جمع بندی امر به معروف و نهی از منکر و دخالت در زندگی مردم

کارشناس بحث: استاد کریم

سلام وعرض ادب:
این نوع شبهه خلط بین دو فریضه وحکم جداست. امر به معروف ونهی از منکر جایی است که طزف جلوی چشم دیگران حرامی مرتکب می شود. اینجا اگر امر به معروف نباشد جامعه به لجن زار تبدیل خواهد شد. ولی دخالت در کار دیگری زمانی است که شخص بحسب شرایط خود تصمیم بکاری گرفته است وما بدون اجازه در امور شخصی او بدون اینکه رضایت داشته باشد دخالت می کنیم.
به تعییر دیگر تجسس در امور دیگران حرام است. ولی اگر شخصی کار معصیتی در جلوی دیدگان ما انجام می دهد ارشادش واجب است. واین از مصادیق دخالت در امور دیگران که حرام باشد نیست. وحقوق وسلامتی جامعه ومردم بر حفظ حقوق شخصی مقدم است.

گر بینی که نابینا و چاه است
گر خاموش نشینی گناه است

سوال: آیا وجوب امر به معروف ونهی از منکر با حرمت دخالت در امور دیگران تعارض نمی کند؟

پاسخ: خیر،
دخالت در امور سری وشخصی افراد حرام مسلم است. مثل اینکه بنده به گمان اینکه یک نفر در خانه اش شراب می خورد. وارد خانه او شوم تا مانعش شوم. این حرام است. حتی اگر در واقع مشغول شراب خوردن هم باشد. چون مصداق لاتجسسوا در سوره حجرات است. که از تجسس ودخالت در امور شخصی افراد وچارچوب شخصی آنها نهی می کند.
اما اگر عمل شخصی مضر به حال جامعه باشد. وجان ودین دیگران را به خطر بیندازد. آنموقع ما وظیفه داریم جلویش را بگیریم. مثل ماجرای کسی که در قایق نشسته بود.ودر حال سوراخ کردن قایق خود بود. ودر مقابل اعتراض دیگران می گفت: اینجا محل نشستن خودم است. ودوست دارم سوراخ کنم. ولی بعد از سوراخ کردن وداخل شدن آب در قایق تنها او غرق نشد. بلکه همه سرنشینان آن غرق شدند. وتقصیر دیگران کمتر از خود او نبود. چون مانعش نشدند.
کسی که فسق وفجور را در جامعه نشر می دهد. ودر ملا عام گناه می کند. مثل نگاه به محرم، راه اندازی مجالس لهو ولعب، پخش غنا وموسیقی عام در حضور دیگران و... اگر امر به معروف ونهی از منکر نشود، دیگران را هم به گناه خواهد انداخت. واز آن بدتر قبح گناه کم کم از بین خواهد رفت. وجامعه به ابتذال خواهد کشید.
بنابراین اگر کسی در حیطه شخصی خود که هیچ ربطی به دیگران ندارد. کاری وگناهی انجام می دهد. مثل خانه خود، بدون اینکه این عمل دیگران را به گناه بیندازد. ما حق سرکشی وتجسس به صرف سوء ظن نداریم. اما اگر گناهش در ملا عام وجنبه اجتماعی دارد وجامعه را به ابتذال می کشد. باید به وظیفه خود در انجام امر به معروف ونهی از منکر عمل نماییم.