جمع بندی آیا سلاح جنگیدن در زمان ظهور امام زمان(عج) شمشیر و نیزه است؟

پرسش:
آیا وسلیه و سلاح جنگیدن در زمان ظهور امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) مانند زمان خودشان (شمشیر، نیزه، سپر، زره، گرز، منجنیق و ...) است.؟

پاسخ:
به صورت يقينى، نمى‏‌توان در مورد «سلاح امام» در زمان خروج و قيام اظهار نظر كرد.
روايات، سلاح امام را شمشير معرفی کرده‌اند و عده‌اى معتقد هستند چون در روایاتی آمده که شمشير امام (عجل الله تعالی فی فرجه) همان شمشير پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) است، پس سلاح او، همان شمشیر است و تسليحات پیشرفته روز، کاربرد خود را به علتی از دست می‌دهند و همه ناگزير از استفاده سلاح‌هاى ابتدايى هستند. بنا بر این جنگ با همان ابزار آلات جنگی مرسوم شده و جنگ نه غیر ممکن خواهد بود و نه ناعادلانه.
گروهی هم معتقد هستند شمشير كنايه از قدرت نظامى است و امام (عجل الله تعالی فی فرجه) از تسلیحات و قدرت نظامی مدرن استفاده می‌کند. البته این به معنای این نیست که ما کار و امور روزمره خود را تعطیل و ابزار و آلات قوی برای امام (عجل الله تعالی فی فرجه) بسازیم. بله ما باید به این امر اهمیت دهیم و خود را هم تقویت نظامی کنیم و هم آماده هر گونه درگیری باشیم؛ اما اختصاص گروهی برای پیشبرد این مهم کفایت می‌کند.
البته آن چه ما بدان دست یابیم، لزوما همانی نخواهد بود که امام زمان (عجل الله تعالی فی فرجه) استفاده کند. یادمان نرود امام زمان (عجل الله تعالی فی فرجه) از علمی الهی برخوردار است و اگر قرار باشد از پیشرفته‌ترین ابزرا استفاده کند، خود راه تهیه آن‌ها را هم نشان خواهد داد و چه بسا در همان زمان ظهور هم این امر انجام پذیرد.
از این گذشته، پيروزى در جنگ و غلبه بر دشمن، تنها با تكيه بر سلاح و ادوات جنگى نيست؛ بلكه درايت و فرماندهى درست نيز شرط است. امام زمان (عجل الله تعالی فی فرجه) از درايت و فرماندهى خود كه از علم الهى سرچشمه گرفته است، بهره مى‌‏برد. علاوه بر آن كه حضرت، علاوه بر امدادهاى غيبى و ملائكه، مجهز به لشكر رعب است و خداوند، وحشتى در دل دشمنان او مى‏‌افكند كه می‌تواند توان درست فكر كردن و بهره ‏بردن آن‌ها از تجهيزات را از بین ببرد.

بهترين پاسخ اينه كه ايشون مثل افسران نظامي كه در رژه ها شمشير به كمر دارن ولي از اسلحه هم استفاده ميكنن ، شمشيرشون كه نشانه خاندانشون هست رو به كمر دارن ولي براي نبرد از تسليحات روز و مدرن استفاده ميكنن

با عرض سلام به شما دوست گرامی

آنچه گفته اید صرف یک گمانه زنی است. همانطور که عرض شد نمیتوان درباره جزئیات این موضوع اظهار نظر قطعی کرد اما آنچه را هم که بیان میکنیم لازم است مستند به شواهد قابل قبول باشد. روایات میتوانند این شواهد را تا حدودی در اختیار ما قرار دهند اما آنچه شما بیان کرده اید از روایات استفاده نمیشود.

در پناه حق

موافقم

بنده هم فقط حدس خودم رو با توجه به شرايط عقلي عرض كردم

پرسش:
آیا سلاح امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) در زمان ظهور، تسلیحاتی از قبیل شمشیر و نیزه و زره است؟

پاسخ:
در روایاتی که به دوران ظهور امام زمان اشاره دارد به گوشه ای از شیوه و وسایل مورد استفاده امام مهدی در قیامشان اشاره شده است.

از جمله تسلیحات جنگی مورد اشاره در روایات می توان از سلاحهای سنتی ای همچون شمشیر و زره نام برد.

در روایتی از امام صادق (علیه السلام) آمده است: در قائم (عجل الله تعالی فرجه)، سنتی از موسی (علیه السلام) و سنتی از یوسف (علیه السلام) و سنتی از عیسی (علیه السلام) و سنتی از محمد (صلی الله علیه وآله) وجود دارد؛ سنت او از موسی (علیه السلام) این است که خائف و منتظر است؛ سنت او از یوسف (علیه السلام) این است که برادران دینی اش با او بیعت و گفتگو می کنند در حالی که وی را نمی شناسند؛ سنت او از عیسی (علیه السلام) مسافرت تبلیغی است؛ و سنت او از محمد (صلی الله علیه وآله) استفاده از سلاح شمشیر است.(1)

در روایت دیگری می خوانیم: شخصی از امام صادق (علیه السلام) روایت می کند که فرمود: صاحب الامر (عجل الله تعالی فرجه) آن چه را از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) به او ارث رسيده را بر می دارد و از مدينه به مكه می رود. راوی گوید عرض كردم: آنچه از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) به او ارث رسيده چيست؟ امام فرمود: شمشير رسول خدا و زره و عمامه و عبای پشمی و چوب‏ دستى و پرچم و سلاح و زين مخصوص اوست. آن ها را بر می دارد تا به مكه رود پس شمشير را از غلاف بيرون كشیده و زره را بپوشد، و پرچم را بر افرازد و عبای پشمی و عمامه را در بر كند و چوب دستى مخصوص را بدست گيرد، و از خداوند براى ظهور خويش اذن طلبد.(2)

قابل توجه است که طبق ظاهر روایات، استفاده امام زمان از تسلیحاتی چون شمشیر و زره، یک استفاده نمادین نیست.

امام صادق فرمود: قائم (عجل الله تعالی فرجه) در حالى كه خون مطالبه نشده نیاکان خود را در نظر دارد و به خاطر خشم خداوند بر اين مردم، خشمگين و متأسّف است، خروج خواهد كرد. پيراهن رسول خدا (صلی الله علیه وآله) كه در روز اُحُد به تن داشت بر تن اوست و همچنین عمامه پیامبر با نام «سحاب»، و زره بلند رسول خدا (صلی الله علیه وآله) و شمشير رسول خدا (صلی الله علیه وآله) با نام «ذو الفقار»؛ او هشت ماه شمشير برهنه بر دوش دارد و بى ‏باكانه مى ‏كشد. نخستين مرحله جنگش با بنى شبيه (پرده‏ داران خانه كعبه) است؛ پس دست هاى ايشان را مى ‏برد و آن ها را در كعبه مى ‏آويزد و منادى آن حضرت اعلام مى‏ كند: اينان دزدان خدايند. قائم سپس به قريش مى ‏پردازد؛ از ايشان جز شمشير دريافت نمى‏ كند و به ايشان جز شمشير ارزانى نمى ‏دارد.(3)

اینجاست که می توان پرسید: چگونه شمشیر و زره می تواند در برابر تسلیحات پیشرفته امروز و فردا پیروز شود؟

در پاسخ به این سوال دو رویکرد عمده وجود دارد:
1. در یک رویکرد، بر ظاهر روایاتی که سلاح جنگی امام عصر در زمان ظهور را شمشیر و نیزه و زره معرفی کرده اند تأکید می شود.

طبق این رویکرد، می توان احتمال داد اسلحه های پیشرفته و مهیب امروزی در زمان ظهور آن حضرت، در اختیار بشر باقی نباشد؛ زیرا ممکن است در اثر حوادث و آشوب ها و انقلاب های شدید و جنگ های خانمان سوز جهانی، که پیش از ظهور آن حضرت واقع می شود و دو ثلث بشر نیز نابود می گردد این اسلحه های جهنمی معدوم گردد و شاید کسی باقی نماند که بتواند از این سلاح ها استفاده کند یا آن ها را تهیه نماید، و این احتمال هم کاملًا به جا و قابل توجّه است.(4)

ضمن این که گر چه امام زمان از تسلیحات سنتی بهره می برد اما کیفیت و کاربرد آن ها در عصر ظهور به طور اعجاب آوری افزایش می یابد؛ به علاوه، امور خارق العاده و اعجاز آمیز نیز به یاری امام عصر و اصحابش می آید. شمشيرهایی از آسمان نازل خواهد شد و در اختیار اصحاب امام زمان قرار می گیرد و درخت و سنگ و آب و حیوانات و ابزارهای اعجاز آمیز انبیای گذشته همچون عصای موسی، همگی در خدمت امام عصر و یاران ایشان قرار می گیرد. پس به رغم باقی ماندن تسلیحات پیشرفته، با توجه به ابعاد کیفی و کمی تسلیحاتی که در خدمت امام زمان است دیگر دور از ذهن نخواهد بود که ابزار سنتی امام عصر بر تسلیحات به ظاهر پیشرفته دیگران برتری یابد.(5)

به این ترتیب، با مراجعه به احادیث و روایات مربوطه در خواهیم یافت که حادثه ظهور و دوران پس از آن، بیش از آن که متکی بر علل و اسباب عادی باشد، با پشتوانه آیات و معجزات الهی و علل و اسباب غیبی و ملکوتی صورت خواهد بست. اگر چه مشیّت غالب خداوند بر جریان امور از راه علل و اسباب عادی است امّا در مقاطعی، این مشیّت به گونه ای غیرمتعارف و اعجازگونه، محقق می شود و ما در تاریخ، موارد متعددی از این دست سراغ داریم؛ مانند حکومت سلیمان و پادشاهی ذوالقرنین.(6)

نکته ای که می تواند این رویکرد را تقویت کند مسئله «رعب آمیز بودن» لشکریان امام زمان برای لشکر مخالفان است به طوری که این رعب و دلهره به عنوان یکی از عوامل اصلی پیروزی امام زمان در روایات قلمداد شده است.
در روایتی از امام باقر آمده است: قائم ما، با سلاح ترس و هراسی که خدا بر دل دشمنان مي افکند، ياری مي گردد و به وسيله خدا پيروز می شود، زمين برای او در هم پيچيده شده، گنج های زمين برای او آشکار می گردد و دولت او به شرق و غرب عالم می رسد.(7)

بنا بر این در ‏بررسی ‏ویژگی‌های ‏یاران حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) و خصوصیّات لشکریانش باید به این نکته که آنان «منصور بالرّعب‏» هستند توجه نمود. منصور بالرّعب بودن، یعنی آن که پیروزی آن حضرت ظاهراً در سایه رعب و وحشتی است که در دل دشمنان، از او و لشکریانش ایجاد می‏ شود و آن ها از قدرت و پیروزی‌ های او به قدری به هراس می ‏افتند که توان استقامت ‏خویش را از دست می‏ دهند یا تسلیم می‏ شوند و سلاح‌ها را بر زمین می‏ گذارند و فرار می‏ کنند و این خود زمینه پیروزی و فتح بدون درگیری و خونریزی و جنگ را برای آن حضرت فراهم می‏ سازد و این حقیقت در لابه‌لای آیات و روایات مشهود است.(8)
بنا بر این طبق این رویکرد می توان گفت: شمشیرِ متکی به اراده حق، تمام قدرت ها را به یک اشاره خاموش می‏ کند.

2. در رویکرد دیگر، گفته می شود چنانچه مجموع روایات مهدوی را در کنار شرایط عینی جوامع امروزی مشاهده نماییم در می یابیم روایاتی که سلاح امام زمان را شمشیر و زره معرفی می کنند را باید بر معنای کنایی آن حمل نمود نه بر معنای ظاهریشان.

طبق این رویکرد، قیام با شمشیر، کنایه از قیام با اسلحه و پیکار و جهاد و تعیین نوع مأموریت آن حضرت است به این که آن امام مأمور به مصالحه با کفار نیست.(9)

با توجه به این که در ادبیات عرب، شمشیر نماد قدرت و برتری است، استفاده از این واژگان، صرفا برای انتقال مفاهیمی مانند غلبه و برتری بوده است، که مخاطبِ آن روز، لفظ دیگری برای آن نمی­ شناخته؛ هر چند با توجه به حرکت رو به جلوی زمان، در هر عصری وسیله برتری و غلبه بر دشمن، مصداق متناسب خود را خواهد داشت.(10)

پس منظور از قيام مهدى (عجل الله تعالی فرجه) به شمشیر، همان اتّكاى بر قدرت است؛ تا گمان نشود كه رسالت اين مصلح بزرگ آسمانى تنها اندرز دادن مردم است. بلكه او يك رهبر دورانديش است كه نخست از منطق گفتگو و استدلال بهره ‏گيرى كافى مى‏ كند، و آن جا كه گفتار سودى نبخشد - كه در مورد بسيارى از زورگويان و جبّاران سودى هم نخواهد داد - دست به شمشير مى‏ برد.(11)

در نتیجه، مقصود روایات از خروج امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) با سيف (شمشیر)، اين نيست كه سلاح هاى جنگى او منحصر به شمشير است و از استعمال هرگونه سلاح ديگرى خود دارى مى كند بلكه ممكن است آن جناب از سلاح هاى جنگى روز استفاده نمايد بلكه امكان دارد سلاح هاى ديگرى را اختراع كند كه بر تمام وسائل جنگى آن روز غالب گردد.(12)

بنا بر این آن حضرت و اصحابش با هر اسلحه ای که لازم باشد با کفار و ستمگران جهاد می نمایند و از هرگونه اسلحه ای که در زمان ظهور آن حضرت، متداول باشد و به استعمال آن حاجت داشته باشند، استفاده می کنند.(13)

معتقدین به این دیدگاه با تکیه بر تحلیلی عقلی از فرایند تکامل بشری، قایلند: زمان ظهور امام زمان هنگامه بازگشت تکنولوژی به عقب نیست. بازگشت به عقب نه ممكن است و نه منطقى، و اين بر خلاف سنّت آفرينش و اصل تكامل در زندگى انسان هاست؛ هيچ دليلى وجود ندارد كه با جهش جامعه انسانى به سوى حقّ و عدالت، ترقّى و پيشرفت جامعه متوقّف گردد، و يا عقب‏ نشينى كند؛ عقب گرد و گذشته‏ گرائى با چنان پيشرفت و جهشى متناسب نيست.(14)

ضمن اینک ه اگر موعود بخواهد همه امور عالم را در عصر ظهور با معجزه پیش ببرد پذیرفتنی نیست، زیرا در آن صورت نیازی به گذر زمان نیست [و در این صورت اساسا نیازی نبود تا نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه طاهرین (علیهم السلام) برای هدایت جامعه و مقابله با اصحاب زر و زور و تزویر، این همه زجر بکشند...] و همچنین موعود نیز می­ باید خیلی پیش از این ظهور می­ کرد؛ چرا که معجزه نه آن چنان متکی به نیرو و ابزار مادی است و نه نیاز به جنگ و خونریزی دارد. بنا بر این چنانچه نیاز به جنگ و مبارزه باشد، قطعا در قالب ابزار و آلات عادی زمان خودش واقع خواهد شد، هر چند این امر منافاتی با تاییدات خاص الهی در موارد ویژه ندارد.(15)

بر این اساس، قيام يك مصلح بزرگ براى استقرار عدل و آزادى در سراسر جهان هيچ‏ گاه سبب نمى‏ شود كه جنبش صنعتى و ماشينى در شكل سالم و مفيدش بر چيده يا متوقّف شود بلکه امام زمان هم از تكنيك روز استفاده مى كند و هم در گسترش آن مى كوشد ولى به مقدار ضرورت و در راستاى اهداف خلقت انسان كه همان پياده شدن عبوديت مطلقه در تمام زندگى بشر است.(16)

این گروه همچنین به برخی روایات اشاره می کنند که حاکی از پیشرفت تکنولوژی در زمان ظهور است و این که امام زمان با در اختیار داشتن تکنولوژی فوق پیشرفته ای بر تمامی تسلیحات نظامی عصر ظهور غالب می شود.(17)

با توجه به این رویکرد، می توان گفت: شیوه امام زمان در جنگ های خویش استفاده توأمان از منطق و فکر، اخلاق، معجزه، امداد غیبی، تکنولوژی و هر امکانات مشروع و معقولی است که برای یک پیروزی جهانی لازم است.(18)

از میان دو رویکرد یاد شده، آن چه بیشتر مورد توجه و تأیید عالمان و اندیشمندان دینی است رویکرد دوم است.

__________
(1) شیخ صدوق، كمال الدين و تمام النعمة، محقق: على اكبر غفارى، اسلاميه، 1395ق، چاپ دوم‏، تهران، ج‏1، ص: 28.
(2) محمد بن يعقوب كلينى، الكافي،‏ محقق: على اكبر غفارى و محمد آخوندى، دار الكتب الإسلامية، 1407ق‏، چاپ چهارم، تهران، ج‏8، ص: 225.
(3) ابن أبي زينب، الغيبة للنعماني‏، محقق: على اكبر غفارى، نشر صدوق، 1397ق‏، چاپ اول‏، تهران، ص: 308.
(4) لطف الله صافی، سلسله مباحث امامت و مهدویت، دفتر نشر آثار حضرت آیه الله العظمی صافی گلپایگانی،1391ش، چاپ پنجم، قم، ج3، ص206.
(5) محمدجواد خراسانی، مهدی منتظر، آدرس الکترونیکی: http://ketaab.iec-md.org/QAAEM/mahdi_montazar_khoraasaani_32.html#299
(6) http://www.hawzah.net/fa/Question/View/2648 .
(7) فضل بن حسن طبرسى، إعلام الورى بأعلام الهدى، اسلاميه، 1390ق،‏ چاپ سوم، تهران، ص: 463.
(8) علی اکبر حسنی، مقاله «ویژگی های حکومت حضرت مهدی(ع) 10: عوامل پیروزی حضرت مهدی(ع)»، مجله: درسهایی از مکتب اسلام، آذر 1365ش، سال 26- شماره 9.
(9) سلسله مباحث امامت و مهدویت، جلد 3، ص206.
(10) مصطفی فرخی، مقاله «سلاح امام زمان»، آدرس الکترونیکی: http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=34052 .
(11) ناصر مكارم شيرازى، حكومت جهانى مهدى(ع)‏، نسل جوان‏، 1386ش، ‏ چاپ پنجم‏، قم، ص: 253.
(12) ابراهیم امینی، دادگستر جهان، آدرس الکترونیکی: http://ketaab.iec-md.org/QAAEM/daadgostar_jahaan_amini_26.html#159
(13) سلسله مباحث امامت و مهدویت، جلد 3، ص206.
(14) حكومت جهانى مهدى(ع)، ص: 243.
(15) مقاله «سلاح امام زمان»، آدرس الکترونیکی: http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=34052 .
(16) علي اصغر رضواني، موعود شناسي و پاسخ به شبهات، آدرس الکترونیکی: http://ketaab.iec-md.org/QAAEM/moaoudshenaasi_rezwaani_23.html
(17) حكومت جهانى مهدى(ع)، ص: 243.
(18) http://www.hawzah.net/fa/Question/View/2648 .