خیانت نکردن در امانت

با سلام وصلوات

برای من بسیار تعجب آوربود که دو امام شیعه فرمودند :

امام سجاد علیه اسلام فرمودند : اگر شمر آن خنجری که سر پدرم را با آن برید نزد من امانت بگذارد، بعد از من بخواهد به او می‌دهم.

امام صادق عليه السلام فرمود: اگر آنكه با شمشير به على عليه السلام ضربه زد و او را كشت مرا امين خود بداند و از من خيرخواهى و مشورت جوئى نمايد و من حاضر به امانت دارى و مشورت او شوم همانا امانت را نسبت به او رعايت خواهم نمود.

الله اکبر ولله الحمد !!!!

آثار خیانت در امانت

1. از رسول خدا(ص) نیست
رسول گرامی اسلام(ص) می فرمایند:"مسلمان مکر و نیرنگ نمی زند، چون از جیرئیل شنیدم که مکر و خدعه در آتش است و سپس فرمودند، از ما نیست کسی که در معامله اش مردم را فریب دهد و از ما نیست کسی که به مؤمنی خیانت کند.

2. موجب فقر می شود
حضرت محمد مصطفی(ص) می فرمایند:"امانت داری موجب ثروت و خیانت موجب تهیدستی است.

3. خیانت در امانت باریست در قیامت
پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:"زنهار که یکی از شما مسلمانان در شتر کسی دیگر خیانت کند، که در روز قیمت آن شتر بر پشت او(فرد خیانتکار) است و فریاد می زند و زنهار کسی که در اسب دیگری خیانت کند، روز قیامت آن اسب بر پشت اوست و صیحه می زند. پس شخص خائن به من متوسل می شود و فریاد رسی می کند، من می گویم که(هرآیینه) شما را از خطر قیامت در روز قیامت آگاه کردم و امروز نمی توانم عذاب را از تو بردارم.

اسب و شتر در اینجا فقط مثالی است و برای نمونه و فهم بهتر، حضرت(ص) اینگونه بیان کرده اند وگرنه امانت می تواند هر چیزی باشد و آن چیز، در روز قیامت از فرد خائن

جدا نمی شود و مثل باری بر دوش خیانتکار است

سلام به همه دوستان
ممنون از همکار گرامی بابت ایجاد این موضوع مهم! به نظر بنده، هر چه در باب چنین موضوعات مهمی، گفته و نوشته و تبلیغ صورت بگیره، باز هم کمه! اگه این صفت مهم یعنی «امانت داری» در عموم افراد جامعه نهادینه و عملی بشه، یقینا آن جامعه گام بلندی به سوی سعادت و خوشبختی برداشته! اگه مسؤولین خود را امانت دار مسؤولیت محوله از سوی مردم بدانند، اگه معلم در فرایند یاددهی و یادگیری و تعلیم و تربیت شاگردانش شرط امانت رو رعایت کنه، اگه کارگر در کارش و کارفرما در اجرت دادنش شرط امانت رو رعایت کنند، اگه پدر در سیر کردن شکم زن و بچه اش پایش را از دایره امانت داری بیرون نذاره، و هزار اگر دیگه، به شرط رعایت امانت! اون وقت ببینید جامعه ما و محیطی که در اون زندگی می کنیم، چه گلستانی خواهد شد!

امانت و امانت داری، از جایگاه ویژه و رفیعی در آموزه های دینی برخورداره و آیات متعدد و روایات بسیاری هم درباره این موضوع وارد شده؛ در اینجا _متناسب با حوصله نوشتار کانون_ تنها به چند نمونه کوتاه اشاره می کنم:

خدای متعال در آیه 58 سوره نساء می فرماید:

نماز خواندن و روزه گرفتن و ادعای مسلمانی و شیعه اهل بیت بودن، کاری ساده و آسان است اما عیار ایمان و مسلمانی، در انجام این اعمال نیست بلکه در اموری است که نشان عملی از هویت ایمانی و اعتقادی دارد. امام صادق (ع) در این باره می فرماید:

«فریب نماز و روزه مردم را نخورید (یعنی مبادا به خیال اینکه فلانی نماز می خواند و روزه می گیرد، به او کاملا اعتماد کنید)، چون چه بسا کسی به نماز و روزه اش عادت کرده (و از سر عادت آنها را بجا می آورد، طوری که) اگر آنها را ترک کند دچار وحشت می شود! (پس) اگر می خواهید مردم را بسنجید، آنها را با عیار راستگویی و امانت داری بسنجید (پس اگر امانت دار و راستگو هستند، آنگاه اهل ایمان و اعتقادند و قابل اطمینان)». (1)

ادامه...

در احادیث اهل بیت (ع)، «صداقت» و «امانت» از پایه های دین و کمترین بهره های ایمان عنوان شده و کسی که امانت دار نباشد، بی دین و بی ایمان معرفی شده است.(2) رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: آن که امانت دار نیست، ایمان ندارد.(3)

امام صادق (علیه السلام) فرمود: خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نکرد مگر به راستگویی و ادای امانت، همانا امانت به صاحبش برگردانده می شود، نیکوکار باشد یا بدکار!(4)

زمانی که مشرکین مکه قصد آزار و ترور پیامبر اسلام را داشتند، رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) که شهره امانتداری بود و اماناتی از اهل مکه داشت، در امانت های آنان کمترین خیانتی نکرد بلکه خود به مدینه هجرت نمود و توسط علی (علیه السلام) اموالشان را به صاحبانشان برگرداند.

اباحمزه ثمالی گوید: از سید عابدان، علی بن الحسین [امام سجاد علیه السلام] شنیدم که به شیعیانش می گفت: بر شما باد به ادای امانت، سوگند به خدایی که محمد را به حق به پیامبری برگزید، اگر قاتل حسین بن علی شمشیری که حسین را با آن شهید کرد به من امانت دهد، هر آینه امانتش را به او پس خواهم داد.(5)

از این روایات به خوبی روشن می شود که اسلام درباره امانت داری حساسیت فوق العاده ای دارد و به هیچ رو، خیانت در امانت را بر نمی تابد و باید امانت ها را به صاحبانشان بازگرداند؛ خواه صاحب امانت، شخصی فاسق باشد، و یا فردی نیکوکار!

از برخی روایات استفاده می شود که سخنان خصوصی که میان حتی دو نفر هم رد و بدل می شود، مصداق امانت محسوب می شود و کسی از آنان، حق ندارد بدون اجازه صاحب سخن، حرف او را افشا نماید! امام صادق (علیه السلام) فرمود: مجلس ها امانت است، و جايز نيست سخن كسى را كه مى‏ خواهد پوشيده بماند براى ديگران نقل كنند مگر با اجازه او، يا براى فرد مورد اطمينان، يا براى ذكر خير او (6)

پی نوشت
--------------------------------
1- عن أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: لَا تَغْتَرُّوا بِصَلَاتِهِمْ وَ لَا بِصِيَامِهِمْ فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَّمَا لَهِجَ بِالصَّلَاةِ وَ الصَّوْمِ حَتَّى لَوْ تَرَكَهُ اسْتَوْحَشَ وَ لَكِنِ اخْتَبِرُوهُمْ عِنْدَ صِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ؛ الكافي، ج2/ ص104.

2- غررالحكم/ص218 و ص251

3- لا ایمانَ لِمَن لا أمانهَ لهُ؛ مستدرك‏ الوسائل، ج 14، ص 6

4- َ إِنَّ اللَّهَ لَمْ يَبْعَثْ نَبِيّاً قَطُّ إِلَّا بِصِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ فَإِنَّ الْأَمَانَةَ مُؤَدَّاةٌ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ؛ بحارالأنوار، ج 72، ص 116

5- عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ قَالَ سَمِعْتُ سَيِّدَ الْعَابِدِينَ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع يَقُولُ لِشِيعَتِهِ عَلَيْكُمْ بِأَدَاءِ الْأَمَانَةِ فَوَ الَّذِي بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ نَبِيّاً لَوْ أَنَّ قَاتِلَ أَبِيَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع ائْتَمَنَنِي عَلَى السَّيْفِ الَّذِي قَتَلَهُ بِهِ لَأَدَّيْتُهُ إِلَيْهِ ؛ وسائل‏ الشيعة، ج 19، ص 76

6- عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَال: الْمَجَالِسُ بِالْأَمَانَةِ وَ لَيْسَ لِأَحَدٍ أَنْ يُحَدِّثَ بِحَدِيثٍ يَكْتُمُهُ صَاحِبُهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ إِلَّا أَنْ يَكُونَ ثِقَةً أَوْ ذِكْراً لَهُ بِخَيْرٍ؛ الكافي، ج 2، ص 660

دوستی می گفت:
زمانی مشکلاتی داشتم و به صورت اتفاقی در اداره با یکی از همکاران که فردی به ظاهر بسیار مؤمن و مذهبی بود، به صورت خصوصی صحبت و درد دل کردم و در اثنای سخن، از برخی افراد انتقاد و گلایه ای هم نمودم. در اتاقی که صحبت می کردیم، غیر از من و ایشان هیچ کس دیگری نبود.

چند روز بعد که وارد اداره شدم، نامه ای به دستم دادند و گفتند: برو پیش رئیس! نامه را که باز کردم، مبهوت شدم! حکم اخراجم بود! وقتی پیش جناب رئیس _که گویی از سخن چینی زیردستش سرِ شوق آمده بود_ رفتم، دقیقا همان سخنی که در جلسه خصوصی با آن همکار گفته بودم را از او شنیدم! فهمیدم آن همکار به ظاهر مؤمن، به بنده خیانت نموده و سخنی که به صورت کاملا خصوصی و از روی درد دل به او گفته بودم رو با ناجوانمردیِ تمام، فاش کرده بود! آن هم پیش رئیسِ اداره! حالا چقدر هم از خودش روی اصل مطلب گذاشته بود و افترا زده بود، بماند!

رفیق نازنین می گفت:
از این خیانت، دلم سخت شکست، و به یاد این حدیث نورانی امام صادق افتادم و حکمت فرمایش ایشان را دریافتم و فهمیدم بین تظاهر به ایمان و عمل ایمانی، فرسنگ ها راه فاصله است!

آری، خیانت حتی در فاش نمودن صحبت های خصوصی، ممنوع است! فریب نماز و روزه کسی را نخوریم، بنگریم که تا چه اندازه اهل صدق و امانت است، سپس به او اعتماد کنیم.