هشت فرشته حامل وحی یعنی چه؟ تشبیه و تجسیم؟

تب‌های اولیه

5 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
هشت فرشته حامل وحی یعنی چه؟ تشبیه و تجسیم؟

اینکه آیه 17 سوره حاقه می گوید، هشت فرشته حامل تخت الاهی هستند، این یعنی چه ؟ این همان تجسیم و تشبیه نیست که عده ای می گویند.

با سلام

((و فرشتگان در جوانب و كناره هاى آسمانها قرار مى گيرند)) (و الملك على ارجائها). ((ارجاء)) جمع ((رجا)) به معنى اطراف و جوانب چيزى است ، و ((ملك )) در اينجا گرچه به صيغه مفرد ذكر شده ولى منظور جنس ‍ و جمع است .
گوئى در آن روز فرشتگان همانند مامورانى كه اطراف ميدانى ايستاده و منتظر فرمان براى انجام كارند، در گرداگرد آسمانها صف مى كشند و در انتظار فرمان حقند.
سپس مى فرمايد: ((و در آن روز هشت فرشته فوق آنها عرش ‍ پروردگارت را حمل مى كنند)) (و يحمل عرش ربك فوقهم يومئذ ثمانية ).
اين حاملان عرش گرچه صريحا در اين آيه تعيين نشده اند كه از فرشتگانند يا غير آنها ولى ظاهر تعبيرات مجموع آيه نشان مى دهد كه آنها از فرشتگانند، ولى مشخص نيست كه آيا هشت فرشته اند يا هشت گروه كوچك يا بزرگ .
البته آنچه در روايات اسلامى آمده است كه حاملان عرش هم اكنون چهار نفر (يا چهار گروه ) هستند اما در قيامت دو برابر مى شوند.
چنانكه در حديثى از پيغمبر گرامى اسلام (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) مى خوانيم انهم اليوم اربعة فاذا كان يوم القيامة ايدهم باربعة آخرين ، فيكونون ثمانية : ((آنها امروز چهار نفرند، و روز قيامت آنها را با چهار نفر ديگر تقويت مى كند و هشت نفر مى شوند)).
ولى ((عرش )) چيست ؟ و اين فرشتگان كيانند؟ مسلما منظور از ((عرش )) يك تخت سلطنتى جسمانى نيست ، بلكه همانگونه كه در سابق در تفسير كلمه عرش گفته ايم به معنى ((مجموعه جهان هستى )) است كه عرش حكومت خدا است ، و به وسيله فرشتگان كه مجرى فرمان خدا هستند تدبير مى شود.
و جالب اينكه در روايتى آمده است كه ((حاملان هشتگانه عرش خدا در قيامت چهار نفر از اولين ، و چهار نفر از آخرين هستند، اما چهار نفر از اولين ((نوح )) و ((ابراهيم )) و ((موسى )) و ((عيسى )) مى باشند، و چهار نفر از آخرين محمد (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) و ((على )) و ((حسن )) و ((حسين )) (عليهماالسلام ) هستند))!.

اين تعبير ممكن است اشاره به مقام شفاعت آنها براى اولين و آخرين باشد، البته شفاعت در مورد كسانى كه لايق شفاعتند، و به هر حال گسترش مفهوم ((عرش )) را نشان مى دهد.
البته اگر حاملان هشتگانه عرش هشت گروه باشند، ممكن است گروههائى از فرشتگان و گروهى از انبياء و اولياء عهده دار اين مهم گردند، و به اين ترتيب بخشى از تدبير نظام آن روز را فرشتگان بر عهده دارند، و بخشى را انبياء، اما همه به فرمان خدا است .
در اينكه ضمير در ((فوقهم )) (بر فراز آنها) به ((انسانها)) برمى گردد يا به ((فرشتگان )) احتمالات متعددى داده شده ، و چون در جمله قبل از آن سخن از فرشتگان است ظاهر اين است كه به آنها برمى گردد، و به اين ترتيب فرشتگان گرداگرد جهان را فرا مى گيرند و بر بالاى آنها (بالا از نظر مقام ) هشت فرشته حاملان عرش خدايند.
اين احتمال نيز وجود دارد كه حاملان عرش خدا افرادى برتر و بالاتر از فرشتگانند، و در اين صورت با حديث گذشته كه حاملان عرش خدا را هشت نفر از انبياء و اولياء مى شمرد تطبيق مى كند.
بدون شك حوادث مربوط به قيامت ، تا چه رسد به مسائل مربوط به حاملان عرش در آن روز، چيزى نيست كه به طور دقيق براى ما كه ساكنان اين جهان محدود و تاريك هستيم روشن باشد، آنچه مى گوئيم شبحى است كه از دور در پرتو آيات الهى مى بينيم ، و گرنه حقيقت آن را بايد رفت و تماشا كرد!. اين نكته نيز لازم به يادآورى است در ((نفخه صور)) اول همه كسانى كه در آسمانها و زمين هستند مى ميرند، بنابراين بحث از ((حاملان عرش )) مربوط به ((نفخه دوم )) است كه همه زنده مى شوند هر چند در آيه سخنى از نفخه دوم نيست ، ولى از قرائن روشن مى شود، مطالبى را كه در آيات بعد مى خوانيم نيز مربوط به همين نفخه دوم است .
تفسیر نور

هوريا شاهويي;124900 نوشت:
اینکه آیه 17 سوره حاقه می گوید، هشت فرشته حامل تخت الاهی هستند، این یعنی چه ؟ این همان تجسیم و تشبیه نیست که عده ای می گویند.

سلام
عدد به خودی خود دلالتی بر تجسیم ندارد آنچه که در آیه شبهه تجسیم دارد عنوان تخت است که به معنای حاکمیت و اقتدار الهی است از مجموع این دو مطلب اینطور می توان استنباط کرد که :
حکومت و اقتدار الهی بر هشت رکن استوار است و به بیان فنی تر این حکومت و اقتدار در تحت هشت اسم از اسماء الله وجودی تجلی می یابد
موفق باشید

با سلام

در مورد ایه مذکور در کتاب ارزشمند المیزان چنین می خوانیم :

وَ الْمَلَك عَلى أَرْجَائهَا وَ يحْمِلُ عَرْش رَبِّك فَوْقَهُمْ يَوْمَئذٍ ثمَنِيَةٌ

راغب مى گويد: ((رجاى چاه )) و ((رجاى آسمان )) و رجاى هر چيز ديگر به معناى كناره آن است ، و جمع آن ارجاء مى آيد، يعنى اطراف ،

همچنان كه در قرآن آمده : ((و الملك على ارجائها)) و كلمه ((ملك )) به طورى كه گفته شده ، هم در مورد يك نفر اطلاق مى شود، و هم در مورد جمع ، و مراد از آن در اين آيه جمع است ،


حاملين عرش خدا در قيامت و تعداد آنها


و ضمير هم در جمله ((و يحمل عرش ربك فوقهم يومئذ ثمانيه )) به طورى كه از مقتضاى سياق ظاهر مى شود به ملائكه برمى گردد. ولى بعضى گفته اند به همه خلائق برمى گردد.


و از ظاهر كلام خداى تعالى برمى آيد كه عرش در آن روز حاملينى از ملائكه دارد، همچنان كه از ظاهر آيه زير نيز اين معنا استفاده مى شود مى فرمايد:

((الذين يحملون العرش ومن حوله يسبحون بحمد ربهم و يومنون به و يستغفرون للذين آمنوا))، و در روايات آمده كه اين حاملان عرش چهار فرشته اند، و از ظاهر آيه مورد بحث برمى آيد حاملان عرش در آن روز هشت نفرند، و اما اينكه اين چهار نفر و يا هشت نفر از جنس ملائكه بودند، و يا غير ايشان ؟

آيه شريفه ساكت است ، هر چند كه سياق آن از اشعار به اينكه از جنس ملك مى باشند، خالى نيست .

ممكن هم هست - همانطور كه اشاره كرديم - غرض از ذكر انشقاق آسمان ، و بودن ملائكه در اطراف آن ، و اينكه حاملين عرش در آن روز هشت نفرند،

اين باشد كه بفرمايد در آن روز ملائكه و آسمان و عرش ‍ براى انسان ها ظاهر مى شوند، همچنان كه قرآن در اين باره فرموده : ((و ترى الملائكه حافين من حول العرش يسبحون بحمد ربهم )).



ترجمه تفسير الميزان جلد 19 صفحه 664





موضوع قفل شده است