فرق اطاعت با تبعیت !

با سلام
بعضی از کلمات قرآن مجید قابل تامل ودقت وافرهستند مثلا در آیه شریفه:
وَلَقَدْ قَالَ لَهُمْ هَارُونُ مِنْ قَبْلُ يَا قَوْمِ إِنَّمَا فُتِنْتُمْ بِهِ وَإِنَّ رَبَّكُمُ الرَّحْمَنُ فَاتَّبِعُونِي وَأَطِيعُوا أَمْرِي (طه90)
آیا اطاعت با تبعیت فرق دارد ؟ که حضرت هارون(ع) فرمود امرمرا اطاعت ومن را تبعیت کنید ؟! در قران کریم 150 بار از مشتقات تبعیت استفاده شده است.که بعضی از آنها:
إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آَمَنُوا وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ (68العمران)
نفرمود : للذین اطاعوه
َمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي وَمَنْ عَصَانِي فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ (36ابراهیم)
نفرمود : من اطاعنی

قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ( العمران31)
نفرمود : فاطیعونی

بنظر میرسد که تبعیت یک همراهی را بهمراه دارد ودنباله روی تا رسیدن به مقصود است :
إِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهَابٌ ثَاقِبٌ (صافات10)
دنبال کردن شهاب ثاقب بر استراق سمع کنندگان شیاطین.
فَيَقُولُ الضُّعَفَاءُ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعًا فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا نَصِيبًا مِنَ النَّارِ (47غافر)

سَيَقُولُ الْمُخَلَّفُونَ إِذَا انْطَلَقْتُمْ إِلَى مَغَانِمَ لِتَأْخُذُوهَا ذَرُونَا نَتَّبِعْكُمْ يُرِيدُونَ أَنْ يُبَدِّلُوا كَلَامَ اللَّهِ قُلْ لَنْ تَتَّبِعُونَا كَذَلِكُمْ قَالَ اللَّهُ مِنْ قَبْلُ فَسَيَقُولُونَ بَلْ تَحْسُدُونَنَا بَلْ كَانُوا لَا يَفْقَهُونَ إِلَّا قَلِيلًا (15فتح)

{إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغَاوِينَ }الحجر42

{الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَمَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيُؤْمِنُونَ بِهِ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْءٍ رَّحْمَةً وَعِلْماً فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تَابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ }غافر7
فقط در این آیه از تبعیت برای خدای سبحان استفاده شده است.
{وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِّلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُونِ هَذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِيمٌ }الزخرف61
و همانا وجود او (عیسى) دانشى براى رستاخیز است، پس زنهار در آن تردید نکنیدو از من پیروى کنید که راه راست این است .

وَيَقُولُونَ آَمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالرَّسُولِ وَأَطَعْنَا ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ وَمَا أُولَئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ ( نور47)

پس هر کس بزبان گفت که ما اطاعت کردیم ، دلیلی بر ایمانش نمیتواند باشد بلکه تبعیت و همراهی قلبی وعملی لازم است.

اطاعت با تبعیت فرق دارد چون تبعیت همراهی کردن تا رسیدن به مقصود است وهرکس اطاعت کند ممکن است که به مقصد نرسد در حالیکه هرکس تبعیت کند (چه الله چه شیطان)به مقصد میرسد : فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي .

واما آیه : لا تتبعوا خطوات الشیطان : نیز یعنی پیروی کردن ودنباله روی خطوات شیطان و همراه شدن با آن سراجامش پیوستن به شیطان است و آتش بنص :
وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ ...

بنابراین از مجموع ایات میتوان گفت که تبعیت با رسیدن به مقصود همراه است ومخصوص مومنین حقیقی است اما اطاعت میتواند ظاهری و از روی نفاق باشد و ممکن است که هیچگاه به مرادش نرسد همچنانکه فرمود : لَنْ تَتَّبِعُونَا : یعنی بعضی از شما اصحاب هرگز ما را پیروی وهمراهی نمیکنید در حالیکه ظاهرا همه اصحاب از پیامبر اطاعت میکردند ومطیع حضرتش بودند اما بعضی از صحابه تابع رسول الله (ص) نبودند . دقت شود . همین تبعیت است که تعلق ونجات میاورد بنص : فمنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي .
همچنین پیامبر(ص) فرمودند : من کنت مولاه فعلی مولاه ، یعنی هرکس من مولایش هستم بدون شک علی مولایش خواهد بود واجباری در کار نیست چون ولایت الله ورسول وعلی ، در اصل یکی ودرامتداد همند.
همچنين امام (ع) در نهج البلاغه حکمت 43 ميفرمايند :
وَ قَالَ ع : لَوْ ضَرَبْتُ خَيْشُومَ اَلْمُؤْمِنِ بِسَيْفِي هَذَا عَلَى أَنْ يُبْغِضَنِي مَا أَبْغَضَنِي وَ لَوْ صَبَبْتُ اَلدُّنْيَا بِجَمَّاتِهَا عَلَى اَلْمُنَافِقِ عَلَى أَنْ يُحِبَّنِي مَا أَحَبَّنِي وَ ذَلِكَ أَنَّهُ قُضِيَ فَانْقَضَى عَلَى لِسَانِ اَلنَّبِيِّ اَلْأُمِّيِّ ص أَنَّهُ قَالَ يَا عَلِيُّ لاَ يُبْغِضُكَ مُؤْمِنٌ وَ لاَ يُحِبُّكَ مُنَافِقٌ ..پس دوستی ودشمنی هم به اجبارواکراه نیست.

البته این مطالب برداشت شخصی اینجانب است واگر دوستان انتقادی دارند بیان کنند.