جمع بندی توبه نصوح

[="Tahoma"][="Navy"]

با سلام و عرض ادب
اگر کسی مرتکب چنین گناه کبیره ای شده باشد و بعد از آن واقعا توبه کند، یعنی توبه نصوح نماید، طبق آیه قرآن، خداوند می تواند او را ببخشد، البته پذیرش توبه او، به این معنا نیست که دیگر اعدام نشود و مورد قصاص قرار نگیرد. قصاص، حکمی است که در دنیا اجرا می شود اما حساب آخرت او با خداست.
يونس، از ابن بكير، از سليمان بن خالد، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده است كه فرمود:
« «إِنَ‏ اللَّهَ‏ لا يَغْفِرُ أَنْ‏ يُشْرَكَ‏ بِهِ‏ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ‏ ذلِكَ‏ لِمَنْ‏ يَشاءُ»؛
يعنى: به درستى كه خدا نمى‏آمرزد شرك آوردن به او را، و مى‏آمرزد آن‏چه را كه غير از آن است، از براى هر كه خواهد». حضرت فرمود كه: «يعنى گناهان كبيره را و آن‏چه غير از آن باشد». راوى مى‏گويد كه: عرض كردم: گناهان كبيره، در استثنا؛
(يعنى: «ما دُونَ‏ ذلِكَ‏» كه قابليّت مغفرت دارد)، داخل است؟ فرمود: «آرى».(یعنی خداوند متعال گناهان کبیره را هم اگر بخواهد از اشخاص، به مصلحت می بخشد، مانند این که توبه کند.)(کافی ج 2، ص 284)
طبق آیه 53 از سوره زمر، خداوند همه گناهان را می بخشد و قیدی در آیه نیامده که گناه کوچک باشد یا بزرگ، فقط آیه قبلی(نساء 48)، شرک را استثناء نموده است.
اما آیه 53 سوره زمر می فرماید:
قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيم‏
«بگو ای بندگان من که بر نفس خویش اسرفا نموده اید، از رحمت خدا نا امید نباشید، همانا خداوند عمه گناهان را می بخشد که او بخشنده مهربان است.»
اللهم اغفر لنا و لوالدینا.[/]

استاد بصیر گرامی سلام
در مورد پاسخ شما ،همکارتان جناب اویس در باب خود کشی پاسخی داده اند که در مورد بخشش الهی ،خود کشی را بر اساس روایات استثناء کرده اند؛ توضیح شما چیست؟
لینک :http://www.askdin.com/thread21068.html

پاسخ استاد اویس:
[=b nazanin]با عرض سلام خدمت همه دوستان خوبم
[=b nazanin]باور کنید اگر دست من بود من هم به نظر قاصرم دلم میخواست به نوعی کسی رو که به جهت مشکلاتی در زندگی دست به خودکشی زده است تبرئه نموده واو را مستحق عفو و بخشش الهی بدانم اما چه کنم که در این باره روایاتی موجود است آنچه من در پست بالا به عرض محضر تقدیم نمودم معنای روایاتی بود که با ذکر سند بیان گردید و از خودم نظری ارائه ندادم در عین حال مطمانم در این نوع بیان پیغمبر خاتم صلی الله علیه آله و سلم و اهل بیت عصمت وطهارت علیهم السلام رمز و اشاراتی نهفته است که جز صاحبان ولایت بدانها راه نمی یابند و الله اعلم.
[=b nazanin]در این مقام آنچه مهم است بازدارندگی فرمایش معصوم از این کار شنیع با جدی ترین و سخت گیرانه ترین خطاب است که باید با همین شیوه بیان گردد تا مبادا برای عده ای راه فراری درست شود که دست به این کار ناپسند زده و در خیال خود از طرق مختلف در صدد جبران آن برآیند.

[="Tahoma"][="Navy"]

باسلام و سپاس از همفکری شما دوست عزیز
نه تنها برای گناه خودکشی، وعده عذاب داده شده است، بلکه برای هر گناهی که کبیره به حساب آید، وعده عذاب داده شده است و ممکن است، شخصی که فلان گناه کبیره را مرتکب می شود، آخرین گناه او و آخرین لحظه عمر او باشد، یعنی بعد از این گناه از دنیا برود و دیگر فرصتی برای توبه نداشته باشد، مانند خودکشی.
پس فقط خودکشی نیست که وعده عذاب داده شده است.
در ثانی خداوند متعال می فرماید به جز شرک، همه گناهان قابل بخشش هستند، البته «لمن یشاء» برای هر که خدا بخواهد، این جمله نشان می دهد که حتی گناه خودکشی نیز قابل بخشش خواهد بود، اما این مطلب از طرف خداست، یعنی خدا بخواهد ببخشد، می تواند، اما آیا من هم جزو این بخشیده شدگان قرار خواهم گرفت یا نه؟ این سوالی است که برای هر مرتکب کبیره ای باید باشد،
منظور این که آیه نگفته صددر صد می بخشم تا ما اطمینان پیدا کرده و هر گناهی را بتوانیم بکنیم، بلکه ما را در حالت خوف و رجا گذاشته است، یعنی ممکن هم هست که نبخشد، پس همیشه این حالت ترس و نگرانی از عدم بخشش -بخاطر وعده عذاب به گناهان گبیره- باید در وجود انسانب باشد تا کسی مرتکب گناه نشود،البته امید به رحمت الهی هم باید باشد که در آیه مذکور، «همه گناهان را می بخشد»، این امید برداشت می شود.[/]

سلام
ممكنه درمورد توبه نصوح و مراحل ان توضيح بفرماييد؟

این توبه دارای ذکر خاصی نیست یا مراحل خاص یا زمان خاص داشته باشد

توبه نصوح یعنی ::
در احادیث آمده است كه از امام صادق (ع) از معناى «توبه نصوح» پرسش مى‏شود و امام در پاسخ مى‏فرماید:«توبه نصوح این است كه بنده خدا طورى توبه كند كه تا آخر عمر به گناه باز نگردد»

یا ::

در مجمع آمده كه معاذ بن جبل گفت: یا رسول اللّه توبه نصوح چیست؟
فرمود: «أن یتوب التّائب ثمّ لا یرجع فى ذنب كما لا یعود اللبن الى الضرع» یعنى توبه كند بعد به گناه برنگردد چنان كه شیر به پستان باز نمی گردد.

نصوح کیست و توبه نصوح چیست؟

نصوح مردی بود با هیئت و قیافه‌ی زنانه. او در حمام‌های زنان به کار مشغول بود و بخصوص دختر شاه را دلاکی می‌کرد و کسی هم به جنسیت حقیقی او پی نبرده بود. او سالیان متمادی بر این کار بود...

اینکه توبه نصوح چیست؟ تفسیرهاى زیادى براى آن ذکر کرده اند تا آنجا که بعضى شماره تفسیرهاى آن را بالغ بر بیست و سه تفسیر دانسته اند ولى همه این تفسیرها تقریبا به یک حقیقت باز مى گردد، با شاخ و برگها و شرائط مختلف توبه است.
از جمله اینکه: "توبه نصوح" آن است که واجد چهار شرط باشد:
پشیمانى قلبى، استغفار زبانى، ترک گناه، و تصمیم بر ترک در آینده.
بعضى دیگر گفته اند: "توبه نصوح" آن است که واجد سه شرط باشد:
ترس از اینکه پذیرفته نشود، امید به اینکه پذیرفته شود، و ادامه اطاعت خدا.
یا اینکه" توبه نصوح" آن است که گناه خود را همواره در مقابل چشم خود ببینى و از آن شرمنده باشى! یا اینکه "توبه نصوح" آن است که مظالم را به صاحبانش بازگرداند، و از مظلومین حلیت بطلبد، و بر اطاعت خدا اصرار ورزد و مانند اینها که همگى شاخ و برگ یک واقعیت است و این توبه خالص و کامل است.
نصوح کیست؟

داستانی برای توبه نصوح در مثنوی معنوی آمده که با زبان نمادین چگونگی یک توبه واقعی را شرح می دهد اما شرح داستان:

نصوح مردی بود با هیئت و قیافه‌ی زنانه. او در حمام‌های زنان به کار مشغول بود و بخصوص دختر شاه را دلاکی می‌کرد و کسی هم به جنسیت حقیقی او پی نبرده بود. او سالیان متمادی بر این کار بود و از این راه هم امرار معاش می‌کرد و هم ارضای شهوت. گرچه چندین بار به حکم وجدان توبه کرده بود اما هر بار اخگر شهوت، او را به کام خود اندر می‌ساخت. روزی نصوح برای رهایی از این فعل قبیح نزد عارفی ربانی رفت و به او گفت مرا نیز دعا کن. آن عارف که مردی روشن‌بین بود، بی‌آنکه خواسته‌ی او را بپرسد بفراست دریافت که مشکل او چیست. به عبارت دیگر ضمیر او را خواند، ولی چیزی به رویش نیاورد. فقط تبسمی کرد و گفت إن شاالله توبه نصیبت می‌شود.

دعای آن عارف به اجابت رسید و اسباب توبه‌ی نصوح بدین صورت فراهم شد: روزی نصوح طبق روال همیشگی در حمام زنانه مشغول کار بود که ناگهان قیل و قالی بلند شد و در آن میان زنی جار زد که یکی از مرواریدهای گوشواره‌ی دختر شاه گم شده است. در حمام را ببندید و نگذارید کسی خارج شود تا جامه و بقچه‌ی حاضران وارسی شود.
بقچه‌ها را روی زمین ولو کردند و جامه‌ها را بدقت گشتند اما از دانه مروارید خبری نشد. ناچار گفتند همه باید کاملاً برهنه شوند و یکی یکی مورد بازدید قرار گیرند. نصوح با شنیدن این حرف بکلی خود را باخت و افتان به خلوت حمام رفت و در حالی که بدنش مثل بید می‌لرزید با تمام وجود و با دلی شکسته خدا را طلبید و گفت: خداوندا گرچه بارها توبه‌ام بشکستم، اما تو را به مقام ستاریتت این بار نیز فعل قبیحم بپوشان تا زین پس گرد هیچ گناهی نگردم.
نصوح آنقدر خدایا خدایا کرد که در و دیوار نیز با او همنوا شدند. در این اثنا نوبت وارسی نصوح رسید. زنی نام او را صدا زد. اما همینکه او نام خود را شنید از ترس، بند دلش پاره شد و بر کف حمام افتاد و از هوش رفت. در این فاصله زنی جار زد که مژده مژده مروارید پیدا شد. ناگهان در حمام ولوله‌ای افتاد. زنان دستک‌زنان شادمانی خود را از یافته‌شدن مروارید اعلام کردند. و نصوح نیز در فضایی آکنده از شادمانی به هوش آمد و دید که خطر از کنار گوشش گذشته است. زنانی که بدو ظنین بودند نزدش آمدند و عذرها خواستند. او در این واقعه عیاناً لطف و عنایت ربانی را مشاهده کرد. این بود که بر توبه‌اش ثابت‌قدم ماند و فوراً از آن کار کناره گرفت. چند روزی از غیبت او در حمام سپری نشده بود که دختر شاه او را به کار در حمام زنانه دعوت کرد، ولی نصوح جواب داد که دستم علیل شده و قادر به دلاکی و مشت و مال نیستم، و دیگر هم نرفت.( مثنوی معنوی، دفتر پنجم، بیت 2228 به بعد)

نصح (بر وزن فلس) به معنى خالص شدن و خالص كردن است. در اقرب الموارد آمده «نصحه نصحا و نصحا» یعنى او را پند داد و دوستى را بر وى خالص كرد.
پند دادن را از آن جهت نصح و نصیحت گویند كه از روى خلوص نیّت و خیر خواهى محض است «وَ لا یَنْفَعُكُمْ نُصْحِی إِنْ أَرَدْتُ أَنْ أَنْصَحَ لَكُمْ ...» (1) نصیحت من به شما نفع نمی دهد اگر بخواهم پندتان دهم.
(نصح) «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً ...» (2) نصوح به فتح اوّل به معنى فاعل و نصیحت كننده است توبه نصوح آن است كه شخص را نصیحت می كند دیگر به گناه باز نگردد.
در صحاح و قاموس، توبه نصوح را توبه صادقه گفته است. راغب، توبه محكم نیز گفته است. به هر حال توبه نصوح آن است كه عود بر گناه در آن نباشد.
در مجمع آمده كه معاذ بن جبل گفت: یا رسول اللّه توبه نصوح چیست؟
فرمود: «أن یتوب التّائب ثمّ لا یرجع فى ذنب كما لا یعود اللبن الى الضرع» یعنى توبه كند بعد به گناه برنگردد چنان كه شیر به پستان باز نمی گردد.

در كافى از ابو الصباح كنانى نقل كرده كه از حضرت صادق علیه السّلام از توبه نصوح پرسید فرمود: «یتوب العبد من الذنب ثمّ لا یعود فیه». (3) «یَأَیهّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ تُوبُواْ إِلىَ اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا عَسىَ‏ رَبُّكُمْ أَن یُكَفِّرَ عَنكُمْ سَیّاتِكُمْ وَ یُدْخِلَكُمْ جَنَّاتٍ تجرِى مِن تحتِهَا الْأَنْهَارُ یَوْمَ لَا یخزِى اللَّهُ النَّبی وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ مَعَهُ نُورُهُمْ یَسْعَى‏ بَینْ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمَانهمْ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَ اغْفِرْ لَنَا إِنَّكَ عَلىَ‏ كُلّ شىءٍ قَدِیرٌ» ؛
«اى كسانى كه ایمان آورده‏اید بسوى خدا توبه كنید، توبه‏اى خالص امید است (با این كار) پروردگارتان گناهان تان را ببخشد و شما را در باغ هایى از بهشت كه نهرها از زیر درختانش جارى است وارد كند، در آن روزى كه خداوند پیامبر و كسانى را كه با او ایمان آوردند خوار نمى‏كند این در حالى است كه نورشان پیشاپیش آنان و از سوى راست شان در حركت است، و مى‏گویند: «پروردگارا! نور ما را كامل كن و ما را ببخش كه تو بر هر چیز توانایى!» (4)
و فی الكافی، عنه علیه السلام: "إذا تاب العبد توبة نصوحاً احبّه اللَّه فستر علیه فی الدنیا و الآخرة. قیل و كیف یستر علیه؟ قال: ینسی ملكیه ما كتبا علیه من الذنوب، و یوحی الى جوارحه اكتمی علیه ذنوبه، و یوحی الى بقاع الأرض اكتمی ما كان یعمل علیك من الذنوب، فیلقى اللَّه حین یلقاه و لیس یشهد علیه بشی‏ء من الذنوب"‏.
چون بنده اى توبه نصوح كند، خدا دوستش دارد و گناهانش را در دنیا و آخرت بپوشاند.
راوى گوید: گفتم چگونه گناهانش را مى پوشاند؟
فرمود: آنچه را ازگناهان كه دو فرشته موكل بر او نوشته اند از یادشان مى برد، و به اعضا و جوارحش دستور دهد كه گناهانش را پنهان دارند، و به بقاع زمین نیز فرمان دهد كه آنچه بر روى تو گناه كرده مخفى بدار، پس خدا را ملاقات نماید در حالى كه هیچ گواهى نباشد كه بر گناهان او شهادت دهد. (5)

پی نوشت ها :
(1) هود، 34
(2) تحریم، 8
(3) ر.ک: قاموس قرآن، ج ‏7، ص 71
(4) تحریم، 8
(5) تفسیر الصافی، ج ‏5، ص 197

منابع : پرسمان قرآنی
طهور دانش

سوال:
آیا کسی که مرتکب قتل شده و گرفتار زندان است و حکم او اعدام است اما توبه نصوح کرده توبه او را خدا می پذیرد؟

جواب:
اگر کسی مرتکب چنین گناه کبیره ای شده باشد و بعد از آن واقعا توبه کند، یعنی توبه نصوح نماید، طبق آیه قرآن، خداوند او را می بخشد، البته پذیرش توبه او، به این معنا نیست که دیگر اعدام نشود و مورد قصاص قرار نگیرد. قصاص، حکمی است که در دنیا اجرا می شود اما حساب آخرت او با خداست.
يونس، از ابن بكير، از سليمان بن خالد، از امام جعفر صادق (عليه السلام) روايت كرده است كه فرمود:
«إِنَ‏ اللَّهَ‏ لا يَغْفِرُ أَنْ‏ يُشْرَكَ‏ بِهِ‏ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ‏ ذلِكَ‏ لِمَنْ‏ يَشاءُ»[1]
يعنى: به درستى كه خدا نمى‏آمرزد شرك آوردن به او را، و مى‏آمرزد آن‏چه را كه غير از آن است، از براى هر كه خواهد». حضرت فرمود كه: «يعنى گناهان كبيره را و آن‏چه غير از آن باشد». راوى مى‏گويد كه: عرض كردم: گناهان كبيره، در استثنا؛

(يعنى: «ما دُونَ‏ ذلِكَ‏» كه قابليّت مغفرت دارد)، داخل است؟ فرمود: «آرى».(یعنی خداوند متعال گناهان کبیره را هم اگر بخواهد از اشخاص، به مصلحت می بخشد، مانند این که توبه کند.)[2]
طبق آیه 53 از سوره زمر، خداوند همه گناهان را می بخشد و قیدی در آیه نیامده که گناه کوچک باشد یا بزرگ، فقط آیه قبلی(نساء 48)، شرک را استثناء نموده است.
اما آیه 53 سوره زمر می فرماید:
قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيم‏[3]
«بگو ای بندگان من که بر نفس خویش اسرفا نموده اید، از رحمت خدا نا امید نباشید، همانا خداوند عمه گناهان را می بخشد که او بخشنده مهربان است.»

---

[/HR][1] نساء، 48.
[2] (کافی ج 2، ص 284).
[3] زمر، 53.