آشنايي با برخي از اصطلاحات حديثي
تبهای اولیه
- تمامي سلسله سند آن تا معصوم متصل باشد؛
- راويان آن در تمام طبقات داراي دو ويژگي عدالت و ايمان باشند
روايت صحيح در ميان انواع روايات در عالي ترين درجه اعتبار و حجيت قرار دارد و با كاسته شدن هر يك از اركان دوگانه از ميزان اعتبار آن كاسته مي شود. از اين رو پذيرش حديث صحيح مورد اتفاق همگان است؛ مگر آنكه جداي از صحت سند، از نظر متني با معيارهاي پذيرفته شده همچون قرآن، مخالفت داشته باشد؛ و به هيچ صورتي قابل جمع نباشد.
حسن، حديثي است كه واجد دو ركن سلسله راويان فرد يا افرادي وجود دارند كه تصريح به عدالت آنان نشده و تنها مدح و ستايشي در حق آنان رسيده است. از اين جهت حديث حسن از نظر اعتبار پس از روايت صحيح قرار دارد.
موثق، حديثي است كه به استثناي امامي بودن، راويان آن برخوردار از دو ركن پيش گفته در حديث صحيح باشند. بنابراين اگر روايتي متصل به معصوم باشد و با وجود عدالت همه راويان، فرد يا افرادي از آنها شيعه دوازده امامي نباشند، موثق خواهد بود. حديث موثق از جهت اعتبار پس از حديث صحيح و حسن، در مرتبه سوم قرار دارد.
:Gol:
به حديثي ضعيف مي گويند كه هيچ يك از تعريفهاي اقسام پيش گفته ـ يعني: صحيح، حسن و موثق ـ بر آن منطبق نباشد. به عبارت روشن تر حديثي كه سلسله سند آن فاقد اتصال باشد، يا راويان آن افراد مجهول الحال، فاسق و دروغگو باشند، حديث ضعيف خواهد بود.
حديث ضعيف به اتفاق محدثان، مردود بوده، مفاد آن قابل استناد نيست. حديث ضعيف، خود داراي انواع گوناگوني همچون: موقوف، مقطوع، مرفوع، مرسل، مجعول و.... است؛ به گونه اي كه بيش تر تقسيمات حديث در «ِ مصطلح الحديث» ناظر به گونه هاي حديث ضعيف است.
سلام
حديث مرسل؟
اخبار و حدیثهایی که به پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) انتساب دارند، یا دارای یک زنجیره سند تکمیل تا شخص معصوم هستند، یعنی همه افراد و راویان حدیث تا امام معصوم، نامشان ذکر شده است، یا این که سندشان تکمیل نیست، بلکه یک یا چند نفر از راویان سند، نامشان حذف شده است.
در صورت اوّل حدیث را سند و در صورت دوم مرسل مینامند.
حدیث مرسل دو قسم است:
اگر یک راوی حذف شده باشد، آن را حدیث منقطع و اگر بیش از یکی حذف شده باشد، آن را حدیث منفصل میگویند.
پس حدیث مرسل حدیثی است که راوی و محدّث آن با حذف واسطههای قرار گرفته در زنجیره سند، آن را مستقیماً به شخص معصوم(ع) برساند. حدیث مرسل از احادیث ضعیف به شمار میرود.(1)
------------------------------------------------------------------------
پی نوشتها:
1. ابوالفضل شکوری، سنت، ص 87.