جایگاه و نقش منفعت حلال در معاملات با اعیان نجس

تب‌های اولیه

1 پست / 0 جدید
جایگاه و نقش منفعت حلال در معاملات با اعیان نجس

سلام
امروزه شاهد آن هستیم که با توجه به مرور زمان و پیشرفت علم! بعضی از نجاسات شرعیه مثل خون و...یک منفعت مورد نیاز برای انسان و جامعه دارد!لذا خرید و فروش آن حلال است.
سوال بنده این است که آیا این قید منفعت حلال و قابل توجه بشر؛ می تواند به عنوان یک معیار کلی قرار بگیرد
یعنی ما این معیار را در تمام ابواب فقه ساری و جاری سازیم و ثابت کنیم که هر جا برای انسان منفعت حلال و مورد نیازی بود!معامله و هرگونه تصرف جائز است؟
به متن زیر توجه کنید:
امروزه یکی از حرفه های درآمدزا پرورش روباه برای صادرات پوست آن است. برای پرورش این حیوان، در درجه ی نخست باید مطالعات و آشناییهای لازم را کسب کرد. مثلا انتخاب نژاد مناسب، از امور مهم است. توجه به چند نکته در این زمینه مناسب است:
الف)
از آنجا که روباه گوشت خوار است، شاید پس از ذبح و کندن پوست آن، بتوان از گوشت آن برای تغذیه ی روباههای زنده استفاده کرد. در این صورت مشکل اصلی ـ یعنی هزینه تهیه ی خوراک ـ حل می شود.
ب) بسیاری از تولیدات دامی قابل نگهداری نیستند و در اسرع وقت و با هر قیمت، باید به فروش رساند. اما از آنجا که تنها از پوست روباه استفاده می شود، می توان پوست را در زمان طولانی نگهداری کرد.
ج) روباه از حیوانات حرام گوشت و فضله آن نجس است ولی اگر ذبح شرعی شود، گوشت و پوست آن پاک خواهد شد.
د) طبق فتوای بیشتر فقها از جمله امام خمینی و آیت الله خامنه ای، فروش گوشت حیوانات حرام گوشت مثل روباه که پس از ذبح، گوشتشان پاک می شود برای خوردن به کسانی که خوردن آن را حلال می دانند، جایز نیست اما برای استفاده های عقلایی حلال ـ مانند استفاده در داروسازی ـ اشکال ندارد. اما از پاسخ آیت الله مکارم شیرازی به سؤالی، به دست می آید که ایشان فروش آن به کافران حتی برای خوردن را جایز می داند:
سؤال: آیا فروش ماهیان و یا هر حیوان حرام گوشت (غیر از نجس العین)، جهت خوردن و یا منافع دیگر، به افرادى که اعتقاد به حلال و حرام نداشته و اصلاً مسلمان نیستند جایز است؟
جواب: فروختن ماهیان حرام گوشت به غیر مسلمانان اشکالى ندارد، و فروختن ماهیان حرام گوشتى که منافع گسترده دیگرى، مانند تغذیه طیور دارد، به مسلمانان نیز جایز است.

چند تن از مراجع عظام به یک سؤال شرعی جواب داده اند که حکم فروش روباه نیز از آن استفاده می شود:
سؤال:
آیا فروختن تمساح و سگ و خوک به کفار که خوردن آن را حلال می دانند، اشکال دارد؟
دفتر آیت الله صافی گلپایگانی: نسبت به تمساح و سگ اگر منافع محلله مقصوده عند العقلاء که معتدبها هم باشد، داشته باشد، فروش آنها اشکال ندارد ولی اگر فایده آنها فقط اکل باشد و یا غیر از اکل فایده حلال آن بسیار اندک و غیر مقصود عقلا باشد، جایز نیست هرچند خریدار کافر باشد و خوردن را حلال بداند و نسبت به خوک، مطلقا جایز نیست نه وضعا و نه تکلیفا که فروشنده مرتکب فعل حرام می شود و نقل و انتقال هم حاصل نمی شود. والله العالم.
آیت الله مکارم شیرازی: اشکال ندارد ولی بهتر است از چنین معامله ای پرهیز شود.
دفتر آیت الله صانعی: مانع ندارد.
آیت الله سید صادق روحانی: اگر منفعت محلله ندارند، جائز نیست به هیچ کس و اگر منفعت محلله دیگر دارند، فروختن به کفاری که خوردن آنها را حلال می دانند اشکال ندارد.
دفتر آیت الله فاضل لنکرانی: اگر کسی شرعا مالک این حیوانات باشد، می تواند آنها را به مستحل آن بفروشد ولی خریدن سگ و خوک بر مسلمان جایز نیست و بیع آنها باطل است. لذا مسلمان نمی تواند آنها را بخرد و سپس به مستحل بفروشد.