جمع بندی فلسفه حد آب کُر
تب‌های اولیه
با سلام خدمت کارشناس محترم
آیا مقدار آبی که برای کُر منظور شده توجیه علمی دارد؟
سؤال:
آیا مقدار آبی که کر منظور شده، فلسفه علمی دارد؟
پاسخ:
بله توجیه علمی دارد و هرچه علم پیشرفت کند توجیه علمی احکام اسلام بیشتر روشن می‌شود. مرحوم دکتر پاک‌نژاد مطالبی تحت عنوان: چرا آب کر حدی دارد؟ می‌نویسد:
آب کر آبی است که هیچ وقت نمی‌تواند از نجاست اشباع شود. می‌دانیم که برای نابودی مواد آلی در آب، وجود اکسیژن ضروری است. برای آب‌هایی که با هوا تماس دائم دارند طبیعتاً اکسیژن لازم را از هوا کسب می‌کنند و حداکثر 20 روز وقت لازم است تا به طور کلی مواد آلی مبدل به مواد کانی گردد و خطر هر گونه فساد مرتفع شود و این عمل در پنج روز اول شدید است.
اگر مقدار مواد آلی آب خیلی زیاد باشند و اکسیژن به مقدار لازم نرسد، پس از مدتی تولید گازهای گندیده مانند هیدروژن سولفوره می‌نماید و ضمناً رنگ آب کدر خواهد گردید که علامت فساد آن است.
اصل بر این است که هر قدر آب از اکسیژن سیرتر باشد، کمتر و دیرتر اکسیژن از هوا کسب می کند و هر قدر گرسنه‌تر باشد، بیشتر و تندتر، بنابر این اگر آبی مثلاً چهل درصد از اکسیژن محلول در آن تحلیل رفته و غلظت نسبی اکسیژن 60 درصد باشد، در مدت یک روز از هر متر مربع سطح خود یک گرم اکسیژن جذب می‌کند. اگر اکسیژن محلول به قدری کم شده باشد که غلظت نسبی پنج درصد باشد، قدرت جذب روزانه اکسیژن برای هر متر مربع سطح به ده گرم خواهد رسید.
برای آبی که به حال خود گذاشته شده است، راه دریافت اکسیژن از هوا می‌باشد و مطابق اصل فوق می‌توان معلوم کرد که برای هر متر مربع سطح آزاد آب در روز چقدرجذب اکسیژن خواهد نمود.
به طوری که اشاره شد دستور فقهی نیز سه وجب و نیم عمق هر طرف کر را با وجب شخص متوسط الخلقه یعنی حدود 70 سانتی معین کرده است.
آب در اسلام به دو دسته تقسیم می‌شود: قلیل و کثیر و حد فاصل این دو را کر گویند؛ یعنی اگر از کر حتى اندکی برداشته شود، قلیل می‌شود و آب بیشتر از کر را آب کثیر نامند. آب کر همان طور که محاسبه نشان داده، هیچ وقت (البته منظور تا زمانی است که رنگ یا بو یا مزه کر به وسیله نجاست تغییر نکرده باشد) نمی‌تواند ازنجاست اشباع شود.
ایشان مطالب دیگری نیز فرموده که با فرمول های شیمیایی و فیزیکی است. می‌توانید آن‌ها را در آدرس ذیل مطالعه بکنید. (1)
البته حکمت احکام شرعی را اگر هم نفهمیدیم، باید انجام بدهیم چون حتما خداوند حکیم مصالحی را در نظر گرفته و صلاح فردی و اجتماعی ما را مورد توجه قرار داده است.
منبع:
1. دکتر پاک نژاد، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر، ج 12، ص 182.