عجب چیست ؟راهای تشخیص عجب چیست؟

تب‌های اولیه

8 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
عجب چیست ؟راهای تشخیص عجب چیست؟

بسم الله الرحمن الرحیم

یکی از رذایل اخلاقی که در ما وجود دارد ولی متوجه آن نیستیم عجب است.


عجب چیست و به چه دلایلی به وجود می آید؟
در علم اخلاقی عجب به معنای خود بزرگ بینی است که به 3 دلیل ممکن است بوجود آید:
کمال و جمالی که در وجود ماست
کمالی در وجود ما نیست ولی احساس می کنیم دارای کمال هستیم (خود تحویلی)
صفتی داریم که آن صفت کمال نیست ولی آنراکمال شماریم.
برچسب: 

عجب با کبر چه تفاوتی دارد؟
انسان متکبر خود را در مقایسه با دیگران بر ترمی بیند ولی انسانی که مبتلا به عجب است بدون مقایسه با دیگران خود را برتر می بیند و تفکرش خود بزرگ بینی است.
یکی از مسائلی که به ما کمک می کند بتوانیم عجب را کنترل کنیم این است که اگر صفت نیکویی داریم آن صفت را لطف خداوند بدانیم اما اگر عمل شایسته ای انجام دادیم خود را طلبکار خدا دانستیم و از خداوند به خاطر عملمان توقع کرامت داشتیم دچار صفتی به نام دلال یا ناز شده ایم که از عجب بدتر است. مانند اینکه کسی چیزی را به دیگری می بخشد و گیرنده منت هم می گذارد که آن چیز را می گیرد.
پیامبر (ص) می فرمایند: اگر هیچ گناهی نکنید من از بدتر از گناه بر شما می ترسم و آن عجب است عجب. محجه البیضاء ج 6 ص 273

در این زمینه داستانی در کتاب اصول کافی ج 2 ص 314 نقل شده:
موسی (ع) دید شیطانی کلاهی دارد موسی (ع) پرسید این کلاه چیست؟ شیطان گفت: بوسیله این کلاه دلهای فرزندان آدم را به سوی خود می کشانم. موسی (ع) پرسید کدام گناه است که چون انسانی مرتکب شود تو بر آن انسان غالب می گردی؟ شیطان گفت: هر وقت انسانی عجب نماید و اطاعتی را که انجام داده بزرگ شمارد و گناهی را که انجام داده در نزدش حقیر آید.

خداوند به داوود (ع) وحی فرمود: ای داوود به گنهکاران نوید ده چرا که من توبه پذیرم و صدیقان را بترسان چرا که آنها را عجب فرا می گیرد.
امام باقر (ع) نیز می فرماید: روزی فردی عابد و فردی فاسق وارد مسجد شدند هنگام خروج فرد فاسق، صدیق شد اما فرد عابد چون به عبادتی که در مسجد به جا آورده بود به خود بالید فاسق شد. بحار الانوار ج2 ص 311
امام علی (ع) نیز می فرماید: کار بدی که انسان را پشیمان کند بهتر از کار خوبی است که تو را مغرور سازد.
نکته: توجه داشته باشیم که شیطان ابتدا می کوشد توفیق فضائل را از ما سلب کند اما اگر نتوانست می کوشد عمل را خراب سازد مکر شیطان برای انسان ضعیف النفس قوی است.
لذا روایت شده اولین کاری که با صاحب عجب می کنند این است که او را از آنچه به آن عجب کرده بی بهره می کنند تا بداند که چگونه عاجز و فقیر است.

معالجه عجب چیست؟
شناخت عظمت پروردگار و اینکه همه چیز وهمه کس را از قدرت خداوند بدانیم (لا حول و لا قوه الا بالله)
معرفت خود و توجه به ضعف و بیچارگی خود.
خداوند را بشناسیم که چقدر با ما مهربان است در برابر خداوند متواضع باشیم و خود را مستحق نعمت ندانیم.
گه خورش جانورانت کنند گاه گل کوزه گرانت کنند
بر مال و جمال و خویشتن غره مشو کان را به شبی برند واین را به شبی

ولی باز هم تشخیص عجب بسیار سخت است و بسیار لطیف است به روایت یکی از بزرگان در وجودمان مثل مورچه ی سیاه در شب سیاه که بر روی تخته سنگ سیاهی حرکت میکند...

سلام
با توجه به این بحث عجب و خود بینی یک سوالی برایم پیش آمد
تعریف کردن از دیگران خوب است یا بد؟

سید امین;210374 نوشت:
سلام
با توجه به این بحث عجب و خود بینی یک سوالی برایم پیش آمد
تعریف کردن از دیگران خوب است یا بد؟

با سلام

مي تواند خوب يا بد باشد.غالباً ستایش دیگران جلوی روی خودشان آفاتی دارد. چون معمولاً انگیزه چنین ستایشی جلب نظر و محبت طرف مقابل است و این کار در واقع نوعی رشوه دادن است؛ او را ستایش می کند، تا او هم متقابلاً از او تعریف کند. این کار، ارزش اخلاقی ندارد.
اما گاهی ممکن است ستودن دیگری در پیش روی او به نیت خدایی انجام شود. همچنان که تعریف از کسی نزد دیگران به قصد ترویج فضایل و شناخته شدن اصحاب فضیلت، پسندیده و مطلوب است، اگر کسی باشد که تعریف و تمجیدش توسط دیگران در او تأثیری ندارد، گفتن فضایل او در پیش رویش نیز به نیت ترویج فضیلت، کاری مطلوب است و در روایات نیز سفارش شده که مروت بعضی افراد باید ظاهر شود.


حضرت امیر (ع) در بیان اوصاف متقین و شیعیان می فرمایند: ان زکی أحدهم خاف مما یقولون و قال أنا أعلم بنفسی من غیری و ربی أعلم بی اللهم لا تواخذنی بما یقولون و اجعلنی خیرا مما یظنون واغفرلی ما لا یعلمون فانک علام الغیوب و ساتر العیوب. (نهج البلاغه، خ 193/ بحارالانوار ج 65 ص 192) :اگر کسی مؤمنان ممتاز را تعریف و ستایش کند، آنها از حرف هایش نگران می شوند و اظهار می کنند: من خودم را بهتر می شناسم و خدا مرا بهتر از خودم می شناسد؛ و از خدا می خواهند: خدایا ما را به این ستایش ها و تعریف ها مؤاخذه نکن؛ ولی ما را بهتر از آنچه گمان می کنند، قرار بده و گناهانی را که مرتکب شده ایم و آنها نمی دانند، ببخش که تو داننده نهان ها و پوشاننده خطاها هستی.

http://rasekhoon.net/article/show-97162.aspx
http://www.tebyan.net/Hawzah/Ethics_Morality/2011/8/10/175452.html

موضوع قفل شده است