پرونده خود را با ظلم به ديگران سياه نكنيم.

فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِعِبَادِهِ بَصِیرًا»(سوره فاطر،آیه 45)

اگرخداوند مردم را نسبت به کارهایشان مؤاخذه کند، جنبنده ای بر روی زمین باقی نمی گذارد ولی خداوند آنان را تا فرا رسیدن اجلشان مهلت می دهد و همانا خداوند به بندگانش کاملا بینا و آگاه است.

مؤاخذه خداوند از مردم قطعا در دنیا است زیرا در ادامه آیه می فرماید: " و لکن یؤخرهم الی أجل مسمی " عذابشان را برای مدتی معین تأخیر می اندازد.

و مقصود از کلمه بما کسبوا همان ظلم و ستمهائی است که کنند. نکته ای که به نظرم می رسد این است که خداوند به طور کلی فرماید اگر بخواهد مردم را به خاطر ظلمهایشان مؤاخذه و عقاب کند هیچ جنبنده ای بر روی زمین باقی نمی ماند و معنای این سخن قرآنی این است که همه مردم به نحوی ظلم می کنند. البته پر واضح است که پیامبران و امامان از این حکم کلی مستثنی هستند زیرا خداوند آنان را از هر نوع گناه مبرا ساخته و معصومشان قرار داده است ولی سایر مردم در این حکم مشترک اند.

اگر خدا بخواهد مردم را به ظلمشان مواخذه و هلاک کند بر روی زمین هیچ جنبنده ای باقی نخواهد گذاشت ولی عذابشان را تا مدتی معین به تأخیر می اندازد وچون اجلشان برسد ساعتی پس و پیش نشوند.

روزی یکی از وعاظ بر فراز منبر می گفت: دعا نکنید خدا ظالم را از بین ببرد! بلکه دعا کنید خدا صدام را از زمین بردارد زیرا در دعای اول علیه خودتان دعا کرده اید و خودتان نیز شامل نفرین می شوید! و درست هم می گفت، اگر با دقت به زندگی خود بنگریم می بینیم هر کس به حد کافی! به زیر دستانش ظلم کرده است و گرچه ما به منصب و مقام نرسیده ایم ولی به همان مقدار که مسئولیت داشته ایم، ستم کرده ایم.

البته لازم به تذکر است که مقصود از ظلم تنها ظلم به دیگران نیست که ظلم به نفس نیز از مصادیق همین ظلم است و ظلم به نفس با هر معصیت و گناهی محقق می شود پس اگر شخصی به هیچ کس هم ظلم نکند، با ارتکاب گناه قطعا به خودش ظلم کرده است و این آیه شامل حالش می شود.
اجل مسمی: مقصود از اجل مسمی چیست؟ اجل مسمی یعنی وقتی که مرگ انسان فرا رسد. زیرا اجل به معنای مدت است و اصطلاحا بر مرگ اطلاق می شود و اما اجل مسمی معنایش مرگ حتمی است.