جمع بندی زبـــان مـثــال

کارشناس بحث: استاد صادق

باسلام وسپاس .
در این باره سخن زیبا وروشن در قران کریم آمده ودر روایات تبین شده مثلا در قران فرمود :

اِعْلَمُوا أَنَّ اَللّٰهَ يُحْيِ اَلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهٰا قَدْ بَيَّنّٰا لَكُمُ اَلْآيٰاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (1)
و بدانيد كه خدا زمين را پس از مرگش زنده مى‌گرداند. به راستى آيات [خود]را براى شما روشن گردانيده‌ايم، باشد كه بيانديشيد.
خداوند پس از آنكه در آیات ماقبل این آیه مؤمنان را مورد نكوهش قرار داد كه آيا وقت خشوع نرسيده است. در ادامه به حيات زمين اشاره مى‌كند؛ گويا مى‌خواهد ميان قلب‌هايى كه مرده‌اند و با ذكر الهى زنده مى‌شوند، با زمين مرده‌اى كه به بركت قطرات باران دوباره زنده و سرسبز مى‌شود، شباهت برقرار كند. در اينجا خداوند مى‌فرمايد: چنين حياتى تحقق مى‌يابد (يُحْيِ اَلْأَرْضَ) . اگر اين آيه با آيه قبل ارتباط داشته باشد (كه دارد) ، مى‌توان استفاده كرد كه دل‌هاى مرده نيز به خواست او زنده خواهد شد. امام باقر عليه السّلام دربارۀ اين آيه شريفه فرمود:
«يحيها اللّه عزّ و جلّ بالقائم عليه السّلام بعد موتها، بموتها: كفر اهلها، و الكافر ميّت» (2)
خداى تعالى زمين را به واسطۀ قائم عليه السّلام زنده مى‌كند، پس از آنكه مرده باشد، و مقصود از مردن آن، كفر اهل زمين است و كافر همان مرده است.
شيخ كلينى (ره) از امام صادق عليه السّلام درباره قول خداوند اِعْلَمُوا أَنَّ اَللّٰهَ يُحْيِ اَلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهٰا نقل مى‌كند كه حضرت فرمود: «العدل بعد الجور» (3) .
در این رابطه ذکر دو نکته مفید است :
١. همان‌طور كه حيات زمين به خواست و اراده خدا بر قرار است و خداوند حيات دوباره زمين را مى‌خواهد، حيات انسان‌ها نيز مورد خواست و اراده او است و خداوند مى‌خواهد آنان حياتى دوباره پيدا كنند.
٢. همان‌طور كه حيات مجدد زمين به آمادگى زمين و وجود شرايط بستگى دارد، حيات دوباره انسان‌ها نيز به آمادگى مردم براى ظهور و حصول شرايط نياز دارد.(4)
منابع:
1 . حدید آیه 17
2- صدوق .كمال الدين و تمام النعمة، نشر جامعه مدرسین . قم بی تا . ج ۲، باب ۵۸، ح ۴
3- كلينى، كافى، نشر دار الکتب الاسلامیه تهران . بی تا . ج ۸، ص ۲۶۷، ح ۳۹۰
4- امام مهدی (عج) در قرآن مهدی یوسفیان صص۵۹-۵۸

سوال :
همیشه هم گفته شده در مثال جای هیچ مناقشه ای نیست.(البته مثالی که درست بیان شود وگرنه ممکنه مناقشه هم در مثال داشته باشیم)
خداوند هم بارها در قران مثالهای مختلف زده است و به نکته این مثال ها اشاره کرده است بلکه پندی باشد برای عاقلان.
نمونه کسانيکه دارائی خود را در جستجوی خوشنودی خدا و استواری (ايمان) خود انفاق مي کنند، مانند باغ پر درخت واقع در بلندی (بالاتر از تل) می ماند که اگر بارش سنگين به آن ببارد ثمر خود را دوچندان می دهد و اگر بارش سنگين به آن نبارد با بارشِ کمِ نيز ثمر خود را می دهد. و خدا به خوبی و بدی همه آنچه انجام میدهيد نگاه می کند و آنرا می شناسد(برگرفته از قران)

ایمه و بزرگان دین و ادبیات هم برای شناخت مسایل مختلف از همین زبان مثال و داستان استفاده کرده اند.

لابد ان تشرف سید بحرالعلوم و حضرت حجه را شنیده اید که سید بحرالعلوم برایش سوال شده بود مگر میشود یکی با ریختن اشک برای امام حسین تمام گناهانش پاک شود
که حضرت حجه هم با ان داستان زن فقیر و پادشاه گمشده در بیابان قضیه را برایش جا انداخت.

پاسخ :
در این باره سخن زیبا وروشن در قران کریم آمده ودر روایات تبین شده مثلا در قران فرمود :

اِعْلَمُوا أَنَّ اَللّٰهَ يُحْيِ اَلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهٰا قَدْ بَيَّنّٰا لَكُمُ اَلْآيٰاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (1)
و بدانيد كه خدا زمين را پس از مرگش زنده مى‌گرداند. به راستى آيات [خود]را براى شما روشن گردانيده‌ايم، باشد كه بيانديشيد.
خداوند پس از آنكه در آیات ماقبل این آیه مؤمنان را مورد نكوهش قرار داد كه آيا وقت خشوع نرسيده است.درادامه به حيات زمين اشاره مى‌كند؛گويامى‌خواهدميان قلب‌هايى كه مرده‌اندوباذكرالهى زنده مى‌شوند،بازمين مرده‌اى كه به بركت قطرات باران دوباره زنده و سرسبز مى‌شود،شباهت برقرار كند.در اينجا خداوند مى‌فرمايد:چنين حياتى تحقق مى‌يابد (يُحْيِ اَلْأَرْضَ) .اگر اين آيه با آيه قبل ارتباط داشته باشد(كه دارد)،مى‌توان استفاده كردكه دل‌هاى مرده نيز به خواست او زنده خواهدشد.امام باقر{عليه السّلام}دربارۀ اين آيه شريفه فرمود: «يحيها اللّه عزّ و جلّ بالقائم{عليه السّلام} بعد موتها، بموتها: كفر اهلها، و الكافر ميّت» (2)
خداى تعالى زمين رابه واسطۀ قائم{عليه السّلام}زنده مى‌كند،پس از آنكه مرده باشد، و مقصود از مردن آن، كفر اهل زمين است و كافر همان مرده است.
شيخ كلينى (ره) از امام صادق{عليه السّلام} درباره قول خداوند اِعْلَمُوا أَنَّ اَللّٰهَ يُحْيِ اَلْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهٰا نقل مى‌كند كه حضرت فرمود: «العدل بعد الجور» (3) .
در این رابطه ذکر دو نکته مفید است :
١. همان‌طور كه حيات زمين به خواست و اراده خدا بر قرار است و خداوند حيات دوباره زمين را مى‌خواهد، حيات انسان‌ها نيز مورد خواست و اراده او است و خداوند مى‌خواهد آنان حياتى دوباره پيدا كنند.
٢. همان‌طور كه حيات مجدد زمين به آمادگى زمين و وجود شرايط بستگى دارد، حيات دوباره انسان‌ها نيز به آمادگى مردم براى ظهور و حصول شرايط نياز دارد.(4)

منابع:
1 . حدید آیه 17
2- صدوق .كمال الدين و تمام النعمة، نشر جامعه مدرسین . قم بی تا . ج ۲، باب ۵۸، ح ۴
3- كلينى، كافى، نشر دار الکتب الاسلامیه تهران . بی تا . ج ۸، ص ۲۶۷، ح ۳۹۰
4- امام مهدی (عج) در قرآن مهدی یوسفیان ص۵۹-