چرا خداوند انسان را در روی زمین خلیفه قرار داد ؟

با نام و یاد دوست

کارشناس بحث: استاد عمار

سلام علیکم ضمن تشکر از سئوال دقیق شما
1-- از جمله انی جاعل فی الارض خلیفه معلوم می شود که خدا از اول اراده کرده بود که انسان را، روی زمین خلق کند، نه برای آن باغ و اینکه اول او را در باغ جای داد در واقع یک اردوی آموزشی بود که آدم (ع) و بنی آدم متوجه باشد که چه دشمن غداری به نام شیطان دارد.

2-از اینکه بعدا آدم استاد ملائکه شد ( قال یا آدم انبئهم باسمائهم ...) معلوم می شود که این خلیفه، خلیفه خدا بود و معنا ندارد که کسی خلیفه ملائکه باشد ولی آنقدر ظرفیت داشته باشد که از خدا مستقیما علوم را بگیرد و ملائکه حتی ظرفیت فراگیری با واسطه آن علوم را نداشته باشند.زیر وقتی استاد خدا است و آدم شاگرد می فرماید (وعلم ادم اللاسماء کلها) اما وقتی آدم استاد است و ملائکه شاگرد می فرماید (قال یا آدم انبئهم باسمائهم ) یعنی آنها ظرفیت این علوم را ندارند و نمی توانند آنها را یاد بگیدند فقط فی الجمله به آنها خبر بده که چه می دانی، نه به بالجمله.

3- اما اینکه چرا روی زمین جانشین قرار داد؟ این در واقع بزرگترین لطف خدا است که موجودی را خلق کرده که با اختیار خود می تواند اینقدر را ه را طی کند که تمام صفات الهی در او جلو گر شود و در دنیا مسجود ملائکه باشد و در آخرت در بهشت به اندازه مقامش، مقام کن فیکونی، داشته باشد . و همچنین با تلاش چند روزه در دنیا به مقامی برسد که در بهشت حورالعینها با آن همه زیبایی از دست این انسان مومن به خدا شکایت کنند که خدایا ما را برای این بنده خلق کرده ای ، ولی او به ما اعتنائی ندارد ، وقتی خدا به بنده می گوید چرا سراغ حورالعینها نمی روید . می گویند خدایا ما وقتی وارد بهشت شدیم و لذت قرب تو را حس کردیم همه چیز را فراموش کردیم.

سایه طوبی و دلجوئی حور ولب حوض به هوای سر کوی تو برفت از یادم
خلاصه خدا انسان را خلق کرد تا به این مقامات برساند .

4- اما اینکه خدا انسان را خلیفه کرد، بعداز آن، آیا خدا هیچ کاره می شود و خود به مرخصی طولانی مدت می رود ؟

پاسخ این است که خیر چنین نیست زیرا اولا همه موجودات از کوچکترین موجود تا بزرگترین موجود از نظر شرافت همه ممکن الوجود می باشند و ممکن الوجود برای ادامه هستی احتیاج به هر لحظه فیض وجود دارد مثل یک لامپ اگر بخواهد روشن باشد احتیاج دارد هر لحظه انرژی جدید به او برسد .پس انسان به هر مقامی برسد هر لحظه و هر آن برای ادامه هستیش به فیض خدا نیاز دارد.
شما توجه کنید پیامبر اکرم (ص) اشرف مخلوقات عالم می باشد. وقتی تکه برخدا دارد او رسول ، نبی ، خلیفه الله اعظم الهی است اطاعت او در کنار اطاعت خدا قرار دارد، ولی وقتی خودش به عنوان یک شخص حقیقی است خداوند میفرماید (لیس لک من الامر شیئ)1 . یعنی تو ای پیامبر بدون خدا هیچ کاره هستی . ویا فرمود حتی شما که پیامبر هستی اگر یک سخنی که ما بیان نکرده ایم از خود بگوئی و به ما نسبت دهی، با قدرت تورا می گیریم و به حیات تو خاتمه می دهیم .
(و لو تقول علینا بعض الاقاویل لاخذنا منه بالیمین ثم لقطعنا منه الوتین)2

اما اینکه فرمودید آیا همه انسانها جانشین خدا می باشند ؟
هر کس به اندازه ای که به خدا نزدیک است وصفات الهی در او استوار و ثابت شده به همان انداره خلیفه الله است.

1- أل عمران /128
2- الحاقه/44تا46