سخنان صمیمانه پیامبر اسلام ص با یک مسیحی نومسلمان

تب‌های اولیه

9 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
سخنان صمیمانه پیامبر اسلام ص با یک مسیحی نومسلمان

با سلام
سید محمد رضا طباطبایی

یک روایت بسیار زیبا در کتاب تحف العقول دیدم ، تصمیم گرفتم که آن را برای شما عزیزان ترجمه کنم تا همه بتوانید از آن استفاده کنید.
البته من متن اصلی حدیث را به همراه ترجمه، زیر هم نقل می کنم تا اگر کسی مایل بود نسبت به اصل روایت هم پژوهشی داشته باشد ، برایش مقدور باشد.
این روایت در کتاب تحف العقول نقل شده .
مرحوم علامه مجلسی نیز آن را در کتاب بحار الانوار از تحف العقول نقل نموده و سپس شرح و توضیحاتی را پس از نقل روایت افزوده است. به دلیل نکات علمی بسیار خواندنی که شرح مرحوم علامه دارد ، توضیحات ایشان را نیز در پایان نقل می کنم. اگر فرصتی مناسب دست داد به ترجمه این توضیحات نیز اقدام خواهد شد.




الْحَسَنُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ شُعْبَةَ فِی تُحَفِ الْعُقُولِ، عَنْ شَمْعُونَ بْنِ لَاوِی بْنِ یَهُودَا مِنْ حَوَارِیِّ عِیسَى ع فِی حَدِیثٍ طَوِیلٍ و مسائل
راهبی به نام شمعون بن لاوی از نوادگان یهودا ، که یهودا خود از حواریان حضرت عیسی علیه السلام بود، پرسش‌های

کثیرة سأله عنها راهب یعرف بشمعون بن لاوی بن یهودا من حواری عیسى ع فأجابه عن جمیع ما سأل عنه على کثرته
بسیاری از پیامبر اسلام پرسید. حضرت به تمام آن پرسش‌ها پاسخ گفت تا این که آن راهب به پیامبر ایمان آورد و

[=Century Gothic]فآمن به و صدقه و کتبنا منه موضع الحاجة إلیه و منه
[=Century Gothic]نبوتش را تصدیق کرد و ما همان اندازه که مورد نیاز است از این حدیث را نقل می‌کنیم .

[=Century Gothic]قال: أَخْبِرْنِی عَنِ الْعَقْلِ مَا هُوَ وَ کَیْفَ هُوَ وَ مَا یَتَشَعَّبُ مِنْهُ وَ مَا لَا یَتَشَعَّبُ وَ صِفْ لِی طَوَائِفَهُ کُلَّهَا؟
[=Century Gothic]از آن جمله شمعون راهب پرسید : به من بگو عقل چیست و چگونه است و چه چیز از آن منشعب می‌شود و چه چیز منشعب نمی‌شود و اقسام و انواع عقل را برایم توصیف نما ؟

[=Century Gothic]فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: إِنَّ الْعَقْلَ عِقَالٌ مِنَ الْجَهْلِ وَ النَّفْسَ مِثْلُ أَخْبَثِ الدَّوَابِّ فَإِنْ لَمْ تُعْقَلْ حَارَتْ فَالْعَقْلُ عِقَالٌ مِنَ الْجَهْلِ وَ
[=Century Gothic]پس رسول خدا فرمود : همانا عقل زانوبندی است بر نادانی. و نفس اماره مانند پلیدترین جانوران است که اگر پایش بسته نشود ، بیراهه می‌رود و سر گردان می‌شود ، پس عقل زانوبند نادانی است .

[=Century Gothic]إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْعَقْلَ فَقَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَأَقْبَلَ وَ قَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ فَقَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی مَا خَلَقْتُ خَلْقاً أَعْظَمَ
[=Century Gothic]و به راستی خداوند عقل را آفرید و به او فرمود: رو کن. و او رو کرد . سپس فرمود: بر گرد. و او برگشت .
آن گاه خدای تبارک و تعالی به او فرمود : به عزت و جلالم سوگند که من آفریده‌ای از تو بزرگتر

مِنْکَ وَ لَا أَطْوَعَ مِنْکَ بِکَ أُبْدِئُ وَ بِکَ أُعِیدُ لَکَ الثَّوَابُ وَ عَلَیْکَ الْعِقَابُ
و فرمانبردارتر نیافریدم . به تو آغاز کنم و تو را به درگاه خود بر گردانم ، معیار پادش و کیفر تویی ؛

فتشعب من العقل الحلم و من الحلم العلم و من العلم الرشد و من الرشد العفاف و من العفاف الصیانة و من الصیانة الحیاء و
پس از عقل، بردباری نشأت گرفت؛ و از بردباری، دانش؛ و از دانش، هوشیاری؛ و از هوشیاری، پاکدامنی؛ و از پاکدامنی، خویشتن داری؛ و از خویشتن داری، حیا؛

من الحیاء الرزانة و من الرزانة المداومة على الخیر و من المداومة على الخیر کراهیة الشر و من کراهیة الشر تحف‏العقول ص
و از حیا، وقار؛ و از وقار، پایداری بر کار خوب؛ و از پایداری بر کار خوب، بیزاری از کار بد؛ و از بیزاری از کار بد،

: ۱۶طاعة الناصح فهذه عشرة أصناف من أنواع الخیر و لکل واحد من هذه العشرة الأصناف عشرة أنواع
پیروی از اندرزگو . پس این ده دسته از انواع اخلاق نیک است؛ و هر کدام از این ده دسته، ده نوع دیگر را در بردارند :

فأما الحلم فمنه رکوب الجمیل و صحبة الأبرار و رفع من الضعة و رفع من الخساسة و تشهی الخیر و تقرب صاحبه من
دستاورد های بردباری : آراسته شدن به خوبی ها؛ همنشینی با نیکان؛ خواری زدایی؛ عزیز گشتن؛ رغبت به نیکی؛ نزدیک شدن به


ادامه دارد....!

معالی الدرجات و العفو و المهل و المعروف و الصمت فهذا ما یتشعب للعاقل بحلمه
درجات عالی؛ گذشت؛ مهلت بخشی؛ احسان و سکوت . همه این ها ثمره بردباری خردمند است .

و أما العلم فیتشعب منه الغنى و إن کان فقیرا و الجود و إن کان بخیلا و المهابة و إن کان هینا
اما دستاوردهای دانش : بی نیازی؛ هر چند دانشمند تهیدست باشد. بخشندگی؛ هر چند بخیل باشد. هیبت؛ هر چند نرم رفتار و ملایم باشد.

و السلامة و إن کان سقیما و القرب و إن کان قصیا و الحیاء و إن کان صلفا و الرفعة و إن کان وضیعا
تندرستی؛ هر چند بیمار باشد. نزدیکی؛ هر چند دور باشد. حیا؛ هر چند پر رو باشد. سر افرازی؛. هر چند فرو دست باشد.

و الشرف و إن کان رذلا و الحکمة و الحظوة فهذا ما یتشعب للعاقل بعلمه فطوبى لمن عقل و علم
شرافتمندی؛ هر چند پست باشد. حکمت و بهره مندی . این هاست که برای خردمند از دانش او نصیب می شود. پس خوشا بر آن که خرد و دانش یافت!

و أما الرشد فیتشعب منه السداد و الهدى و البر و التقوى و المنالة و القصد و الاقتصاد و الصواب و الکرم و
اما دستاورد های هوشیاری : متانت؛ هدایت؛ نیکوکاری؛ پارسایی؛ کامیابی؛ میانه روی در راهپیمایی؛ میانه روی در امور زندگی؛ راستی؛ بزرگواری

المعرفة بدین الله فهذا ما أصاب العاقل بالرشد فطوبى لمن أقام به على منهاج الطریق
و شناخت دین خدا. این همه در سایه هوشیاری، نصیب خردمند می شود. پس خوشا به حال آن که بر اساس برنامه درست گام بر می دارد .

و أما العفاف فیتشعب منه الرضا و الاستکانة و الحظ و الراحة و التفقد و الخشوع و التذکر و التفکر
اما دستاوردهای پاکدامنی : خرسندی؛ آرامش؛ بهره مندی؛ آسایش؛ دلجویی؛ کرنش برای خدا؛ پند پذیری؛ تفکر؛

ادامه دارد....!

و الجود و السخاء فهذا ما یتشعب للعاقل بعفافه رضا بالله و بقسمه
جوانمردی و دست و دل باز بودن. اینها از پاکدامنی برای خردمند نصیب می شود و او به خدا و قسمت او خرسند است .

و أما الصیانة فیتشعب منها الصلاح و التواضع و الورع و الإنابة و الفهم و الأدب و الإحسان و التحبب و الخیر و
اما دستاوردهای خویشتنداری : خیر اندیشی؛ فروتنی؛ پرهیزگاری؛ توبه؛ فهم؛ ادب؛ نیکی کردن؛ دوستیابی؛ خیرمندی؛

اجتناء البشر فهذا ما أصاب العاقل بالصیانة فطوبى لمن أکرمه مولاه بالصیانة
و خوش برخوردی . این همه در سایه خویشتن داری نصیب خردمند می شود. پس خوشا بر آن که او را مولایش به خویشتن داری گرامی داشت .

و أما الحیاء فیتشعب منه اللین و الرأفة و المراقبة لله فی السر و العلانیة و السلامة و اجتناب الشر و البشاشة و السماحة و
اما دستاوردهای حیا : نرم خویی؛ مهربانی؛ خدا را ناظر دیدن در نهان و عیان؛ سلامت روحی وجسمی؛ دوری کردن از بدی؛ خوشرویی؛ بخشندگی؛

الظفر و حسن الثناء على المرء فی الناس فهذا ما أصاب العاقل بالحیاء فطوبى لمن قبل نصیحة الله و خاف فضیحته
پیروزی و خوشنامی در میان مردم. اینها فوایدی است که خردمند از حیا می برد. پس خوشا کسی که اندرز خدا را بپذیرد و از رسواگری او بیم کند .

و أما الرزانة فیتشعب منها اللطف و الحزم و أداء الأمانة و ترک الخیانة و صدق اللسان و تحصین الفرج و استصلاح المال و الاستعداد للعدو
اما دستاوردهای وقار: نرم رفتاری؛ دور اندیشی؛ امانت پردازی؛ ترک خیانت؛ راستگویی؛ حفظ شرمگاه؛ فساد مالی نداشتن؛ آمادگی در برابر دشمن؛

و النهی عن المنکر و ترک السفه فهذا ما أصاب العاقل بالرزانة فطوبى لمن توقر و لمن لم تکن له خفة و لا جاهلیة و عفا و صفح
نهی از منکر و ترک نابخردی . اینهاست که از وقار به خردمند می رسد. پس خوشا به حال شخص با وقار و کسی که در وجودش سبکسری و نادانی نیست و اهل بخشندگی و چشم پوشی است .

و أما المداومة على الخیر فیتشعب منه ترک الفواحش و البعد من الطیش و التحرج و الیقین و حب النجاة و طاعة الرحمن
اما دستاوردهای پایداری بر کار خوب : ترک هرزگی ها؛ دوری از هول و هراس؛ احتیاط کاری؛ یقین؛ دوست داشتن؛ نجات؛ اطاعت از خداوند رحمان؛

و تعظیم البرهان و اجتناب الشیطان و الإجابة للعدل و قول الحق فهذا ما أصاب العاقل بمداومة الخیر
بزرگداشت قرآن؛ کناره گیری از شیطان؛ عدل پذیری و حق گویی . اینها آن چیزهایی است که در اثر تداوم و پایداری بر کار خوب، به خردمند می رسد .

فطوبى لمن ذکر أمامه و ذکر قیامه و اعتبر بالفناء
پس خوشا به حال کسی که آینده نگر باشد و از روز قیامت یاد نماید و از فانی بودن دنیا عبرت گیرد .

و أما کراهیة الشر فیتشعب منه الوقار و الصبر و النصر و الاستقامة على المنهاج و المداومة على الرشاد
اما دستاوردهای بیزاری از کار بد : وقار؛ شکیبایی؛ مدد کاری؛ استقامت بر راه راست؛ پیگیری راه درست ؛

و الإیمان بالله و التوفر و الإخلاص و ترک ما لا یعنیه و المحافظة على ما ینفعه
ایمان به خدا؛ حفظ آبروی دیگران؛ بی ریایی؛ ترک کارهای بیهوده و پاسداری از کارهای سود آور .

فهذا ما أصاب العاقل بالکراهیة للشر فطوبى لمن أقام بحق الله و تمسک بعرى سبیل الله
اینهاست که در اثر بیزاری از کار بد نصیب خردمند می شود. پس خوشا به حال کسی که به حق خدا بپاید و به رشته‌های راه خدا چنگ در زند .

و أما طاعة الناصح فیتشعب منها الزیادة فی العقل و کمال اللب و محمدة العواقب و النجاة من اللوم و القبول و المودة
و اما دستاورد های پیروی از اندرزگو : فزونی عقل؛ تکامل دل؛ عاقبت خوش؛ نجات از سرزنش؛ پذیرش دوستی؛

ادامه دارد....!

و الانشراح و الإنصاف و التقدم فی الأمور و القوة على طاعة الله فطوبى لمن سلم من
گشاده دلی؛ انصاف؛ پیشرو بودن در کارها؛ نیروی بر طاعت خدا داشتن. خوشا به حال کسی که از
مصارع الهوى فهذه الخصال کلها تتشعب من العقل
زمین گیر کردن های هوای نفس سالم بماند. همه این خصلت ها از عقل نشأت می گیرد .
قال شمعون: فأخبرنی عن أعلام الجاهل؟
شمعون راهب گفت : مرا از نشانه های نادان آگاه ساز .
فقال رسول الله ص: إن صحبته عناک و إن اعتزلته شتمک و إن أعطاک من علیک و إن أعطیته کفرک و إن أسررت إلیه خانک
پیامبر خدا فرمود : اگر با او همنشینی کنی، اذیت و آزارت دهد و اگر از او کناره جویی، ناسزایت گوید و اگر چیزی به تو بخشد، منت نهد و اگر به او چیزی بخشی، ناسپاسی نماید. اگر رازی با او در میان گذاری، خیانت کند .

و إن أسر إلیک اتهمک و إن استغنى بطر و کان فظا غلیظا و إن افتقر جحد نعمة الله و لم یتحرج و إن فرح أسرف و طغى
و اگر رازی به تو سپارد، بر تو بد بین باشد. اگر توانگر شود یاغی و سر مست گردد و سخت رویی و سخت دلی از خود نشان دهد و اگر بینوا شود، نعمت خدا را بی پروا انکار کند. اگر شاد شود، زیاده روی و طغیان نماید .

و إن حزن أیس و إن ضحک فهق و إن بکى خار یقع فی الأبرار و لا یحب الله و لا یراقبه و لا یستحیی من الله
و اگر اندوهگین شود، نومید گردد. اگر بخندد، قهقهه سر دهد و اگر بگرید، چون حیوان نعره سر دهد. با نیکان در گیر شود. خدا را دوست ندارد و از او حساب نبرد و ازاو شرم نکند.

ادامه دارد....!

[=Verdana]و لا یذکره إن أرضیته مدحک و قال فیک من الحسنة ما لیس فیک و إن سخط علیک ذهبت مدحته
[=Verdana]و به یادش نباشد . اگر خرسندش سازی، از تو ستایش های دروغ آمیز نماید و اگر بر تو خشم کند، ستایش تو را از یاد ببرد.

[=Verdana]و وقع فیک من السوء ما لیس فیک فهذا مجرى الجاهل .
[=Verdana]و درباره تو شایعه سازی نماید. پس این است روش نادان .

[=Verdana]قال فأخبرنی عن علامة الإسلام؟
[=Verdana]شمعون راهب گفت : مرا از نشانه اسلام آگاه ساز ؟
[=Verdana]فقال رسول الله ص: الإیمان و العلم و العمل
[=Verdana]رسول خدا فرمود : ایمان ، علم و عمل .:Gol:

[=Verdana]قال فما علامة الإیمان و ما علامة العلم و ما علامة العمل
[=Verdana]گفت : نشانه ایمان چیست ؟ نشانه علم چیست ؟ و نشانه عمل چیست ؟

[=Verdana]فقال رسول الله ص أما علامة الإیمان فأربعة الإقرار بتوحید الله و الإیمان به و الإیمان بکتبه و الإیمان برسله
[=Verdana]پیامبر خدا فرمود : نشانه ایمان چهار است: اقرار به یکتایی خدا؛ اعتقاد قلبی به او؛ ایمان به کتاب های آسمانی و اعتقاد به پیامبران الهی .

[=Verdana]و أما علامة العلم فأربعة العلم بالله و العلم بمحبیه و العلم بفرائضه و الحفظ لها حتى تؤدى
[=Verdana]و اما نشانه های دانش چهار است: خدا شناسی؛ شناسایی اولیای الهی؛ علم به واجبات الهی و پاسداری از آنها تا به خوبی به انجام رسد .

[=Verdana]و أما العمل فالصلاة و الصوم و الزکاة و الإخلاص
[=Verdana]و اما عمل: نماز روزه، زکات و بی ریایی است.

قال فأَخْبِرْنِی عَنْ عَلَامَةِ الصَّادِقِ و علامة المؤمن و علامة الصابر و علامة التائب و علامة الشاکر و علامة الخاشع
شمعون راهب گفت: مرا از نشانه اینان آگاه کن: صادق؛ مومن؛ شکیبا؛ توبه کار؛ سپاسگزار؛ خاشع؛

و علامة الصالح و علامة الناصح و علامة الموقن و علامة المخلص و علامة الزاهد و علامة البار و علامة التقی و علامة المتکلف
صالح؛ خیر خواه؛ یقین کننده؛ مخلص؛ زاهد؛ نیکوکار؛ پارسا؛ خودنما؛

و علامة الظالم و علامة المرائی و علامة المنافق و علامة الحاسد و علامة المسرف و علامة الغافل و علامة الخائن و علامة الکسلان و علام
ستمکار؛ ریاکار؛ منافق؛ حسود؛ اسرافکار؛ غافل؛ خیانتکار؛ تنبل؛ دروغ پرداز و فاسق.
فقال رسول الله ص أما علامة الصادق فأربعة یصدق فی قوله و یصدق وعد الله و وعیده و یوفی بالعهد و یجتنب الغدر
رسول خدا فرمود: نشانه شخص صادق چهار چیز است:
سخن به راستی گوید. به بیم ونوید الهی ایمان دارد. به عهد وپیمان خویش وفادار است و از حیله و خیانت پرهیز کند.

و أما علامة المؤمن فإنه یرؤف و یفهم و یستحیی
و اما نشانه مومن: مهربانی نماید. بفهمد و حیا کند .

و أما علامة الصابر فأربعة الصبر على المکاره و العزم فی أعمال البر و التواضع و الحلم
و اما نشانه شخص شکیبا چهار چیز است: صبر بر ناملایمات؛ تصمیم به کارهای نیک؛ فروتنی و بردباری .

و أما علامة التائب فأربعة النصیحة لله فی عمله و ترک الباطل و لزوم الحق و الحرص على الخیر
و اما نشانه شخص توبه کار چهار چیز است: انجام کارهای خالصانه برای خدا؛ ترک باطل؛ پیوسته با حق بودن و اشتیاق به کار خیر.

و أما علامة الشاکر فأربعة الشکر فی النعماء و الصبر فی البلاء و القنوع بقسم الله و لا یحمد و لا یعظم إلا الله
و اما نشانه شخص سپاسگزار چهار چیز است: شکر در برابر نعمت ها؛ شکیبایی در گرفتاری؛ راضی بودن به قسمت الهی و کسی را جز خدا تعظیم نکردن .

ادامه دارد....!

موضوع قفل شده است