نوشابه های سرخالی!(فقهی)

تب‌های اولیه

17 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
نوشابه های سرخالی!(فقهی)

سلام

شاهدیم که از حدود خرداد ماه امسال و بعد از هدفمندی یارانه ها ، تمام شرکتهای نوشابه سازی :offlow::offlow: ، تمامی محصولات خود در همه سایزها رو سرخالی وارد بازار میکنند بدون آنکه قیمتها رو کاهش بدهند.

حال با مشخص بودن مقدار و اندازه هر بطری ( مثلا نوشابه خانواده =1000cc ) ، آیا این کار مصداق بارز " کم فروشی " نیست؟ ( ویل للمطففین : وای بر کم فروشان ) :read::Esteghfar:
آیا درآمد حاصله شرکتهای مزبور و کاکنان آنها حرام و شبهه ناک میشود یا نه ؟

نکته: البته این روزها شاهد آن هستیم که شرکتهای زیادی اینگونه کم فروشی میکنند مثلا لبنیاتی ها و ... ولی برای به منظور رسیدن نوشابه به عنوان مثال مطرح شد.:Ealam:

یا علی مدد

2012;183941 نوشت:
سلام شاهدیم که از حدود خرداد ماه امسال و بعد از هدفمندی یارانه ها ، تمام شرکتهای نوشابه سازی در کنار سکوت معنا دار دولت و چراغ سبز سازمان حمایت از مصرف کنندگان ، تمامی محصولات خود در همه سایزها رو سرخالی وارد بازار میکنند بدون آنکه قیمتها رو کاهش بدهند. حال با مشخص بودن مقدار و اندازه هر بطری ( مثلا نوشابه خانواده =1000cc ) ، آیا این کار مصداق بارز " کم فروشی " نیست؟ ( ویل للمطففین : وای بر کم فروشان ) آیا درآمد حاصله شرکتهای مزبور و کاکنان آنها حرام و شبهه ناک میشود یا نه ؟ نکته: البته این روزها شاهد آن هستیم که شرکتهای زیادی اینگونه کم فروشی میکنند مثلا لبنیاتی ها و ... ولی برای به منظور رسیدن نوشابه به عنوان مثال مطرح شد. یا علی مدد

با عرض سلام و احترام خدمت جناب 2012 گرامی و تشکر از سئوال شما

در فرض سئوال اگر حجم و وزن کالایی بر روی بسته آن نوشته شده و خریدار و فروشنده به همان نیت آنرا معامله کنند ولی در واقع کمتر از آن باشد مصداق کم فروشی است و جایز نیست .

موفق باشید

پی نوشت:
1. استفتاء از دفتر آیت الله خامنه ای در قم

سجاد;183979 نوشت:
با عرض سلام و احترام خدمت جناب 2012 گرامی و تشکر از سئوال شما

در فرض سئوال اگر حجم و وزن کالایی بر روی بسته آن نوشته شده و خریدار و فروشنده به همان نیت آنرا معامله کنند ولی در واقع کمتر از آن باشد مصداق کم فروشی است و جایز نیست .

موفق باشید

پی نوشت:
1. استفتاء از دفتر آیت الله خامنه ای در قم

سلام

ممنون از جناب سجاد عزیز

همانطور که در مثالم عرض کردم اندازه حجمی یک بطری نوشابه خانواده بر اساس استاندارد جهانی 1000 سی سی است و قیمت آن بر حسب همین مقدار ثابت قیمت گذاری شده ولی در عین حال میبینیم این شرکتها این بطریها را با مقدار قابل توجهی کمتر از حد آن به فروش میرسانند که البته همانطور که گفتن کالای نوشابه مشتی از این خروار پر برکت است ماشاءالله.

اما قسمت دوم سوال من رو در مورد درآمد حاصله این شرکتها پاسخ ندادید.

یا علی مددی

2012;184000 نوشت:
سلام ممنون از جناب سجاد عزیز همانطور که در مثالم عرض کردم اندازه حجمی یک بطری نوشابه خانواده بر اساس استاندارد جهانی 1000 سی سی است و قیمت آن بر حسب همین مقدار ثابت قیمت گذاری شده ولی در عین حال میبینیم این شرکتها این بطریها را با مقدار قابل توجهی کمتر از حد آن به فروش میرسانند که البته همانطور که گفتن کالای نوشابه مشتی از این خروار پر برکت است ماشاءالله. اما قسمت دوم سوال من رو در مورد درآمد حاصله این شرکتها پاسخ ندادید. یا علی مددی


با عرض سلام مجدد

خواهش می کنم

در فرض سئوال در آمد حاصل شده شرکت های مزبور و کارکنان ، حلال است . اما مشتری حق فسخ پیدا می کند و هر وقت خواست شرعا می تواند کالای خریده شده را باز پس دهد و مبلغ خود را دریافت دارد . (1)

موفق باشید

پی نوشت:
1. استفتاء از دفتر آیت الله خامنه ای در قم

سجاد;184077 نوشت:

با عرض سلام مجدد

خواهش می کنم

در فرض سئوال در آمد حاصل شده شرکت های مزبور و کارکنان ، حلال است . اما مشتری حق فسخ پیدا می کند و هر وقت خواست شرعا می تواند کالای خریده شده را باز پس دهد و مبلغ خود را دریافت دارد . (1)

موفق باشید

پی نوشت:
1. استفتاء از دفتر آیت الله خامنه ای در قم

سلام و ممنون

عجب از کی تا به حال درآمد حاصله از کم فروشی حلال شده؟!!:Gig::Ghamgin:

از شرایط معامله سالم اطلاع طرفین از موضوع مورد معامله و تعیین قیمت متناسب با اون کالا یا خدمت است.

خوب من نوشابه خانواده رو به نیت 1000 سی سی نوشابه به قیمت 1000 تومان میخرم و به این شرایط راضی هستم نه به 900 و اندی سی سی نوشابه با همان قیمت 1000 تومان . یعنی شرایط کالا و یا خدمت مورد معامله قبل از خرید با شرایط بعد از خرید باید یکسان باشه.

یا باید نخرم که نشدنی است ( البته بدون خوردن نوشابه هم میتوان زنده بود ولی میدانید که اکثر کالاها به این روز دچار شده اند.) و یا باید از شرکتی دیگه بخرم که متاسفانه همانطور که گفتم تمام شرکتهای نوشابه سازی در اقدامی هماهنگ و جهادی !!! این تخلف رو مرتکب شده اند.

شاید درآمد کارمندان و کارگران جزء و بی اطلاع و بی گناه پاک باشه که اونهم بر اثر کاری که انجام میدند ولی هرگز درآمد مدیران و مسببین این تخلف پاک و حلال نیست .
اونوقت میگیم چرا وضع جامعه مون اینطوره . خوب اینهمه لقمه حروم و شبهه ناک کار خودشو میکنه.

متن استفتائات و رسائل همیشه گویا نیستند. کارشناسان عزیز لطفا" از خودتون مایه بذارید .

موفق باشید.:Gol:

یاعلی مددی

دوستان عزیز من منتظر جوابم .

دوستان عزیز من منتظر جوابم .

جواب دادن به یه سوال ساده انقدر سخته

سلام

دوست بزرگوار کمی تحمل بفرمایید ، تعداد سوالاتی که در انجمن مطرح شده زیاده واسه همین کمی طول میکشه تا پاسختون رو دریافت کنید

پیروز باشید

التماس دعا دارم

سلام:Gol:

به اسک دین خوش آمدید
:Gol:

تا آمدن کارشناسان محترم لطفا صبور باشید

شاید تاپیک ها ی زیر هم بتونه کمکتون کنه

وای به حال کم فروشان


علی یارتان:Gol:

2012;184083 نوشت:
سلام و ممنون عجب از کی تا به حال درآمد حاصله از کم فروشی حلال شده؟!! از شرایط معامله سالم اطلاع طرفین از موضوع مورد معامله و تعیین قیمت متناسب با اون کالا یا خدمت است. خوب من نوشابه خانواده رو به نیت 1000 سی سی نوشابه به قیمت 1000 تومان میخرم و به این شرایط راضی هستم نه به 900 و اندی سی سی نوشابه با همان قیمت 1000 تومان . یعنی شرایط کالا و یا خدمت مورد معامله قبل از خرید با شرایط بعد از خرید باید یکسان باشه. یا باید نخرم که نشدنی است ( البته بدون خوردن نوشابه هم میتوان زنده بود ولی میدانید که اکثر کالاها به این روز دچار شده اند.) و یا باید از شرکتی دیگه بخرم که متاسفانه همانطور که گفتم تمام شرکتهای نوشابه سازی در اقدامی هماهنگ و جهادی !!! این تخلف رو مرتکب شده اند. شاید درآمد کارمندان و کارگران جزء و بی اطلاع و بی گناه پاک باشه که اونهم بر اثر کاری که انجام میدند ولی هرگز درآمد مدیران و مسببین این تخلف پاک و حلال نیست . اونوقت میگیم چرا وضع جامعه مون اینطوره . خوب اینهمه لقمه حروم و شبهه ناک کار خودشو میکنه. متن استفتائات و رسائل همیشه گویا نیستند. کارشناسان عزیز لطفا" از خودتون مایه بذارید . موفق باشید.

با عرض سلام مجدد و احترام خدمت جناب 2012 گرامی و تشکر از اظهار نظر شما

حکم شرعی همانی است که عرض شد یعنی درآمد این افراد اشکالی ندارد و حلال است . اگر مشتری به معامله یاد شده ، راضی نباشد می تواند فسخ کند و حق فسخ دارد . اما معامله فی نفسه صحیح است .

اگر در صحت پاسخ ما تردید دارید می توانید از دفتر مرجع تان پرسش فرمایید .

همیشه سالم و موفق باشید

سجاد;184570 نوشت:
با عرض سلام مجدد و احترام خدمت جناب 2012 گرامی و تشکر از اظهار نظر شما

حکم شرعی همانی است که عرض شد یعنی درآمد این افراد اشکالی ندارد و حلال است . اگر مشتری به معامله یاد شده ، راضی نباشد می تواند فسخ کند و حق فسخ دارد . اما معامله فی نفسه صحیح است .

اگر در صحت پاسخ ما تردید دارید می توانید از دفتر مرجع تان پرسش فرمایید .

همیشه سالم و موفق باشید


سلام جناب سجاد عزيز

ممنون از شما

من از شما گله اي ندارم ولي خوب يود کمي توضيح ميداديد . حقيقتا قانع نشدم.

ظاهرا شما در مورد کالاي مورد مثال من ( و البته ده ها کالاي مشابه ) خوب دقت نکرديد که باز همان جواب را تکرار فرموديد. چرا که اگر جز اين بود ميديديد که در مورد فوق الذکر شرايط " فسخ " وجود ندارد و اگر هم باشد در روي کاغذ است و در محيط واقع نشدني و بعضا تعجب برانگيز و خنده دار براي شخص فروشنده.

شايد پرسش از دفتر مرجع بتونه کمک کنه ولي پرسش از " مرجعي که به دور از سياست و دولت باشه" ميتونه جواب دقيق تري به آدم بده.

ضمنا سجاد عزيز ما از نا رسائي و پاسخگو نبودن و گنگي جملات رسائل و کتب استفتائات به سمت شما اومديم ، اگر قرار باشه همون جوابها رو بشنويم که مزاحم شما نميشديم .

موفق باشيد

ياعلي مددي

2012;184644 نوشت:
سلام جناب سجاد عزيز ممنون از شما من از شما گله اي ندارم ولي خوب يود کمي توضيح ميداديد . حقيقتا قانع نشدم. ظاهرا شما در مورد کالاي مورد مثال من ( و البته ده ها کالاي مشابه ) خوب دقت نکرديد که باز همان جواب را تکرار فرموديد. چرا که اگر جز اين بود ميديديد که در مورد فوق الذکر شرايط " فسخ " وجود ندارد و اگر هم باشد در روي کاغذ است و در محيط واقع نشدني و بعضا تعجب برانگيز و خنده دار براي شخص فروشنده. شايد پرسش از دفتر مرجع بتونه کمک کنه ولي پرسش از " مرجعي که به دور از سياست و دولت باشه" ميتونه جواب دقيق تري به آدم بده. ضمنا سجاد عزيز ما از نا رسائي و پاسخگو نبودن و گنگي جملات رسائل و کتب استفتائات به سمت شما اومديم ، اگر قرار باشه همون جوابها رو بشنويم که مزاحم شما نميشديم . موفق باشيد ياعلي مددي

با عرض سلام مجدد و احترام خدمت جواب 2012 گرامی و تشکر از اظهار نظر شما

پاسخی که داده شد مطابق با مسئله و کالایی است که مطرح کردید و در این زمینه دقت لازم را داشته ایم ، حکم فقهی همانی است که عرض شد ولی تعجب از این است که می فرمایید فسخ برای فروشنده خنده دار است آیا تا به حال مشاهده نکرده اید که خریداری کالایی را بخاطر عیب ، باز گرداند !

خودم که سال ها در خوار و بار فروشی کار کرده ام ! بار ها و بار ها شاهد این مطلب بوده ام که مردم به دلائل مختلف از جمله احساس معیوب یا کم بودن کالا برای پس دادن آن مراجعه کرده اند و موفق هم شده اند ! :ok:

اما توضیح اینکه در فقه معاملات ، چنین خرید و فروشی که همراه با کم فروشی است ، موجب بطلان معامله نیست و اگر فروشنده کالای معیوب به مشتری بدهد و مشتری هم با رضایت آنرا خریداری کند ، معامله به صورت صحیح منعقد شده ولی مشتری بخاطر عیبی که در کالا هست می تواند و این حق را دارد که خواستار فسخ معامله شود .
از این رو وقتی معامله صحیح باشد ، درآمد فروشنده از آن نیز حلال است و تنها موظف است که هنگامی که خریدار خواستار فسخ معامله شد ، مبلغی را که از او گرفته است برگرداند یا ...

همیشه موفق باشید

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام علیکم

دوست عزیز شما به این آیه دقت کنید: البقرة : 188 وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَريقاً مِنْ أَمْوالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ

پس توانایی اثبات مسئله ای نزد حاکم حتی باعث حلیت اکل مال به باطل نمیشود چگونه شما مسئله به این واضحی که اظهر من الشمس است میایید به خلاف بیان میکنید؟

شما دارید میگید که اشخاصی که خریدند حق فسخ دارند؟ بنابراین چون معامله صحیح است پس ....

آیا همه این اشخاص وسیله ای دارند که باهاش سی سی و لیتر بسنجند؟ آیا چند درصد مردم از این سر کلاه گذاشتن خبر دارند؟ لابد در فقه شما اگر کسی توانست به گونه ای سر دیگران را کلاه بگذارد که خودش نفهمد مالش حلال است نوش جانش اما اگر لو رفت و علی هذا طرف خواست فسخ کنه و اونوقت این شازده نپذیرفت مالش حرام میشود؟

ویل للمطففین(الظالمین) و لاصحابهم و اعوانهم و مؤیدیهم

التماس دعا

مهدی عباس زاده;185188 نوشت:
بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم دوست عزیز شما به این آیه دقت کنید: البقرة : 188 وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَريقاً مِنْ أَمْوالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ پس توانایی اثبات مسئله ای نزد حاکم حتی باعث حلیت اکل مال به باطل نمیشود چگونه شما مسئله به این واضحی که اظهر من الشمس است میایید به خلاف بیان میکنید؟ شما دارید میگید که اشخاصی که خریدند حق فسخ دارند؟ بنابراین چون معامله صحیح است پس .... آیا همه این اشخاص وسیله ای دارند که باهاش سی سی و لیتر بسنجند؟ آیا چند درصد مردم از این سر کلاه گذاشتن خبر دارند؟ لابد در فقه شما اگر کسی توانست به گونه ای سر دیگران را کلاه بگذارد که خودش نفهمد مالش حلال است نوش جانش اما اگر لو رفت و علی هذا طرف خواست فسخ کنه و اونوقت این شازده نپذیرفت مالش حرام میشود؟ ویل للمطففین(الظالمین) و لاصحابهم و اعوانهم و مؤیدیهم التماس دعا

با عرض سلام و احترام خدمت جناب عباس زاده گرامی

قبل از پاسخ به جناب عباس زاده باید این نکته را خدمت کاربران محترم عرض کنم که ما مقلد هستیم و هر مقلدی باید بر اساس نظر مرجع خود عمل کند و این بحث ها ارتباطی با تکلیف شرعی ما ندارد .

و اما پاسخ:

1- عجیب است چطور شما آیه تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ را به معنای توانایی اثبات مسئله ای نزد حاکم گرفته اید !! کجای آیه چنین معنایی دارد !
تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ یعنی اینکه کسی مالی را به قاضی یا حاکمی (به عنوان رشوه) بدهد و این جمله در آیه به عنوان یکی از مصادیق جمله قبلی (لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ) و مثالی برای اکل مال به باطل ، ذکر شده است .

2- حقیر متوجه نشدم این عبارت شما :

مهدی عباس زاده;185188 نوشت:
پس توانایی اثبات مسئله ای نزد حاکم حتی باعث حلیت اکل مال به باطل نمیشود چگونه شما مسئله به این واضحی که اظهر من الشمس است میایید به خلاف بیان میکنید؟

اولا از کجای آیه استفاده می شود !؟ ثانیا چه ارتباطی با مسئله ما دارد .
عرض کردیم کم فروشی موجب بطلان معامله نمی شود حال از کجای آیه ، اظهر من الشمس بودن اشتباه ما استفاده می شود ؟! کجای این آیه می فرماید ، کم فروشی موجب بطلان معامله است .

3- عموماتی مانند اوفوا بالعقود موجب اثبات صحت معامله است به صورت عام و همین طور آیه شریفه :
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلاَّ أَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ (نساء29)
به صورت خاص صراحت در صحت چنین معامله ای دارد چرا که می فرماید اگر به معامله ای راضی بودید دیگر اکل مال به باطل نیست و معامله صحیح است .
حال اگر مشتری خواهان فسخ معامله شود و بخواهد از حق خود برای فسخ استفاده کند ، کشف از عدم رضایت او به معامله و بطلان معامله می کند و تا قبل از اقدام مشتری دلیلی بر بطلان این معامله وجود ندارد .

4- کم فروشی به دلالت آیات متعددی از قرآن کریم مانند «وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ» ، «وَ لٰا تَنْقُصُوا الْمِكْيٰالَ وَ الْمِيزٰانَ» ، «لٰا تَبْخَسُوا النّٰاسَ أَشْيٰاءَهُمْ» حرام است اما در مورد باطل بودن یا نبودن معامله ، تفصیل و صورت های مختلفی وجود دارد که بیان آنها مطلب را به درازا می کشاند .

5- در مورد سئوال یعنی نوشابه های سر خالی ! باید گفت:
اولا کسی نوشابه ها را وزنی نمی خرد تا کم گذاشتن از آن کم فروشی محسوب شود . بلکه به صورت عددی و بطری خریداری می شود.
ثانیا مقداری که نوشابه ها کم شده به حدی است که عرفا مورد اعتنا نیست و طبق برخی از نظرات شرعا در حدی نیست که کم فروشی محسوب شود.
از این جهت در مورد سئوال فتوا به حلیت تکسب داده شده است .

6- این فرمایشات شما :

مهدی عباس زاده;185188 نوشت:
آیا همه این اشخاص وسیله ای دارند که باهاش سی سی و لیتر بسنجند؟ آیا چند درصد مردم از این سر کلاه گذاشتن خبر دارند؟ لابد در فقه شما اگر کسی توانست به گونه ای سر دیگران را کلاه بگذارد که خودش نفهمد مالش حلال است نوش جانش اما اگر لو رفت و علی هذا طرف خواست فسخ کنه و اونوقت این شازده نپذیرفت مالش حرام میشود؟

هم که بحث علمی ندارد و بعضا با لحن بدی هم بیان شده است. از این رو پاسخی برای آن نمی دهم .

در پایان باز هم یادآوری می کنم که این مباحث علمی است و در مقام عمل به درد مقلد نمی خورد یک مقلد باید به حکم مرجع خود عمل کند که حکم مرجع را هم در پست های گذشته عرض کردیم .

همیشه موفق و پیروز باشید

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام علیکم

سجاد;185268 نوشت:
قبل از پاسخ به جناب عباس زاده باید این نکته را خدمت کاربران محترم عرض کنم که ما مقلد هستیم و هر مقلدی باید بر اساس نظر مرجع خود عمل کند و این بحث ها ارتباطی با تکلیف شرعی ما ندارد

بله و بهتر است دوستان از مراجعی که فتوای مخالف قرآن و عقل نمیدهند تقلید کنند

سجاد;185268 نوشت:
1- عجیب است چطور شما آیه تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ را به معنای توانایی اثبات مسئله ای نزد حاکم گرفته اید !! کجای آیه چنین معنایی دارد !
تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ یعنی اینکه کسی مالی را به قاضی یا حاکمی (به عنوان رشوه) بدهد و این جمله در آیه به عنوان یکی از مصادیق جمله قبلی (لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ) و مثالی برای اکل مال به باطل ، ذکر شده است

اثبات نزد حاکم یا به وسیله رشوه است یا بی رشوه بحث سر این است که این اثبات هم ازش کاری برای حلال کردن مال حرام ساخته نیست توجه کنید:

الدر المنثور 1: 203- أخرج الشافعي و ابن أبي شيبة و البخاري و مسلم عن ام سلمة زوج النبي (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) ان رسول اللّه (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) قال: إنما انا بشر مثلكم تختصمون إليّ و لعل بعضكم أن يكون ألحن بحجته من بعض فأقضي له على نحو ما اسمع منه فمن قضيت له بشي‏ء من حق أخيه فلا يأخذ فانما اقطع له قطعة من النار.

الخلاف - الشيخ الطوسي - ج 6 - ص 257
وروت أم سلمة زوجة النبي عليه السلام أنه قال : ( إنما أنا بشر مثلكم وإنكم تختصمون إلي ولعل بعضكم أن يكون ألحن بحجته من بعض فأقضي له على نحو ما أسمع منه ، فمن قضيت له بشئ من حق أخيه فلا يأخذه ، فإنما أقطع له قطعة من النار ) ( 3 ) .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
‹ هامش ص 257 › ( 1 ) البقرة : 230 . ( 2 ) المبسوط 16 : 184 ، والحاوي الكبير 17 : 11 ( 3 ) سنن الدارقطني 4 : 239 حديث 126 و 127 ، ومسند أحمد بن حنبل 6 : 307 ، السنن الكبرى 10 : 143 و 149 .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
مسالك الأفهام - الشهيد الثاني - ج 14 - شرح ص 262
أطبق علماؤنا وأكثر الجمهور على أن الحكم لا ينفذ إلا ظاهرا ، وأما باطنا فيتبع الحق ، فلا يستبيح المحكوم له أخذ المحكوم به مع علمه بعدم الاستحقاق ، لأصالة بقاء الحق على أصله ، والحل والحرمة كذلك . وقد روي عن النبي صلى الله عليه وآله أنه قال : ( إنما أنا بشر مثلكم ، وإنكم تختصمون إلي ، ولعل بعضكم ألحن بحجته من بعض ، فأقضي له نحو ما أسمع ، فمن قضيت له من حق أخيه شيئا فلا يأخذه ، فإنما أقطع له قطعة من النار ) ( 1 ) . أخرجه أصحاب السنن السبعة
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
مجمع الفائدة - المحقق الأردبيلي - ج 12 - شرح ص 513
والنقل فإنه قد روي عنه صلى الله عليه وآله أنه قال : إنما أنا بشر وأنتم تختصمون إلي ، ولعل بعضكم ألحن بحجته من بعض فإنما أقضي له ( على - ئل ) نحو ما أسمع منه ، فمن قضيت له من حق أخيه شيئا ( بشئ - ئل ) فلا يأخذه ( يأخذ به - ئل ) ، فإنما أقطع له قطعة من النار ( 1 )
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
هوية الكتب
الكتاب | المؤلف | جزء | الوفاة | المجموعة | تحقيق | الطبعة | سنة الطبع | المطبعة | الناشر | ردمك | ملاحظات
الخلاف|الشيخ الطوسي|6|460|فقه الشيعة الى القرن الثامن|المحققون : السيد علي الخراساني ، السيد جواد الشهرستاني ، الشيخ محمد مهدي نجف / المشرف : الشيخ مجتبى العراقي|الأولى|1417|مطبعة مؤسسة النشر الإسلامى|مؤسسة النشر الإسلامى التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة|
|
مسالك الأفهام|الشهيد الثاني|14|966|فقه الشيعة من القرن الثامن|مؤسسة المعارف الإسلامية|الأولى|1419|پاسدار إسلام|مؤسسة المعارف الإسلامية - قم - إيران|964-6289-34-7|

مجمع الفائدة|المحقق الأردبيلي|12|993|فقه الشيعة من القرن الثامن|الحاج آغا مجتبى العراقي ، الشيخ علي پناه الاشتهاردي ، الحاج آغا حسين اليزدي الأصفهاني|الأولى|ذي الحجة 1414|مؤسسة النشر الإسلامي|مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة||

سجاد;185268 نوشت:
ثانیا چه ارتباطی با مسئله ما دارد

خوردن مال به باطل در هر شکل که باشد حرام است خواه در شکل کم فروشی خواه پول زور زیادی گرفتن(ربا) خواه .....

شما فرمودید:

سجاد;184570 نوشت:
درآمد این افراد اشکالی ندارد و حلال است

نه:

سجاد;185268 نوشت:
عرض کردیم کم فروشی موجب بطلان معامله نمی شود حال از کجای آیه ، اظهر من الشمس بودن اشتباه ما استفاده می شود ؟! کجای این آیه می فرماید ، کم فروشی موجب بطلان معامله است

معنای بطلان معامله چیست؟ آیا معامله ربوی باطل است؟(حتی اگر دو طرف به معامله ظاهرا راضی باشند و ...)

سجاد;185268 نوشت:
چرا که می فرماید اگر به معامله ای راضی بودید دیگر اکل مال به باطل نیست و معامله صحیح است

پس تمام معاملات ربوی که دو طرف راضی هستند دیگر اکل مال به باطل نیست و صحیح است

برادر این آیه استثنا منقطع هست نه این که متصل باشه

در واقع داره تقریبا میفرماد : هان ای کسانی که ایمان آوردید اموال همدیگر را به ناروا نخورید مگر آن که داد و ستدی انجام دهید که از تراضی(راضی شدن دوجانبه بر مبنای عقل و شرع) از شما (به وجود آمده) باشد

حیف که وقت ندارم و الا تفسیرش رو از کتاب ترجمان آیه الله صادقی تهرانی براتون میذاشتم

منظور از رضایت هم رضایت قلبی است نه رضایت ظاهری کما این که شاید کسی در وضعیتی قرار بگیرد که چاره ای جز رضایت به گرفتن ربا و... نداشته باشد اما قلبا راضی نیست(مثلا میداند که همه گران میفروشند و او هم نیاز به کالا دارد)

سجاد;185268 نوشت:
کم فروشی به دلالت آیات متعددی از قرآن کریم مانند «وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ» ، «وَ لٰا تَنْقُصُوا الْمِكْيٰالَ وَ الْمِيزٰانَ» ، «لٰا تَبْخَسُوا النّٰاسَ أَشْيٰاءَهُمْ» حرام است اما در مورد باطل بودن یا نبودن معامله ، تفصیل و صورت های مختلفی وجود دارد که بیان آنها مطلب را به درازا می کشاند

ما بحثمون در مورد حرام بودن اکل است

سجاد;185268 نوشت:
در مورد سئوال یعنی نوشابه های سر خالی ! باید گفت:
اولا کسی نوشابه ها را وزنی نمی خرد تا کم گذاشتن از آن کم فروشی محسوب شود . بلکه به صورت عددی و بطری خریداری می شود.
ثانیا مقداری که نوشابه ها کم شده به حدی است که عرفا مورد اعتنا نیست و طبق برخی از نظرات شرعا در حدی نیست که کم فروشی محسوب شود.
از این جهت در مورد سئوال فتوا به حلیت تکسب داده شده است

اگر مورد اعتنا نبود که مطرح نمیشد!! مثل جریان شیرینی و جعبه که رفقا مطرح کردن ما برامون مهمه ولی چاره ای جز پذیرفتن نداریم مثل قضیه رانندگی که یکی از دوستان تعریف کرد

سجاد;185268 نوشت:
هم که بحث علمی ندارد و بعضا با لحن بدی هم بیان شده است. از این رو پاسخی برای آن نمی دهم

بحث اتفاقا علمی است و آن این که گیریم شخص فسخ نکرد(حالا به دلیل عذری که جامعه یا ... برایش ایجاد کرده یا به دلیل عدم صرف درگیری یا ....) آیا حلیت می آورد برای کم فروشی؟ کم فروشی حرام است و پولی که از این راه کسب شده هم حرام است

التماس دعا

با عرض سلام و احترام و تشکر از پاسخ شما جناب عباس زاده گرامی:Gol:

مهدی عباس زاده;185421 نوشت:
اثبات نزد حاکم یا به وسیله رشوه است یا بی رشوه بحث سر این است که این اثبات هم ازش کاری برای حلال کردن مال حرام ساخته نیست توجه کنید: الدر المنثور 1: 203- أخرج الشافعي و ابن أبي شيبة و البخاري و مسلم عن ام سلمة زوج النبي (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) ان رسول اللّه (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) قال: إنما انا بشر مثلكم تختصمون إليّ و لعل بعضكم أن يكون ألحن بحجته من بعض فأقضي له على نحو ما اسمع منه فمن قضيت له بشي‏ء من حق أخيه فلا يأخذ فانما اقطع له قطعة من النار. الخلاف - الشيخ الطوسي - ج 6 - ص 257 وروت أم سلمة زوجة النبي عليه السلام أنه قال : ( إنما أنا بشر مثلكم وإنكم تختصمون إلي ولعل بعضكم أن يكون ألحن بحجته من بعض فأقضي له على نحو ما أسمع منه ، فمن قضيت له بشئ من حق أخيه فلا يأخذه ، فإنما أقطع له قطعة من النار ) ( 3 ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ‹ هامش ص 257 › ( 1 ) البقرة : 230 . ( 2 ) المبسوط 16 : 184 ، والحاوي الكبير 17 : 11 ( 3 ) سنن الدارقطني 4 : 239 حديث 126 و 127 ، ومسند أحمد بن حنبل 6 : 307 ، السنن الكبرى 10 : 143 و 149 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . مسالك الأفهام - الشهيد الثاني - ج 14 - شرح ص 262 أطبق علماؤنا وأكثر الجمهور على أن الحكم لا ينفذ إلا ظاهرا ، وأما باطنا فيتبع الحق ، فلا يستبيح المحكوم له أخذ المحكوم به مع علمه بعدم الاستحقاق ، لأصالة بقاء الحق على أصله ، والحل والحرمة كذلك . وقد روي عن النبي صلى الله عليه وآله أنه قال : ( إنما أنا بشر مثلكم ، وإنكم تختصمون إلي ، ولعل بعضكم ألحن بحجته من بعض ، فأقضي له نحو ما أسمع ، فمن قضيت له من حق أخيه شيئا فلا يأخذه ، فإنما أقطع له قطعة من النار ) ( 1 ) . أخرجه أصحاب السنن السبعة . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . مجمع الفائدة - المحقق الأردبيلي - ج 12 - شرح ص 513 والنقل فإنه قد روي عنه صلى الله عليه وآله أنه قال : إنما أنا بشر وأنتم تختصمون إلي ، ولعل بعضكم ألحن بحجته من بعض فإنما أقضي له ( على - ئل ) نحو ما أسمع منه ، فمن قضيت له من حق أخيه شيئا ( بشئ - ئل ) فلا يأخذه ( يأخذ به - ئل ) ، فإنما أقطع له قطعة من النار ( 1 ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . هوية الكتب الكتاب | المؤلف | جزء | الوفاة | المجموعة | تحقيق | الطبعة | سنة الطبع | المطبعة | الناشر | ردمك | ملاحظات الخلاف|الشيخ الطوسي|6|460|فقه الشيعة الى القرن الثامن|المحققون : السيد علي الخراساني ، السيد جواد الشهرستاني ، الشيخ محمد مهدي نجف / المشرف : الشيخ مجتبى العراقي|الأولى|1417|مطبعة مؤسسة النشر الإسلامى|مؤسسة النشر الإسلامى التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة| | مسالك الأفهام|الشهيد الثاني|14|966|فقه الشيعة من القرن الثامن|مؤسسة المعارف الإسلامية|الأولى|1419|پاسدار إسلام|مؤسسة المعارف الإسلامية - قم - إيران|964-6289-34-7| مجمع الفائدة|المحقق الأردبيلي|12|993|فقه الشيعة من القرن الثامن|الحاج آغا مجتبى العراقي ، الشيخ علي پناه الاشتهاردي ، الحاج آغا حسين اليزدي الأصفهاني|الأولى|ذي الحجة 1414|مؤسسة النشر الإسلامي|مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة||

زحمتی که کشیدید و روایاتی که به آن استشهاد فرمودید تنها اثبات می کند که نزد حاکم هم با رشوه و هم بی رشوه می توان مسئله ای را ثابت کرد اما برادر عزیز از شما بسیار عجیب است که چرا به خود آیه توجه نکردید که انحصار در رجوع به حاکم از طریق رشوه دارد و بدون رشوه را شامل نمی شود خداوند فرموده است :

تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ

ضمیر بها به اموال در آیه قبل بر می گردد از این رو آیه تنها موردی را شامل می شود که با اموال به حکام مراجعه غیر شرعی شود که همان رشوه است .

مهدی عباس زاده;185421 نوشت:
پس تمام معاملات ربوی که دو طرف راضی هستند دیگر اکل مال به باطل نیست و صحیح است برادر این آیه استثنا منقطع هست نه این که متصل باشه در واقع داره تقریبا میفرماد : هان ای کسانی که ایمان آوردید اموال همدیگر را به ناروا نخورید مگر آن که داد و ستدی انجام دهید که از تراضی(راضی شدن دوجانبه بر مبنای عقل و شرع) از شما (به وجود آمده) باشد

روشن است معاملات ربوی که در کتاب و سنت باطل اعلام شده است ، مشمول حلیت رضایت طرفین نیست و با رضایت طرفین ، حلال نمی شود مسلما این مطلب مد نظر ما هم بوده است و جای اشکال نداشت. استشهاد ما به آیه صرف نظر از مستثنیات شرعی آن است.
به زبان ساده تر آیه می فرماید رضایت طرفین موجب حلیت معامله و اکل مال به باطل نبودن آن است مگر مواردی که در شرع مقدس ،تصریح به آن شده مثل معاملات ربوی.

مهدی عباس زاده;185421 نوشت:
منظور از رضایت هم رضایت قلبی است نه رضایت ظاهری کما این که شاید کسی در وضعیتی قرار بگیرد که چاره ای جز رضایت به گرفتن ربا و... نداشته باشد اما قلبا راضی نیست(مثلا میداند که همه گران میفروشند و او هم نیاز به کالا دارد)

سخن عجیبی می فرمایید ، ما راجع به اخلاق صحبت نمی کنیم راجع به فقه صحبت می کنیم در فقه و احکام ظاهری ، ما کاری با رضایت قلبی نداریم رضایت ظاهری ملاک است ، اصلا رضایت قلبی هم قابل احراز نیست چطور شارع مقدس حکم را معلق بر چیزی بکند که قابل اثبات نیست !

بگذارید مثالی بزنم شما خودروی خود را فروختید و بعد از مدتی خریدار آمد و گفت من قلبا راضی به معامله نبودم ، آیا شما معامله را باطل می دانید و پولش را پس می دهید !! اگر این طور است دیگر کسی نمی تواند معامله ای بکند شاید طرف مقابل بعد ها بگوید قلبا راضی نبودم !!:ok:

مهدی عباس زاده;185421 نوشت:
ما بحثمون در مورد حرام بودن اکل است

این سخن که مطلب شما را نقض می کند .
اگر اکل در آیه لا تأکلوا اموالکم بینکم بالباطل را فقط به معنای خوردن می دانید پس نباید هیچ معامله تجاری باطل باشد چرا که لزوما سود آن صرف تغذیه نمی شود
و از این جهت قطعا شامل بسیاری از کم فروشی ها نمی گردد !

مهدی عباس زاده;185421 نوشت:
بحث اتفاقا علمی است و آن این که گیریم شخص فسخ نکرد(حالا به دلیل عذری که جامعه یا ... برایش ایجاد کرده یا به دلیل عدم صرف درگیری یا ....) آیا حلیت می آورد برای کم فروشی؟

دقیقا ، وقتی فسخ نکرد نشانه رضایت است و بدلالت آیه همان طور که عرض کردم معامله حلال است .

همیشه موفق باشید

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام علیکم

مهدی عباس زاده;185421 نوشت:
معنای بطلان معامله چیست؟ آیا معامله ربوی باطل است؟(حتی اگر دو طرف به معامله ظاهرا راضی باشند و ...)

این سوال بنده را جواب ندادید منظور شما از باطل نبودن معامله چیه؟ یه وقت ما میگیم در آمد حاصل حلال است یه وقت میگیم معامله حمل بر صحت میشود(یعنی نمیشود معامله را به هم زد) مثلا اگر کسی به شما یه جنس را که 10 تومن می ارزد 1000 تومن فروخت دو حالت دارد یا شما بعدا متوجه میشوید که سرتون کلاه رفته یا نمیشوید: اگر متوجه بشوید که میروید فسخ میکنید یا نمیکنید مثلا طرف سوریه بوده شما میگید به زحمتش نمی ارزه طلای تقلبیش رو بهش ببرم پس بدم
در هر صورت چه پس بدید چه ندید عذاب اخروی برای شخص فروشنده ثابت است چون 990 تومان به صورت باطل از شما خورده اگر اکل (هرگونه تصرف) در آن مال بکند باید گفت اکل حرام انجام داده است نه ان که به صرف فسخ نکردن شما مالش حلال است

اگر شما این قول را قبول نداشته باشید باید ادعاتون این باشد که طبق اسلامی که شما معرفی میکنید انسان تا میتواند و لو نمیرود سر دیگران را کلاه بگذارد و این به نفعش خواهد بود چون عذابی اخروی برایش در پی ندارد و عدالت حقیقی ای در کار نخواهد بود!!

سجاد;185763 نوشت:
زحمتی که کشیدید و روایاتی که به آن استشهاد فرمودید تنها اثبات می کند که نزد حاکم هم با رشوه و هم بی رشوه می توان مسئله ای را ثابت کرد اما برادر عزیز از شما بسیار عجیب است که چرا به خود آیه توجه نکردید که انحصار در رجوع به حاکم از طریق رشوه دارد و بدون رشوه را شامل نمی شود خداوند فرموده است :

تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ

ضمیر بها به اموال در آیه قبل بر می گردد از این رو آیه تنها موردی را شامل می شود که با اموال به حکام مراجعه غیر شرعی شود که همان رشوه است

در هر صورت از روایات در کنار سخنان بزرگان که آورده شد فهمیده میشود که اگر چه در ظاهر به حلیت چیزی حکم شود توسط حاکم ولی باطل بودن آن و عذاب اخروی که پیامدش است سر جایش باقی است در نتیجه آیه در حال بیان بدترین حالت است همانطور که در ادامه میفرماید و انتم تعلمون در واقع دارد میفرماید این که شما خودتان میدانید دارید مال اضافی غیر مستحق رو میخورید کافی است برای اثبات جرمتان نزد خدا خواه با رشوه یا بی رشوه نزد حاکمی اثبات کنید یا خیر در واقع اکل اموال به باطل را مطلقا شرع حرام میداند خواه رجوع به حکام بشود یا نشود خواه اثبات بشود یا نشود خواه با رشوه باشد یا نباشد

سجاد;185763 نوشت:
روشن است معاملات ربوی که در کتاب و سنت باطل اعلام شده است ، مشمول حلیت رضایت طرفین نیست و با رضایت طرفین ، حلال نمی شود مسلما این مطلب مد نظر ما هم بوده است و جای اشکال نداشت. استشهاد ما به آیه صرف نظر از مستثنیات شرعی آن است.
به زبان ساده تر آیه می فرماید رضایت طرفین موجب حلیت معامله و اکل مال به باطل نبودن آن است مگر مواردی که در شرع مقدس ،تصریح به آن شده مثل معاملات ربوی

برادر شما باز استثناء را متصل گرفتید که اینطور برداشت میکنید!!

اگر ربا حرام است چون اکل مال به باطل است و رضایت طرفین تاثیری ندارد به طور کلی خطاب به کسانی است که ایمان آوردند یا ایها الذین آمنوا و کسانی که ایمان می آورند اول از همه رضایت خدا را باید مدنظر داشته باشند سپس باید رشید باشند و سفیه نباشند و الا معامله شان صحیح نیست خواه راضی باشد یا نباشد
و هیچ انسان رشیدی به دادن مال به باطل راضی نیست

سجاد;185763 نوشت:
سخن عجیبی می فرمایید ، ما راجع به اخلاق صحبت نمی کنیم راجع به فقه صحبت می کنیم در فقه و احکام ظاهری ، ما کاری با رضایت قلبی نداریم رضایت ظاهری ملاک است ، اصلا رضایت قلبی هم قابل احراز نیست چطور شارع مقدس حکم را معلق بر چیزی بکند که قابل اثبات نیست !

کاملا قابل اثبات است همانطور که در بالا عرض شد هیچ انسانی به پرداخت مال به باطل راضی نیست در معامله هیچ انسانی راضی به غبن نیست و... چه رسد به مومن

ما در مورد حلال و حرام صحبت میکنیم نه چیز دیگه ای و حلال و حرام قبل از توجه به وجهه اجتماعی بحث عذابهای اخروی را در بر داره

سجاد;185763 نوشت:
این سخن که مطلب شما را نقض می کند .
اگر اکل در آیه لا تأکلوا اموالکم بینکم بالباطل را فقط به معنای خوردن می دانید پس نباید هیچ معامله تجاری باطل باشد چرا که لزوما سود آن صرف تغذیه نمی شود و از این جهت قطعا شامل بسیاری از کم فروشی ها نمی گردد

بنده عرض کردم اکل و منظور تمام تصرفات بود نه فقط خود خوردن(با توجه به سیاق آیه)

سجاد;185763 نوشت:
دقیقا ، وقتی فسخ نکرد نشانه رضایت است و بدلالت آیه همان طور که عرض کردم معامله حلال است .

این که تصرفات شخص علی الظاهر نافذ است یه بحثی است و این که مالی که دارد مصرف میکند برایش حلال است یه بحث دیگه است شما منظورتون کدومه؟ یعنی اگر شما به کسی طلای تقلبی فروختید که از عراق اومده ایران چون میدونستید که نمیره تحقیق کنه ببینه طلا هست یا نه فوقش اگر هم گفت میگید اشتباه شده و.. اگر هم نگفت که دیگه واسه این پول کم صرف نمیکنه بیاد ایران برای شما حلال است که بهش طلای تقلبی بفروشید دیگه!!!

یعنی اگر کسی سر دیگری رو کلاه گذاشت به گونه ای که نفهمد طبق فقه شما حلال است و هیچ گونه عذاب اخروی ندارد(لطفا به این مطلب پاسخ صحیح بدهید اگر دادید)

التماس دعا

موضوع قفل شده است