جمع بندی حساس در امر به معروف و نهی از منکر

حساس در امر به معروف

پرسش: من در مورد امر به معروف و نهی از منکر خیلی حساس شده ام و نمی دانم باید چطور برخورد کنم. از دیدن گناه دیگران و اینکه قلب آقا و مولایمان از دیدن این اعمال در فشار است، دلم می جوشد و اشکم جاری می شود.

پاسخ: حساسیت و دغدغه شما نسبت به مسائل دینی قابل تحسین است. چه خوبست که همه مومنین در برابر نافرمانی پروردگار چنین احساسی داشته و مسئولیت پذیر باشند. رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) آنقدر از این موضوع آزرده شده بود که وحی نازل شد «لَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ؛ گوئي مي‏خواهي جان خود را از شدت اندوه از دست دهي بخاطر اينكه آنها ايمان نمي‏ آورند.» (۱)

در عین حال توجه بفرمایید که هدایت همه مردم امکان پذیر نیست و خداوند این را به پیامبرش هم گوشزد نموده است:

«... فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ ؛ پس اگر اسلام آوردند قطعا هدايت‏ يافته‏ اند و اگر روى برتافتند فقط رساندن پيام بر عهده توست و خداوند به [امور] بندگان بيناست» (۲)

فَإِنْ أَعْرَضُوا فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا إِنْ عَلَيْكَ إِلَّا الْبَلَاغُ... ؛ پس اگر روى برتابند ما تو را بر آنان نگهبان نفرستاده‏ ايم بر عهده تو جز رسانيدن [پيام] نيست (۳)

بنابراین شما هم بیش از اندازه خودتان را نگران نکرده و به انجام وظیفه تان اکتفا نمایید که هدایت در دست خداست و قطعا بنا نیست ما کسی را به زور به بهشت ببریم! انسان مختار آفریده شده و می توانند خودشان سعادت یا شقاوتشان را انتخاب نمایند. خداوند متعال به همه اجازه داده تا در صورت سوء انتخاب، در گمراهی بمانند و کسانی که سعی می کنند به هر قیمتی شده، دیگران را از گمراهی بیرون آورند، جاهل خوانده است:

«وَ إِنْ كانَ كَبُرَ عَلَیْكَ إِعْراضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِیَ نَفَقاً فِی الْأَرْضِ أَوْ سُلَّماً فِی السَّماءِ فَتَأْتِیَهُمْ بِآیَةٍ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَى الْهُدى‏ فَلا تَكُونَنَّ مِنَ الْجاهِلینَ؛ و اگر اعراض آنها بر تو سنگین است، چنانچه بتوانى نقبى در زمین بزنى، یا نردبانى به آسمان بگذارى (و اعماق زمین و آسمانها را جستجو كنى، چنین كن) تا آیه (و نشانه دیگرى) براى آنها بیاورى! (ولى بدان كه این لجوجان، ایمان نمى ‏آورند!) امّا اگر خدا بخواهد، آنها را (به اجبار) بر هدایت جمع خواهد كرد. (ولى هدایت اجبارى، چه سودى دارد؟) پس هرگز از جاهلان مباش.» (۴)

پی نوشت ها:
۱. سوره شعراء، ۳
۲. سوره آل عمران، ۲۱
۳. سوره شوری، ۴۸
۴. سوره انعام، ۳۵