جمع بندی خوش اخلاقی یا تندی با نامحرم

کارشناس بحث: استاد سینا

نکته ای که لازم است به آن توجه شود این است که دارا بودن رفتار محکم و جدی در ارتباط با نامحرم به معنی کج خلقی و یا بد رفتاری ورفتار تند داشتن نیست بلکه منظور نوعی کنترل کردن رفتارو گفتار است. در مرحله ی اول توصیه شده است که ارتباط های بی دلیل صورت نگیرد وافراد به بهانه های مختلف خود را درمعرض گناه قرار ندهند.
چراکه ايام جواني دوره شور و احساسات است وبا بيدار شدن قواي مختلف جسمي، توجه به مسائل عاطفي و جذابيت هاي ظاهري جنس مخالف زيادتر مي شود واین یک امر طبیعی است به همین دلیل لازم است پیشگیری های اولیه در این رابطه انجام شود. این توصیه ها عمومی است ورعایت آن هم برای زن و هم برای مرد لازم است. اما اگر برای ارتباط برقرار کردن دلیل منطقی وجود دارد و برقراری ارتباط ضرورت دارد در اینجا نیز لازم است به توصیه های اسلام دررابطه با این ارتباطات توجه شود یعنی زن و مرد هر دو مواظب نوع گفتار و ورفتار و حرکات خود باشند.البته توجه کنید که حل مسائل درسی تنهابه ارتباط با نامحرم محدود نمی شود بلکه ما می توانیم از راههای دیگر نیزبرای رسیدن به این هدف بهره ببریم.
در ضمن ما باید وظیفه ی خود را انجام دهیم حال ممکن است در این مسیر موافقان یا مخالفانی داشته باشیم ممکن است به دلیل رعایت حکم شرعی دوستی بعضی ها پر رنگ تر و دوستی و ارتباط عده ای دیگربا ما کم رنگ و یا بی رنگ شود در اینجا ما موظف به وظیفه هستیم وباید سعی کنیم به بهترین شکل عمل به حکم الهی را در رأس قرار دهیم وآنچه که برای ما اهمیت دارد همان عمل به دستور خداست نه نوع واکنش دیگران بنابراین به دلیل واکنش دیگران مجاز به ترک رفتار الهی نیستیم.
دین اسلام براي پاسداري از حريم پاك و جلوگيري از انحراف، روابط دختر و پسر را با رعايت ضوابطي پذيرفته است وباید ضوابط لازم در این ارتباطها مد نظر گرفته شود تا مشکلی پیش نیاید.اگر در ارتباط با نامحرم با کمال ادب و احترام گذاشتن به طرف مقابل رفتار نمایید ودر عین حال ضوابط شرعی را رعایت نمایید دلیلی برای ناراحت شدن طرف مقابل وجود ندارد.
بر ما لازم است روابط خود را از نظر كمي و كيفي تحت كنترل قرار دهیم و در سطح ضرورت حفظ كنیم وسعی کنیم برای خود ضرورت تراشی نکنیم.

سلام علیکم

ابتدا از پرسشگر محترم به خاطر سوال خوبشان و از استاد بزرگوار به خاطر این پاسخ ارزشمند ، منطقی و اخلاقی بسیار سپاسگزارم

ای کاش همه ما به این چند جمله بیشتر دقت و تامل میکردیم و آن را در تمام امور زندگی به کار میبستیم زیرا بنده حقیر زیاد شاهدم که خیلی از جاها که حق مظلوم میماند و اسلام کمرنگ میشود به خاطر ترس افراد از این امور است !

انشاالله خداوند در مسیر الهی خودش نگهبان و حافظ دین همه ما باشد که بدون عنایت الهی هیچیم!

التماس دعا،یا زهرا(س)

بله اتفاقا نکته مهم اینجاست که نباید محکم و جدی بودن را مقابل خوش اخلاقی و خوشرویی بیان کنیم چرا که محکم بودن و جدی بودن به معنای بد اخلاقی نیست که بخواهیم نقطه ی مقابل آن را خوش اخلاقی بدانیم و البته خوش خلقی نیز در اموزه های اسلام صرفا به معنی خندیدن و گشاده رویی نیست بنابراین می توان هم محکم بود و هم خوش اخلاق چرا که یکی از مصادیق خوش اخلاقی احترام گذاشتن و رعایت ادب در کلام است که ما می توانیم در ارتباطات با رعایت ضوابط در عین حال، اخلاق خوش الهی نیز داشته باشیم.

یکی از مهمترین نشا نه های ایمان این است که انسان حق را در هر شرایطی بر باطل ترجیح دهد در واقع مشروعیت مقدم بر مقبولیت است بنابراین ما ملزم به گفتن حق و عمل به حق هستیم ولو این که به ضرر ما باشد یا باعث ناراحتی دیگران شود ویا حتی امتیازات مادی خود را از دست دهیم.

پیامبر خدا صل الله وعلیه واله می فرمایند:

لا يُكْمِلُ الْمُؤمِنُ ايمانَهُ حَتّى يَحتَوىَ عَلى مِائَةٍ وَ ثَلاثِ خِصالٍ:... لا يَقْبَلُ الْباطِلَ مِن صَديقِهِ وَ لا يَرُدُّ الْحَقَّ مِنْ عَدُوِّهِ...؛ايمان مؤمن كامل نمى شود، مگر آن كه 103 صفت در او باشد:... باطل را از دوستش نمى پذيرد و در مقابله با دشمن، حق را پايمال نمى كند.(1)

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِصْبِرْ عَلى مَرارَةِ الْحَقِّ وَ ايّاكَ اَنْ تَنْخَدِعَ لِحَلاوَةِ الباطِلِ؛تلخى حق را تحمل كن، و مبادا كه فريب شيرينى باطل رابخوری(2)

پيامبر صلي الله عليه و آله : قُلِ الحَقَّ و لاتأخُذكَ فِي اللّه لَومَةُ لائمٍ ؛
پيامبر صلي الله عليه و آله :حق را بگو و در راه خدا از ملامت هيچ ملامتگرى نهراس .


(1)مستدرک الوسائل، ج 11،ص180

(2)شرح آقا جمال الدین خوانساری برغررالحکم و درر الکلم ج2،ص237

(3)کنزالعمال ح 43555

پست جمعبندی:

سوال:

چنانچه پسر با دختری نامحرم صحبت کند، آن پسر می تواند به دو شکل رفتار نماید:اول اینکه خوش اخلاق و مهربانانه با او صحبت کند...دوم اینکه محکم و جدی با او صحبت کند....در این دو حالت ممکن است مسائلی پیش بیاید...در حالت اول ممکن است هر دو ناخواسته جذب یکدیگر شوند...در حالت دوم ممکن است آن دختر دیگر با آن پسر صحبت نکند؛ اشکال ندارد اما اگر هر دو دانشجو باشند و ممکن است سوال درسی برای یکی بوجود آید، آن وقت است که کار قدری دشوار می شود...با اینحال نحوه رفتار چگونه باید باشد که بنا قولی " نه سیخ بسوزه و نه کباب"؟

پاسخ:

نکته ای که لازم است به آن توجه شود این است که دارا بودن رفتار محکم و جدی در ارتباط با نامحرم به معنی کج خلقی و یا بد رفتاری ورفتار تند داشتن نیست بلکه منظور نوعی کنترل کردن رفتارو گفتار است. در مرحله ی اول توصیه شده است که ارتباط های بی دلیل صورت نگیرد وافراد به بهانه های مختلف خود را درمعرض گناه قرار ندهند.
چراکه ايام جواني دوره شور و احساسات است وبا بيدار شدن قواي مختلف جسمي، توجه به مسائل عاطفي و جذابيت هاي ظاهري جنس مخالف زيادتر مي شود واین یک امر طبیعی است به همین دلیل لازم است پیشگیری های اولیه در این رابطه انجام شود. این توصیه ها عمومی است ورعایت آن هم برای زن و هم برای مرد لازم است. اما اگر برای ارتباط برقرار کردن دلیل منطقی وجود دارد و برقراری ارتباط ضرورت دارد در اینجا نیز لازم است به توصیه های اسلام دررابطه با این ارتباطات توجه شود یعنی زن و مرد هر دو مواظب نوع گفتار و ورفتار و حرکات خود باشند.البته توجه کنید که حل مسائل درسی تنهابه ارتباط با نامحرم محدود نمی شود بلکه ما می توانیم از راههای دیگر نیزبرای رسیدن به این هدف بهره ببریم.
در ضمن ما باید وظیفه ی خود را انجام دهیم حال ممکن است در این مسیر موافقان یا مخالفانی داشته باشیم ممکن است به دلیل رعایت حکم شرعی دوستی بعضی ها پر رنگ تر و دوستی و ارتباط عده ای دیگربا ما کم رنگ و یا بی رنگ شود در اینجا ما موظف به وظیفه هستیم وباید سعی کنیم به بهترین شکل عمل به حکم الهی را در رأس قرار دهیم وآنچه که برای ما اهمیت دارد همان عمل به دستور خداست نه نوع واکنش دیگران بنابراین به دلیل واکنش دیگران مجاز به ترک رفتار الهی نیستیم.دین اسلام براي پاسداري از حريم پاك و جلوگيري از انحراف، روابط دختر و پسر را با رعايت ضوابطي پذيرفته است وباید ضوابط لازم در این ارتباطها مد نظر گرفته شود تا مشکلی پیش نیاید.اگر در ارتباط با نامحرم با کمال ادب و احترام گذاشتن به طرف مقابل رفتار نمایید ودر عین حال ضوابط شرعی را رعایت نمایید دلیلی برای ناراحت شدن طرف مقابل وجود ندارد. بر ما لازم است روابط خود را از نظر كمي و كيفي تحت كنترل قرار دهیم و در سطح ضرورت حفظ كنیم وسعی کنیم برای خود ضرورت تراشی نکنیم.

توجه کنید که خوش خلقی نیز در اموزه های اسلام صرفا به معنی خندیدن و گشاده رویی نیست بنابراین می توان هم محکم بود و هم خوش اخلاق چرا که یکی از مصادیق خوش اخلاقی احترام گذاشتن و رعایت ادب در کلام است که ما می توانیم در ارتباطات با رعایت ضوابط در عین حال، اخلاق خوش الهی نیز داشته باشیم.

یکی از مهمترین نشا نه های ایمان این است که انسان حق را در هر شرایطی بر باطل ترجیح دهد در واقع مشروعیت مقدم بر مقبولیت است بنابراین ما ملزم به گفتن حق و عمل به حق هستیم ولو این که به ضرر ما باشد یا باعث ناراحتی دیگران شود ویا حتی امتیازات مادی خود را از دست دهیم.

پیامبر خدا صل الله وعلیه واله می فرمایند:

لا يُكْمِلُ الْمُؤمِنُ ايمانَهُ حَتّى يَحتَوىَ عَلى مِائَةٍ وَ ثَلاثِ خِصالٍ:... لا يَقْبَلُ الْباطِلَ مِن صَديقِهِ وَ لا يَرُدُّ الْحَقَّ مِنْ عَدُوِّهِ...؛ايمان مؤمن كامل نمى شود، مگر آن كه 103 صفت در او باشد:... باطل را از دوستش نمى پذيرد و در مقابله با دشمن، حق را پايمال نمى كند.(1)

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِصْبِرْ عَلى مَرارَةِ الْحَقِّ وَ ايّاكَ اَنْ تَنْخَدِعَ لِحَلاوَةِ الباطِلِ؛تلخى حق را تحمل كن، و مبادا كه فريب شيرينى باطل رابخوری(2)

پيامبر صلي الله عليه و آله : قُلِ الحَقَّ و لاتأخُذكَ فِي اللّه لَومَةُ لائمٍ ؛
پيامبر صلي الله عليه و آله :حق را بگو و در راه خدا از ملامت هيچ ملامتگرى نهراس .

(1)مستدرک الوسائل، ج 11،ص180

(2)شرح آقا جمال الدین خوانساری برغررالحکم و درر الکلم ج2،ص237

(3)کنزالعمال ح 43555