جمع بندی جمع‌بندی

تب‌های اولیه

1 پست / 0 جدید
جمع‌بندی

سؤال:
دلیل لعن و نفرین در زیارت عاشورا چیست؟

پاسخ:
لعن و نفرین به عنوان «برائت»، یکی از شروط «تقرّب» است؛ همان گونه که در زیارت امام حسین (علیه ‏السلام) می‏‌گوییم:
«یا ابا عبداللّه! انّی اتقرّب الی اللّه و الی رسوله و الی امیرالمؤمنین و الی فاطمة و الی الحسن و الیک بموالاتک و بالبرائة ممّن قاتلک و نصب لک الحرب و بالبرائة ممّن اسّس اساس الظّلم ...» (1)
ای حسین! من تقرّب می‏جویم به خدا و به رسول او و به امیر مؤمنان و به فاطمه زهرا و به حسن مجتبی و به تو، به وسیله موالات و دوستی تو و به وسیله برائت و بیزاری جستن از هرکس که با تو جنگید و جنگ را علیه تو برپا ساخت و به وسیله برائت جستن از هرکس که پایه ظلم و ستم را درباره شما نهاد.
برائت از امتیازهای مکتب اسلام است؛ زیرا تأکید بر مرز دوستی‏‌ها و دشمنی‏‌ها می‏‌شود تا پیروان این آیین با نمایان ساختن این مرزها، «حبّ» و «بغض» خود را آشکار سازند و هماره بین حقّ و باطل، خیر و شرّ، عدل و ظلم و حسین و یزید، یک طرف را برگزینند که:
«فمن یکفر بالطّاغوت و یؤمن باللّه فقد استمسک بالعروة الوثقی» (2)
هر کس به طاغوت کفر ورزید و به خداوند ایمان آورد، همانا به دستگیره مستحکم الهی، که هرگز گسسته نخواهد شد، چنگ زده است.
با این نگرش، به خوبی در می‏‌یابیم که «ایمان به خداوند» و قرار گرفتن در صراط هدایت و رستگاری، با انجام مقدمه‏‌ای که «کفر به طاغوت و نفی طاغوتیان» است، صورت می‏‌پذیرد و هر یک از خدا باوران باید در درون خود، «کفر نسبت به طاغوت» و «ایمان نسبت به اللّه» را داشته باشند؛ زیرا:
کفر و ایمان، قرین یکدگرند هر که را کفر نیست، ایمان نیست
این بینش ناب، تجلّی‏‌بخش حقیقتی است که در آن فرهنگ تولّی و تبرّی (3)، به معنی دوستی با دوستان خدا و دشمنی با دشمنان خدا، به عنوان «گرایش و گریز» در عرصه «اندیشه‏‌های آسمانی» و در شیوه‏‌های رفتاری فردی و اجتماعی نمود می‏‌یابد
تا هر یک از دین باوران متعهد، مرزهای دوستی و دشمنی را که باعث تقویت یا تضعیف آرمان‏های آسمانی می‌‏شود، حفظ نمایند و در نگاه دوستان و دشمنان، برجسته سازند؛
همان گونه که این شیوه را در پاسداری از اموال و دارایی خویش نسبت به دیده‏‌ها و دل‏‌های اطرافیان به کار می‏‌گیرند.
بی‏‌تردید این بینش و شیوه بر اساس فطرت و خرد است و خدا جویان را افرادی آرمان‌گرا، صاحب نظر و ارزشی تجلّی می‏دهد تا هرگز در سیاهی لشکر دشمن قرار نگیرند و زبونانه «تساهل و تسامح» و استراتژی «لبخند و صلح و سلام» را بهانه بی‌بهانگی خویش قرار ندهند.

منابع:
1. زیارت عاشورا؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 98، ص 293.
2. بقره: 2/ 256.
3. کلینی، محمد، الکافی، ج 1، ص 185 و 210.