چرا فضيلت برخى از سوره ها از برخى ديگر بيشتر است؟

تب‌های اولیه

2 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
چرا فضيلت برخى از سوره ها از برخى ديگر بيشتر است؟

چرا فضيلت برخى از سوره ها از برخى ديگر بيشتر است؟

در اين باره اشاره به چند نكته شايان توجه است:
1. ثواب‏ها براساس لطف و تفضل از سوى خداوند است و نيازى نيست كه تساوى در آن ملاحظه شود؛ برخلاف كيفرها كه بايد عدالت در آن رعايت گردد.
2. اين‏گونه روايات كه بيانگر ثواب بسيار براى يك كار نيك است - بر فرض صحت به جهت تشويق مردم و ترويج يك فرهنگ هدايتگر در جامعه است؛ يعنى، اگر چنين كارهاى پسنديده به طور مستمر به وسيله افراد جامعه انجام پذيرد، شايسته چنان ثواب‏هاى فراوان از سوى خداوند است. به ويژه آنكه صفت رحمت خداوند، غالب است و در لطف و بخشش به بندگان هيچ‏گونه بخل و
محدوديتى ندارد. از اين رو، اين گونه روايات براى ايجاد انگيزه انجام كارهاى خير است؛ نه آنكه انگيزه عمل به كارهاى بزرگ و گسترده را در ميان مؤمنان از بين ببرد.
3. روايات مربوط به ثواب قرائت سوره‏ها، همگى داراى اسناد صحيح و معتبرى نيست؛ بلكه بعضى از آنان به طور قطع جعلى مى‏باشد. بنا براين اظهار نظر در مورد آنها را بايد به كارشناسان مربوطه واگذار كرد.
4. برخى از سوره‏ها كه ثواب تلاوت براى آنها ذكر مى‏شود، به تناسب تدبّر و عمل به آنها، تحليل شده است.ر.ك: تفسير نمونه، مباحث آغاز سوره‏ها و روايات فضيلت سوره‏ها.
5. برخى از پيام‏ها و محتواهايى كه در سوره‏اى خاص وجود دارد، نقشى كليدى در عمل كردن و باور به محتواى ديگر سوره‏هاى قرآن دارد؛ به گونه‏اى كه با پذيرش و ايمان به آن، پذيرش و باور نسبت به ديگر سوره‏ها حاصل مى‏شود. قرآن گاه مطلبى را به طور اجمال و كلى در جايى مطرح كرده و سپس تفصيل آن را در چندين سوره بيان مى‏كند؛ براى مثال عصاره قرآن در سوره حمد
است و به عنوان كليد پذيرش تمام معارف قرآن مطرح شده است و مجموعه توحيد ذاتى، صفاتى و افعالى خداوند و تنزّه كامل او در سوره «اخلاص» آمده است. به عبارت ديگر بعضى از سوره‏ها، مواضع اصولى اسلام است كه در ديگر سوره‏ها به تبيين و تفصيل آن پرداخته مى‏شود.
6. علت فضيلت يافتن يك سوره، گاهى با شرايط خاص فرهنگى و اجتماعى ارتباط دارد؛ يعنى، روايتى از پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله يا ائمه اطهارعليهم السلام در فضيلت سوره‏اى و آيه‏اى وارد شده، كه تكرار آن در ميان مردم به حفظ كيان انديشه و عقيده جامعه كمك فراوانى مى‏كند و يا در زنده ماندن برخى رخدادهاى مهم اسلامى تأثير بسزايى دارد.
7. ختم يك دوره قرآن با ختم تمام سوره‏ها و ثوابى كه هر يك از آنها به تنهايى دارد، محاسبه مى‏شود؛ يعنى، اگر ختم سوره حمد و يا اخلاص و يا انعام داراى فضيلتى در حد ختم كل قرآن است، ظاهراً اين گونه توجيه مى‏شود كه ختم تلاوت خود قرآن برابر با ثواب تلاوت اين سوره‏ها به تنهايى است؛ زيرا در غير اين صورت ثواب تلاوت همين سوره هم بر ختم كل قرآن افزون خواهد شد و
ختم قرآن جامع، عبارت است از: ثواب ختم قرآن به اضافه، ختم سوره‏اى كه ثواب آن برابر با ختم كل قرآن است.
8. آنچه اهميت دارد «پايدارى ثواب» و عمق‏بخشى به «نورانيت» كار خير در دل و جان است كه با انجام كارهاى خير گسترده و طولانى بودن زمان انجام كارهاى خير، مانند تلاوت قرآن به طور پيوسته، نورانيت را در دل و جان عمق بيشترى مى‏دهد، شرايط «پايدارى ثواب» را بيشتر فراهم مى‏سازد و آنچه براى سعادت دنيا و آخرت مهم است، پايدارى ثواب و ثبات نورانيت است و همين
نكته مهم كافى است كه انگيزه كارهاى خير گسترده و زمان طولانى عبادت در ميان مؤمنان وارسته و مشتاق تقرب به خدا روزافزون گردد. به همين جهت بيشتر رواياتى كه براى ثواب برخى سوره‏ها آمده؛ شرط آن را تلاوت هر شب و يا تكرار آن را به تعداد خاصى قرار داده است.
9. مقصود از روايت‏هايى كه آثار خاصى را براى برخى از اعمال ذكر كرده‏اند اين نيست كه فلان عمل «علت تامه» آن اثر است؛ بلكه مقصود اقتضاى اثر است. «علت تامه» مجموع علل مؤثر بر يك چيز با رفع تمام موانع است. تأثير چنين علتى بر معلول حتمى و ضرورى است و به هيچ وجه تخلف بردار نيست. در حالى كه «مقتضى» يكى از شرايط مؤثر بر يك پديده است كه در صورت فقدان
موانع مى‏تواند اثر كند ولى اگر مانعى بر سر راه آن قرار گيرد توان تأثير ندارد.

موضوع قفل شده است