انسان ، دین ، آزادی

با سلام
آزادی همیشه از مقوله هایی است که برای استعمال ان انگیزه های مختلفی وجود دارد.
طبق قول قران کریم
لا اکراه فی الدین
هیچ اجبار و اکراهی در امر پذیرش دین نیست.
از طرفی مقولات جوانحی قابلیت اجبار را ندارند. شما را نمی توان به زور محب کسی قرار داد, کما اینک نمی توان نفرت کسی رو در دل شما جای داد.بدون اختیار شما!

این حرفها همش مغلطه هست
ما مجبور هستیم به مختار بودن!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
این حرفا مال کتابهای فلسفی و ایناست که شما رو نمیدونم ولی به درد من یکی که نمیخوره

دین و دینداری محدویت هایی داره که کسی که بهش ایمان اورد این محدودیتها شاملش میشه .
حالا جدای از اینکه این دین روش زندگی اونو تعیین کنه ، خواهی نخواهی کارهایی هست که دلت میخواد انجامشون بدی ولی با احکام دینی مغایرت داره و این ازادی ادم رو از ادم میگیره .
نمیتونیم بگیم که ما مختاریم این کارو انجام بدیم و دین چیزی نمیگه چون بعد اینکه با ازادیمون اون کار حرام رو (از نظر دین ) انجام دادیم ، مستحق عذاب میشیم و مواخذه خواهیم شد .

پس نمیتونیم بگیم که دینداری با آزادی به موازات هم هستن .
مطمئنن اگه میخوای مومن واقعی باشی باید از خیلی از امیالت بزنی واین یعنی محدودیت ازادی در اعمال .

[="Tahoma"][="Black"]لا حول و لا قوة الا بالله

از نظر من محدوديت يعني قانون ، قانوني كه براي بهتر شدن زندگي وضع ميشه
همه اديان يك سري محدوديت دارن ، حتي كشورهاي كمونيست هم محدوديت هايي دارند پس نميتونيم بگيم فلان كشور چون فلان دين رو داره پس محدوديت داره و فلان كشور چون دين نداره پس آزادي مطلق هست
اصلاً ما چيزي به اسم آزادي مطلق نداريم ، تصور كنيد هيچ محدوديتي در كشتن انسانها نبود اصلاً اگر آزادي باشه ديگه وجود پليس لازم نيست و شما تصور كنيد در همچين جايي زندگي كنيد
دين كه حيطه بسيار گسترده اي رو شامل ميشه شما اگر شغلتون رو تغيير بديد يا تازه شاغل بشيد بايد قوانين محل كارتون رو قبول كنيد ، محل سكونتتون رو عوض كنيد بايد محدوديت هاي محل جديد رو قبول كنيد
اتفاقاً محدوديت ها باعث بهتر و قشنگتر شدن شرايط محيط ميشن هر چند خيلي ها ازشون خوششون نياد
ورزش كشتي آزاد و فرنگي هر دو يك ورزش هستند ولي كشتي فرنگي محدوديت استفاده از پا رو داره و اين دليل نميشه كه كسي سراغ كشتي فرنگي نره در حالي كه انصافاً قشنگتر و زيبا تر از كشتي آزاد هست
در ثاني كدوم محدوديت دين استثنا نداره ؟
دين اسلام ميگه شراب نخوريد مگر .... روزه بگيريد مگر .... حج واجب هست مگر ....
اين مگر ها يعني دين فكر همه جا رو كرده ، روزه واجب هست ولي براي كسي كه روزه گرفتن براش ضرري نداشته باشه نه براي همه
شما با انتخابتون كه آزادانه هست تمام محدوديت ها رو هم انتخاب ميكنيد پس نميتونيد بگيد من آزاد نيستم[/]

مگر ....؟

مثلا اگه من الان دلم بخواد از مشروب استفاده کنم میتونم؟

جناب کبوتر حرفای شما درست ولی جواب ما به این سوال بود .
ما نگفتیم دین یا قانون بده .
من گفتم دین مانع ازادی هست یا حداقل آزادی رو محدود میکنه .

لا حول و لا قوة الا بالله

و آيه 173 همين سوره

إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَيْرِ اللَّهِ ۖ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
«جز اين نيست كه خدا [براى مصون ماندن شما از زيان‏هاى جسمى و روحى] مردار و خون و گوشت خوك و حيوانى را كه [هنگام ذبح] نام غير خدا بر آن برده شده ، بر شما حرام كرده . پس كسى كه [براى نجات جانش از خطر] به خوردن آنها ناچار شود ، در حالى كه خواهان لذت نباشد و از حدّ لازم تجاوز نكند ، گناهى بر او نيست ؛ زيرا خدا بسيار آمرزنده و مهربان است »

با سلام و درود بر دوستان بزرگوار ضمن سفارش حضرات متعالی به آرامش :
مسئله آزادی و اختیار که در علم کلام به مسئله جبر و تفویض و یا جبر و اختیار معروف است یکی از مباحث مهم به شمار میرود
حقیر این مسئله را طی چند پست متوالی از کتاب شریف تفسیر المیزان برایتان می آورم
دقت بفرمائید

بايد دانست كه يكى از قديمی ‏ترين مباحثى كه در اسلام مورد نقض و ابرام قرار گرفت، و منشا نظريه‏ هاى گوناگونى گرديد، مباحثى بود كه، پيرامون كلام و نيز مسئله قضا و قدر پيش آمد، علماى كلام اين مسئله را طورى طرح كردند، كه ناگهان نتيجه‏ اش از اينجا سر در آورد كه: اراده الهيه بتمامى اجزاء و آثار عالم تعلق گرفته، هيچ چيز در عالم با وصف امكان موجود نميشود، بلكه اگر موجودى موجود شود، با وصف ضرورت و وجوب موجود ميشود، چون اراده الهيه به آن تعلق گرفته، و محال است اراده او از مرادش تخلف بپذيرد و نيز هر چيزى كه موجود نميشود، و هم چنان در عدم ميماند، بامتناع مانده است، چون اراده الهيه به هست شدن آن تعلق نگرفته، و گر نه موجود ميشد، پس آنچه هست واجب الوجود است، و آنچه نيست ممتنع الوجود است، و هيچيك از آن دو دسته ممكن الوجود نيستند، بلكه اگر موجودند، بضرورت و وجوب موجودند، چون اراده بانها تعلق گرفته، و اگر معدومند، بامتناع معدومند، چون اراده بانها تعلق نگرفته.
و ما اگر اين قاعده را كليت داده، همه موجودات را مشمول آن بدانيم، آن وقت در خصوص افعال اختيارى، كه از ما انسانها سر می ‏زند، اشكال وارد ميشود، (چون افعال ما نيز موجوداتى هستند، اگر موجود شوند، بطور وجوب و ضرورت موجود ميشوند، و اگر نشوند بطور امتناع نميشوند، در نتيجه ما بآنچه می ‏كنيم و يا نمی ‏كنيم مجبور هستيم).
در حالى كه ما در نظر بدوى و قبل از شروع بهر كار در می ‏يابيم، كه نسبت انجام آن كار و تركش بما نسبت تساوى است، يعنى همان قدر كه در خود قدرت و اختيار نسبت بانجام آن حس می ‏كنيم، همان مقدار هم نسبت به تركش احساس می كنيم، و اگر از ميان آن دو، يعنى فعل و ترك، يكى از ما سر می زند، باختيار، و سپس به اراده ما متعين ميشود، و اين مائيم كه اول آن را اختيار، و سپس اراده می ‏كنيم، و در نتيجه كفه آن كه تا كنون با كفه ديگر مساوى بود، می چربد.
______________________________________

ترجمه الميزان، ج‏1، ص: 152
ادامه ....

پس بحكم اين و جدان، كارهاى ما اختيارى است، و اراده ما در تحقق آنها مؤثر است، و سبب ايجاد آنها است، ولى اگر كليت قاعده بالا را قبول كنيم، و بگوئيم اراده ازليه و تخلف ناپذير خدا بافعال ما تعلق گرفته، در درجه اول اين اختيار كه در خود می ‏بينيم باطل ميشود، و در درجه دوم بايد بر خلاف وجدانمان بگوئيم: كه اراده ما در فعل و تركهاى ما مؤثر نيست، و اشكال ديگر اينكه در اينصورت ديگر قدرت قبل از فعل معنا ندارد، و در نتيجه تكليف معنا نخواهد داشت، چون تكليف فرع آنست كه مكلف قبل از فعل قدرت بر فعل داشته باشد، و مخصوصا در آن صورت كه مكلف بناى نافرمانى دارد، تكليف باو تكليف (بما لا يطاق) خواهد بود.
اشكال ديگر اينكه در اين صورت پاداش دادن بكسى كه به جبر اطاعت كرده، پاداشى گزاف خواهد بود، و عقاب نافرمان بجبر هم ظلم و قبيح ميشود، و همچنين توالى فاسده ديگر.
دانشمندان نامبرده بهمه اين لوازم ملتزم شده ‏اند، و گفته‏ اند كه: مكلف قبل از فعل، قدرت ندارد، و اين اشكال را كه تكليف غير قادر قبيح است، نيز ملتزم شده، و گفته‏ اند: مسئله حسن و قبح و خوبى و بدى امورى اعتبارى هستند، كه واقعيت خارجى ندارند، و خداى تعالى محكوم باين احكام اعتبارى من و تو نميشود، و لذا كارهايى كه صدورش از ما بر خلاف عقل و زشت است، از قبيل ترجيح بدون مرجح و اراده جزافى، و تكليف به ما لا يطاق، و عقاب گنه‏كار مجبور، و امثال اينها از خدا نه محال است، و نه عيبى دارد (تعالى اللَّه عن ذلك).
و كوتاه سخن آنكه: در صدر اول اسلام اعتقاد بقضاء و قدر از انكار حسن و قبح، و انكار جزاى باستحقاق سر در می ‏آورد، و بهمين جهت وقتى پير مرد از على ع می ‏شنود كه:
حركت بصفين بقضاء و قدر خدا بوده، گويى خبر تاثرآورى شنيده، چون مايوس از ثواب شده، بلا فاصله و با كمال نوميدى ميگويد: رنج و تعب خود را بحساب خدا می ‏گذارم، يعنى حالا كه اراده خدا همه‏ كاره بوده، و مسير ما و اراده‏ هاى ما فائده نداشته، و جز خستگى و تعب چيزى براى ما نمانده، من اين خستگى را بحساب او می گذارم، چون او با اراده خود ما را خسته كرده.
لذا امير المؤمنين ص در پاسخش می فرمايد: نه، اينطور كه تو فكر می كنى نيست، چون اگر مطلب از اين قرار باشد، ثواب و عقاب باطل ميشود، (تا آخر حديث) كه امام ع باصول عقلايى، كه اساس تشريع، و مبناى آنست، تمسك می ى‏كند، و در آخر كلامش می ‏فرمايد: (خدا آسمانها و زمين را بباطل نيافريده) الخ.
ميخواهد بفرمايد: اگر اراده گزافى كه از لوازم جبر انسانها، و سلب اختيار از آنها است، صحيح باشد، مستلزم آنست كه فعل بدون غرض و بى فايده نيز از خدا سر بزند، اين نيز مستلزم آنست كه احتمال بى غرض بودن خلقت و ايجاد احتمال امرى ممكن باشد، و اين امكان با وجوب مساوى است، (چرا براى اينكه وقتى فعلى غايت نداشت ناگزير بايد رابطه ‏اى ميان آن و غايت نباشد و وقتى رابطه نبود بى غايت بودنش واجب ميشود و در نتيجه موجود مفروض ممتنع الوجود می ‏گردد و اين همان بطلان است، مترجم) در نتيجه و روى اين فرض، هيچ فايده و غايتى در خلقت و ايجاد نيست، و بايد خدا آسمانها و زمين را بباطل آفريده باشد، و اين مستلزم بطلان معاد، و سر بر آوردن تمامى محذورها است.
______________________________________
ترجمه الميزان، ج‏1، ص: 153

ادامه ....

كيفيت تعلق اراده الهيه بر افعال انسانها
و گويا مراد آن جناب از اينكه فرمود: (اگر بندگانش نافرمانيش كنند، بجبر نكرده‏ اند، و اگر اطاعتش كنند، باز مغلوب و مجبور نيستند)، اين است كه نافرمان او، او را به جبر نافرمانى نمی ‏كند، و فرمانبرش نيز او را بكراهت اطاعت نمی كند.
و در توحيد، و عيون، از حضرت رضا ع روايت شده، كه: در محضرش از مسئله جبر و تفويض گفتگو شد، ايشان فرمودند: اگر بخواهيد، در اين مسئله اصلى كلى برايتان بيان می كنم، كه در همه موارد بان مراجعه نموده، نه خودتان در آن اختلاف كنيد، و نه كسى بتواند بر سر آن با شما مخاصمه كند، و هر كس هر قدر هم قوى باشد، با آن قاعده نيروى او را در هم بشكنيد؟ عرضه داشتيم: بله، بفرمائيد، فرمود: خداى عز و جل در صورتى كه اطاعتش كنند، باجبار و اكراه اطاعت نميشود، (يعنى هر مطيعى او را باختيار خود اطاعت می كند)، و در صورتى كه عصيان شود، مغلوب واقع نميشود، (يعنى بر خلاف آنچه كه تفويضی ‏ها پنداشته‏ اند، گنه‏كار از تحت قدرت او خارج نيست)، و بندگان را در ملك خود رها نكرده، كه هر چه بخواهند مستقلا انجام دهند، بلكه هر چه را كه به بندگانش تمليك كرده خودش نيز مالك آن هست، و بر هر چه كه قدرتشان داده، خودش نيز قادر بر آن هست. بنا بر اين اگر بندگانش اطاعتش كردند، و اوامرش را بكار بستند، او جلو اطاعتشان را نمی گيرد، و راه اطاعت را بروى آنان نمی ‏بندد، و اگر او امرش را با نافرمانى پاسخ گفتند، يا از نافرمانيشان جلوگيرى می ‏كند، و يا نمی كند، در هر صورت خود او بندگان را به نافرمانى وا نداشته، آن گاه فرمود: هر كس حدود اين قاعده كلى را بخوبى ضبط كند، بر خصم خود غلبه می كند. «1»
مؤلف: اگر خواننده عزيز توجه فرموده باشد، گفتيم: تنها عاملى كه جبرى مذهبان را وادار كرد به اينكه جبرى شوند، بحث در مسئله قضاء و قدر بود، كه از آن، حتميت و وجوب را نتيجه گرفتند، وجوب در قضاء، و وجوب در قدر را، و گفتيم: كه هم اين بحث صحيح است، و هم اين نتيجه‏ گيرى، با اين تفاوت كه جبريان در تطبيق بحث بر نتيجه اشتباه كردند، و ميان حقائق با اعتباريات خلط كردند، و نيز وجوب و امكان برايشان مشتبه شد.
توضيح اينكه: قضاء و قدر در صورتى كه ثابت شوند، اين نتيجه را ميدهند، كه اشياء در نظام ايجاد و خلقت صفت وجوب و لزوم دارند، باين معنا كه هر موجودى از موجودات، و هر حال از احوالى كه موجودات بخود ميگيرند، همه از ناحيه خداى سبحان تقدير و اندازه‏ گيرى شده، و تمامى جزئيات آن موجود، و خصوصيات وجود، و اطوار و احوالش، همه براى خدا معلوم و معين است، و از نقشه‏اى كه نزد خدا دارد، تخلف نمی كند.
*************************************************
1- عيون اخبار الرضا ج 1 ص 119 ح 48 ب 11 و توحيد صدوق ص 361 ح 7
_______________________________
ترجمه الميزان، ج‏1، ص: 154
ادامه ...

پس گسترش و شمول قضاء و قدر در همه عالم، عبارت است از جريان و بكار افتادن سلسله علت‏ هاى تامه، و معلولهاى آنها، در مجموعه عالم، و معلوم است كه اين جريان با حكم قوه و امكان در سراسر عالم از جهت ديگر منافات ندارد.
حال كه اين معنا روشن گرديد، می گوييم: يك عمل اختيارى كه از انسان صادر ميشود، و طبق اراده و خواستش صادر ميشود، همين يك عمل از جهتى واجب است، و از جهتى ديگر ممكن، اگر آن را از طرفى در نظر بگيريم كه تمامى شرائط وجود يافتنش، از علم، و اراده و آلات، و ادوات صحيح، و ماده‏ اى كه فعل روى آن واقع ميشود، و نيز شرائط زمانى و مكانيش همه موجود باشد، چنين فعلى ضرورى الوجود، و واجب الوجود است، و اين فعل است كه می ‏گوييم اراده ازليه خدا بر آن تعلق گرفته، و مورد قضاء و قدر او است.
و اگر از طرفى ملاحظه شود كه همه شرائط نام برده، مورد نظر نباشد تنها فعل را با يكى از آن شرائط، مانند وجود فاعل، بسنجيم، البته در اين صورت فعل نامبرده ضرورى نيست، بلكه ممكن است و از حد امكان تجاوز نميكند، پس يك فعل، اگر از لحاظ اول ضرورى شد، لازمه‏ اش اين نيست كه از لحاظ دوم نيز ضرورى الوجود باشد.
پس معلوم شد اينكه علماى كلام از بحث قضاء و قدر، و عموميت آن دو، نسبت بهمه موجودات، نتيجه گرفته‏ اند كه پس افعال آدمى اختيارى نيست، معناى صحيحى ندارد، چون گفتيم اراده الهيه تعلق بفعل ما انسانها می ‏گيرد، اما با همه شئون و خصوصيات وجوديش، كه يكى از آنها ارتباطش با علل و شرائط وجودش ميباشد.
بعبارتى ديگر، اراده الهى بفعلى كه مثلا از زيد صادر ميشود، باين نحو تعلق گرفته، كه فعل نامبرده با اختيار خود از او صادر شود، نه بطور مطلق، و نيز در فلان زمان، و فلان مكان صادر شود، نه هر وقت و هر جا كه شد، وقتى اراده اينطور تعلق گرفته باشد، پس اگر زيد همان عمل را بى اختيار انجام دهد، مراد از اراده تخلف كرده، و اين تخلف محال است.
حال كه چنين شد، می ‏گوييم: تاثير اراده ازليه در اينكه فعل نامبرده ضرورى الوجود شود، مستلزم آنست كه فعل باختيار از فاعل سر بزند، چون گفتيم: چنين فعلى متعلق اراده ازليه است، در
_________________________
ترجمه الميزان، ج‏1، ص: 155

ادامه ...

كتاب شرح العقائد شيخ مفيد آمده: كه از امام هادى روايت شده، كه شخصى از آن جناب از افعال بندگان پرسيد، كه آيا مخلوق خداست؟ يا مخلوق خود بندگان؟ امام ع فرمود:
اگر خود خدا خالق افعال بندگان باشد، چرا از آنها بيزارى ميجويد؟ و می ‏فرمايد: (أَنَّ اللَّهَ بَرِي‏ءٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ، خدا از مشركين بيزار است)، «1» و معلوم است كه خدا از خود مشركين بيزارى ندارد، بلكه از شرك و كارهاى ناستوده‏شان بيزار است. «2»
در توضيح اين حديث می ‏گوييم: افعال دو جهت دارند، يكى جهت ثبوت و وجود، و دوم جهت انتساب آنها بفاعل افعال، از جهت اول، متصف باطاعت و معصيت نيستند، و اين اتصافشان‏
از جهت دوم است، كه باين دو عنوان متصف ميشوند، مثلا عمل جفت‏گيرى انسانها، چه در نكاح و چه در زنا يك عمل است، و از نظر شكل با يكدگر فرقى ندارند، هر دو عمل داراى ثبوت و تحققند، تنها فرقى كه در آن دو است، اين است كه اگر بصورت نكاح انجام شود، موافق دستور خداست، و چون همين عمل بصورت زنا انجام گيرد، فاقد آن موافقت است، و همچنين قتل نفس حرام، و قتل نفس در قصاص، و نيز زدن يتيم از در ستمگرى، و زدن او از راه تاديب. پس در تمامى گناهان ميتوان گفت: از اين جهت گناه است كه فاعل آن در انجام آن، جهت صلاحى، و موافقت امرى، و سود اجتماعى در نظر نگرفته، بخلاف آنكه همين افعال را بخاطر آن اغراض آورده باشد.
پس هر چه هست زير سر فاعل است، و خود فعل از نظر اينكه موجودى از موجودات است‏ بد نيست، چون بحكم آيه: (اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، خدا آفريدگار هر چيزيست)، «3» مخلوق خداست، چون آن نيز چيزيست موجود، و ثابت، و مخلوق خدا بد نميشود، همچنين كلام امام ع كه فرمود: (هر چيزى كه نام چيز بر آن اطلاق شود، مخلوق است، غير از يك چيز آنهم خداست) تا آخر حديث. «4»
كه اگر آن آيه و اين روايت را با آيه: (الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ خَلَقَهُ، آن خدايى كه خلقت هر چيز را نيكو كرد)، «5» ضميمه كنيم، اين نتيجه را می ‏گيريم: كه نه تنها فعل گناه بلكه هر چيزى هم چنان كه مخلوق است، بدين جهت كه مخلوق است نيكو نيز هست، پس خلقت و حسن با هم متلازمند، و هرگز از هم جدا نميشوند.
**************************************
1- سوره توبه آيه 3
2- شرح العقائد مفيد ص 13
3- سوره زمر آيه 62
4- اصول كافى ج 1 ص 82 ز 2
5- سوره سجده آيه 7
_______________________________
ترجمه الميزان، ج‏1، ص: 157

ادامه ...

در كتاب قرب الاسناد از بزنطى روايت آمده، كه گفت: بحضرت رضا (ع) عرضه داشتم:
بعضى از اصحاب ما قائل بجبرند، و بعضى ديگر باستطاعت، شما چه می ‏فرمايى؟ بمن فرمود:
بنويس:
(خداى تعالى فرمود: اى پسر آدم! آنچه تو براى خود ميخواهى، و می ‏پندارى خواستت مستقلا از خودت است، چنين نيست، بلكه بمشيت من ميخواهى، و واجبات مرا با نيروى من انجام ميدهى، و بوسيله نعمت من است كه بر نافرمانى من نيرو يافته ‏اى، اين منم كه تو را شنوا و بينا و نيرومند كردم، (ما أَصابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ، وَ ما أَصابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ) آنچه خير و خوبى بتو می ‏رسد از خداست، و آنچه مصيبت و بدى می ‏رسد از خود تو است، و اين بدان جهت است كه من بخوبيها سزاوارتر از توام، و تو به بدی ‏ها سزاوارتر از منى، باز اين بدان جهت است كه من از آنچه می ‏كنم باز خواست نمی ‏شوم، و انسانها باز خواست می شوند، اى بزنطى با اين بيان همه حرفها را برايت گفتم، هر چه بخواهى می ‏توانى از آن استفاده كنى، (تا آخر حديث). (1)


اين حديث و يا قريب بان، از طرق عامه و خاصه روايت شده، پس از اين حديث هم استفاده كرديم: كه از ميان افعال آنچه معصيت است، تنها بدان جهت كه معصيت است بخدا نسبت داده نميشود، و نيز اين را هم فهميديم: كه چرا در روايت قبلى فرمود: اگر خدا خالق گناه و بديها بود، از آن بيزارى نمی ‏جست، و اگر بيزارى جسته، تنها از شرك و زشتی ‏هاى آنان بيزارى جسته، (تا آخر حديث).

و در كتاب توحيد از امام ابى جعفر و امام ابى عبد اللَّه ع، روايت آمده كه فرمودند: خداى عز و جل نسبت بخلق خود مهربان‏تر از آنست كه بر گناه مجبورشان كند، و آن گاه به جرم همان گناه جبرى، عذابشان كند، و خدا قدرتمندتر از آنست كه اراده چيزى بكند، و آن چيز موجود نشود، راوى می ‏گويد: از آن دو بزرگوار پرسيدند: آيا بين جبر و قدر شق سومى هست؟
فرمودند: بله، شق سومى كه وسيع‏تر از ميانه آسمان و زمين است. (2)

************************************
1- قرب الاسناد ص 155 س 13
2- توحيد صدوق ص 360 ح 3
__________________________
ترجمه الميزان، ج‏1، ص: 159

ادامه ...

خب برادر من !
آزادی یعنی اینکه من دلم بخواد کاریو که دوست دارم انجام بدم

باز در كتاب توحيد از محمد بن عجلان روايت شده، كه گفت: بامام صادق ع عرضه داشتم: آيا خداوند امور بندگان را بخودشان واگذار كرده؟ فرمود: خدا گرامى‏تر از آنست كه امور را بايشان واگذار نمايد، پرسيدم: پس مى‏فرمايى بندگان را بر آنچه ميكنند مجبور كرده؟
فرمود: خدا عادل‏تر از آنست كه بنده‏اى را بر عملى مجبور كند، و آن گاه بخاطر همان عمل عذاب كند. «1»

و نيز در كتاب نام برده از مهزم روايت آورده، كه گفت: امام صادق ع بمن فرمود:
بمن بگو ببينم دوستان ما كه تو آنان را در وطن گذاشتى و آمدى، در چه مسائلى اختلاف داشتند:
عرضه داشتم: در مسئله جبر و تفويض، فرمود: پس همين مسئله را از من بپرس، من عرضه داشتم:
آيا خداى تعالى بندگان را مجبور بر گناهان كرده؟ فرمود: خدا بر بندگان خود قاهرتر از اين است، عرضه داشتم: پس امور را بانها تفويض كرده؟ فرمود: خدا بر بندگان خود قادرتر از اين است پرسيدم: خوب، وقتى نه مجبورشان كرده؟ و نه واگذار بايشان نموده، پس چه كرده؟ خدا تو را اصلاح كند؟ (در اينجا راوى ميگويد:) امام دو بار يا سه بار دست خود را پشت و رو كرد، و سپس‏ فرمود: اگر جوابت را بدهم كافر ميشوى. «2»

مؤلف: معناى اينكه فرمود: (خدا بر بندگان قاهرتر از اين است) اين است كه اگر قاهرى بخواهد كسى را بكارى مجبور كند، بايد اينقدر قهر و غلبه داشته باشد كه بكلى مقاومت نيروى فاعل را خنثى و بى اثر كند، تا در نتيجه شخص مجبور عملى را كه او ميخواهد بدون اراده خودش انجام دهد، و قاهرتر از اين قاهر، كسى است كه مقهور خود را وادار كند به اينكه عملى را كه وى از او خواسته با اراده و اختيار خودش انجام دهد، و خلاصه آن عمل را بياورد، بدون اينكه اراده و اختيارش از كار افتاده باشد، و يا اراده‏اش بر خلاف اراده قاهر و آمر بكار رود.
*******************************
1- توحيد صدوق ص 361 ح 6
2- توحيد صدوق ص 363 ح 11
___________________________
ترجمه الميزان، ج‏1، ص: 160

ادامه ...

و باز در كتاب توحيد از امام صادق ع روايت آورده، كه فرمود: رسول خدا (ص) فرمود: كسى كه خيال كند خدا مردم را به سوء و فحشاء امر كرده، بر خدا دروغ بسته است، و كسى كه به پندارد كه خير و شر بغير مشيت خدا صورت می گيرد خدا را از سلطنت خود بيرون كرده است. «1»
و در كتاب طرائف است، كه روايت شده: حجاج بن يوسف نامه‏ اى به حسن بصرى، و به عمرو بن عبيد، و به واصل بن عطاء، و به عامر شعبى، نوشت، و از ايشان خواست تا آنچه در باره قضاء و قدر بايشان رسيده بنويسند.
حسن بصرى نوشت: بهترين كلامى كه در اين مسئله بمن رسيده، كلامى است كه از امير المؤمنين على بن ابى طالب ع شنيده‏ ام، كه فرمود: آيا گمان كرده‏اى همان كسى كه تو را نهى كرد، وادار كرده؟ نه، آنكه تو را بگناه وادار كرده، بالا و پائين خود تو است، و خدا از آن بيزار است.
و عمرو بن عبيد نوشت: بهترين سخنى كه در قضاء و قدر بمن رسيده، كلامى است كه از امير المؤمنين على بن ابى طالب ع شنيده‏ ام، و آن اين است كه فرمود: اگر دروغ و خيانت در اصل حتمى باشد، بايد قصاص خيانتكار، ظلم و خيانتكار در قصاص مظلوم باشد.

و واصل بن عطاء نوشت: بهترين سخنى كه در مسئله قضاء و قدر بمن رسيده، كلام امير المؤمنين على بن ابى طالب است، كه فرموده: آيا خدا تو را براه راست دلالت می كند، آن وقت سر راه را بر تو می گيرد، كه نتوانى قدمى بردارى؟

و شعبى هم نوشت بهترين كلامى كه در مسئله قضاء و قدر شنيده‏ ام، كلام امير المؤمنين على بن ابى طالب ع است كه فرمود: هر عملى كه دنبالش از خدا بخاطر آن عمل طلب مغفرت می كنى، او از خود تو است، و هر عملى كه خدا را در برابر آن سپاس می گويى، آن عمل ازخدا است.

چون اين چهار نامه به حجاج بن يوسف رسيد، و از مضمون آنها با خبر شد، گفت: همه اين چهار نفر اين كلمات را از سرچشمه‏اى زلال گرفته‏ اند. «2»
و در كتاب طرائف نيز روايت شده، كه مردى از جعفر بن محمد امام صادق ع از قضاء و قدر پرسيد، فرمود: هر عملى كه از كسى سر بزند، و تو بتوانى او را بخاطر آن عمل ملامت كنى، آن عمل از خود آن كس است، و آنچه نتوانى سرزنش كنى، آن از خداى تعالى است، خداى تعالى به بنده‏ اش ملامت می ‏كند، كه چرا نافرمانى كردى؟ و مرتكب فسق شدى؟ چرا شراب خوردى؟ و چرا زنا كردى؟ اينگونه افعال مستند بخود بنده است، و آن كارهايى كه از بنده باز خواست نميكند؟
مثلا نميگويد: چرا مريض شدى؟ و چرا كوتاه قد شده‏اى؟ و چرا سفيد پوستى؟ و يا چرا سياه پوستى؟ از خداست براى اينكه مريضى و كوتاهى و سفيدى و سياهى كار خداست. «3»
و در نهج البلاغه آمده: كه شخصى از آن جناب از توحيد و عدل پرسيد، فرمود: توحيد اين است كه در باره او توهم نكنى، و عدل اينست كه او را متهم نسازى. «4»
*********************************
[=&quot][/]1- توحيد صدوق ص 359 ح 2

2- طرائف الحكم ص 329

3- طرائف الحكم ص 340

4- نهج البلاغه صبحى صالح ص 558 ح 470
__________________________________

ترجمه الميزان، ج‏1، ص: 162

قرآن تمام مخالفين خود را به مبارزه كلامى فراخوانده و از آنان خواسته است كه به مانند يك سوره از سوره‏هاى آن را بياورند ولى كسى قدرت معارضه و مبارزه با قرآن را نداشته و در مقابل پيشنهاد قرآن، زانوى عجز بر زمين زده است.
چون اين شكست و رسوايى در معارضه با قرآن، بر دشمنان و مخالفين قرآن بس گران و غير قابل تحمل بود، تصميم گرفتند كه در مبارزه با قرآن، راه ايراد و اشكال تراشى را پيش گيرند و از اين راه قرآن را در افكار و انظار ديگران كوچك جلوه دهند.

و گفتند دومين موردى كه در ميان آيات قرآن تناقض احساس می ‏شود، اين است كه قرآن گاهى افعال بندگان را به خود آنان نسبت مى‏دهد و در اختيار خودشان مى‏داند و مى‏گويد: فَمَنْ شاءَ فَلْيُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْيَكْفُرْ. «1»
هركس می ‏خواهد، ايمان بياورد و هر كس می ‏خواهد، كافر شود.
و گاهى هم اختيار همه كارها را به دست خدا می ‏سپارد و حتى اعمال بندگان را نيز به وى مستند می ‏سازد و می گويد: وَ ما تَشاؤُنَ إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ. «2»
شما هيچ چيز را نمی ‏خواهيد مگر اين كه خدا بخواهد.
به‏ طور كلى گروهى از آيات قرآن بندگان خدا را در اعمال‏شان صاحب اختيار معرفى نموده، گروهى نيز اختيار را از آنان به‏طور كلى سلب و همه كارها را به خدا مستند می ‏سازد. در ميان اين دو گروه از آيات قرآن تناقض و اختلاف روشن و غير قابل تأويلى وجود دارد.
در پاسخ آنان می ‏گوييم: قرآن مجيد كه گاهى اعمال بندگان را به خود آنان و گاهى به خداوند مستند می ‏سازد، هر دو در جاى خود درست و صحيح می ‏باشد و هيچ‏گونه تناقض و اختلافى در اين گفتار و نسبت نيست زيرا:
اولا: هر كس با فطرت و وجدان خويش اين حقيقت را درك می ‏كند كه به انجام دادن يك سلسله از كارها، قدرت و توانايى دارد و می تواند آن كارها را به ‏طور آزاد انجام دهد و يا ترك نمايد و اين مطلبى است كه وجدان و فطرت گواه آن است و كسى نمی ‏تواند كوچك‏ترين شك و ترديدى در اين باره به خود راه دهد.
به همين دليل است كه تمام خردمندان جهان، بدكاران را توبيخ و سرزنش می ‏نمايند و نيكوكاران را قابل تحسين و درخور ستايش می ‏دانند و اين خود، دليل بر اين است كه انسان در كارهاى خود، مختار و آزاد است و در انجام دادن اعمالش اجبار و الزامى در كار نيست.
باز هر شخص عاقل، با فطرت خويش درك می ‏كند كه او گرچه در پاره‏ اى از اعمالش آزاد است و می تواند آن‏ها را با اراده خويش انجام دهد و يا ترك نمايد ولى اكثر مقدمات اين اعمال اختيارى، از دايره اختيار او خارج است.
مثلا: از جمله مقدمات اعمال انسان وجود خود انسان، حيات و درك او و تمايل وى نسبت به آن عمل و مناسب بودن آن عمل با يكى از خواسته‏ هاى درونى وى و بالأخره قدرت و توانايى وى‏ به انجام آن عمل است.
**************************************
(1). كهف/ 29.
(2). انسان/ 30.
___________________________
بيان درمسائل قرآن، ص: 132 : کتابنامه : مولف ، نجمی هاشم زاده هریسی ، موضوع : اجتهادی

ادامه ...

[="Tahoma"][="Black"]لا حول و لا قوة الا بالله

:khobam: (اين بخاطر پستهاي حاجي بود)

بنابراين، اصل اعمال انسان را می ‏توان، هم به خود انسان نسبت داد كه به اختيار و اراده خويش، آن‏ها را انجام داده و هم به خدا نسبت داد كه مقدمات همه اين اعمال در اختيار و دست قدرت وى بوده و از جانب او می ‏باشد.
و ثانيا: در فلسفه ثابت گرديده است كه خالق و به وجود آورنده همه اين موجودات و پديده ‏ها پس از ايجاد آن‏ها خود را از كار بركنار و منعزل نساخته و دست از تدبير در مخلوقات خويش نكشيده است و بقا و استمرار موجودات جهان به مانند اصل خلقت به قدرت و اراده او بستگى دارد هيچ‏يك از آن‏ها حتى براى يك لحظه هم نمی ‏تواند بدون مشيت او پا برجا بماند.
ارتباط تشكيلات آفرينش با خالق آن، مانند ارتباط يك ساختمان و بنّاى آن نيست كه ساختمان تنها در اصل پيدايش، به وجود بنّا و كارگر وابسته و نيازمند می ‏باشد و پس از به وجود آمدن، از او مستغنى و بی ‏نياز می ‏شود و می تواند به بقاى خويش ادامه دهد گرچه سازنده آن نيز از بين برود و يا مانند يك نويسنده نيست كه در اصل نوشتن كتاب وجود او لازم باشد ولى پس از آن و در مرحله بقا و استمرار، خط و نوشته ‏هاى وى به وجود او هيچ احتياج و نيازى ندارد بلكه ارتباط جهان و جهان‏ آفرين فى المثل- كه خداوند مافوق همه اين مثل‏هاست- مانند ارتباط روشنايى با نيروى برق است كه هم اصل وجودش به آن متكى است و هم ادامه وجودش، زيرا روشنايى در صورتى به وجود می ‏آيد كه نيروى برق به وسيله سيم به لامپ برسد و لامپ در روشنايى خود و ادامه وجودش هر لحظه محتاج اين قوه و نيرو می ‏باشد و اگر يك لحظه ارتباط لامپ با مركز نيرو قطع شود، لامپ خاموش شده، تاريكى حكمفرما می ‏گردد.
تمام موجودات عالم نيز در به وجود آمدن و در بقا و استمرار خويش محتاج به مبدأ اعلا بوده و هر آن به كمك و توجه آن مبدأ، محتاج می ‏باشند، به رحمت وسيع او كه همه موجودات را احاطه نموده، ارتباط و اتصال و اين افاضه را دارند كه اگر اين ارتباط و اتصال يك لحظه قطع گردد وجود تمام اشيا مبدل به عدم شده، چراغ هستى در جهان خلقت خاموش خواهد گرديد.
بنابراين، افعال بندگان در ميان دو حالت جبر و اختيار قرار گرفته است و انسان از هر دو جهت بهره برمی ‏گيرد زيرا بشر در به كار بردن نيرو و قدرت خويش براى انجام كارى و يا ترك آن گرچه مختار و آزاد است و از آزادى خود بهره می ‏گيرد ولى از طرف ديگر اين نيرو و قدرت و ساير مقدماتى كه در انجام دادن هر كارى لازم است، از خود او نيست، بلكه از طرف پروردگار افاضه می ‏شود و در اختيار بندگان قرار می گيرد و همان‏طور كه بشر در پيدايش اين امور به خداوند نيازمند است، در بقا و ادامه آن‏ها نيز هر لحظه و آنى به توجه و عنايت پرورگار نيازمند می ‏باشد.
پس هر كارى كه بشر انجام می ‏دهد، از يك جهت مستند به خود وى و از جهت ديگر مستند به خداوند بزرگ است.
____________________________________
بيان درمسائل قرآن، ص: 133

ادامه ...

آيات قرآن مجيد نيز ناظر به همين معناست و می ‏خواهد، اين حقيقت را بفهماند كه قدرت و اختيار انسان در افعال و اعمالش مانع از نفوذ قدرت و سلطنت پروردگار نيست زيرا او نيز در افعال و اعمال بشر نظر و عنايتى دارد. اين همان مسئله «امر بين الامرين» است كه شيعه آن را از پيشوايانشان آموخته و به آن معتقد هستند و ائمه اهل سنت نيز بر اين اصل و نظريه به عنوان يك مكتب تأكيد می ‏كنند و با طرح و پيش كشيدن اين نظريه دقيق، دو نظريه «جبر» و تفويض» را باطل نموده‏اند. اين است كه ما هم به اين موضوع اهميت بيش‏ترى داده و با آوردن يك مثل ساده، آن را براى خوانندگان عزيز توضيح می ‏دهيم:
شما يك نفر را فرض كنيد كه دستش معلول و شل باشد به ‏طورى كه او نمی ‏تواند، دست خويش را حركت دهد ولى دكتر معالج او توانست به وسيله يك دستگاه برقى در دست وى ايجاد حركت ارادى كند كه هر وقت دكتر سيم آن دستگاه را به دست او متصل می ‏سازد، مريض توانايى آن را دارد كه با اراده خويش دستش را حركت دهد ولى اگر دكتر ارتباط آن دستگاه و دست مريض را قطع كند، به همان حالت اولى برمی گردد و ديگر قدرت به حركت ندارد. حالا براى تجربه و آزمايش، دكتر در ميان دستگاه و دست آن مريض ارتباط برقرار نمود و مريض هم با مباشرت و اراده خود شروع به حركت دادن دست خويش كرد، بدون اين كه دكتر معالج در اين حركت كوچك‏ترين اثرى داشته باشد، بلكه كارى كه او انجام می ‏دهد، همان نيرو بخشيدن و كمك نمودن به وسيله دستگاه است. حركت دادن اين شخص به دست خويش از مصاديق «امر بين الامرين» است، چون اين حركت مستقلا به خود شخص مستند نيست زيرا محتاج و متوقف بر اتصال نيروى برق است و اين اتصال و ايجاد نيرو هم در اختيار دكتر معالج می ‏باشد و از طرف ديگر اين حركت مستقلا به فعل دكتر هم نمی ‏تواند مستند باشد زيرا دكتر تنها نيرو به وجود آورده ولى حركت با اراده خود مريض به وجود آمده است و مريض می ‏توانست كه با اراده خويش به دستش حركت ندهد و در اين صورت فاعل و به وجود آورنده حركت، در عين اين كه حركت را با اختيار خويش انجام می ‏دهد و جبرى در كار نيست، تمام اختيارات اين كار هم بر وى تفويض نگرديده بلكه از جاى ديگر كمك و مدد می ‏گيرد. اين است معناى آن‏چه شيعه به آن معتقد است كه «نه جبر و نه تفويض بلكه امرى است در ميان اين دو».

تمام اعمال و افعالى كه از انسان سر مى‏زند، بدين منوال است كه يك طرف با خواست و اراده انسان انجام می ‏گيرد و از طرف ديگر انسان هم نمی ‏تواند، چيزى را اراده كند و انجام دهد، مگر آن‏چه را كه خداوند خواسته باشد و مقدمات و شرايط آن را فراهم نمايد.


تمام آياتى كه در اين زمينه وارد شده است، همان هدف و معنا را تعقيب می كند از يك طرف با اثبات اختيار براى انسان، جبرى را كه بيش‏تر اهل تسنن بر آن قائل‏اند، باطل می ‏سازد و از طرف ديگر با استناد نمودن و نسبت دادن افعال بندگان به پرورگار، تفويضى را كه بعضى مذاهب اهل سنت قائل‏اند، رد می ‏نمايد.
ما در تفسير اين آيات به اين بحث بيش از اين خواهيم پرداخت و بطلان نظريه جبر و تفويض را كاملا روشن خواهيم نمود.
در ميان جبر و تفويض راه متوسط و باريكى است كه اهل بيت پيامبر- اهل بيتى كه خداوند از تمام بدی‏ها پاك‏شان نموده است- اين راه را به ما نشان داده‏ اند.
______________________________________
بيان درمسائل قرآن، ص: 134

ادامه ...

تتمه بحث را در آخرین پستم در این تایپیک خدمتتان عرض میکنم

اينك در اين جا چند نمونه از راهنمايی‏هاى آنان را در اين زمينه می ‏آوريم:
1- مردى از امام صادق (ع) سؤال نمود كه: آيا خداوند انسان را بر اعمال زشت وا می ‏دارد؟
- نه.
- تمام كارها را به بندگان خويش تفويض و واگذار نموده است؟
- نه.
- پس سير حقيقى جريان چگونه است؟
امام فرمود: «از طرف خداوند لطف و عنايتى بر بندگان می ‏رسد و راهى در ميان جبر و تفويض پيموده می ‏شود.» «1»


2- در روايت ديگر از امام صادق (ع) آمده است: نه جبر است و نه تفويض بلكه مرحله‏ اى است در ميان اين دو. «2»
در كتاب‏هاى حديث شيعه از اين سنخ روايات، به حد وافر وجود دارد.


نتيجه: از همه آن‏چه در مورد مسئله جبر و اختيار آورديم، چنين استفاده شد كه: گرچه آيات‏ قرآن در اين مورد، دو گروه می ‏باشد كه از يك گروه به ظاهر جبر و از ظاهر گروه ديگر اختيار استفاده می ‏شود ولى كوچك‏ترين اختلاف و تناقضى در ميان اين دو گروه وجود ندارد بلكه هر دو يك هدف و يك معنا را تعقيب نموده، هر گروهى مبين و مفسر گروه ديگر است كه با استناد افعال و اعمال انسان گاهى به خود وى و گاهى به خداوند همان راه متوسط بين جبر و اختيار را براى ما نشان می د‏هد كه در احاديث اهل بيت مشاهده نموديم.

************************************
(1). «لا جبر و لا قدر و لكن منزلة بينها»: كافى، كتاب توحيد، باب جبر و تفويض و امر بين امرين. (2). همان.
_______________________________
بيان درمسائل قرآن، ص: 136

والسلام علی جمیع عباد الله الصالحین :Gol:

آفرین:Kaf:
خیلی قشنگ توضیح دادی.
ولی یه چند نکته اینجا میمونه .

1. اینکه چرا ما آزادی رو مساوی با بی بند و باری میدونیم ؟ یا اگه کسی مثلا به یکی از احکام عمل نکنه بی بند و باره؟

منم نمیگم که ازادی مطلق وجود داره . چون هر کاری و هر عملی که در جامعه بنا به دلخواه من بخواد انجام بشه ، خواهی نخواهی مستلزم تضییع حق دیگریه .ولی کارهایی هم هست که آزادی دیگران رو تضییع نمیکنه و کاملا شخصیه .
اینکه مثلا یه خانومی با وجود عذر شرعی وارد مسجد بشه بی بند و باره ؟ چون به احکام عمل نکرده؟
یا اینکه مثلا کسی روزه نگرفته بی بندو باره؟
من اینو قبول ندارم


2. حرف شما درسته و منم همینو میگم که وقتی دین اوردی محدودیت هم باهاش میاد .
اما اینکه ما میگیم ما مخیریم که دین رو قبول کنیم یا نکنیم درست نیست .
ما مجبوریم دین رو انتخاب کنیم چون اگه نکنیم = جهنم و عذاب
درسته که عمل نکردن به احکام ممکنه ضرر و زیان دنیوی داشته باشه ولی مهمتر از اون جریمه اخرتشه .

ببینین بذارین اینطوری بگم .همون مثالی که کبوتر زد .

مثلا من دین رو قبول کردم ولی شاید دلم بخواد مشروب رو امتحان کنم . یا اصلا کلا مصرف کنم .
این مشروب به من ضرر میزنه(البته مصرف زیادش ) . مخصوصا در زنها که دوبرابر مردها به سلولهای کبدی آسیب میرسونه .ولی چون لذتی توش هست که تو دیگر نوشیدنی ها نیست اینو مصرف میکنم . اما این خوردن من ضرری به شخص دیگه نمیزنه .چون تو خونه ی خودم استفاده میکنم و اشاعه فحشا هم نمیکنم و این ضرر مال تن منه و درد و عذابشو خودم میکشم . اما این پایان ماجرا نیست . چه بسا اگه اینطوری بود حرف شما در باره ی اختیار در انتخاب دین درست بود .

ولی با وجود این ضرری که تو دنیا به خودم وارد میکنم و اذیت میشم اما مشکل آخرت هم وجود داره . پس اختیاری در کار نیست .

لا حول و لا قوة الا بالله

سلام

این اختیار به شرطیه که دیگه بعدش یقتو نچسبن و پرتت نکنن تو جهنم برادر.
نه اینکه بگیم تو اختیار داری که هیچ دینی نداشته باشی ولی اگه بی دین بمیری یه راست جات تو جهنمه

[="Tahoma"][="Black"]لا حول و لا قوة الا بالله

سلام علیکم
ظاهرابحث واردشاخه های متفاوت خودشده،واین فعال وپویابودن ذهن برادران وخواهران رو میرسونه!
ازطرفی پرداختن به همه این شاخه ها موجب نرسیدن به نتیجه میشود!
سوال این بود که چطوری بین دو مفهوم دین و آزادی سازش وسازگاری وجود دارد؟
ازطرفی دین به معنی ایدئولوژی واصله ازخداتوسط پیامبران به جهت نیل انسان به سعادت وکمال،با آزادی که اختیارداشتن انسان درانتخاب یاعدم انتخاب هر دین ودستورالاهی است،تزاحم وجود دارد.
درواقع نگارنده بحث وجودتنافی وتزاحم بین آزادی ودین پذیری رو مسلم دانستند،وسپس درپی رفع این تنافی هستند،
درحالی که ابتدا باید دید بین این دو مفهوم ومقوله درابتدای امروبدون درنظرداشتن مصادیق خارجی تنافی وجود دارد؟یاخیر؟
که ما آزادی رو حق انتخاب مبتنی برتشخیص تعریف کردیم.
وانتخاب دین رو نوعی آزادی واصلا برفرض آزادبودن انسان صحیح وحکیمانه تلقی کردیم.پس نه تنهابین آزادی انسان ودین تنافی وجود ندارد،که لازمه انتخاب واختیار انسان داشتن آزادی است.
اما مباحثی چون جبرواختیاروقضاوقدر
از دوستی که پذیرش دستورات دین رو جبر دونستند،نه اختیار
فکرنمیکنیدمخالف واقع است!
وقتی شمابنابرتشخیصتون امری را

سلام
شما پذیرفتید،لازمه پذیرش دین توسط انسان آزاد بودن وی بود،ولی خود دین را امری مخل آزادی میدانید!
شما حتما محصل هستید!دوره ابتدایی راگذراندید!تو دوره راهنمایی ودبیرستان برنامه های آموزشی وپژوهشی رو تحمل کردید!سرساعتی به کلاس رفتیدوسرساعت دیگرآمدیدبیرون!
شایدکمیته انضباطی شده باشید!
ولی وقتی به برنامه هاوقوانین آموزشی اعتراض داشته باشید که:
آقا من خسته شدم میخوام آزادباشم!
میگویند:میخواستی نیای(دانشگاه روانتخاب نمیکردی)
الانم ناراحتی برو!
همه درمرتکز ذهنی خود قبول کردند،که وقتی سیستمی رو قبول کردی(آموزشی،یاحتی تابعیت)یعنی اون سیستم من حیث المجموع پذیرفتی!باهمه برنامه های آن!
پس اولین اشکال حرف شما(قسم دوم)اینه که باواقع مخالف است!دومین اشکال این شدکه این بامبنای شما(قسم اول)متعارض است.چرا که با الغاء خصوصیات ازهریک نتیجه این میشودکه:انسان آزاداست(قسم اول)انسان آزادنیست(قسم دوم)ووجه آن این است که انسان قبل ازپذیرش آزاداست،اماباپذیرش آزادانه وبا اختیاردین;خود رامجبوروسلب آزادی ازخودمیکند،به عبارت دیگرانسان آزادخودراناآزادمیکند.
البته این بحث فرع چندبحث دیگراست:فلسفه دین

اما این حرف که مکاتب بشری به خاطردارابودن روش تجربی(آزمون وخطا)همیشه درمعرض اصلاح وتکامل هستند،واین نیست چون انسان درحوزه علوم تجربی ازیک سیستم خاصی تبعیت نمیکند،وفرضیه ونظریه هاروزبه روزدرمعرض نفی واثباتند،
برخلاف دین که پذیرش آن برپایه ادله عقلی هیچگاه دچارتغییروتحول واصلاح نیستند!
پس دین پذیری انسان وی را حداقل درحوزه آموزه های دین متحجر(متعبد)بارمیاورد!
جواب این اشکال هم توصحبتاتون دیده شده
اصلاح به روزشدن،وفرایندتکامل علوم تجربی به خاطرنیازاین علوم به اینهاست!
وقتی میگوییداین سیستم آموزشی،این مدیرت...نیازبه اصلاح دارد،چون درطول اجرای آن متوجه نواقص آن شدید!
ولی وقتی خالق آگاه ودانای مطلق به همه جوانب ونیازهای بشر،برای وی برنامه زندگی تحت عنوان دین برای وی ارسال میکند،دیگرجایی برای نقص وعیب باقی نمی ماند!
مگردرفهم وبه کارگیری آن دچارانحراف شده باشیم،که بایدفهم وعمل خودمان را اصلاح کنیم!
لذاست که روزبه روز جوانب تازه ای ازاحادیث وآیات قرآن برای ما روشن میشود.

دوستان بایدتوجه داشته باشند که لازمه قبول دین مجبور بودن نیست بلکه باید با این نگاه به دین نگاه کرد که دین دارای برنامه ای متفاوتی است که فقط واجبات و محرمات است که باید قسم اول را حتما انجام داد وقسم دوم را باید ترک کرد اما نسبت به خیلی از چیزها انسان آزاد ومختار است که خودش انتخاب کند وهیچ اجباری نیست.
درست است که دین برای تمام ابعاد وجود انسان برنامه دارد اما اختیار با خودانسان است که انتخاب کند واگر دین اسلام بعضی چیزهارا واجب وبعضی را حرام کرده به فرموده فقهاءواصولیین به خاطر ملاکات ومصالح ومفاسد لازمه ای است که آنها دارندووعدم پایبندی به آنها موجب بدبختی انسان می شود لذا انجام واجبات وترک محرمات با عث خوشبختی وسعادت انسان است واینطور نیست که العیاذ بالله خداوند صرفاًبرای به مشقت انداختن انسان این احکام را قرار داده باشد. وقبلاًاشاره شد که خداوند چون خالق انسان است خوبی وبدی اررا بهتر از هر کسی می داند.

سلام علیکم
خدمت کارشناس عزیزعارضم،نقل قول شما اشکال حقیربه کاربرسابق بود.

quote]

اسلام هيچوقت حقوق اجتماعي افرادرا بخاطر عقيده سلب نمي كند ودليل بر آن تاريخ اسلام است كه هميشه حقوق اجتماعي اهل كتاب وديگر فرق را رعايت كرده است وپيامبر اسلام(ص)وقتي وارد مدينه شد يهوديها را از آنجا خارج نكرد وبا آنها عهد وپيمان بست وتا زماني كه پايبند به عهد وپيمان بودند وآن را نشكسته بودند با كمال آزادي در كنار مسلمانان زندگي مي كردند.ودفاع وحمايت از آنها به عهده حكومت اسلامي بود.

1- در زمان انتخاب دين( حکمی را مبنی بر آزادی انتخاب ندیدم) 2- در زماني كه دينداري حكمي را بر خلاف مصالح و منافع مي يابد و اراده بر تغيير آن مي كند.(بدعت) 3- پس از خروج از دين ( ارتداد) در مورد اول ، سخن من اين است كه از نظر دين ، انسان ها قبل از اينكه زاده شوند يا مسلمان هستند و يا مسيحي و يا.......

انتخاب دین امکان ندارد غیر اختیاری باشد چون دین یک سلسله از معارف علمی است که به دنبال قبول آنها سلسله ای از معارف عملی واحکام عملی می آید که جامع همه اینها همان اعتقادات است واعتقاد وایمان از امور قلبی است که اجبار واکراه در آن راه ندارد بخاطر اینکه اجبار در اعمال ظاهری وکارهای بدنی امکان پذیر است اما اعتقاد قلبی اسباب قلبی دارد که از سنخ اعتقاد ودرک وفهم می باشند وکسی را نمی توان مجبور کرد به چیزی که نمی خواهد معتقد شود ،.آیه شریفه لااکراه فی الدین ناظر به همین مطلب است.(المیزان،ج2ص342)
امانسبت به موضوع دوم کسی که اسلام را ومعارف اعتقادی آن را از طریق عقل پذیرفته است ونبت پیامبر را پذیرفته است وایمان دارد قوانینی که پیامبر آورده وبه خدا نسبت داده است قوانینی است که واضع آنها خداست وخداهرگز در فرامین واحکام خود خبط وخطا نمی کند.(فرازهایی از اسلام،علامه طباطبایی،ص329) دیگر چه مصلحتی فهمیده که العیاذبالله خدا از آن اگاه نیست. این مساله ازدو حالت حالت خارج نیست:
1-یا این شخص احکام را از جانب خداوند نمی داند.2-یا خودش را عالم تر از خدا می داند.
شما هر کدام از این حالتها را مشخص کنید ویا اگر حالت سومی است تا بر اساس آن بحث کنیم.
نکته دیگر اینکه اگر قرار باشد هر کدام از انسانها با توجه به اینکه انسان خطا می کند طبق مصلحتی که خود می دانند به دین عمل کنند دیگر دینی باقی نمی ماند واز بین می رود.با توجه به اینکه نه تنها در دین اسلام بلکه در قوانین اجتماعی دیگر نیز تبعیض در قوانین جایز نیست وبه افراد اجازه نمی دهند به موادی که با عقلشان سازگار نیست عمل نکنند.
اما در این که انسان مسلمان زاده می شود منظور به دنیا آمدن از فرد مسلمان نیست،پیامبر اسلام فرمود:هر مولودی مسلمان به دنیا می آیدواین پداران ومادران آنها هسند که آنها را به یهودیت ویا مسیحیت می کشانند.یعنی انسان بر اساس فطرت الهی به دنیا می آید وموقع به دنیا آمدن بت پرست ویا بودایی وغیره به دنیا نمی آید.ولی همین انسان وقتی عقلش رشد کرد کسی نمی تواند جلوی فکرکردن اورا بگیردواو قلبا در انتخاب راه ودین خود آزاد است.

[="Microsoft Sans Serif"][="Green"]

سلام

اشتباهه اینطور نیست
دین بعدی دین قبلی رو تصدیق می کنه و قبول داره بلکه دین قبلیه که دین و شرع جدید رو قبول نمی کنه

و اسلام چون ختم ادیان است همه ادیان گذشته رو قبول داره

و چون صاحب کتابه تحریف نشده و متواتر است پس دور از منطق نیست که به راحتی و بدون شروط اذن خروج بده:Gig:[/]