احساس گناه بر اساس حكم الهي - حكم وجدان و موضوع نفس لوامه

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
احساس گناه بر اساس حكم الهي - حكم وجدان و موضوع نفس لوامه


سلام عليكم و رحمه الله و بركاته

سوالي از كارشناسان محترم دارم كه مساله اي كليدي بحساب مي آيد در باور و فعل و تصميم گيري هاي هر انسان مومن و مسلماني

و آن اينكه اگر كسي فعلي را انجام داد كه از جنبه حكم الهي گناه بود.
و يا اينكه فعلي را انجام داد كه از جنبه حكم الهي گناه نبود ولي وجدان او از انجام آن متاثر است
و شك ميكند كه مبادا
اين نفس لوامه ( نفس سرزنش گر ) است و ممكن است امري از امور الهي را در نظر نگرفته باشد و اين حس بدين خاطر است.

تعئين تكليف اين شخص با خودش چگونه ميسر مي شود؟

آيا ائمه عليهم السلام در اين رابطه توصيه اي دارند ؟:Gol:

با سپاس


کارشناس بحث : محراب

فاتح;262393 نوشت:
و يا اينكه فعلي را انجام داد كه از جنبه حكم الهي گناه نبود ولي وجدان او از انجام آن متاثر است و شك ميكند كه مبادا اين نفس لوامه ( نفس سرزنش گر ) است و ممكن است امري از امور الهي را در نظر نگرفته باشد و اين حس بدين خاطر است. تعئين تكليف اين شخص با خودش چگونه ميسر مي شود؟ آيا ائمه عليهم السلام در اين رابطه توصيه اي دارند ؟

با عرض سلام و وقت بخیر


چيستي گناه: گناه در لغت به معناي جرم، خطا، معصيت، غلط، نافرماني تبهكاري، جنايت، عصيان است. و در اصطلاح نيز همين مفهوم لغوي آن مطرح است، لكن به اضافه اين خصوصيت، كه نافرماني خداوند را به همراه داشته باشد و كارهايي كه در شرع مقدس اسلام منع شده، انجام گيرد يا كارهايي كه واجب شمرده شده ترك شود. مثلاً دروغ گفتن، غيبت نمودن، قتل عمد، ظلم، تهمت، و مانند آن گناه است، يا ترك نماز، ترك روزه ماه رمضان ترك زكات، خمس، و مانند آن گناه است.
به طور خلاصه مي توان گفت نكته اصلي در شناخت گناهان مراجعه به آيات و قرآن و به نصوص و منابع ديني و روايات اهل بيت و در مرتبه بعدي رساله هاي عمليه و فتاواي فقهاست. و اگر چيزي بر اساس اين آموزه ها گناه باشد، اجتناب از آن لازم است و اگر عملي ‌گناه شمرده نشود، ارتكاب آن مانعي ندارد.

در نتیجه براى اين كه معيارى درست و شايسته براى حالات قلب و دل خود بيابيم، الگويى مناسب‏تر از قرآن و سنّت وجود ندارد
باید توجه داشت که وسواس شدن در این قضیه مانند وسواس شدن در قضایای دیگر خطرناک و اشتباه است
در این باره باید گفت روانشناسان وسواس را فكر و انديشه مداوم و مكررى مى‏دانند كه فرد مبتلا به آن على‏رغم كوشش فراوان خود قادر نيست آن را از ذهن خويش خارج سازد اين افكار مزاحم كه بدون اختيار فرد به سراغ وي مى‏روند گاهى او را به تكرار برخى كارها و اعمال بى‏فائده وا مى‏دارد. هر چند وى به بيهودگى و عدم ضرورت و غيرمنطقى بودن آن عمل واقف است ولى نمى‏تواند از انجام آنها خوددارى كند و زندگى عادى و عملكرد فرد را مختل مى‏كند و بسيار وقت‏گير است.

از نظر اسلام برخي از وسواس ها برخواسته از فريب شيطان است. شيطان باعث مي‌شود در افكار و رفتار ما وسواس ايجاد كند و ما را به وسواس مبتلا سازد.
امام صادق ـ عليه السّلام ـ نيز در روايتي وسواس را ناشي از سلطة شيطان بر انسان مي‌داند. عبدالله سنان مي‌گويد: خدمت امام صادق ـ عليه السّلام ـ بودم، از شخصي ياد كردم كه در وضو و نمازش گرفتار وسواس بود، و گفتم كه او مرد عاقل و خردمندي است. امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: چه عقلي دارد، ‌در حالي كه اطاعت از شيطان مي‌كند؟ عرض كردم چگونه از شيطان اطاعت مي‌كند؟ فرمود: از او بپرس اين وسوسه‌اي كه عارضش مي‌شود از كجا مي‌آيد؟ در پاسخ تو خواهد گفت: ازكارهاي شيطان است.


زيرا اگر شيطان او را وسوسه نمي‌كرد،‌ مانند ساير مردم اعمالش را انجام مي‌داد. رواياتي ديگر نيز در اين زمينه وجود دارد كه وسواس را ناشي از نفوذ شيطان دانسته و به شدت محكوم كرده است. اميد است مطالعه و توجه به آنها بتواند در این زمینه مثمر ثمر باشد.



سلام علیکم
خداوند نیروی فرقان (فرق گذاری بین حق و باطل) را به متقین می دهد! به آنهایی که با عمل به آنچه می دانند، جزء پرهیزکاران شده اند. (انفال: 29) لذا پایبندی به آنچه می دانید می تواند شما را در موراد شبهه یاری دهد!
در روایات به توصیه هایی در موضوع مورد بحث برمی خوریم:
1) اگر کاری را بخواهید در تعامل با کسی انجام دهید، ببینید اگر شما جای او بودید دوست داشتید چطوری او با شما برخورد کند، دست روی قلب خود بگذارید تا قلب شما پیشنهاد مناسب را به شما بدهد:
ضَعْ يَدَكَ عَلَى‏ قَلْبِكَ‏ فَمَا أَحْبَبْتَ أَنْ تَصْنَعَهُ بِنَفْسِكَ فَاصْنَعْهُ بِأَخِيكَ (مجموعه ورام: ج 2 ص 31)

2) اگر بین کاری سخت و کاری سخت تر تردید نمودید، کار سختر تر را برگزیند زیرا: افضل الاعمال احمزها (مفتاج الفلاح: 45)
3) اگر در مصداق یکی از محرمات مثل موسیقی دارای شبهه شدید ببینید می توانید آن را کنار یکی از خوبیها مثل جهاد و نماز قرار دهید؟

4) با احتیاط می توان از شر احتمالی بسیاری از امور دوری نمود. هر کاری را که می خواهید چنانچه احتمال حرمت و زشتی آن می رود آن را ترک کنید و هر ماری که می خواهید ترک کنید و احتمال وجوب و ضرورت آن را می دهید، آن را انجام دهید! که فرمود:
حَلَالٌ بَيِّنٌ وَ حَرَامٌ بَيِّنٌ وَ شُبُهَاتٌ بَيْنَ ذَلِكَ فَمَنْ تَرَكَ الشُّبُهَاتِ نَجَا مِنَ الْمُحَرَّمَاتِ وَ مَنْ أَخَذَ بِالشُّبُهَاتِ ارْتَكَبَ الْمُحَرَّمَاتِ وَ هَلَكَ مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُ (کافی: ج 1 ص 68)

حلالهای روشنی وجود دارد و حرامهای روشنی نیز وجود دارد، و در این بین شبهاتی است! هرکس شبهات را ترک کند، از حرامها نجات می یابد و هر کس شبهات را انجام دهد، (بالاخره) مرتکب حرامها خواهد شد و از آنجایی که آگاهی ندارد، (و احتمال نمی دهد، ایمانش) تباه خواهد گشت!

5) هر کاری می خواهید انجام دهید بعد از آن که قصد انجام آن را نمودید دست روی قلب خود بگذارید ببینید نسبت به انجام آن آرامش دارید یا خیر، چنانچه آرامش داشتید آن کار را انجام دهید و الا آن را ترک گویید.