جمع بندی تباه شدن اعمال
تبهای اولیه
با توجه به اینکه اگر عمل نیکی یا وظیفه ای (نماز و روزه) در راه خدا انجام نشود تباه میشود کسانی که صرفا بخاطر ترس از جهنم یا علاقه به بهشت اعمال گفته شده را انجام میدهند اعمالشان تباه میشود؟!
سؤال:
با توجه به این که اگر عمل نیکی یا وظیفهای (نماز و روزه) در راه خدا انجام نشود تباه میشود کسانی که تنها بخاطر ترس از جهنم یا علاقه به بهشت اعمال گفته شده را انجام میدهند اعمالشان تباه میشود؟!
پاسخ:
یکی از شرایط قبولی اعمال عبادی مانند نماز، روزه و ... قصد قربت کردن یعنی" قربه الی الله" بجا آوردن اعمال است لذا اعمالی که به قصد تقرب انجام نمی شود، مورد قبول درگاه احدیت نیست و موجب تباهی اعمال می شود .« وَ الَّذينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ لِقاءِ الْآخِرَةِ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ هَلْ يُجْزَوْنَ إِلاَّ ما كانُوا يَعْمَلُون» (1) و كسانى كه آيات ما و ديدار آخرت را دروغ پنداشتند، اعمالشان تباه شده است. آيا جز در برابر آن چه مىكردند كيفر مىبينند؟
اما کسانی که بخاطر ترس از جهنم و علاقه به بهشت اعمال عبادی را انجام میدهند، اعمال این گونه از افراد تکلیف را از دوش آنان بر میدارد یعنی در آخرت مواخذه نمیشوند که چرا دستورات خداوند را به جا نیاوردی! اما از رسیدن به درجات بالای بهشتی محروم میشوند.
قرب الهی درجات متفاوتی دارد و بسته به نیت و همچنین معرفت افراد در این دنیا درجات مختلف بهشت کسب میشود؛ اما بالاتر از بهشت، رسیدن به قرب الهی است انسان موظف است اعمال خود را به جهت باریافتن به قرب الهی انجام دهد که اگر نیت انسان این گونه باشد به بالاتر از بهشت که «عند ملیک مقتدر» است میرسد. «فی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَليكٍ مُقْتَدِر» (2) در قرارگاه صدق، نزد پادشاهى توانا هستند.
منابع:
1. اعراف: 7/ 47.
2. قمر: 54/ 55.