برداشتن مال از کسی که مالمان را دزیده است اشکال شرعی دارد ؟

تب‌های اولیه

4 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
برداشتن مال از کسی که مالمان را دزیده است اشکال شرعی دارد ؟

اگر از کسی که مالمان را دزیده است به همان اندازه مال برداریم قانون اشکال شرعی دارد ؟ (در صورتی که نتوانیم از طریق قانون کاری کنیم )

مرجع : آیت الله نوری همدانی

کارشناس بحث : پارسا

[="Tahoma"][="Black"]

victoryone;262441 نوشت:
اگر از کسی که مالمان را دزیده است به همان اندازه مال برداریم قانون اشکال شرعی دارد ؟ (در صورتی که نتوانیم از طریق قانون کاری کنیم )

مرجع : آیت الله نوری همدانی

به نام خدا و سلام بر شما
وقت بخیر

به عنوان مقدمه ای کوتاه:

تقاص امری استثنایی و خلاف قاعده است که فقها به استناد احادیث صحیحه آن را پذیرفته اند. به موجب این حق، طلبکاری که امکان اثبات حق و اقامه دعوا برایش وجود ندارد، می تواند با اذن حاکم شرع از اموال مدیونی که از روی علم و عمد منکر دین و بدهی خویش است، به میزان طلبش بردارد.

- به عبارت دیگر:

اگر کسی از کسی طلب داشت و موعد آن هم رسیده است باید بدهکار طلب را بپردازد. ولی اگر طرف بدهی خود را نداد و طلبکار همه راه ها را رفت ولی به طلب خودش نرسید، اگر مفسده ای پیش نمی آید می تواند با اذن حاکم شرع تقاص کند. یعنی می تواند اموال فرد بردارد.

البته باید دقت کرد تقاص آخرین مرحله است و باید مفسده هم نداشته باشد. چون اگر به قول معروف در و پیکری نداشته باشد، موجب هرج و مرج و نا امنی می شود.

لذا تقاص احکام و شرایط ویژه ای نیز دارد که در کتب مفصل فقهی و حقوقی آمده است که به طور خلاصه عبارتند است:(1)

[SPOILER]
تقاص کننده علاوه برشرایط عمومی (عقل، بلوغ و...)، باید به وجود حق علم داشته، دارای سمت (اصیل، ولی یا وکیل) باشد.

در شرایط زیر تقاص ممنوع است:

الف) هنگامی که اقامه دعوا ممکن باشد (داشتن شاهد برای اثبات و...)؛ زیرا با تجویز تقاص برای کسی که می تواند با اقامه دعوا حق خویش را بازستاند، تقاص
توسعه و قضاوت محدود می گردد. با چنین جوازی قضاوت اختیاری و حتی تعطیل می شود.

ب) وقتی که مدیون قبلا نزد حاکم قسم یاد کرده و درنتیجه، حق ساقط شده باشد.

ج) وقتی داین نمی داند مدیون جاحد و منکر است یا خیر.
د) اگر مال مدیون به حقوق دیگران تعلق گرفته است، مانند رهن، نذر و ورشکستگی.

هـ) اگر منشأ جحد مدیون، عدم علم و عذر موجه باشد.

و) ازاموال دولتی و عمومی نیز نمی توان تقاص کرد.

ز) تقاص از مدیون مماطل نیز به رغم تجویز برخی، محل تردید است و نمی توان آن را پذیرفت.

همچنین در هیچ روایتی اقدام قهرآمیز تجویز نشده است. لذا با توجه به شرایط مذکور، قلمرو تحقق تقاص محدود خواهد بود.

[/SPOILER]

victoryone;262441 نوشت:
اگر از کسی که مالمان را دزیده است به همان اندازه مال برداریم قانون اشکال شرعی دارد ؟ (در صورتی که نتوانیم از طریق قانون کاری کنیم )

مرجع : آیت الله نوری همدانی



با توجه به مقدماتی که بیان شد، توجه شما را به استفتائی از محضر آیت الله نوری همدانی جلب می کنم:(2)

- سوال: اگر شخصی از کس طلبی داشته باشد و بدهکار بدهی اش را نپردازد آیا طلبکار می تواند به اندازه طلبش از او دزدی کند؟

- پاسخ: در فرض سئوال،با اجازه حاكم شرع می تواند به مقدار طلبش تقاص نماید.

--------------------------------------------

1- برای مطالعه بیشتر به این مقاله مراجعه کنید: تقاص، مجتبی تقی زاده داغیان، نشریه الهیات و حقوق، شماره 27


http://nahadsbmu.ir/detail.aspx?content=news&gidview=5115

2- استفتائات آیت الله نوری همدانی

[/]

خب حاکم شرع کیست ؟

فکر کنم حاکم شرع راه قانون باشد که گفتم از راه قانون نمی توانیم

[="Tahoma"][="Black"]

victoryone;262887 نوشت:
خب حاکم شرع کیست ؟

فکر کنم حاکم شرع راه قانون باشد که گفتم از راه قانون نمی توانیم

منظور از حاکم شرع در این موارد مجتهد جامع الشرایط است. مجتهدی که بر اساس موازین شرعی دارای قدرت بر فتوا می باشد.[/]

موضوع قفل شده است