تاکید بر رنگ زرد
تبهای اولیه
كفش زرد و اثرات آن
یکی از یاران امام صادق (علیه السلام) نزد ایشان میرود، در حالی که کفشی سیاهرنگ به پا دارد. امام به او میفرماید:
«کفش سیاهرنگ نپوش، زیرا نور چشم را کم میکند و قوت مردانگی را کاهش میدهد و باعث غمناکی میشود؛ علاوه بر آن، کفش سیاه پوشش گردنکشان است».
در عوض امام به او توصیه میکند که کفش زردرنگ بپوشد؛ زیرا نور چشم را زیاد میکند و قوت مردانگی را افزایش میدهد و غم و اندوه را میزداید و علاوه بر آن پوشش انبیا نیز هست.
الخصال شيخ صدوق، باب 3، ج 1، ص 99.
در بیان این روایت عرض می کنم که:
قرآن کریم در آیۀ 69 سورۀ بقره میفرمايد: ﴿قال إنّه یقول إنّها بقرة صفراءُ فاقعٌ لَوْنُهٰا تَسُرُّ الناظرینَ﴾ و رنگ زرد شفاف را باعث چشمنوازی و سرور بینندگان میداند.
«آزمایشهای پسیکولوژیک ثابت کرده است که رنگ زرد خوشحالی زیاد میبخشد» اولین دانشگاه و آخرین (شهید پاکنژاد)، پیامبر، ج 3، ص 280؛
و یا «تحریککنندۀ فکر است و اثر قابل توجهی در کمبودهای فکری و روحی دارد و برخی از حالات عصبی را آرام مینماید».
اينكه در اين حديث كفش سياه را پوششِ گردنكشان به حساب آوردهاند مقيّد به زمانی خاص است. همچنانکه در آن زمان برخی از شهرها، که ساکنان آنها جزء دشمنان اهلبیت (علیهم السلام) به حساب میآمدهاند، مورد نکوهش قرار گرفته و در احادیث از سکونت در آنها نهی شده است، اما اکنون همان شهرها تبدیل به شهر محبّان اهلبیت (علیهم السلام) شده است.
و نکتۀ مهمی که باید در بررسی این حدیث و احادیث مشابه در نظر داشت آن است که عمل کردن به اینگونه احادیث که مربوط به واجبات و محرمات نیست، واجب نیست؛ از این رو اگر کسی به چنین احادیثی عمل نکرد، نمیتوان او را مورد توبیخ قرار داد؛ زیرا چنین احادیثی مربوط به حوزۀ مستحبات است و انجام ندادن مستحبات مخالفت با دین به حساب نمیآید. از سوی دیگر دلیلی نیز نداریم که اینگونه احادیث را رد کنیم؛ بنابراین تنها به دلیل اینکه این حدیث با سلیقۀ شخصی ما سازگار نیست نمیتوانیم آن را جعلی بدانیم و بگوئیم امامان چنین سخنی نفرمودهاند.