احتیاج به غذا در برزخ

با سلام
به شهادت بسیاری از آیات قرآن انسانها در عالم برزخ به جهت اعمالشان در غم یا شادی، عذاب یا نعمت به سر می برند. شهدا از جمله کسانی هستند که تاکید به پاداششان در عالم برزخ شده است . وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ(آل عمران 170(؛ البته نپندارید كه شهیدان راه خدا مرده‏اند بلكه زنده به حیات ابدى شدند و در نزد خدا متنعم هستند. عذاب فرعونیان نیز نمونه ای برای اثبات عذاب در برزخ برای بدکاران است که در قرآن به صراحت ذکر شده است . النَّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْها غُدُوًّا وَ عَشِیًّا وَ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ (46 غافر)؛ عذاب آنها آتش است كه هر صبح و شام بر آن عرضه مى‏شوند و روزى كه قیامت برپا شود خطاب مى‏رسد كه آل فرعون را در سخت‏ترین عذابها وارد كنید. بنابراین خوردن و نوشیدن یکی از انواع پاداشهای برزخی برای مومنین و عذاب با آتش از انواع عذابهای برزخی برای تبهکاران است پس در حیات برزخی هم وجود جسم و بدن فرض می شود که از خوردن و نوشیدن لذت برده یا از آتش عذاب کشد. اجسام برزخی در بسیاری از روایات نیز سخن از وجود بدنهای برزخی است. یعنی روح در این جسم برزخی قرار دارد که کاملا به بدنهای دنیایی شباهت دارند و به گفته روایات اموات آشنا همدیگر را با دیدن همین چهره ها می شناسند. اما این اجسام برزخی مانند اجسام دنیوی پست نیستند. از حیث چهره شبیه بدنهای دنیایی است اما زحمت اجسام دنیوی را ندارند مثلا برای راه پیمودن نیازی به گام برداشتن ندارند بلکه در کمتر از لحظه ای مسافتی طولانی را طی می کنند این بدنها لطیف بوده و جسمیتی مانند هوا دارند. خوراک و نوشابه ایشان نیز نباید از نوع خوراکهای دنیوی باشد و حالت معنوی دارد مثلا وقتی برای میت چیزی را خیرات می کنیم اثری از آن خلق می شود که غذای معنوی روح است و متوفی از آن تغذیه می کند. عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ یَرْوُونَ أَنَّ أَرْوَاحَ الْمُؤْمِنِینَ فِی حَوَاصِلِ طُیُورٍ خُضْرٍ حَوْلَ الْعَرْشِ فَقَالَ لَا الْمُؤْمِنُ أَكْرَمُ عَلَى اللَّهِ مِنْ أَنْ یَجْعَلَ رُوحَهُ فِی حَوْصَلَةِ طَیْرٍ وَ لَكِنْ فِی أَبْدَانٍ كَأَبْدَانِهِم(الكافی، ج‏3،245) در حدیث دیگرى از امام صادق علیه السلام مى‏خوانیم كه شخصى خدمتش عرض كرد: جمعى نقل مى‏كنند كه ارواح مؤمنان بعد از مرگ در سینه پرندگان سبز رنگى قرار مى‏گیرند كه اطراف عرش الهى مى‏گردند؟! امام فرمود: چنین نیست، مؤمن نزد خدا گرامى‏تر از این است كه روح او را در سینه پرنده‏اى محبوس كند، بلكه ارواح مؤمنین در بدنهایى همانند بدنهایشان قرار دارد. باز فرمود این ارواح (در قالب برزخی)می خورند و می آشامند، و هر گاه شخصی بر آنها وارد شد، آنها او را به همان صورتی که در دنیا بود می شناسند.(فروع کافی، ج 3،ص244) البته اجسام در عالم برزخ با اجسام دنیوی بسیار متفاوتند. اصلا عالم برزخ خود به کلی عالمی برتر از دنیا بوده و لطیف و وسیع است وجود اجسام گوشتی با فضولات مادی در عالم برزخ راهی ندارد. تجسم در عالم برزخ می تواند مانند تجسم جن در عالم دنیا باشد. در برزخ اعمال نیک و بد ما هم تجسم پیدا می کنند لذا در بسیاری از احادیث نماز یا روزه و ... شبیه به ملائکه های زیبایی به دیدار متوفی رفته و او را خوشحال می کنند. خوردن و نوشیدن یکی از انواع پاداشهای برزخی برای مومنین و عذاب با آتش از انواع عذابهای برزخی برای تبهکاران است پس در حیات برزخی هم وجود جسم و بدن فرض می شود که از خوردن و نوشیدن لذت برده یا از آتش عذاب کشد.
راوی می‌گوید: به امام صادق (ع) عرض کردم: ارواح مومنان کجاست؟ حضرت فرمود:
«ارواح المومنین فی حجرات فی الجنته، یاکلون من طعامها و یشربون من شرابها و یتزاورون فیها؛
ارواح مومنان در منازل بهشت‌‌اند . از طعام‌های آن می‌خورند . از نوشیدنی‌های آن می‌نوشند . همدیگر را می‌بینند و زیارت می‌نمایند». راوی بعد از ارواح کفار پرسید، حضرت فرمود: «فی النار یاکلون من طعامها و یشربون من شرابها و یتزاورون فیها؛ (3) ارواح کفار در آتش‌اند. از غذای و نوشیدنی آن استفاده می‌کنند . همدیگر را می‌بینند و با هم ملاقات و دیدار دارند».)علامه مجلسى، بحار الأنوار، ج 6 ،ص 235 ،مؤسسة الوفاء بيروت - لبنان، 1404 ه ق
بحث از منظر فلسفی :
مشهور فلاسفه عوالم را سه تا می‌دانند: عالم مادّه، عالم مثال و عالم عقل.
عالم مثال به مرتبه‌ای از وجود گفته می‌شود که واسطه بین عالم عقلی و عالم جسمانی است. در واقع موجودات این عالم اگرچه مادّی نیستند اما برخی از آثار ماده مانند کمّ و کیف و وضع و... را دارند.( آموزش فلسفه، ج 2، ص 166 و نهاية الحکمة، قم، مؤسسة‌ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ج 4، ص 1238)
برخی دیگر از اسامی این عالم عبارتند از:‌ عالم اشباح مجرّده، عالم صور معلّقه، عالم مُثُل معلًقه، عالم خیال منفصل، عالم أظلّه و عالم أشباح.(نهاية الحکمة، قم، مؤسسة‌ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ج 4، ص 1238 (تعلیقة 2).
اين عالم در لسان متأخرین عالم برزخ نیز نامیده می‌شود و این به آن سبب است که برزخ در لغت به معنای حائل بین دو چیز است و این عالم هم حائل و حاجز بین عالم ماده و عالم عقل است.
- تعبیر به اشباح و مانند آن درباره این عالم به این معنا نیست که موجودات این عالم، صورت‌هایی کمرنگ‌تر از موجودات جسمانی هستند و از نظر مرتبه وجودی ضعیف‌تر از آنها هستند بلکه این تعبیر نشان دهنده وجود صورت‌های ثابت و تغییرناپذیری در آن عالم است که نه تنها ضعیف‌تر از موجودات مادی نیستند، بلکه قوی‌تر از آنها به شمار می‌آیند
روح انسان در عوالم مختلف باید بدنی مناسب همان نشئه و همان عالم داشته باشد که این بدن بنا بر ویژگی های خاص خودش نیاز هایی خاص دارد جسم مثالی - جسمی شبیه به آنچه که ما در خواب می بینیم- خوردن و آشامیدن دارد اما خوراک او مناسب با جسم اوست

با سلام
در هر یک از منازل عالم دنیا ، برزخ ، حشر ، قیامت روح انسان به تناسب آن عالم جسمی دارد مثلا در عالم دنیا با جسم مادی ، در برزخ با جسم مثالی و در قیامت با جسم متناسب با قیامت قرین است و هر کدام از این جسم ها نیازهای خاص خودشان را دارد و هر مرتبه ای و عالمی با عالم دیگر نیازها متفاوت است مثلا برای تقریب به ذهن در بحث خوردن و آشامیدن در برزخ خواب را نمونه می آورند چگونه در خواب جسمی از ما هست که هم شکل دارد و هم رنگ و هم حرکت و گاها می خورد ولی سیر شدن و گرسن شدن آن متفاوت با دنیاست