جمع بندی « فاطمیون اربعه » ؛ فرزندان امام موسی کاظم (ع)

کارشناس بحث: استاد عماد

سؤال:
اطلاعاتی در مورد فاطمیون اربعه، دختران امام موسی کاظم (علیه السلام) بدهید.

پاسخ:
در تعداد و نام فرزندان موسی بن جعفر (علیه السلام) اختلاف است؛ اما به طبق روایت شیخ مفید اسامی فرزندان دختر امام موسی کاظم (علیه السلام) به شرح زیر است.
فاطمة الكبرى و فاطمة الصغرى و رقية و حكيمة و أم أبيها و رقية الصغرى و كلثم و أم جعفر و لبابة و زينب و خديجة و علية و آمنة و حسنة و بريهة و عائشة و أم سلمة و ميمونة و أم كلثوم. (1)
در اعلام الوری نیز از دو فاطمه بیشتر یاد نشده است (2) علامه محمد باقر مجلسی در بحار نیز نام دو فاطمه را ذکر کرده است. (3)
در منابع شیعی چهار فاطمه دیده نشد؛ اما ممکن است بعضی از این اسامی لقب بوده باشد و نام اصلی فاطمه باشد.

این که فرموده‌اید فاطمه اخری به فاطمه خواهر امام معروف است، شاید منظورتان فاطمه معصومه (سلام الله علیها) باشد، حضرت معصومه (سلام الله علیها) از آن جا به عنوان خواهر امام معروف هستند چون با امام رضا (علیه السلام) از یک مادر به نام نجمه خاتون هستند؛ اما بقیه دختران امام موسی کاظم (علیه السلام) اگر چه خواهران پدری هستند؛ ولی مادری نیستند.

منابع:
1. مفید، محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص 245.
2. طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، ج‏ 2، ص 36.
3. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج‏ 48، ص 288.