حق دوستی
تب‌های اولیه
[="Tahoma"][="Navy"] حق دوستی چیست؟ آیا اگر با کسی دوست می شویم باید همیشه همراه و یاور او باشیم؟ آیا بی دلیل می شود از دوستی جدا شد؟یا نه حقی بر گردن است؟
کارشناس بحث : استادیا هادی
با عرض سلام خدمت شما
مسعدة بن صدقه گويد: شنيدم شخصى از امام صادق عليه السّلام پرسيد ايمان كسى كه حق او و برادريش بر عهده ماست چگونه است و از چه راه ثابت شود و بچه وسيله باطل مىشود؟ امام فرمود: همانا ايمان دو گونه ملاحظه مىشود.
يكى از آن دو آنست كه از رفيقت براى تو نمايان مىشود، پس هر گاه مثل عقيده خودت از رفيقت براى تو نمايان شد، حق دوستى و برادرى او ثابت مىشود، مگر آنكه خلاف آنچه را نسبت بخود گفته اظهار كند پس هر گاه چيزى از او صادر شود كه ضد آنچه را بتو اظهار كرده بتوانى استدلال كنى، از آنچه خود را وصف نموده خارج شود و آنچه را بتو اظهار كرده نقض كند، مگر آنكه ادعا كند آنچه را انجام داده از راه تقيه بوده، با وجود اين ملاحظه شود اگر از امورى باشد كه تقيه در آن ممكن نيست از او پذيرفته نگردد، زيرا تقيه مواردى دارد كه هر كه آن را از مورد خودش بيرون برد. برايش درست باشد، و توضيح مورد تقيه مثل اينست كه مردم بدى فرمان و كردارشان بر خلاف حق جارى و آشكار شود، پس مؤمن هر عملى را كه از نظر تقيه در ميان آنها انجام دهد كه به تباهى دين منجر نگردد، جائز است.(1)
این روایت در مورد ایمان دوست انسان و چگونگی برخورد با او می باشد،این روایت را ذکر کردم که بگویم دوستی نهایتا تا جائی است که مخالفت امر پروردگار پیش نیاید، حکمت دوستی کمال نفس انسان در معاشرت با دیگران در جنبه های مختلف است،لذا اگر کمالی در کار نباشد ،دوستی معنا ندارد،چه برسد به اینکه خدائی نکرده خسرانی در کار باشد.
البته این سخن بدین معنا نیست که اگر دوست ما یک خلافی مرتکب شد،سریع او را رها کنیم؛ نه بلکه مقصود اینست که اگر کسی در مسیر گناه و خلاف افتاد و با نصیحت های ما و کمک های ما اصلاح نشد،دیگر حقی از او بر گردن ما نیست.
دوستی با اشخاص اهل خلاف به این بهانه که من در خلاف آنها مشارکت نمی کنم نیز،حرفی ساده انگارانه است،زیرا نفس انسان دزد است و خوی و خلصت همنشین خود را می دزدد.
نخست موعظه پیر می فروش اینست/که از معاشر ناجنس احتراز کنید.(2)
با این بیان مشخص شد که بی دلیل نباید دوستی با کسی را رها کرد،و این کار خلاف اخلاق است زیرا به آن فرد از لحاظ روحی صدمه وارد می کند،کم یا زیاد.
برای اطلاع بیشتر این لینک را نیز ملاحظه کنید.
http://noorportal.net/394/597/627/11711.aspx
پی نوشت:
1- اصول كافى-ترجمه مصطفوى، ج3، ص: 245
2-دیوان حافظ[/]