جمع بندی تفسیر آیه « وَاللَّيلِ إِذَا يغْشَاهَا » چیست ؟
تبهای اولیه
درود
مهر مندانه در باره ی آیه ی چهارم سوره ی خورشید وَاللَّيلِ إِذَا يغْشَاهَا روشنگری نمایید که ینی چه ؟
پرسش:
آیه چهارم سوره شمس: «وَاللَّيلِ إِذَا يغْشَاهَا» روشنگری نمایید که یعنی چه؟
پاسخ:
در سوره ی شمس آمده است:وَاللَّيلِ إِذَا يغْشَاهَا(الشمس/4)و به شب سوگند آن هنگام که آن ( خورشید ) را بپوشاند،!!!
حال شب چگونه می تواند خورشید را بپوشاند ؟؟
در اينكه ضمير در" يغشاها" به چه چيز بازمی گردد؟ در اينجا دو نظر است:
يكى اينكه به" زمين" بر می گردد، چرا كه شب همچون پردهاى است كه بر صفحه زمين مىافتد.
و ديگر اينكه به" شمس" باز می گردد، زيرا شب مانند پردهاى است كه بر چهره آفتاب فرو می افتد، البته در اين صورت مفهوم مجازى دارد، زيرا شب حقيقة آفتاب را نمىپوشاند بلكه بعد از غروب آفتاب ظاهر می شود و منظور اين است كه با امدن شب خورشيد ديگر نيست.
اما علامه طباطبايي در ترجمه اين آيه مي فرمايد:
يعنى به شب سوگند در آن هنگام كه زمين را فرا می گيرد
وبعد در تفسير چنين فرمودند:
پس ضمير" ها" به ارض بر می گردد، هم چنان كه در" جلاها" نيز گفتيم به آن بر مىگردد.
و بعضى گفتهاند به كلمه" شمس" بر مىگردد، و معنايش اين است كه:" به شب سوگند كه بر خورشيد احاطه می يابد"، و اين معنا بعيد است، چون شب به خورشيد احاطه ندارد، بلكه زمين و موجودات روى آن را فرا می گيرد.(2)
اگر پرسیده شود زمین را از کجای سوره در آورده اند ؟چطور شب بر خورشید احاطه می یابد ؟چطور شب، ظلمات و نماد بدیها بر خورشید و نور آن که نماد خوبی هاست احاطه می یابد ؟
درپاسخ میگوئیم:
اگر دقتي بفرمایید دانسته می شود كه ارض از مفاد آيات قبل استفاده مى شود و ضمير آيه هم به آن بر ميگردد.
و اینکه چطور شب بر خورشید احاطه می یابد باید عرض کنیم با آمدن شب اين خورشيد كنار ميرود و آن وقت تاريكي مي باشد كه حاكم است و احاطه دارد البته در منطقه اي كه خورشيد رفته است.
شب با تمام بركات و آثارش ، كه از يكسو حرارت آفتاب روز را تعديل مى كند، و از سوى ديگر مايه آرامش و استراحت همه موجودات زنده است ، كه اگر تاريكى شب نبود، و آفتاب پيوسته مى تابيد آرامشى وجود نداشت ، زيرا حرارت سوزان آفتاب همه چيز را نابود مى كرد، حتى اگر نظام شب و روز بر خلاف وضع كنونى بود همين مشكل پيش مى آمد، چنانكه در كره ماه كه شبهايش معادل دو هفته كره زمين است و روزهايش نيز معادل دو هفته ، در وسط روز حرارت به حدود سيصد درجه سانتيگراد مى رسد كه هيچ موجود زنده اى
منابع:
1. ترجمه المیزان ج20 ص497
2.تفسير نمونه جلد 27 صفحه 42