آشنایی اجمالی با کتب رجالی اهل سنت

جهت پاسخگویی به شبهات حدیثی اهل سنت شناخت اجمالی کتب رجالی آنها ومبانی جرح و تعدیل در نزد آنان، امری ضروری است.در این تایپیک ابتداء تعدادی از کتب رجالی اهل سنت را معرفی می نمائیم و در پایان روش جرح و تعدیل برخی از آنها را از کتاب«الرفع و التکمیل فی الجرح و التعدیل؛محمد عبد الحی اللکهنوی الهندی» بیان می کنیم ان شاءالله.

1- الطبقات الكبرى
مؤلف: محمد بن سعد بن منيع الهاشمي أبو عبد الله «168الی 230»
كتاب ابن سعد درهشت مجلد چاپ شده است. جلد اول، در مورد سيره رسول خدا«صلى‏ الله ‏عليه ‏و‏آله» و اصحاب آن حضرت است. ادامه كتاب به اصحاب آن حضرت و طبقات آنها پرداخته است؛ در تقسيم ‏بندى ابن سعد عنصر زمانى و مكانى، دو عامل بسيار مهم به شمار مى ‏روند. او در پايان كتاب در مورد زنان نیز سخن گفته است.
منظور از عنصر زمان عبارت است از هنگام اسلام آوردن شخص، هجرت به مدينه و حبشه، حضور در ميادين جنگ، جنگ‏هاى بدر و وقايع قبل از فتح مكه و منظور از عنصر مكانى، حضور در شهرهاى مدينه، مكه، طائف، يمن و... مى ‏باشد؛ البته هنگام مطالعه اين كتاب لازم است خواننده توجه كند كه تاريخ وفات مؤلف سال 230 ق است و ممكن است بيان تاريخ وفات بعضى از افراد با واقعيت مطابقت نكند.[2]

2- التاريخ الكبير
مؤلف: محمد بن اسماعيل بخارى«م 256 ق»[3]

3- سؤالات ابن الجنيد
مؤلف: ابن جنيد شاگرد يحيى بن معين است[4]

4- الثقات
مؤلف: محمد بن حبان بن أحمد أبو حاتم التميمي البستي،معروف به ابن حبان«م354یا 356 ق»[5]

5-المجروحين ابن حبان

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[=&quot][1][/]. لازم به ذكر است كه ترتيب گزارش كتاب‏ها بر اساس سال تأليف آنهاست نه اعتبار كتب.

[=&quot][2][/]. اين كتاب از قديمى‏ترين كتب رجالى است. همچنين گفتنى است اين كتاب از چند طريق روايت شده است كه بعضى از آنها توثيق ندارند.

[=&quot][3][/]. آشنايى با مبانى بخارى لازم است زيرا وجود لفظى چون «فيه نظر» در آثار بخارى نسبت به يك شخص عدم عدالت او را ثابت مى‏كند.

[=&quot][4][/]. ابن جنيد. اين شخص غير از ابن جنيد اسكافى است. آشنايى با يحيى بن معين عقايد شاگردش را نيز مشخص خواهد كرد.

[=&quot][5][/]. كتبى ديگر با اين نام هستند، مانند الثقات، تاريخ اسماء الثقات و تاريخ الثقات.