گلچین حکمتهای نهج البلاغه
تب‌های اولیه
با سلام خدمت برادران دینی خودم
داشتم بخش حکمتهای کتاب"نهج البلاغه" ترجمه آقا دشتی را می خواندم .پیش خودم گفتم
برخی از این حکمتها (هر روز یک حکمت) را که برای خودم قابل فهم است و در عین حال کوتاه،در یک تایپیک ارائه کنم . شاید بدرد سایر دوستان نیز بخورد.
هر چند که این مطالب ممکنه بارها و در نرم افزارها و سایتهای مختلف تکرار شده باشد ولی بقول آدم وارسته ای چون این نفس آدمی دائماً در حال فعالیت است ما هم باید دائما خود را در قالب فضاهای معنوی قرار دهیم.
یا علی مددی
آن که جان را با طمع ورزی بپوشاند خود را پست کرده
و آن که راز سختی های خود را آشکار سازد خود را خوار کرده
و آن که زبان را بر خود حاکم کند خود را بی ارزش کرده است.
سلام
ممنون از تاپیکی که ایجاد کردید. امیدوارم تاپیک فعالی باشه
متاسفانه من نسبت به نهج البلاغه خیلی کوتاهی می کردم و هیچ وقت مطالعه نکرده بودم. تازه شروع کردم به خوندن این کتاب ارزشمند و امیدوارم بتونم به این وسیله شخصیت امیرالمومنین علی علیه السلام رو بهتر درک کنم.
از ویژگی های انسان در شگفتی مانید،
که با پاره ای "پی" می نگرد
و با " گوشت" سخن می گوید
و با "استخوان" می شنود
و از "شکافی" نفس می کشد.
دوستان برای درک بهتر این سخن که در 1400 سال قبل گفته شده لازم است که تحقیقی در خصوص ساختار حواس 5 گانه(بینایی، شنوایی و.... ) و سیستم تنفسی آدمی بعمل آورند.
با مردم آنگونه معاشرت کنید که اگر مردید بر شما اشک ریزند
و اگر زنده ماندید با اشتیاق سوی شما آیند.
ارزش هاى اخلاقى و ضد ارزش ها
پرهیزکاری, سپر نگهدارنده است و چه همنشین خوبی است, راضی بودن و خرسندی.
ناتوان ترین مردم کسی است که در دوست یابی ناتوان است
و از او ناتوان تر آن که دوستان خود را از دست بدهد.
چون نشانه های نعمت پروردگار آشکار شد
با ناسپاسی نعمت ها را از خود دور نسازید.
بقول شاعر:
شکر نعمت، نعمتت افزون کند کفر نعمت، از کفت بیرون کند
خدا قسمت کند قرار بریم پابوس امام رضا تا 6ام فروردین سال 92 بدرود
ترس با نا اميدى ،و شرم با محروميت همراه است ،
و فرصت ها چون ابرها مى گذرند ،پس فرصت هاى نيك را غنيمت شماريد.
.
هشدار ! هشدار !
به خدا سوگند ، چنان پرده پوشى كرده كه پندارى تو را بخشيده است !
.
كسى در انجام كارى كه مردم خوش ندارند، شتاب كند ،
دربارة او چيزى خواهند گفت كه از آن اطلاعى ندارند.
.
و دور انديشى در به كار گيرى صحيح انديشه ،
و انديشه صحيح به راز دارى است.
.
ای فرزند آدم،
زمانی که می بینی خداوند انواع نعمت ها را به تو می رساند،
در حالی که تو معصیت کاری، بترس.
شاید هر چند هزار سال شخصی مانند علی ظهور کند...
این شخص مانند بعضی ژن ها هر چند هزار سال مانندش می آید که البته شاید موقعیت برای فرد بعدی آنچنان که برای علی فراهم بود فراهم نباشد
او از جمله کسانی بود که پیامبر را تنها نگذاشت...
درود بر او...
و درود خدا بر او ، فرمود:
چون عقل كامل گردد ،سخن اندك شود
.
حکمت 87 نهج البلاغه-ارزش استغفار (طلب بخشش از خدا) (اخلاقى، معنوى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
در شگفتم از كسى كه مى تواند استغفار كند و نا اميد است.
.
و درود خدا بر او ، فرمود : (طلحه و زبير خدمت امام آمدند و گفتند با تو بيعت كرديم كه ما در حكومت شريك تو باشيم ، فرمود)
نه هرگز! بلكه شما در نيرو بخشيدن ، و يارى خواستن شركت داريد،
و دو ياوريد به هنگام ناتوانى و درماندگى در سختى ها.
و درود خدا بر او ، فرمود :
با هر انسان دو فرشته است كه او را حفظ مى كنند،
و چون تقدير الهى فرا رسد، بین او و قدر را خالی می گذارند(خود را کنار می کشند)
و مدت زندگانی برای انسان چون سپری وی را نگهبان است
شکیبایی بر دو نوع است:شیکیبایی بر آنچه خوش نمی داری،شیکیبایی از آنچه دوست می داری.
:Rose::Rose::Rose:
حکمت 52
دنیا بدن ها را فرسوده،آرزوها را تازه می نماید،مرگ را نزدیک و خواسته ها را
دور و دراز می سازد.کسی که به آن دست یافت خسته می شود و آنکه به دنیا
نرسید رنج می برد.
حکمت 69
حکمت 182 نهج البلاغه- شناخت جايگاه سخن و سكوت (اخلاقى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
آنجا كه بايد سخنِ درست گفت، در خاموشى خيرى نيست،
چنانكه در سخن ناآگاهانه نيز خيرى نخواهد بود.
حکمت 176 نهج البلاغه- ابزار رياست (بردبارى فراوان)(اخلاقى، مديريتى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
بردبارى و تحمل سختى ها ، ابزار رياست است.
حکمت 178 نهج البلاغه- روش نابود كردن بدى ها(اخلاقى، سياسى،اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود :
بدى را از سينة ديگران ، با كندن آن از سينة خود ، ريشه كن نما!.
حكمت 210الگوهاى پرهيزكارى(اخلاقى، تربيتى)
وَ قَالَ [عليه السلام] اتَّقُوا اللَّهَ تَقِيَّةَ مَنْ شَمَّرَ تَجْرِيداً وَ جَدَّ تَشْمِيراً وَ كَمَّشَ فِى مَهَلٍ وَ بَادَرَ عَنْ وَجَلٍ وَ نَظَرَ فِى كَرَّةِ الْمَوْئِلِ وَ عَاقِبَةِ الْمَصْدَرِ وَ مَغَبَّةِ الْمَرْجِعِ .
و درود خدا بر او ، فرمود : از خدا بترسيد ، ترسيدن انسان وارسته اى كه دامن به كمر زده و خود را آماده كرده ، و در بهره بردن از فرصت ها كوشيده ، و هراسان در اطاعت خدا تلاش كرده ، و در دنياى زودگذر ، و پايان زندگى و عاقبت كار، به درستى انديشيده است!.
حكمت 211ارزش هاى اخلاقى (اخلاقى،اجتماعى،اقتصادى)
وَ قَالَ [عليه السلام] الْجُودُ حَارِسُ الْأَعْرَاضِ وَ الْحِلْمُ فِدَامُ السَّفِيهِ وَ الْعَفْوُ زَكَاةُ الظَّفَرِ وَ السُّلُوُّ عِوَضُكَ مِمَّنْ غَدَرَ وَ الِاسْتِشَارَةُ عَيْنُ الْهِدَايَةِ وَ قَدْ خَاطَرَ مَنِ اسْتَغْنَى بِرَأْيِهِ وَ الصَّبْرُ يُنَاضِلُ الْحِدْثَانَ وَ الْجَزَعُ مِنْ أَعْوَانِ الزَّمَانِ وَ أَشْرَفُ الْغِنَى تَرْكُ الْمُنَى وَ كَمْ مِنْ عَقْلٍ أَسِيرٍ تَحْتَ هَوَى أَمِيرٍ وَ مِنَ التَّوْفِيقِ حِفْظُ التَّجْرِبَةِ وَ الْمَوَدَّةُ قَرَابَةٌ مُسْتَفَادَةٌ وَ لَا تَأْمَنَنَّ مَلُولًا .
و درود خدا بر او ، فرمود: بخشندگى ، نگاهدارندة آبروست ، و شكيبايى با مصيبت هاى شب و روز و آن كس كه با رأى خود احساس بى نيازى كند به كام خطرها افتد ، شكيبايى با مصيبت هاى شب و روز پيكار كند ، و بى تابي، زمان را در نابودى انسان يارى دهد ، و برترين بى نيازى ترك آروزهاست، و چه بسا عقل كه اسير فرمانروايى هوس است؛ حفظ و به كار گيرى تجربه رمز پيروزى است، و دوستى نوعى خويشاوندى به دست آمده است ، و به آن كس كه به ستوده آمده و توان تحمل ندارد اعتماد نكن.
حكمت 212خود پسندى آفت عقل (اخلاقى)
وَ قَالَ [عليه السلام] عُجْبُ الْمَرْءِ بِنَفْسِهِ أَحَدُ حُسَّادِ عَقْلِهِ .
و درود خدا بر او، فرمود : خود پسندى يكى از حسودان عقل است
حكمت 213تحمل مشكلات و خشنودى (اخلاقى، تربيتى)
وَ قَالَ [عليه السلام] أَغْضِ عَلَى الْقَذَى وَ الْأَلَمِ تَرْضَ أَبَداً .
و درود خدا بر او، فرمود : چشم را از سختيِ خوار و خاشاك و رنج ها فروبند تا همواره خشنود باشي.
حكمت 214نرمخويى و كاميابى(اخلاقى، علمى)
وَ قَالَ [عليه السلام] مَنْ لَانَ عُودُهُ كَثُفَتْ أَغْصَانُهُ .
و درود خدا بر او ، فرمود : كسى كه درخت شخصيت او نرم و بى عيب باشد، شاخ و برگش فراوان است.
حكمت 215اختلاف، آفت انديشه(اخلاقى، سياسى)
وَ قَالَ [عليه السلام] الْخِلَافُ يَهْدِمُ الرَّأْيَ .
و درود خدا بر او ، فرمود : اختلاف نابود كنندة انديشه است.
حكمت 216قدرت و تجاوز كارى(اخلاقى، سياسى)
وَ قَالَ [عليه السلام] مَنْ نَالَ اسْتَطَالَ .
و درود خدا بر او ، فرمود : كسى كه به نوايى رسيد تجاوز كار شد.
حكمت 217دگرگونى روزگار و شناخت انسان ها (اخلاقى، علمى)
وَ قَالَ [عليه السلام] فِى تَقَلُّبِ الْأَحْوَالِ عِلْمُ جَوَاهِرِ الرِّجَالِ .
و درود خدا بر او ، فرمود : در دگرگونى روزگار، گوهر شخصيت مردان شناخته مى شود.(32)
حكمت 218حسادت ، آفت دوستى(اخلاقى، اجتماعى)
وَ قَالَ [عليه السلام] حَسَدُ الصَّدِيقِ مِنْ سُقْمِ الْمَوَدَّةِ .
و درود خدا بر او ، فرمود : حسادت بر دوست، از آفات دوستى است.
حكمت 219آرزوها آفت انديشه (اخلاقى)
وَ قَالَ [عليه السلام] أَكْثَرُ مَصَارِعِ الْعُقُولِ تَحْتَ بُرُوقِ الْمَطَامِعِ .
و درود خدا بر او ، فرمود : قربانگاه انديشه ها ، زير برق آرزوهاست.
حكمت 220عدالت در قضاوت(اخلاقى، قضايى)
وَ قَالَ [عليه السلام] لَيْسَ مِنَ الْعَدْلِ الْقَضَاءُ عَلَى الثِّقَةِ بِالظَّنِّ .
و درود خدا بر او ، فرمود : داوريِ با گمان بر افراد مورد اطمينان ، دور از عدالت است
حكمت 221آينده دردناك ستمكاران (اخلاقى، سياسى)
وَ قَالَ [عليه السلام] بِئْسَ الزَّادُ إِلَى الْمَعَادِ الْعُدْوَانُ عَلَى الْعِبَادِ .
و درود خدا بر او ، فرمود : بدترين توشه براى قيامت ، ستم بر بندگان است.
حكمت 222بى توجهى به بدى بدكاران(اخلاقى، اجتماعى)
وَ قَالَ [عليه السلام] مِنْ أَشْرَفِ أَعْمَالِ الْكَرِيمِ غَفْلَتُهُ عَمَّا يَعْلَمُ .
و درود خدا بر او ، فرمود : خود را به بى خبرى نماياندن از بهترين كارهاى بزرگواران است
حكمت 223حياء و عيب پوشى(اخلاقى، اجتماعى)
وَ قَالَ [عليه السلام] مَنْ كَسَاهُ الْحَيَاءُ ثَوْبَهُ لَمْ يَرَ النَّاسُ عَيْبَهُ .
و درود خدا بر او ، فرمود : آن كس كه لباس حياء بپوشد، كسى عيب او را نبيند.