عجایب خلقت شتر در چیست؟

کارشناس بحث: استاد میقات

«أَ فَلَا يَنظُرُونَ إِلىَ الْابِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ»
آيا آنان به شتر نمى‏ نگرند كه چگونه آفريده شده است؟! (1)

با سلام و درود

در این زمینه دو نکته قابل توجه است:

1. توجه به موقعیت منطقه ای و جغرافیایی.

2. وجود ویژگی های خاص این حیوان.

این سوره در مكه نازل شده و جزو اولين سوره ‏هايى است كه به گوش مردم عرب مى‏ خورد، و در مكه در آن ايام داشتن شتر از اركان اصلى زندگيشان بوده است.

لذا خداوند متناسب با موقعیت جغرافیایی و محیط زندگی اعراب، تدبیر در خلقت یکی از مخلوقات خود را ـ که در زندگی اعراب نقش اساسی دارد و جزئی لاینفک از زندگی آن ها است ـ متذکر شده و می خواهد تا آن ها نیز در خلقت و آفرینش این حیوان تدبر و تفکر بیشتری داشته باشند.

مطلب دیگر این که خود اين حيوان هم ويژگی هاى عجيبى دارد كه او را از حيوانات ديگر ممتاز مى ‏كند، و به حق آيتى است از آيات خدا. ويژگی هاى اين حيوان چنان است كه دقت در آفرينش او انسان را متوجه خالق بزرگى مى ‏كند كه آفريننده چنين موجودى است:

خار و گياه صحرا كه حیوانات دیگر نمى ‏تواند بخورند، او مى‏ خورد و بار مى‏ كشد و مطیع و فرمانبردار است.

و هر آن چه از یک حيوان انتظار می رود، مانند حمل، شير، گوشت، پشم و سوارى را دارا است.

تنها حیوانی است که وقتی نشسته است بار بر او می نهند و سوارش می شوند و او سپس به پا می خیزد.

بیش از 10 روز می تواند تشنگی را تحمل نماید.

او به کشتی بیابان معروف است.

به جهت این اوصاف، این حیوان در نزد عرب، از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است.(2)

آيا انسان عاقلى به خود اجازه مى ‏دهد كه احتمال معقول بدهد كه شتر و اين فوايدش به خودى خود پديد آمده باشد، و در خلقت او براى انسان هيچ غرضى در كار نبوده، و انسان هيچ مسئوليتى در برابر آن و ساير نعمت ‏ها ندارد؟

_____________
(1) غاشیه، 17.
(2) ر.ک: تفسير نمونه، ج ‏26، ص 427؛أطيب البيان في تفسير القرآن، ج ‏14، ص 97؛ تفسير هدايت، ج ‏18، ص 68؛ پرتوى از قرآن، ج ‏4، ص 36؛ تفسير عاملي، ج ‏8، ص 555.