جمع بندی آیا خدا روح دارد ؟

با نام الله

کارشناس بحث: استاد شعیب

[="Tahoma"]

سلام
ظاهر ایه می رساند خدا از روح خودش در ان دمیده

نه انکه روحی خلق کرده و سپس ان روح را دمیده

اگر چنین باشد باید ان روح مخلوق هم روح خدا باشد تا با ایه مطابق باشد

سلام

نه روح همان خداوند نیست بلکه باید ان روح از روح خداوند باشد چون فرموده از روح خودم در ان دمیدم

[="Tahoma"]

1. برای عبارت «نفخت فیه من روحی» شاید این تمثیل برای تقریب به ذهن مفید باشد.

1. سوال این است آیا خدا روح دارد؟ اجازه دهید این سوال را تحلیل کنیم.

سوال الف ناظر بر این است که خدا همان روح است یا چیز دیگری است؟ یعنی روح، هویت خداوندی است یا ماهیت او چیز دیگری است. این سوال فرض را بر این گرفته است که خدا ماهیتی دارد که این ماهیت همان روح است یا می تواند چیز دیگری باشد. اگر فرض بر این باشد که خدا ماهیتی دارد یعنی ماهیت خدا می شود «خدائیت» یعنی آنچه خدا را خدا می سازد «خدائیت» اوست. اگر این نکته را بپذیریم پس باید بپذیریم اضافه بر ان ماهیت باید صفاتی نیز داشته باشد. به عبارت دیگر ماهیت یک چیز است صفات چیز دیگری است که بر ان ماهیت حمل می شود. در این حالت باید بپذیریم که صفات خدا امری عرضی هستتند. در این صورت مفهوم خدا به عنوان قادر مطلق و عالم مطلق زیر سوال می رود چون این مفاهیم وقتی معنادار هستند که عالم مطلق چیزی جز قادر مطلق نباشد نه این که این دو مجزا باشند که در آن ماهیت محقق شده اند. خداوند متعال ماهیتی ندارد که بگوییم ماهیتش روح است یا امر دیگری.

اما سوال ب ناظر بر این است که خدا هویتی دارد که اضافه بر آن روحی هم دارد.
تا آنجایی که درباره خداوند قابل تصور است خدا نمی تواند ماهیتی باشد که روحی هم داشته باشد. این در بخش اول یعنی در تحلیل سوال الف رد شد. با این حال اگر این سوال درست باشد، در این صورت سوال این است که آن روح از کجا نشات گرفته است؟ این سوال به شق منطقی دو پاسخ دارد:
الف) آن روح را خود هویت خدا برای خودش خلق کرده است
ب) از جای دیگری یا از هویت دیگری در او حلول یافته است.
اگر از جای دیگری یا هویت دیگری باشد که مفهوم خداوند به صورت خدای قادر مطلق و عالم مطلق زیر سوال می رود. به عبارت دیگر باید هویتی دیگری وجود داشته باشد که آن هویت روحی را در خدا خلق کرده است و این کاملا بی معنی است چون همان هویت اول را خدا فرض می کنیم.
اگر خدا خودش روحی برای خودش خلق کرده باشد حال سوال این است که این خلق برای چیست؟ چرا باید خدا برای خودش روحی خلق کند؟ آیا در وجودش کاستی ای می دیده است؟ اگر اینگونه باشد که مفهوم خدا به عنوان موجود کامل زیر سوال می رود.به عبارت دیگر هر عملی که قرار بوده است آن روح انجام دهد، خود خالق منطقا می توانسته است انجام دهد و نیازی به خلق چنین روحی نداشته است.
با تشکر.

حقیر هم تعبیرم از اینکه خدا می گوید از روح خودم در او دمیدم
معنای ظاهری نیست
بلکه خدا نه روح دارد نه عمل دمیدن را می توان به خدا منتصب کرد
به عقیده بنده معنای این جمله این است که خدا از کمالات وجودیش یعنی صفاتش
در انسان قرار داد
انسانی که می خواهد جانشین خدا در زمین شود باید قدر نازلی از صفات او را داشته باشد تا
جانشین شود

و از نظر حقیر ادم اولین انسانی بود که به این حد تکامل رسید یعنی دارای صفات خداوند شد
و انسانهای ماقبل او دارای این صفات نبودند

پس ادم اولین انسانی بود که روح خدا در او دمیده شد
وگرنه اولین انسان روی زمین نبود

[="Tahoma"]

دادن عنوان ماهیت به روح که در این فرض خداست از سوی شما صورت گرفته و البته منافاتی با عینیت ذات حق تعالی با صفاتش ندارد چون قبل این بیان ثابت نشده که روح ماهیت محدودی است تا صفات اطلاقی هم قابل انتساب به او تعالی نباشند
هرچند ما هم قبول نداریم که خدای تعالی روح است و برای اثبات این امر نسبت روح به خدا کافی است این نسبت نشان می دهد ذات الهی با روح او مغایرتی دارند
------------------------------------------------------------------------

عذر خواهی می کنم. بنده متوجه کلام شما نشدم. من متوجه بحث ماهیت و صفات در این اشکال شما نشدم. باز هم عذر خواهی می کنم.
بحث من به این مربوط بود که اگر روح ماهیت باشد پس باید از صفات منطقا جدا باشد ( دقت کنید جمله شرطیه است). به عبارت دیگر اگر هویتی ماهیت x را داشته باشد آن هویت لزوما ویژگی های y را ندارد. یعنی هویت x می تواند ویژگی ها یا صفات متعددی داشته باشد. مثلا اگر فرض کنیم آجر ماهیتی داشته باشد ماهیت آن « آجریت» است. این ماهیت می تواند صفات گوناگونی داشته باشد مثلا ما آجر مربع شکل داریم، آجر مستطیل شکل داریم، آجر رنگ قرمز داریم، آجر رنگ زرد داریم و نظایر آن اما تمام آنها در « آجریت» اینهمانند.
اینجا بحث بر سر محدود بودن یا نبودن ماهیت نیست بلکه بر سر هویت وجودی ماهیت است. خداوند عین صفاتش است. ذات خدا عین صفاتش است ( لاقل این برداشت mainstream علمای شیعه است). اگر ذات خدا عین صفاتش باشد اطلاق ماهیت به او چه این ماهیت روح باشد چه هر چیز دیگری محل اشکال است.

جناب حامد نوشتند:
ما اینجا یک نسبت داریم و آن نسبت روح به خدای تعالی است ( روحی )
اما نسبت و اضافه معانی مختلفی دارند
یک وقت معنای نسبت مالکیت است مانند بیتی ( خانه ام ) یعنی من مالک خانه هستم
اگر این معنا مد نظر باشد پس "روحی" یعنی روحی که خداوند مالک اوست و هیچ اشکالی هم ندارد
البته باید توجه داشت که مالکیت خداوند اعتباری نیست بلکه حقیقی است
گاهی اضافه تشریفی است مثل عبارت بیتی برای خانه کعبه
که نسبت دادن کعبه به خدا برای مشرف و مکرم ساختن خانه است و این هم خالی از اشکال است
و گاهی اضافه برای توضیح است و معنا طبق این نوع نسبت می تواند این باشد که من آن روح هستم . اما این معنا در این این شکل از انتساب معمولا وجود ندارد . یعنی اضافه توضیحی اینطور نمی آید .
و اما در پاسخ جناب همراه که گفتند وجود روح بعنوان مخلوقی برای خدا اشکال دارد صحیح به نظر نمی رسد چرا که این اشکال به اصل آفرینش قابل تعمیم است و بطور مجمل عرض میشود که وجود روح بعنوان مرتبه ای از مراتب تجلیات الهی در دار وجود بلا اشکال است
---------------------------------

از توضیحات ایشان سپاسگزارم. چیز هایی فرا گرفتم که باز از محبتشون ممنونم.
قصد من در آن نوشتار این نبود که روح نمی تواند مخلوق خدا باشد. اگر از نوشتارم این معنا بر می آید می پذیرم که اشتباه کرده ام. منظورم این بود که می توان تفسیری هم ارائه داد که روح در این حالت مخلوق به حساب نیاید. و البته این تفسیر می تواند اشتباه باشد.