جمع بندی اسارت افراد غیر نظامی در فتوحات صدر اسلام(عصر خلفا)

کارشناس بحث: استاد سید محسن

لابد برای اینکه جلوی این کارهایشان گرفته نشود دختر پیامبر را کشتند و ولایت را غصب نمودند.

محمد بن جریر طبرى در تاریخ خود و ابن اثیر در الکامل فى التاریخ مى‌نویسند:فأتی جرجان فصالحوه على مائتی ألف ثم أتی طمیسة وهی کلها من طبرستان متاخمة جرجان وهی مدینة على ساحل البحر فقاتله أهلها فصلی صلاة الخوف أعلمه حذیفة کیفیتها وهم یقتتلون وضرب سعید یومئذ رجلا بالسیف على حبل عاتقه فخرج السیف من تحت مرفقه وحاصرهم فسألوا الأمان فأعطاهم على أن لا یقتل منهم رجلا واحدا ففتحوا الحصن فقتلوا أجمعین إلا رجلا واحدا ففتحوا الحصن وحوی ما فی الحصن.به گرگان وارد شدند و با گرفتن 200 هزار دینار با آنان مصالحه کردند. سپس به اطراف طمیسه که شهرى در کنار ساحل دریا و بعد از گرگان واقع و جزو مازندران بود، رفتند. با مردم آن‌جا جنگ کردند. نماز خوف که حذیفه که کیفیت خواندن آن را مى‌دانست خوانده شد و با آنان نیز به مقابله برخواستند و سعید با شمشیر بر سر مردم کوبید که از زیر بغل او درآمد و آنان را محاصره کردند. آنان درخواست امان کردند، به آنان این امان داده شد تا کسى از آنان را نکشند و لذا قلعه را باز کردند؛ ولى آنان همه را کشتند به جز یک مرد. سپس در قلعه را گشودند و آن‌چه که در قلعه بود غارت کردند.تاریخ الطبری، ج4، ص269 و 270 ، دارالمعارف مصر و الکامل فی التاریخ، ج3، ص7، دار الکتب العلمیة.

جنگ ذات العیون-سال12 زمان ابوبکر . خالد بن ولید،دست راست ابوبکر،در نبرد فتح الانبار، به تیر اندازان خود دستور داد که چشمان مردم را هدف بگیرند و آنان در آن روز هزار نفر را کور کردند؛ تا حدى که این جنگ به جنگ «ذات العیون» معروف گشت. قَدِمَ خَالِدٌ عَلَى الْمُقَدِّمَةِ، فَأَطَافَ بِالْخَنْدَقِ وَأَنْشَبَ الْقِتَالَ، وَکَانَ قَلِیلَ الصَّبْرِ عَنْهُ إِذَا رَآهُ أَوْ سَمِعَ بِهِ، وَتَقَدَّمَ إِلَى رُمَاتِهِ فَأَوْصَاهُمْ، وَقَالَ: إِنِّی أَرَى أَقْوَامًا لا عِلْمَ لَهُمْ بِالْحَرْبِ، فَارْمُوا عُیُونَهُمْ وَلا تَوَخُّوا غَیْرَهَا، فَرَمَوْا رَشْقًا وَاحِدًا ثُمَّ تَابَعُوا فَفُقِئَ أَلْفُ عَیْنٍ یَوْمَئِذٍ، فَسُمِّیَتْ تِلْکَ الْوَقْعَةُ ذَاتَ الْعُیُونِ، وَتَصَایَحَ الْقَوْمُ: ذَهَبَتْ عُیُونُ أَهْلِ الأَنْبَارِ.خالد، پیشاپیش لشکر آمد و اطراف خندق مى‌چرخید و آتش جنگ را شعله‌ور مى‌کرد، او هر وقت جنگى را مى‌دید و یا مى‌شنید، بسیار کم‌طاقت مى‌شد، پیش تیراندازان رفت و به آن‌ها این چنین سفارش کرد: من مى‌بینم که این مردم جنگیدن نمى‌دانند؛ پس چشمان آن‌ها را هدف تیر قرار دهید و جاى دیگر هدر ندهید؛ سپس خودش یک تیر رها کرد و تیراندازان به دنبال او هزار چشم را در این روز هدف قرار دادند؛ از این رو، این روز به «ذات العیون» نام گرفت، مردم فریاد مى‌زدند که چشمان مردم انبار کور شد .تاریخ الطبری، ج2 ، ص323، ناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت.

ابن اثیر هم در الکامل فى التاریخ مى‌نویسد:ذِکْرُ فَتْحِ الأنْبَارِ ثُمَّ سَارَ خَالِدٌ على تَعْبِیَتِهِ إلى الأنبار، وأنما سمی الأنبار لأن أهراء الطعام کانت بها أنابیر، وعلى مقدمتِه الأقرع بن حابس. فلما بَلَغَها أطاف بها، وأنْشَبَ القتالَ، وکان قلیلُ الصبرِ عنه وتَقَدَّم إلى رُمَاتِهِ أن یَقْصُدُوا عُیونَهُم فَرَمَوْا رَشْقًا وَاحِدًا ، ثم تابعوا فأصابُوا ألفَ عینٍ، فَسُمِّیَتْ تِلْکَ الْوَقْعَةُ ذَاتَ الْعُیُونِ.وقتى که شهر انبار فتح شد، خالد مأمور سر و سامان دادن به آن شهر شد (این شهر از آن جهت انبار نامیده مى‌شد که محل ذخیره مواد غذائى بود ) . پیشاپیش لشکریان وى شخصى بود به نام اقرع بن جابس که مجرد رسیدن به شهر، اطراف آن را محاصره کرد و آتش جنگ را شعله‌ور ساخت. او مردى کم صبر بود، تیر اندازان را جلوى لشکر گذاشت و دستور داد تا چشم‌هاى مردم را هدف بگیرند و خود او نیز اولین تیر را رها کرد و لشکریان به دنبال او، چشم‌هاى مردم را هدف قرار دادند که به هزار چشم اصابت؛ از این رو، این نبرد «ذات العیون » نام گرفت.الکامل فی التاریخ، ج2، ص245ناشر: دار الکتب العلمیة

به خاطر یک قسم،70 هزار نفر را کشتند و رود خون راه انداختند(سال12 زمان ابوبکر)خالد قسم خورد که اگر به مشرکین دست‌یابد، جوى خون راه بیندازد، به خاطر قسم خالد هفتاد هزار نفر را کشتندواقتتلوا قتالا شدیدا والمشرکون یزیدهم کلبا وثبوتا توقعهم قدوم بهمن جاذویه فصابروا المسلمین فقال خالد اللهم إن هزمتهم فعلی أن لا أستبقی منهم من أقدر علیه حتى أجری من دمائهم نهرهم فانهزمت فارس فنادى منادی خالد الأسراء الأسراء إلا من امتنع فاقتلوه فأقبل بهم المسلمون أسراء ووکل بهم من یضرب أعناقهم یوما ولیلة.فقال له القعقاع وغیره لو قتلت أهل الأرض لم تجر دماؤهم فأرسل علیها الماء تبر یمینک ففعل وسمی نهر الدم ... وبلغ عدد القتلى سبعین ألفا.جنگ شدیدى درگرفت، مشرکین ایستادگى و پایدارى مى‌کردند و منتظر آمدن بهمن جاذویه بودند، مسلمانان نیز مقاومت کردند؛ پس خالد گفت: خدایا اگر آن‌ها را شکست دادم، سوگند یاد مى‌کنم هیچ یک از کسانى را که به آن‌ها دست یافتم باقى نگذارم؛ مگر اینکه رود خون به راه بیندازم .اهالى فارس شکست خوردند، شخصى از مأموران خالد فریاد مى‌زد: اسراء را بگیرید و هرکس مقاومت کرد، بکشید؛ پس مسلمانان آن‌ها را اسیر کردند و افرادى را مأمور کردند که شبانه روز گردن آن‌ها را بزنند.قعقاع و دیگران به خالد گفتند: اگر تمام مردم روى زمین را نیز بکشى، جوى خون راه نخواهد افتاد، آب را بر خون‌ها جارى کنید، تا از دست سوگندى که یاد کرده‌اید، آزاد شوید؛خالد همین کار را کرد و نام آن رود را «رود خون» گذاشت. در این روز تعداد کشته شدگان به هفتاد هزار نفر مى‌رسید. الکامل فی.التاریخ، ج2 ، ص242، دار الکتب العلمیة تاریخ الطبری، ج2 ، ص313، ناشر: دار الکتب العلمیة – بیروت؛ نهایة الأرب فی فنون الأدب، ج19 ، ص68،دار الکتب العلمیة - بیروت.البدایة والنهایة، ج6 ، ص346، مکتبة المعارف.مقدمة ابن خلدون، ج2 ، ص509، ناشر: دار القلم

کتب قتیبة إلى نیسابور وغیرها من البلاد لیقدم علیه الجنود فقدموا قبل أوانهم نحو الطالقان وکان ملکها قد خلع وطابق نیزک على الخلع فأتاه قتیبة فأوقع باهل الطالقان فقتل من أهلها مقتلة عظیمة وصلب منهم سماطین أربعة فراسخ فی نظام واحد.الکامل فی التاریخ ، ابن الأثیر ، ج 4 ، ص 545 .قتیبه از فرماندهان نظامی به نیشابور و شهر‌های دیگر نامه نوشت که به لشکر او بپیوندند و آنان قبل از رسیدن او به طالقان به او پیوستند . نیزک ( یک زا غلام‌های حاکم طالقان ) اقدام به خلع قدرت حاکم کرده بود . وقتی که قتیبه به آن‌جا رسید با مردم درگیر شد و حمام خون به راه انداخت و انبوهی از مردم را به قتل رساند و صفی از مردم را به طول چهار فرسخ به دار آویخت .

حالا خودتان ماشین حساب به دست بگیرید و حساب کنید که چند نفر در این روز کشته شده است ؟هر فرسخی تقریبا 6 کیلومتر ، هر کیلومتری ، هزار متر . اگر در هر متر دو نفر ایستاده باشند ، چند نفر کشته شده است ؟

:Gig::Gig: