جمع بندی آیا پدر زن در روایات « پدر معنوی » خوانده شده است؟

کارشناس بحث: استاد صدیقین

روایت معتبری در این باره نیافتم.

مراعات احترام «پدر زن»، مطلبی روشن است.
کسی که همیار زندگی شما و شریک غم و شادی شماست، دست پرورده ی او و حاصل یک عمر رنج و زحمت او، بلکه پاره تن اوست.
وقتی شما با هزار عشق و امید، دست دخترش را می گیرید و این امانت بزرگ را به خانه بخت و کاشانه نیک بختی می برید، به طور طبیعی، از کسانی که او را در دامن مهر و عطوفت خود پرورانده، و این دسته ی گل را از گزند هزار خس و خاشاک روزگار در امان داشته، و به وقت رسیدن و شادابی، با هزار آرزو به شما هدیه داده اند، صمیمانه از آنها قدردانی می کنید و احترام آنها را بر خود لازم می شمارید.

پرسش شما را به همکاران دیگر ارجاع می دهم شاید بتوانند روایتی که می فرمایید را پیدا کنند.

پاسخ دهنده: حضرت آية اللـه حاج سيد محمد محسن حسيني طهراني
کد:76011/1470تاریخ پاسخ: 02/02/2012 12:00:00 ق.ظ گروه: مسائل خانوادگي [h=1] رعایت احترام مادر شوهر ، پدر شوهر ، پدر زن و مادر زن [/h]
سؤال: بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم آيا دستوراتي كه براي نيكي و احترام براي والدين مي باشد، شامل مادرشوهر و پدرشوهر و مادرزن و پدرزن هم ميشود؟باتشکر.

اصولی چند درارتباط باخانواده همسر

1- خانواده همسرتان را بشناسید

شناخت خانواده همسر فقط دانستن نام و نام فامیل و تعداد اعضای خانواده و میزان درآمد و تحصیلاتشان نیست. شما باید بدانید که نوع رابطه‌ای که بر خانواده همسرتان حاکم است کدام است. نوع رابطه را هم‌‌ همان طور که در بخش علت مشکلات گفتیم، از مرزهایی که بین آدم‌ها وجود دارد می‌توانید متوجه شوید. غیر از این باید بدانید چه کسی حرف آخر را در آن خانواده می‌زند. باید بدانید قوانین آن خانواده چه شکلی است. باید شخصیت تمام اعضای خانواده همسرتان را بشناسید. این جوری وقتی که مشکلی پیش می‌آید، حداقل عملیات شناسایی را از قبل انجام داده‌اید.

۲ - احترام بگذارید
بیشترین چیزی که خانواده همسرتان از شما می‌خواهند احترام است. البته احترام گذاشتن اصلا به معنای منفعل بودن و غلام حلقه به گوش بودن نیست اما کافی است که شما گاهی خودتان را جای پدر یا مادر همسرتان بگذارید. کسانی که در درجه اول از یک یا دو نسل قبل از شما هستند. بنابراین دیدشان به دنیا جور دیگری است. در ثانی یکی از اعضای خانواده‌شان حالا با شما زندگی می‌کند و یک جورهایی خودشان را هنوز مسئول می‌دانند. اگر از این دید نگاه کنید، می‌توانید خیلی از حرف‌های شاید ناراحت کننده آن‌ها را زیرسبیلی رد کنید.

۳ - استقلالتان را حفظ کنید
تا وقتی که از لحاظ مالی به خانواده همسرتان وابسته باشید، مجبورید که دخالت‌های آن‌ها را تاب بیاورید. پس اول سعی کنید که استقلالتان را حفظ کنید و بعد در مقابل دخالت‌ها موضع بگیرید. ضمن اینکه اگر از‌‌ همان اول و البته با احترام، قوانین خانواده جدیدی را که دارید شکل می‌دهید به خانواده همسرتان اعلام کنید، یا آن را در رفتار‌هایتان نشان دهید، در درازمدت کمتر با خانواده همسرتان چالش خواهید داشت.

۴ - برای رابطه با خانواده‌ها برنامه داشته باشید
از‌‌ همان اول میزان رفت و آمد با خانواده‌ها را مشخص کنید. سعی کنید عدالت را این وسط رعایت کنید، هم عدالت در بین خودتان و همسرتان و هم انصاف در میزان سر زدن به خانواده‌ها.

۵ - اولویت با خانواده جدید است
خیلی وقت‌ها خود زن و شوهر‌ها درباره رابطه با خانواده همسر با هم مشکل پیدا می‌کنند. یادتان باشد که شما خانواده جدیدتان را تشکیل داده‌اید و باید هوای همسرتان را داشته باشید البته آن هم با رعایت احترام کامل به پدر و مادر خودتان.

باسلام همانگونه که مشاهده کردید علامه تهرانی ره نیز پدرومادر همسر رامانند خانواده پدر ومادرخویش صاحب احترام می داند اماروایتی تحت عنوان پدرمعنوی دراحایث وجود ندارد.

رسول الله صلّى اللّه عليه و آله: الآباء ثلاثة: أب ولّدك، و أب زوّجك ، و أب علّمك ؛ پدران سه گونه اند: پدري كه سبب به دنيا آمدن تو، شده وپدري كه تورا زن وهمسری داده وپدري كه سبب آگاه شدن ويادگيري تو شده .
این روایت نیز کسی که زحمت وتلاش برای ازدواج مارامی کشد (مثلا یتیمی که کسی امر ازدواجش راتکفل کند)منظور است نه خود پدرزن مصطلح .گرچه حفظ احترام پدرزن درسخن مرحوم علامه تهرانی آمد

وَ أَنْكِحُوا الْأَيامى‏ مِنْكُمْ وَ الصَّالِحينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إِمائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ (32نور)
و البته بايد مردان بیزن و زنان بى‏شوهر و كنيزان و بندگان شايسته خود را به نكاح يكديگر درآوريد، اگر آن مردان و زنان فقيرند خدا به لطف و فضل خود آنان را بى‏نياز و مستغنى خواهد فرمود و خدا رحمتش وسيع و نامتناهى و (به احوال بندگان) آگاه است‏
اب زوجک کسانی هستند که برای ازدواج مجردان ولو فرزند خود نباشند تلاش می کنند براساس این آیه شریفه

پرسش:
آیا پدر زن در روایات پدر (معنوی) خوانده شده؟

پاسخ:
سلام به شما پرسشگر گرامی

پس از تحقیق و جستجو در روایات، روایت معتبری که پدر زن را پدر معنوی معرفی کند، یافت نشد.

البته مراعات احترام «پدر زن»، مطلبی روشن است، زیرا کسی که همیار زندگی شما و شریک غم و شادی شماست، دست پرورده ی او و حاصل یک عمر رنج و زحمت او، بلکه پاره تن اوست. وقتی شما با هزار عشق و امید، دست دخترش را می گیرید و این امانت بزرگ را به خانه بخت و کاشانه نیک بختی می برید، به طور طبیعی، از کسانی که او را در دامن مهر و عطوفت خود پرورانده، و این دسته ی گل را از گزند خس و خاشاک روزگار در امان داشته، و به وقت رسیدن و شادابی، با هزار آرزو به شما هدیه داده اند، صمیمانه قدردانی می کنید و احترامشان را بر خود لازم می شمارید.

روایتی که به پیامبر منسوب شده که "پدران سه گونه اند: پدر نسبی، پدر زن و معلم"، در روایت معتبری از امامیه، نیامده و نقل نشده است.