عدالت در قیام امام حسین(ع)
تبهای اولیه
امام حسين(ع)با قیام خود هم در عرصه مباني و هم در عرصه عمل عدالت را به نمايش گذاشت.
امام نخست به اين مسئله پرداخت که بايد رهبرجامعه عالم و عادل باشد و انسان ظالم و قدرت طلب حق ولايت ندارد؛
از اين رو امام حسين(ع) در منزلگاه بيضه خطاب به ياران و سپاه حرّ فرمود: «هر کس سلطان ستمگری را ببیند که حرام خدا را حلال شمرده، پیمان الهی را شکسته و با سنّت رسول خدا مخالفت ورزیده،
در میان بندگان خدا به ستم رفتار میکند؛ و او با زبان و کردارش با وی به مخالفت برنخیزد، سزاوار است خداوند او را در جایگاه آن سلطان ستمگر (دوزخ) بیندازد».
همچنين امام حسين(ع) در برابر دعوت مردم کوفه فرمود:
امام، امام نيست مگر آن که به کتاب خدا عمل کند، عدالت را اجرا کند باور به دين حق داشته باشد و خود را وقف خداوند کند.(2)
امام حسين(ع) در عمل و کردار نيز عدالت را به نمايش گذاشت.
يکي از مصاديق آن خود قيام می باشداستقیام امام نمونه خوبي از عدالتگرايي امام حسين ميباشد؛
زيرا امام به منظور پاسداری از دین ومبارزه با ظلم وبیعدالتی قیام کرد. قيام عليه ظلم خود مصداق عدالت است.
يکی از مصاديق عدالت عدم بيعت امام با يزيد ميباشد. امام با این عمل عدم عملاً با ظلم و ستم مبارزه کرده و از يزيد به عنوان انسان فاسق ياد کرد.(3)
همچنین يکي ديگر از مصاديق عدالتگرايي، پاسداري از دين ، مبارزه با بدعتها و مبارزه علیه دينستيزان است.
از اين رو امام حسين(ع) اهداف قیام را اصلاح امت اسلامي و پاسداري از دين اعلام کرد.(4)
از مصاديق ديگر عدالت- در حادثه عاشورا -آن است که
امام در برخورد با دشمن نيز عدالت را رعايت نمود، بدين معنا که او آداب و شرايط جنگ را رعايت کرد؛
اين در حالي است که طرف مقابل مقررات و آداب جنگی را رعایت نکرد .
همچنين نمونههاي متعدد از عدالت در قیام امام حسين(ع) را می توان با اندکی تفکر یافت.
ظلم بر محور عدالت سخت ميکوشد هنوز ظالم از خون دل مظلوم مينوشد هنوز
تا عدالت را کند جاويد در عالم امام حسين خون پاکش بر بساط ظلم ميجوشد هنوز.(5)
پينوشتها:
1. موسوعة کلمات الامام الحسين، ص 360.
2. تاريخ طبري، ج 5، ص 353.
3. الفتوح، ج 5، ص 25.
4. همان؛ تاريخ طبري، ج 5، ص 33؛ بحار، ج 44، ص 329؛ مناقب ابن شهرآشوب، ج 4، ص 89.
5. عاشورا، سعيد داودي، ص 485.