جمع بندی آداب غذا خوردن

تب‌های اولیه

11 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
آداب غذا خوردن

با عرض سلام
لطفا در مورد آداب صحیح غذا خوردن توضیح بفرمائید،البته منظور بنده بیشتر آن جنبه است که برخی افراد در غذا خوردن بسیار از خود صدا در می آوردند و گاها موجب ناراحتی دیگران می شوند.
آیا حساسیت افرادی که ناراحت می شوند نابجاست؟یا کار افرادی که موقع خوردن چیزی صداهای مختلف در می آوردند؟
به طور کلی در روایات معصومین علیهم السلام درباره نحوه و آداب غذا خوردن چیزی گفته شده است؟

ممنون از پاسخگوئی

کارشناس بحث : سینا

در کتاب احکام جوانان از حضرت آیه الله مکارم شیرازی در رابطه با آداب غذاخوردن آمده است:

اين كارها در رابطه با غذا خوردن مستحب است:
1. دستها را قبل و بعد از غذا خوردن بشويد.
2. در اوّل غذا «بِسمِ ‏اللَّه» و در پايان «الحَمدُ لِلَّه» بگويد.
3. با دست راست غذا بخورد.
4. لقمه را كوچك بردارد.
5. غذا را خوب بِجَوَد.
6. ميوه را پيش از خوردن با آب بشويد.
7. اگر چند نفر سر سفره نشسته‏ اند، هر كسى از غذاى جلوى خودش بخورد.
8. ميزبان پيش از همه شروع به خوردن كند و بعد از همه دست بكشد. (تا ميهمانها خجالت نكشند).

اين كارها در رابطه با غذا خوردن مكروه است:

1. در حال سيرى غذا خوردن.
2. پرخورى (زياد غذا خوردن).
3. نگاه كردن به ديگران هنگام غذا خوردن.
4. خوردن غذاى داغ.
5. فوت كردن به غذايى كه مى‏ خورد.
6. پاره كردن نان با كارد.
7. گذاشتن نان زير ظرف غذا.
8. دور انداختن بقيّه ميوه، پيش از آن‏كه كاملًا آن را بخورد.

در نوشيدن آب رعايت اين امور سزاوار است:

1. در روز، ايستاده آب بخورد.
2. پيش از آشاميدن آب «بِسمِ اللَّه» و بعد از آن «الحَمدُ للّه» بگويد.
3. به سه نفس آب بياشامد. (با يك نفس آب نخورد).
4. پس از آشاميدن آب، بر حضرت امام حسين و خاندان و ياران او سلام بفرستد و قاتلان ايشان را لعنت كند.

در نوشيدن آب اين امور سزاوار نيست:

1. زياد آشاميدن.
2. آشاميدن آب بعد از غذاى چرب.
3. با دست چپ آب نوشيدن.
4. در شب، ايستاده آب نوشيدن.
5. آب مشكوك يا آلوده نوشيدن.
6. از كوزه شكسته و ظرف آلوده آب خوردن.

انس بن محمد ابو مالك از پدرش و او از امام صادق (ع) و او از پدر و جدش از على بن ابى طالب (ع) نقل مى ‏كند كه پيامبر خدا (ص) در وصيّتى به او فرمود: يا على! دوازده چيز است كه شايسته است كه مسلمان آنها را در باره سفره غذا ياد بگيرند:

چهار تا از آنها فريضه و چهار تا سنّت و چهار تا ادب است:

فريضه عبارت است از شناختن آنچه مى ‏خورد و نام خدا بردن و شكر و رضا،

و امّا آنچه مستحب است نشستن بر پاى چپ و خوردن به سه انگشت و از آنچه جلو اوست بخورد و ليسيدن انگشتان است،

و امّا آنچه ادب است: كوچك برداشتن لقمه و جويدن زياد و كمتر نگاه كردن به صورت‏هاى مردم و شستن دستان.


خصال-ترجمه جعفرى ج‏2 237

ودر مورد صدایی که از دهان خارج می شود در روایت آمده است:

رسول اللّه صلى الله عليه و آله می فرمایند:

إذا تَجَشَّأتُم فلا تَرفَعوا جُشاءَكُم .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :

هر گاه آروغ مى زنيد ، صدايتان را به آروغ ، بلند نكنيد .



الإمام الصادق عليه السلام :

سَمِعَ رَسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله رَجُلاً يَتَجَشَّأُ ، فَقالَ : يا عَبدَ اللّه ِ ، قصِّر مِن جُشائِكَ.


امام صادق عليه السلام :
پيامبر خدا ، صداى آروغ زدن مردى را شنيد . فرمود : «اى بنده خدا! آهسته تر آروغ بزن»




1.الكافي : ج ۶ ص ۲۶۹ ح ۶
.
2.المحاسن : ج ۲ ص ۲۳۴ ح ۱۷۱۶ .



نقل قول:

اگر چند نفر سر سفره نشسته‏ اند، هر كسى از غذاى جلوى خودش بخورد.

سفره در لغت عرب به معنای غذایی است که برای مسافر تهیه می شود و البته مجازا به ظرفی که از غذا در آن نگهداری می شود نیز اطلاق می گردد. بنابرین منظور از ایت توصیه اسلامی این نیست که چند نفر سر سفره نسته اند و هریک شرف غذای خودش را دارد بعد گفته شود این افراد باید از جلوی خود غذا بخورند؟! این معنی ندارد.
منظور از این توصیه اسلامی این است که چند نفر که بر سر یک غذا در یک ظرف نسشته اند، دست دراز نکنند و قسمت بهتر غذا را از حلوی دیگر بردارند بلکه به همان مقداری ه در جلوی خود دارند قانع باشند. (كتاب العين، ج‏7، ص: 247)
نقل قول:

پاره كردن نان با كارد.

حکمت نهی از بریدن نان با کارد در روایات این آمده است که با «ترک بریدن نان با کارد» مخالفت با عجم می شود. عمجها عادت داشتند نان را کلفت و سفت می پختند در نتیجه باید آن را باکارد می بریدند. به مسلمانان گفته شد برای حفظ فرهنگ خود باید از تمام رسوم عجمهای کافر پرهیز نمود. براین اساس الان دیگر این عمل نمی تواند کراهت داشته باشد. (الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏6، ص: 304)

مکروهات خوردن از کتاب مرآة الکمال، شرایع الاسلام و کافی
1. بي توجهي به نرمه غذاهاي درون و بيرون سفره.
2. خوردن غذا با دست چپ.
3. سر پا نشستن هنگام خوردن غذا.
4. بسم الله نگفتن قبل از غذا و الحمد لله نگفتن بعد از آن.
5. خوردن با هر دو طرف دهان (م به صورت هم زمان).
6. با سرعت غذا خوردن.
7. خوردن در حال خوابيده.
8. خوردن غذا پيش چشم سگ و يا امثال آن مگر اين كه به او نيز از غذا بدهد و يا او را دورش نمايد.
9. ترك خلال بعد از غذا. (: بهتر است آنچه را كه از لاي دندانها خارج مي كند دور بياندازد).
10. كسي را از سر غذا خوردن بلند نمودن براي انجام كاري بلكه خودش بلند شود و آن كار را انجام دهد.
11. خوردن از وسط ظرف در ظرفهاي مشترك. بهتر است هركس از غذاي قسمت جلوي خودش بخورد.
12. خوردن با يك، و يا دو انگشت بلكه بهتر است با همه انگشتها غذا خورده شود.
13. دميدن در غذا خصوصا اگر ظرف مشترك باشد.
14. روي تخت غذا خوردن. بلكه براي خوردن غذا روي زمين بنشيند.
15. پا گذاشتن بر سفره.
16. سفره را از زمين بالاتر بردن.
17. خوردن در بازار.
18. سفره جدا انداختن براي خدمتگذاران مگر بخاطر جلوگيري از كوچك شدن نزد دشمن ديني.
19. تنها غذا خوردن در سَفَر.
20. هم غذا شدن زن و مرد در يك ظرف.
21. نشستن دستها قبل از خوردن غذا.
22. چهار زانو نشستن هنگام غذا خوردن آنگونه كه يك پا را بر ران پاي ديگر قرار دهد.
23. تكيه دادن لم دادن - هنگام خوردن غذا به پشت و يا به يك طرف؛ البته مي تواند بلكه بهتر است روي دست چپ تكيه كند.
24. قرار دادن دستمال روي زانو هنگام خوردن غذا.
25. پاك نمودن دست با دستمال بعد از غذا در صورتي كه به انگشتان خورده غذا چسبيده باشد. بلكه آنها را بليسد.

مکروهات نوشیدن
1. نوشيدن در ظروفي كه مقداري نقره دارد. اگر تمام نقره باشد و هنگام نوشيدن و دهانش بر لبه ظرف بگذارد حرام است.
2. آب را يك نفس نوشيدن خصوصا زماني كه كسي ديگر به او آب مي نوشاند. بهتر است با دو يا سه نفس نوشيده شود.
3. آب را در شب ايستاده نوشيدن. در روز اين عمل مستحب است.
4. نوشيدن آب از قسمت جلو و يا دسته پارچ، و يا از قسمت شكسته ظرف.
5. نوشيدن آب با دست چپ و يا برداشتن ظرف آب با دست چپ و نوشيدن از آن.
6. نوشيدن آب به طور مستقيم با دهان مثل چهار پايان.
7. دميدن در نوشيدني خصوصا اگر ظرف مشترك باشد.
8. بسم الله نگفتن قبل از نوشيدن و الحمد لله نگفتن بعد از آن.
9. نوشيدن آب با بي ميلي و زياد نوشيدن هنگام داشتن ميل خصوصا بعد از غذاي چرب.( البته اصل نوشيدن آب بعد از غذا مستحب است).
10. سرپوش نگذاشتن براي ظرف آب.
11. دور ريختن آب زيادي ظرف.
12. نوشاندن آب به اهل معصيت.

ذکر یونسیه;274943 نوشت:
آیا حساسیت افرادی که ناراحت می شوند نابجاست؟یا کار افرادی که موقع خوردن چیزی صداهای مختلف در می آوردند؟

با سلام و تشکر از کارشناس گرامی
جواب روشنی برای این قسمت که دوباره آورده ام ،نیافتم.
لطف می کنید روشن تر به این قسمت پاسخ دهید.اگر این کار بد است آیا مستند واضحی در نهی آن آمده است؟اگر کسی مرتکب این کار شد می توان او را نهی کرده و به او تذکر داد،یا نمی شود؟

ذکر یونسیه;277242 نوشت:
با سلام و تشکر از کارشناس گرامی
جواب روشنی برای این قسمت که دوباره آورده ام ،نیافتم.
لطف می کنید روشن تر به این قسمت پاسخ دهید.اگر این کار بد است آیا مستند واضحی در نهی آن آمده است؟اگر کسی مرتکب این کار شد می توان او را نهی کرده و به او تذکر داد،یا نمی شود؟

یکی از ادله ی شرعی که رجوع به آن برای ما حجت است سیره ی متشرعه است ودر عرف متشرعه امور مشمئز کننده امری نامطلوب تلقی می شود با توجه به این که این نوع غذاخوردن وایجاد صدا در هنگام غذاخوردن امری نامطلوب است بنابراین از نظر اخلاقی بهتر است که از این کار اجتناب شود پس آزرده شدن دیگران از این امر نابجا نیست وتذکر دادن نیز امر نیکویی است.

سینا;277471 نوشت:
در عرف متشرعه امور مشمئز کننده امری نامطلوب تلقی می شود

اگر این کار از دید برخی مشمئز کننده باشه چی :

روح بخش;275906 نوشت:
25. پاك نمودن دست با دستمال بعد از غذا در صورتي كه به انگشتان خورده غذا چسبيده باشد. بلكه آنها را بليسد.

مشکاة;315190 نوشت:
اگر این کار از دید برخی مشمئز کننده باشه چی :

سلام علیکم
در مورد این مطلب باید با دقت فراوان صحبت کرد،زیرا در مورد این مطلب و نظایر آن روایاتی داریم.
خُب حال باید چکار کرد؟
در بحثهای اخلاقی به خاطر کار بسیار کمی که شده است،مشکلات این چنینی وجود دارد،در مورد لیسیدن انگشتان(مکیدن آنها)بعد از غذا خوردن با دست و یا در مورد ظاهر رسول گرامی اسلام صل الله علیه و آله،روایاتی وجود دارد که اگر بخواهیم به آنها عمل کنیم ممکن است مشکلاتی پیش آید.
پس چه باید کرد؟آیا أئمه أطهار علیهم صلوات الله،راه حلی داده اند؟
بله راه حل داده اند.ایشان رعایت شرایط پسندیده زمانه را نیز از محسنات اخلاقی بر شمرده اند.
چنان که مثلا امیر مومنان علیه السلام لباسی خشن می پوشیدند و یا لباس و کفش خود را بارها وصله می زدند ولی امام صادق علیه السلام و یا امام کاظم علیه السلام چنین نمی کردند و با لباسهای بهتری در انظار عمومی حاضر می شدند.
روایاتی موجود است که از خود ایشان دلیل کارشان و اختلاف سیره ایشان با اجدادشان سوال شده است و ایشان علیهم السلام چنین پاسخ داده اند که ما رعایت شرایط زمانه را می کنیم(البته بر هر عاقلی روشن است که مقصود هر مطلب و سنتی از اهل یک زمان پذیرفته نیست و مقصود مواردی است که خوب بوده و یا لااقل نامطلوب نباشند).
با توجه به سیره کلی أئمه اطهار علیهم السلام به عنوان یک انسان 250 ساله که در هر زمانی به مقتضای شرایط آن زمان عمل می کرده اند،می توان چنین نتیجه گرفت که اگر چنین کارهائی در یک زمان پسندیده نباشند،ترک آنها نه تنها ایرادی ندارد بلکه اگر خود اهل بیت علیهم السلام نیز بودند دستور به ترک آن می دادند.(البته در انظار عموم که باعث ناراحتی عده ای می شود).
موفق باشید.

سوال:
لطفا در مورد آداب صحیح غذا خوردن طبق روایات معصومین (ع)توضیح بفرمائید

پاسخ:
اين كارها در رابطه با غذا خوردن مستحب است:

1. دستها را قبل و بعد از غذا خوردن بشويد.
2. در اوّل غذا «بِسمِ ‏اللَّه» و در پايان «الحَمدُ لِلَّه» بگويد.
3. با دست راست غذا بخورد.
4. لقمه را كوچك بردارد.
5. غذا را خوب بِجَوَد.
6. ميوه را پيش از خوردن با آب بشويد.
7. اگر چند نفر سر سفره نشسته‏ اند، هر كسى از غذاى جلوى خودش بخورد.
8. ميزبان پيش از همه شروع به خوردن كند و بعد از همه دست بكشد. (تا ميهمانها خجالت نكشند).

اين كارها در رابطه با غذا خوردن مكروه است:
1. در حال سيرى غذا خوردن.
2. پرخورى (زياد غذا خوردن).
3. نگاه كردن به ديگران هنگام غذا خوردن.
4. خوردن غذاى داغ.
5. فوت كردن به غذايى كه مى‏ خورد.
6. پاره كردن نان با كارد.
7. گذاشتن نان زير ظرف غذا.
8. دور انداختن بقيّه ميوه، پيش از آن‏كه كاملًا آن را بخورد..
9. سر پا نشستن هنگام خوردن غذا.
10. بسم الله نگفتن قبل از غذا و الحمد لله نگفتن بعد از آن.
11. خوردن با هر دو طرف دهان (به صورت هم زمان).
12. با سرعت غذا خوردن.
13. خوردن در حال خوابيده.
14 خوردن غذا پيش چشم سگ و يا امثال آن مگر اين كه به او نيز از غذا بدهد و يا او را دورش نمايد.
15 ترك خلال بعد از غذا.
16. كسي را از سر غذا خوردن بلند نمودن براي انجام كاري بلكه خودش بلند شود و آن كار را انجام دهد.
17. روي تخت غذا خوردن. بلكه براي خوردن غذا روي زمين بنشيند.
18. پا گذاشتن بر سفره.
19. سفره را از زمين بالاتر بردن.
20. سفره جدا انداختن براي خدمتگذاران مگر بخاطر جلوگيري از كوچك شدن نزد دشمن ديني.
21 تنها غذا خوردن در سَفَر.
22. هم غذا شدن زن و مرد در يك ظرف.
23. نشستن دستها قبل از خوردن غذا

در نوشيدن آب رعايت اين امور سزاوار است:
1. در روز، ايستاده آب بخورد.
2. پيش از آشاميدن آب «بِسمِ اللَّه» و بعد از آن «الحَمدُ للّه» بگويد.
3. به سه نفس آب بياشامد. (با يك نفس آب نخورد).
4. پس از آشاميدن آب، بر حضرت امام حسين و خاندان و ياران او سلام بفرستد و قاتلان ايشان را لعنت كند.

در نوشيدن آب اين امور سزاوار نيست:
1. زياد آشاميدن.
2. آشاميدن آب بعد از غذاى چرب.
3. با دست چپ آب نوشيدن.
4. در شب، ايستاده آب نوشيدن.
5. آب مشكوك يا آلوده نوشيدن.
6. از كوزه شكسته و ظرف آلوده آب خوردن.
7. نوشيدن در ظروفي كه مقداري نقره دارد. اگر تمام نقره باشد و هنگام نوشيدن و دهانش بر لبه ظرف بگذارد حرام است.
8. آب را يك نفس نوشيدن خصوصا زماني كه كسي ديگر به او آب مي نوشاند. بهتر است با دو يا سه نفس نوشيده شود.
9. دميدن در نوشيدني خصوصا اگر ظرف مشترك باشد.
10. سرپوش نگذاشتن براي ظرف آب.
11. دور ريختن آب زيادي ظرف.
12. نوشاندن آب به اهل معصيت.

موضوع قفل شده است