جمع بندی صورت برزخی گناهان انسان در قیامت

کارشناس بحث: استاد صدیق

[=microsoft sans serif]

باسلام
در مورد تجسم اعمال، چند روایت به مسئله صورت برزخی اعمال اشاره دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنم.

در کتاب بحار الانوار، در ضمن بیان واقعه معراج، چند مورد از صورتهای برزخی اعمال بیان شده است:[1]
1. خوردن مال حرام:
کسانی که مال حلال را رها کرده و به دنبال کسب روزی و مال حرام باشند، در آن دنیا با اینکه گوشتهای پاکیزه و تمیز در جلوی روی آنان است، از گوشتهای ناپاک و کثیف استفاده میکنند.
2. سخن چینان و ملامت کنندگان دیگران
کسانی که به دنبال سخن چینی و ملامت کردن دیگران هستند، لبهایی همانند لب شتر دارند. گوشت‌هاي پهلوشان را چيده و در دهانشان مي‏گذاردند و میخورند.
3. ترک کننده نماز عشا
کسانی که نماز عشای خود را نمیخوانند پیوسته سرشان را به سنگ می کوبند.
4. خوردن مال یتیم
کسانی که مال یتیم را می خورند در دوزخ آتش را در دهانشان مي‏ريختند و از نشيمن‌گاهشان بيرون مي‏آمد.
5. ربا خواران
کسانی که در این دنیا ربا میخورند در آن دنیا، شکمشان آنقدر بزرگ میشود که به واسطه بزرگی شکمشان توان برخواستن ندارند.
6. زنانی بدکار
زنان بدکاری که فرزندان نامشروع خود را به شوهران قانونی خود منتسب می کنند، از سینه خود آویزان می شوند.

7. شهادت دروغ یا انکار شهادت
در روایتی از امام محمد باقر عليه السّلام نقل شده که حضرت فرمودند هر كس شهادتى را انكار بكند، يا به دروغ شهادتى بدهد تا بى‏جهت خون مسلمان بيگناهى را پايمال كند و يا مال مسلمانى به ناحق تصاحب كند، در روز قيامت در حالى وارد محشر مى‏شود كه در پيش روى او به جهت سياهرويى او تا آنجا كه چشم كار مى‏كند تاريك است، و در چهره او آثار زخم و خراش فراوانى است و تمام خلايق او را به نام و نشان مى‏شناسند.[2]
8. متکبر
کسی که درروی زمین متکبر است و از روی کبر وغرور با دیگران رفتار میکند، به صورت مورچه محشور میشود. در حدیثی امام صادق (ع) فرموده است، متكبران به صورت و شكل مورچه‏ مبعوث و محشور مى‏شوند و مردم تا هنگام فراغت از حساب آنان را لگد مال مى‏كنند.[3]

در روایتی از رسول گرامی اسلام (ص) نیز وضعیت ده گروه از مردم در صحرای محشر که به صورت برزخی خود محشور میشوند را بیان می فرماید:
9. کسانی که در دنیا سخن چین بوده اند، به شکل میمون هستند؛
10. کسانی که مال حرام می خوردند، به شکل خوک محشور میشوند؛
11. کسانی که ربا میخورند، به صورت سرنگون شدن محشور میشوند؛ یعنی پاهایشان بالا و بر روی سر خود راه میروند؛
12. فرمان روایان و قاضیانی که به ناحق حکم میکنند، کور محشور میشوند و سرگردان میشوند؛
13. افراد مغرور و خودپسند، کر و لال هستند و هوش از سرشان پریده است؛
14. قاضیانی که به گفته خود عمل نمیکنند یا بدون اینکه شایستگی قضاوت داشته باشند در مسند قضاوت نشسته اند، زبان خويش را بر دندان مى گزند و از دهان آنان چـرك خـارج مـى شـود و اهـل مـحـشـر از آنـان پـرهـيز مى كنند؛
15. کسانی که همسایه خود را آزار می دهند، با دست و پاهاى قطع شده محشور مى شـونـد؛
16. کسانی که از مومنان بدگویی می کنند، بر شاخه هاى آتش آويـزان هستند؛
17. کسانی که شهوت ران و خوشگذران هستند و حقوق الهی اموال خود را نمی پردازند، از مردار نيز مـتـعـفـن تـرنـد؛
18. کسانی که فخر فروش و متکبرند، با لباس آغشته به مايع آتشين دوزخ پوشيده اند. [4]

[=microsoft sans serif]

---

[/HR][=microsoft sans serif][1] . بحار الأنوار ، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، دار إحياء التراث العربي‏، بیروت، 1403 ق، چاپ دوم، ج‏18، ص 324

[=microsoft sans serif][2] . پاداش نيكيها و كيفر گناهان، ترجمه ثواب الأعمال،‏ ابن بابويه، محمد بن على‏، مترجم محمد على مجاهدی، انتشارات سرور، قم، 1381 ش،چاپ اول،‏ص: 572

[=microsoft sans serif][3] . الكافي، كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق‏،محقق: غفارى على اكبر و آخوندى، محمد،دار الكتب الإسلامية، تهران‏،1407 ق‏، چاپ چهارم‏، ج‏2، ص: 311

[=microsoft sans serif][4] . أطيب البيان في تفسير القرآن، طيب سيد عبد الحسين، انتشارات اسلام، تهران، 1378 ش، چاپ دوم، ج‏13، ص: 359

[=microsoft sans serif]

[=microsoft sans serif]

باسلام
بر اساس ایه شریفه 12 سوره حجرات، حقیقت و تجسم گناه غیبت، خوردن گوشت انسان غیبت شونده است.
«ایا هیچ یک از شما دوست دارد که گوشت تن برادر مرده خود را بخورد»[1]
در روایات نیز از غیبت، علاوه بر خوردن گوشت مرده برادر خود، به عنوان خورش وغذای سگان بهشتی معرفی شده است.
« اى فلانى دست از غيبت‏ بردار كه نان خورش‏ سگهاى دوزخ است‏»[2]

در مورد تهمت نیز به حدیث و ایه ای که دال بر صورت برزخی ان باشد برنخورده ام.
موفق باشید

[=microsoft sans serif]

---

[/HR][=microsoft sans serif][1] . سوره حجرات، ایه12

[=microsoft sans serif][2] . تحف العقول، ابن شعبه، حسن بن علی، ترجمه: محمد باقر کمره ای، تحقیق: علی اکبر غفاری، كتابچى، تهران، 1376ش، چاپ ششم، ص250‏

[=microsoft sans serif]

باسلام
خوب است منبع آن نیز بیان میشد.
البته این مطلب میتواند عذاب آنها باشد نه صورت برزخی گناه انان.
زیرا صورت برزخی به این معناست که هر عملی که در این دنیا توسط انسان انجام میشود، به شکلی مجسم میشود. ا لبته چون ان صورت مادی نیست قابل رویت برای انسان نیست و تنها کسانی از ان خبر می یابند که دارای چشم برزخی شده باشند.
اما آنچه در این سخن نقل شده است، نتیجه یک عمل است که عذاب اختصاصی آن میتواند باشد نه صورت برزخی آن.
موفق باشید.

با سلام خدمت کاربر محترم و استادان گرامی
نکته ای به ذهنم آمد که شاید ذکر آن خالی از لطف نباشه و اونم اینکه آنچه از آیات قرآن به دست می آید این است که هویت انسان با علم و عمل او شکل می گیرد و این علم و عمل است که هویت را شکل می دهد.
خداوند در آیه 46 سوره هود درباره پسر حضرت نوح می فرماید:
«قَالَ يَا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صَالِحٍ فَلاَ تَسْأَلْنِ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّي أَعِظُكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْجَاهِلِينَ »
نمیفرماید، پسر نوح دارای عمل غیر صالح بود، بلکه میفرماید خود او عمل غیر صالح بود!!! یعنی عمل وی هویت وی را شکل داده است و عین هویت او گردیده است.
و در آیات متعدد دیگر میفرماید خود عمل وارد صحرای محشر میشود نه آثار عمل. به عنوان نمونه میفرماید:
فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ * وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرّاً يَرَهُ(آیه 7 و 8 سوره زلزال)
یعنی هرکس همان عملرا میبیند، چه خیر و چه شر، نه آثار آن را.
بنابراین خود اعمال در صحرای آخرت به واسطه هویت افراد ظهور پیدا میکنند.
و به نظر بنده اعتقاد به این امر و تفکر در امر آخرتی اینچنینی بسیار بیدار کننده می باشد و اینکه چه گناهی انسان را به چه شکلی در می آورد، نمیتواند بحث قابل توجهی باشد.
البته سوال کردن از آن اشکالی ندارد اما اصل مطلب چیز دیگریست
با تشکر:Gol:

[=microsoft sans serif]

باسلام
واقعیت این است که ما تصور دقیق و کاملی از مسائل و رویدادهای برزخ و روز قیامت نداریم.
علت آن نیز این است که ما در این دنیا، فقط با مادیات سرو کار داشته ایم و هیچگاه نشده است که به صورت کامل و خالص فقط روحمان لذت ببرد.
حتی لذتهای روحی ما نیز همراه با لذت بدن مادی ما بوده است.
به همین جهت، لذت و درد روحی و معنوی را نمی فهمیم.
با توجه به این مقدمه کوتاه، مسئله ای که در این روایت بیان شده است نیز معلوم نیست از قبیل نوشته های مادی باشد یعنی جوهری و دواتی در کار باشد.
البته چیزی که مسلم است این است که طوری نوشته شده که همگان می فهمند و انرا می بینند.
ولی کیفیت آن مشخص نیست.
موفق باشید.

[=lucida sans unicode]صورت برزخی گناهان انسان در قیامت

پرسش: لطفا با استفاده از آیات و روایات ، صورت برزخی اعمال و گناهان انسان را در قیامت برایم بیان کنید. گناهانی مثل تهمت ، غیبت ، سخن چینی ، دزدی و ....

پاسخ:
در مورد تجسم اعمال، چند روایت به مسئله صورت برزخی اعمال اشاره دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنم.
در کتاب بحار الانوار، در ضمن بیان واقعه معراج، چند مورد از صورتهای برزخی اعمال بیان شده است:[1]

1. خوردن مال حرام:
کسانی که مال حلال را رها کرده و به دنبال کسب روزی و مال حرام باشند، در آن دنیا با اینکه گوشتهای پاکیزه و تمیز در جلوی روی آنان است، از گوشتهای ناپاک و کثیف استفاده میکنند.

2. سخن چینان و ملامت کنندگان دیگران
کسانی که به دنبال سخن چینی و ملامت کردن دیگران هستند، لبهایی همانند لب شتر دارند. گوشت‌هاي پهلوشان را چيده و در دهانشان مي‏گذاردند و میخورند.

3. ترک کننده نماز عشا
کسانی که نماز عشای خود را نمیخوانند پیوسته سرشان را به سنگ می کوبند.

4. خوردن مال یتیم
کسانی که مال یتیم را می خورند در دوزخ آتش را در دهانشان مي‏ريختند و از نشيمن‌گاهشان بيرون مي‏آمد.

5. ربا خواران
کسانی که در این دنیا ربا میخورند در آن دنیا، شکمشان آنقدر بزرگ میشود که به واسطه بزرگی شکمشان توان برخواستن ندارند.

6. زنانی بدکار
زنان بدکاری که فرزندان نامشروع خود را به شوهران قانونی خود منتسب می کنند، از سینه خود آویزان می شوند.

7. شهادت دروغ یا انکار شهادت
در روایتی از امام محمد باقر عليه السّلام نقل شده که حضرت فرمودند هر كس شهادتى را انكار بكند، يا به دروغ شهادتى بدهد تا بى‏جهت خون مسلمان بيگناهى را پايمال كند و يا مال مسلمانى به ناحق تصاحب كند، در روز قيامت در حالى وارد محشر مى‏شود كه در پيش روى او به جهت سياهرويى او تا آنجا كه چشم كار مى‏كند تاريك است، و در چهره او آثار زخم و خراش فراوانى است و تمام خلايق او را به نام و نشان مى‏شناسند.[2]

8. غیبت
بر اساس ایه شریفه 12 سوره حجرات، حقیقت و تجسم گناه غیبت، خوردن گوشت انسان غیبت شونده است.
«ایا هیچ یک از شما دوست دارد که گوشت تن برادر مرده خود را بخورد»[3]
در روایات نیز از غیبت، علاوه بر خوردن گوشت مرده برادر خود، به عنوان خورش وغذای سگان بهشتی معرفی شده است.
« فلانى دست از غيبت‏ بردار كه نان خورش‏ سگهاى دوزخ است‏»[4]

9. متکبر
کسی که درروی زمین متکبر است و از روی کبر وغرور با دیگران رفتار میکند، به صورت مورچه محشور میشود. در حدیثی امام صادق (ع) فرموده است، متكبران به صورت و شكل مورچه‏ مبعوث و محشور مى‏شوند و مردم تا هنگام فراغت از حساب آنان را لگد مال مى‏كنند.[5]

در روایتی از رسول گرامی اسلام نیز وضعیت ده گروه از مردم در صحرای محشر که به صورت برزخی خود محشور میشوند را بیان می فرماید:
10. کسانی که در دنیا سخن چین بوده اند، به شکل میمون هستند.
11. کسانی که مال حرام می خوردند، به شکل خوک محشور میشوند.
12. کسانی که ربا میخورند، به صورت سرنگون شدن محشور میشوند؛ یعنی پاهایشان بالا و بر روی سر خود راه میروند.
13. فرمان روایان و قاضیانی که به ناحق حکم میکنند، کور محشور میشوند و سرگردان میشوند.
14. افراد مغرور و خودپسند، کر و لال هستند و هوش از سرشان پریده است.
15. قاضیانی که به گفته خود عمل نمیکنند یا بدون اینکه شایستگی قضاوت داشته باشند در مسند قضاوت نشسته اند، زبان خويش را بر دندان مى گزند و از دهان آنان چـرك خـارج مـى شـود و اهـل مـحـشـر از آنـان پـرهـيز مى كنند؛
16. کسانی که همسایه خود را آزار می دهند، با دست و پاهاى قطع شده محشور مى شـونـد
17. کسانی که از مومنان بدگویی می کنند، بر شاخه هاى آتش آويـزان هستند
18. کسانی که شهوت ران و خوشگذران هستند و حقوق الهی اموال خود را نمی پردازند، بعضى از مردار نيز مـتـعـفـن تـرنـد
19. کسانی که فخر فروش و متکبرند، با لباس آغشته به مايع آتشين دوزخ پوشيده اند. [6]

[=lucida sans unicode]

---

[/HR][=lucida sans unicode][1] . بحار الأنوار ، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، دار إحياء التراث العربي‏، بیروت، 1403 ق، چاپ دوم، ج‏18، ص 324

[=lucida sans unicode][2] . پاداش نيكيها و كيفر گناهان، ترجمه ثواب الأعمال،‏ ابن بابويه، محمد بن على‏، مترجم محمد على مجاهدی، انتشارات سرور، قم، 1381 ش،چاپ اول،‏ص: 572

[=lucida sans unicode][3] . سوره حجرات، ایه12

[=lucida sans unicode][4] . تحف العقول، ابن شعبه، حسن بن علی، ترجمه: محمد باقر کمره ای، تحقیق: علی اکبر غفاری، كتابچى، تهران، 1376ش، چاپ ششم، ص250‏

[=lucida sans unicode][5] . الكافي، كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق‏،محقق: غفارى على اكبر و آخوندى، محمد،دار الكتب الإسلامية، تهران‏،1407 ق‏، چاپ چهارم‏، ج‏2، ص: 311

[=lucida sans unicode][6] . أطيب البيان في تفسير القرآن، طيب سيد عبد الحسين، انتشارات اسلام، تهران، 1378 ش، چاپ دوم، ج‏13، ص: 359