیست؟» امام فرمود:«یک صاع کشمش بردار، دانه اش را جدا کن، آب بکش ، پس آن را در آب بریز و سه شبانه روز در زمستان و یک شبانه روز در تابستان به همین حال بگذار تا یکدست شود، ... ؛ من به منبع دسترسی نداشتم و چون توش کشمش (انگور) دارهگفتم بررسی کنم بهتره. و می خواستم بدونم منظور از «و» در(سه شبانه روز در زمستان و یک شبانه روز در تابستان) «یا» بوده است؟ و آیا به جز مقدار کشمش مقدار مواد دیگر ذکر نشده است؟

پاسخ:
سلام به شما پرسشگر گرامی

روایت مورد اشاره شما، مرسل و ضعیف السند است اما در عین حال متنش چنین است:

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُوسَى بْنِ الْحَسَنِ عَنِ السَّيَّارِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَمَّنْ أَخْبَرَهُ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ الْفَضْلِ الْهَاشِمِيِّ قَالَ شَكَوْتُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَرَاقِرَ تُصِيبُنِي فِي مَعِدَتِي وَ قِلَّةَ اسْتِمْرَائِي الطَّعَامَ فَقَالَ لِي لِمَ لَا تَتَّخِذُ نَبِيذاً نَشْرَبُهُ نَحْنُ وَ هُوَ يُمْرِئُ الطَّعَامَ وَ يَذْهَبُ بِالْقَرَاقِرِ وَ الرِّيَاحِ مِنَ الْبَطْنِ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ صِفْهُ لِي جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَالَ لِي تَأْخُذُ صَاعاً مِنْ زَبِيبٍ فَتُنَقِّي حَبَّهُ وَ مَا فِيهِ ثُمَّ تَغْسِلُ بِالْمَاءِ غَسْلًا جَيِّداً ثُمَّ تُنْقِعُهُ فِي مِثْلِهِ مِنَ الْمَاءِ أَوْ مَا يَغْمُرُهُ ثُمَّ تَتْرُكُهُ فِي الشِّتَاءِ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ بِلَيَالِيهَا وَ فِي الصَّيْفِ يَوْماً وَ لَيْلَةً فَإِذَا أَتَى عَلَيْهِ ذَلِكَ الْقَدْرُ صَفَّيْتَهُ وَ أَخَذْتَ صَفْوَتَهُ وَ جَعَلْتَهُ فِي إِنَاءٍ وَ أَخَذْتَ مِقْدَارَهُ بِعُودٍ ثُمَّ طَبَخْتَهُ طَبْخاً رَفِيقاً حَتَّى يَذْهَبَ ثُلُثَاهُ وَ يَبْقَى ثُلُثُهُ ثُمَّ تَجْعَلُ عَلَيْهِ نِصْفَ رِطْلِ عَسَلٍ وَ تَأْخُذُ مِقْدَارَ الْعَسَلِ ثُمَّ تَطْبُخُهُ حَتَّى تَذْهَبَ تِلْكَ الزِّيَادَةُ ثُمَّ تَأْخُذُ زَنْجَبِيلًا وَ خُولِنْجَاناً وَ دَارَصِينِيَّ وَ الزَّعْفَرَانَ وَ قَرَنْفُلًا وَ مَصْطَكَى وَ تَدُقُّهُ وَ تَجْعَلُهُ فِي خِرْقَةٍ رَقِيقَةٍ وَ تَطْرَحُهُ فِيهِ وَ تُغْلِيهِ مَعَهُ غَلْيَةً ثُمَّ تُنْزِلُهُ فَإِذَا بَرَدَ صَفَّيْتَهُ وَ أَخَذْتَ مِنْهُ عَلَى غَدَائِكَ وَ عَشَائِكَ قَالَ فَفَعَلْتُ فَذَهَبَ عَنِّي مَا كُنْتُ أَجِدُهُ وَ هُوَ شَرَابٌ طَيِّبٌ لَا يَتَغَيَّرُ إِذَا بَقِيَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ (الكافي، ج 6، ص 426، ح 3)

نقل شده که اسماعيل بن فضل هاشمى به امام صادق (عليه السّلام) از قرقر شكم و ناگوارى غذا اظهار ناراحتی کرد. حضرت فرمود: چرا نبيذى كه ما مي نوشيم و غذا را گوارا مي كند و قرقر شكم و باد را مي برد درست نمی کنی! عرض کرد: قربانت گردم، آن را برايم شرح دهید. فرمود: يک صاع (در حدود 3 كيلو) كشمش بگير و خوب پاک کن و دانه و آشغالش را بگير سپس آن را خوب با آب بشور، سپس در هموزن آن، از آب يا آنچه از آب که آن را فرا گيرد آن را خيس كن و در زمستان تا سه شبانه روز، و در تابستان يك شبانه روز آن را به همان حال بگذار. سپس آن را تصفيه كن و صافيش را در ظرفى بريز و با چوبى اندازه كن و آرام آن را بپز تا دو سوم آن برود و يك سوم آن بماند. سپس نيم رطل عسل بر آن بريز و اندازه آن را در ديگ نشانه كن و آن را بجوشان تا اندازه عسل برود، آنگاه زنجبيل و خولنجان و دارچينى و زعفران و قرنفل و مصطكى بگير و بكوب و از پارچه در كن و بر آن بريز و بجوشان و آن را فرود آر و چون سرد شد تصفيه كن و با چاشت و شامت از آن بخور. گويد چنين كردم و دردى كه داشتم خوب شد و آن نوشابه ايست كه بماندن دگرگون نشود! (مطابق ترجمه ی محمد باقر کمره ای)

در قسمت مورد اشاره می فرماید: «ثُمَّ تَتْرُكُهُ فِي الشِّتَاءِ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ بِلَيَالِيهَا، وَ فِي الصَّيْفِ يَوْماً وَ لَيْلَةً»؛ «در فصل زمستان سه شبانه روز، و در فصل تابستان یک شبانه روز آن را در آب بگذار»؛ یعنی اگر در فصل زمستان هستی و می خواهی به این دستور عمل کنی، آن را سه شبانه روز کامل در آب بگذار، و اگر در فصل تابستان هستی و می خواهی به این دستور عمل کنی، آن را یک شبانه روز کامل در آب بگذار.

مطابق این نقل، اندازه مواد دیگر ذکر نشده! فقط درباره مقدار عسل، تعبیر «نِصْفَ رِطْلِ عَسَلٍ» آمده. مواد نامبرده دیگر، شبیه ادویه غذاست که نمی توان مقدار زیاد مصرف کرد، بنابراین از هر کدام یک مقدار کم، برای عمل به این دستور کفایت می کند.

موضوع قفل شده است