آیا فرشتگان بال دارند ؟

با سلام خدمت شما دوست گرامی

در قرآن کریم و احادیث توصیفاتی از ملائکه ارائه شده است که بررسی آنها برای یافتن پاسخ ضروری است.

خداوند در قران کریم می فرماید: وَ النَّازِعَاتِ غَرْقًا، وَ النَّاشِطَاتِ نَشْطًا، وَ السَّابِحَاتِ سَبْحًا، فَالسَّابِقَاتِ سَبْقًا، فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا،(1) سوگند به فرشتگانى كه (جان مجرمان را بشدّت از بدنهايشان) برمى‏كشند، و فرشتگانى كه (روح مؤمنان) را با مدارا و نشاط جدا مى‏سازند، و سوگند به فرشتگانى كه (در اجراى فرمان الهى) با سرعت حركت مى‏كنند، و سپس بر يكديگر سبقت مى‏گيرند، و آنها كه امور را تدبير مى‏كنند!

با توجه به این آیه فرشتگان موجوداتی هستند که تدبیر بسیاری از امور در عالم هستی به دست آنهاست و آنها واسطه های الهی در انجام امور جهان هستند.
از سوی دیگر در آیه دیگر، فرشتگان چنین توصیف شده اند:

الْحَمْدُ لِلَّهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَاعِلِ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا أُولِي أَجْنِحَةٍ مَّثْنَى وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ يَزِيدُ فِي الْخَلْقِ مَا يَشَاء إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (2)
سپاس خداى را كه پديدآورنده آسمان و زمين است [و] فرشتگان را كه داراى بالهاى دوگانه و سه‏ گانه و چهارگانه‏ اند پيام‏آورنده قرار داده است. در آفرينش، هر چه بخواهد مى‏ افزايد، زيرا خدا بر هر چيزى تواناست.

در تفسیر این ایه مفسران چنین گفته اند:

كلمه" اجنحة" جمع" جناح" است، كه در پرندگان به منزله دست انسان است، و پرندگان به وسيله آن پرواز مى‏كنند، و به فضا مى‏روند و برمى‏گردند، و از جايى به جاى ديگر نقل مكان مى‏كنند.
وجود فرشتگان نيز مجهز به چيزى است كه مى‏توانند با آن كارى را بكنند كه پرندگان آن كار را با بال خود انجام مى‏دهند، يعنى ملائكه هم مجهز به چيزى هستند كه با آن از آسمان به زمين و از زمين به آسمان مى‏روند، و از جايى به جاى ديگر كه مامور باشند مى‏روند، قرآن نام آن چيز را" جناح" (بال) گذاشته، و اين نامگذارى مستلزم آن نيست كه بگوييم ملائكه دو بال نظير بال پرندگان دارند، كه پوشيده از پر است، چون صرف اطلاق لفظ مستلزم آن جناح، نيست، هم چنان كه الفاظ ديگرى نظير جناح نيز مستلزم معانى معهود نمى‏باشد مثلا، وقتى كلمه عرش و كرسى و لوح و قلم و امثال آن را در باره خداى تعالى اطلاق مى‏كنيم، نمى‏گوييم عرش آنها و كرسى و لوح و قلمش نظير كرسى و لوح و قلم ماست، بله اين مقدار را از لفظ جناح مى‏فهميم كه: نتيجه‏اى را كه پرندگان از بالهاى خود مى‏گيرند، ملائكه هم آن نتيجه را مى‏گيرند، و اما اينكه چطور آن نتيجه را مى‏گيرند از لفظ جناح نمى‏توان به دست آورد.
جمله" أُولِي أَجْنِحَةٍ مَثْنى‏ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ" صفت ملائكه است، و كلمه" مثنى" و" ثلاث"، و كلمه" رباع" هر سه الفاظى هستند كه بر تكرار عدد دلالت دارند، يعنى كلمه" مثنى" به معناى دو تا دو تا است، و كلمه" ثلاث" به معناى سه تا سه تا، و كلمه" رباع" به معناى چهار تا چهار تا است. گويا فرموده خداوند بعضى از فرشتگان را، دو بال داده و بعضى را سه بال، و بعضى را چهار بال. و جمله" يَزِيدُ فِي الْخَلْقِ ما يَشاءُ"- بر حسب سياق، خالى از اشاره به اين نكته نيست، كه بعضى از ملائكه بيش از چهار بال هم دارند.(3)

در تکمیل توضیحات می توان به این مطلب اشاره کرد :

بعيد نيست منظور از بال و پر در اينجا قدرت جولان و توانائى بر فعاليت بوده باشد كه بعضى از آنها نسبت به بعضى برتر و داراى توانائى بيشترند.
و لذا براى آنها سلسله مراتب در بالها قائل شده كه بعضى داراى چهار بال (مثنى - دو دو) و بعضى داراى شش بال و بعضى داراى هشت بالند.
((اجنحه )) جمع ((جناح )) (بر وزن جمال ) به معنى بال پرندگان است كه همانند دست براى انسان مى باشد، و از آنجا كه بال وسيله نقل و انتقال پرندگان و حركت و فعاليت آنها است گاهى اين كلمه در فارسى يا در عربى به عنوان كنايه از وسيله حركت و اعمال قدرت و توانائى به كار مى رود، مثلا گفته ميشود فلان كس بال و پرش سوخته شد كنايه از اينكه نيروى حركت و توانائى از او سلب گرديد، يا فلان كس را زير بال و پر خود گرفت ، يا انسان بايد با دو بال علم و عمل پرواز كند، و امثال اين تعبيرات كه همگى بيانگر معنى كنائى اين كلمه است .
در موارد ديگر نيز تعبيراتى مانند ((عرش )) و ((كرسى )) و ((لوح )) و ((قلم )) ديده مى شود كه معمولا توجه به مفاهيم معنوى آنها است نه جسم مادى آن .(4)

با توجه به مطالب فوق، توصیفاتی که در عظمت و بزرگی فرشتگان، بیان می شود، لزوما به معنای جسمانی آنها نیست بلکه عباراتی است که در صدد بیان قدرت و توانایی ها و یا قدر و منزلت آنهاست ولی این مفاهیم در قالبی عرضه شده است که برای فهم عموم مردم ، قابل فهم باشد.

موفق باشید

1.نازعات 1-5
2. فاطر .1
3. ترجمه تفسیر المیزان ، جلد 17 ، ص 6
4. تفسیر نمونه، ذیل آیه اول سوره فاطر

با سلام.

جناب حامد عزیز، اگر امکان دارد جمله فوق را کمی بیشتر توضیح دهید. متوجه منظورتان نمیشوم. با تشکر

بله بال دارند, چون اگر نداشته باشند چطور می‌توانند در هوا و فضا پرواز کنند ؟
خدمت اون دوستمون که گفته‌اند فرشتگان غیر مادی هستند باید عرض کنم که غیر مادی دو جور هست :
تمثیلی و نمادین و عالم روحانی
فرشتگانی موجوداتی پایین‌تر از روح هستند (عبارات الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ سوره القدر:4 نشان می‌دهد که روح جدای از فرشته هست در حدیث هم اشاره شده)

اما فرشتگان مثل من و شما مخلوق مادی هستند که هم می‌میرند و هم به هوا (مثل اکسیژن که از زیر عرش روان هست) نیاز دارند و هم می‌خوابند و هم می‌میرند و هم قدرت محدودی دارند (احادیث همه اینها رو خواستید من اینجا قرار می‌دهم)

اما اینکه گفتید چطور می‌شود فرشته را در شرق و غرب دید باید بگویم به دو حالت :
یکی اینکه به طرف افق یعنی آسمان نگاه کنی و فرشته رو در همه جای آسمان ببینی (یعنی هم در شرق ببینی و هم در مغرب)
یک مثال بزنم
شما اگر به آسمان نگاه کنید ماه رو می‌بینید که در گوشه‌ای از آسمان هست (یعنی فقط در مشرق یا فقط در مغرب) ولی وقتی بانوی ما حضرت فاطمه زهراء (ص) فرشته را دیده‌اند در واقع این فرشته همه آسمان رو پوشانده بود و همه جا قابل دیدن بود

[="#006400"]هوالعالم

شايد بايد گفت ميتوانند صاحب بال شوند

بنا بر وظايف يا مقامي كه دارند ...[/]

با سلام.

در رابطه با مادی بودن فرشته چه دلیلی دارید؟ اگر مادی هست جنسش چیست؟ از چه عنصری؟
اکسیژن از زیر عرش روان است؟؟؟؟؟؟؟ :Moteajeb!:

سوال:
آیا فرشتگان بال دارند ؟
پاسخ:
در قرآن کریم و احادیث توصیفاتی از ملائکه ارائه شده است که بررسی آنها برای یافتن پاسخ ضروری است.

خداوند در قران کریم می فرماید: وَ النَّازِعَاتِ غَرْقًا، وَ النَّاشِطَاتِ نَشْطًا، وَ السَّابِحَاتِ سَبْحًا، فَالسَّابِقَاتِ سَبْقًا، فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا،(1) سوگند به فرشتگانى كه (جان مجرمان را بشدّت از بدنهايشان) برمى‏كشند، و فرشتگانى كه (روح مؤمنان) را با مدارا و نشاط جدا مى‏سازند، و سوگند به فرشتگانى كه (در اجراى فرمان الهى) با سرعت حركت مى‏كنند، و سپس بر يكديگر سبقت مى‏گيرند، و آنها كه امور را تدبير مى‏كنند!

با توجه به این آیه فرشتگان موجوداتی هستند که تدبیر بسیاری از امور در عالم هستی به دست آنهاست و آنها واسطه های الهی در انجام امور جهان هستند.
از سوی دیگر در آیه دیگر، فرشتگان چنین توصیف شده اند:

الْحَمْدُ لِلَّهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَاعِلِ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا أُولِي أَجْنِحَةٍ مَّثْنَى وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ يَزِيدُ فِي الْخَلْقِ مَا يَشَاء إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (2)
سپاس خداى را كه پديدآورنده آسمان و زمين است [و] فرشتگان را كه داراى بالهاى دوگانه و سه‏ گانه و چهارگانه‏ اند پيام‏آورنده قرار داده است. در آفرينش، هر چه بخواهد مى‏ افزايد، زيرا خدا بر هر چيزى تواناست.

در تفسیر این ایه مفسران چنین گفته اند:

كلمه" اجنحة" جمع" جناح" است، كه در پرندگان به منزله دست انسان است، و پرندگان به وسيله آن پرواز مى‏كنند، و به فضا مى‏روند و برمى‏گردند، و از جايى به جاى ديگر نقل مكان مى‏كنند.
وجود فرشتگان نيز مجهز به چيزى است كه مى‏توانند با آن كارى را بكنند كه پرندگان آن كار را با بال خود انجام مى‏دهند، يعنى ملائكه هم مجهز به چيزى هستند كه با آن از آسمان به زمين و از زمين به آسمان مى‏روند، و از جايى به جاى ديگر كه مامور باشند مى‏روند، قرآن نام آن چيز را" جناح" (بال) گذاشته، و اين نامگذارى مستلزم آن نيست كه بگوييم ملائكه دو بال نظير بال پرندگان دارند، كه پوشيده از پر است، چون صرف اطلاق لفظ مستلزم آن جناح، نيست، هم چنان كه الفاظ ديگرى نظير جناح نيز مستلزم معانى معهود نمى‏باشد مثلا، وقتى كلمه عرش و كرسى و لوح و قلم و امثال آن را در باره خداى تعالى اطلاق مى‏كنيم، نمى‏گوييم عرش آنها و كرسى و لوح و قلمش نظير كرسى و لوح و قلم ماست، بله اين مقدار را از لفظ جناح مى‏فهميم كه: نتيجه‏اى را كه پرندگان از بالهاى خود مى‏گيرند، ملائكه هم آن نتيجه را مى‏گيرند، و اما اينكه چطور آن نتيجه را مى‏گيرند از لفظ جناح نمى‏توان به دست آورد.
جمله" أُولِي أَجْنِحَةٍ مَثْنى‏ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ" صفت ملائكه است، و كلمه" مثنى" و" ثلاث"، و كلمه" رباع" هر سه الفاظى هستند كه بر تكرار عدد دلالت دارند، يعنى كلمه" مثنى" به معناى دو تا دو تا است، و كلمه" ثلاث" به معناى سه تا سه تا، و كلمه" رباع" به معناى چهار تا چهار تا است. گويا فرموده خداوند بعضى از فرشتگان را، دو بال داده و بعضى را سه بال، و بعضى را چهار بال. و جمله" يَزِيدُ فِي الْخَلْقِ ما يَشاءُ"- بر حسب سياق، خالى از اشاره به اين نكته نيست، كه بعضى از ملائكه بيش از چهار بال هم دارند.(3)

در تکمیل توضیحات می توان به این مطلب اشاره کرد :

بعيد نيست منظور از بال و پر در اينجا قدرت جولان و توانائى بر فعاليت بوده باشد كه بعضى از آنها نسبت به بعضى برتر و داراى توانائى بيشترند.
و لذا براى آنها سلسله مراتب در بالها قائل شده كه بعضى داراى چهار بال (مثنى - دو دو) و بعضى داراى شش بال و بعضى داراى هشت بالند.
((اجنحه )) جمع ((جناح )) (بر وزن جمال ) به معنى بال پرندگان است كه همانند دست براى انسان مى باشد، و از آنجا كه بال وسيله نقل و انتقال پرندگان و حركت و فعاليت آنها است گاهى اين كلمه در فارسى يا در عربى به عنوان كنايه از وسيله حركت و اعمال قدرت و توانائى به كار مى رود، مثلا گفته ميشود فلان كس بال و پرش سوخته شد كنايه از اينكه نيروى حركت و توانائى از او سلب گرديد، يا فلان كس را زير بال و پر خود گرفت ، يا انسان بايد با دو بال علم و عمل پرواز كند، و امثال اين تعبيرات كه همگى بيانگر معنى كنائى اين كلمه است .
در موارد ديگر نيز تعبيراتى مانند ((عرش )) و ((كرسى )) و ((لوح )) و ((قلم )) ديده مى شود كه معمولا توجه به مفاهيم معنوى آنها است نه جسم مادى آن .(4)

با توجه به مطالب فوق، توصیفاتی که در عظمت و بزرگی فرشتگان، بیان می شود، لزوما به معنای جسمانی آنها نیست بلکه عباراتی است که در صدد بیان قدرت و توانایی ها و یا قدر و منزلت آنهاست ولی این مفاهیم در قالبی عرضه شده است که برای فهم عموم مردم ، قابل فهم باشد.

1.نازعات 1-5
2. فاطر .1
3. ترجمه تفسیر المیزان ، جلد 17 ، ص 6
4. تفسیر نمونه، ذیل آیه اول سوره فاطر