ندانستن نجاسات

خداوند متعال کسی که واقعا از روی فراموشی یا سهو مرتکب عمل نادرست یا معصیتی شود، مواخذه نمی کند. (البته به شرطی که واقعا سهو یا فراموشی باشد، نه اینکه خودش را به خودفراموشی یا بی خیالی بزند.)

در مورد سوال شما نیز در استفتاء شفاهی همینطور فرمودند که pymn_nzr گرامی اشاره کردند.

یعنی: از ارتکاب آن عمل خودداری کند و استغفار نماید.

-------------------------

در این خصوص توجه شما را به مطلب زیر از تفسیر شریف نمونه نیز جلب می کنم:

(و البته اگر نیاز به توضیح بیشتری در این رابطه بود، پیشنهاد می کنم با ایجاد موضوعی مستقل در بخش قرآن و تفسیر، از پاسخگویان محترم آن بخش جویا شوید.)

[SPOILER]
در آیه 286 بقره کلمه نسیان و خطا در کنار یکدیگر ذکر شده اند:

لَا یكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَیهَا مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَینَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِینَ«286»

خداوند هیچ کس را، جز به اندازه تواناییش، تکلیف نمی‌کند. (انسان،) هر کار (نیکی) را انجام دهد، برای خود انجام داده؛ و هر کار (بدی) کند، به زیان خود کرده است. (مؤمنان می‌گویند:) پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه مکن! پروردگارا! تکلیف سنگینی بر ما قرار مده، آن چنان که (به خاطر گناه و طغیان،) بر کسانی که پیش از ما بودند، قرار دادی! پروردگارا! آنچه طاقت تحمل آن را نداریم، بر ما مقرر مدار! و آثار گناه را از ما بشوی! ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده! تو مولا و سرپرست مایی، پس ما را بر جمعیت کافران، پیروز گردان!

نخست مى گوید: (پروردگارا! اگر ما فراموش کردیم یا خطا نمودیم ما را مواخذه مکن ) (ربنا لا تؤ اخذنا ان نسینا او اخطانا).

آنها چون مى دانند مسؤ ول اعمال خویشاند لذا با تضرعى مخصوص ، خدا را به عنوان رب و کسى که لطف ویژهاى در پرورششان داشته و دارد، مى خوانند و مى گویند زندگى به هر حال خالى از فراموشى و خطا و اشتباه نیست ، ما مى کوشیم به سراغ گناه عمدى نرویم ، اما خطاها و لغزشها را تو بر ما ببخش .

بحثى که در اینجا مطرح مى گردد این است که : مگر امکان دارد که پروردگار کسى را در برابر لغزشى که از فراموشى یا عدم توجه سرچشمه گرفته مجازات نماید؟ تا زمینهاى براى این درخواست بماند؟

در پاسخ این سوال باید گفت: گاهى فراموشى نتیجه سهل انگارى خود انسان است مسلم است که اینگونه فراموشیها از انسان سلب مسوولیت نمى کند مانند این که: در قرآن آمده است: (فذوقوا بما نسیتم لقاء یومکم هذا)، (بچشید عذاب خدا را در برابر آن که این روز را فراموش کردید).

بنابراین فراموشکاریهائى که زاییده سهل انگارى است قابل مجازات است .

موضوع دیگرى که باید به آن توجه داشت این است که (نسیان ) و (خطا) با یکدیگر فرق روشنى دارد.(خطا) معمولا به کارهائى گفته مى شود که از روى غفلت و عدم توجه از انسان سر مى زند مثل این که کسى به هنگام شکار تیرى را مى زند و به انسانى ، بدون قصد اصابت مى کند و او را مجروح مى نماید. ولى (نسیان ) در جائى گفته مى شود که انسان با توجه دنبال کار میرود ولى مشخصات حادثه را فراموش کرده ، مثل اینکه کس بى گناهى را مجازات کند به گمان اینکه گناهکار است زیرا مشخصات گناهکار واقعى را فراموش نموده است.
[/SPOILER]