جمع بندی حضرت داوود در قران
تبهای اولیه
آيا حضرت داوود عليه السلام در قضاوت از علم غيب استفاده ميكرد؟
کارشناس بحث : عمار
با سلام و عرض ادب
در مورد پرسش شما عرض کنم شیوۀ قضاوت حضرت داود این بود که با ذکاوت و هوش سرشار خدادای، حقیقت نزاع را کشف می کرد و طبق علم یهود عمل می کرد ونیازی به شاد و بیّنه پیدا نمی کرد.
در ميان پيامبران الهي ، برخي مانند حضرت داود و حضرت سليمان عليهما السلام داراي صفات ممتازي بودند . اين حقيقتي است كه قرآن كريم آن را بيان ميكند . خداوند در سوره »نمل« درباره آنها ميفرمايد :
ولقدْ آتيْنا داود وسليْمان علْما وقالا الْحمْد لله الذي فضلنا علي كثير منْ عباده الْموْمنين .(1)
و هر آينه قطعا داود و سليمان را دانشي داديم و آن دو گفتند : ستايش مخصوص خدايي است كه ما را بر بسياري از بندگان مومن خود برتري داد .
و در سوره »انبياء« درباره آن دو بزرگوار ميفرمايد :
وكلا آتيْناه حكْما وعلْما .(2)
و هر يك را حكم و علم داديم .
و در سوره »ص« درباره حضرت داود عليه السلام ميفرمايد :
يا داود انا جعلْناك خليفه في الْارْض فاحْكمْ بيْن الناس بالْحق... .(3)
اي داود ؛ ما تو را جانشين در زمين قرار داديم ، پس ميان مردم به حق حكم نما .
بر اساس تفضل و عنايتي كه خداوند به حضرت داود و حضرت سليمان نموده ، از جرياناتي آگاه ميشدند كه ديگران از آن اطلاعي نداشتند . بر همين اساس ، قضاوت و حكومت آنان به گونهاي بوده كه از ويژگيهاي خاصي برخوردار بوده است . به اين جهت آن بزرگواران در قضاوتهاي خود نيازي به بينه و شاهد نداشتند .
به اين روايات توجه كنيد :
عن الساباطي قال: قلت لابي عبدالله عليه السلام: بما تحكمون اذا حكمتم؟
فقال : بحكم الله وحكم داود ، فاذا ورد علينا شيء ليس عندنا تلقانا به روح القدس ؟ (4)
ساباطي ميگويد : به امام صادق عليه السلام گفتم : آن گاه كه قضاوت بنماييد به چه چيزي حكم ميكنيد ؟
حضرت فرمودند : به حكم خداوند و حكم داود ، هر گاه چيزي به ما برسد كه درباره آن ، چيزي در نزد ما نباشد روح القدس آن را به ما القاء مينمايد .
به اين روايت نيز توجه كنيد :
عن جعيد الهمداني (وكان جعيد ممن خرج مع الحسين عليه السلام بكربلا) قال : فقلت للحسين عليه السلام : جعلت فداك ؛ باي شيء تحكمون؟
قال : يا جعيد ؛ نحكم بحكم آل داود ، فاذا عيينا عن شيء تلقانا به روح القدس ؟(5)
جعيد همداني(او از كساني است كه با امام حسين عليه السلام به كربلا رفت) ميگويد : به امام حسين عليه السلام گفتم : فدايتان شوم ؛ به چه چيزي حكم مينماييد ؟
حضرت فرمودند : اي جعيد ؛ ما به حكم آل داود حكم ميكنيم و هر گاه از چيزي مانديم روح القدس آن را به ما القاء مي نمايد .
اين روايت را مرحوم علامه مجلسي از جعيد از امام سجاد عليه السلام نيز نقل كرده است .(6)
بنابراين از مجموع اين روايات استفاده ميشود : حضرت داود بر اساس علم خود عمل مي كرد و به بينه رجوع نمي نمود . ايمه اطهار عليهم السلام نيز گاهي اين گونه قضاوت مي نمودند . حضرت بقيه الله ارواحنا فداه نيز بر اساس علم خود قضاوت نموده و نيازي به بينه ندارند .
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «قائم آل محمد، به حکم داوود و سلیمان داوری می کند یعنی از مردم شاهدی نمی خواهد.» (7)
منبع:
1. سوره نمل ، آيه 15 .
2. سوره انبياء ، آيه 79 .
3.سوره ص ، آيه 26 .
4. بحار الانوار : 56/52
5. بحار الانوار : 57/25 .
6. بحار الانوار : 320/52 .7. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 13، ص 183