جمع بندی سوالی در مورد احادیث متواتر

تب‌های اولیه

11 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
سوالی در مورد احادیث متواتر

با سلام

میخواستم بپرسم اگر مثلا در یک موضوع دو حدیث وارد شده باشد ، میتوان گفت این دو حدیث تواتر لفظی دارند ؟

سپاس ...

برچسب: 

با نام و یاد دوست


کارشناس بحث: استاد مجید

IVI.@.H.D.I;630848 نوشت:
با سلام
میخواستم بپرسم اگر مثلا در یک موضوع دو حدیث وارد شده باشد ، میتوان گفت این دو حدیث تواتر لفظی دارند ؟
سپاس ...

با صلوات بر محمد و آل محمد
وعرض سلام وادب
خبر متواتر، به متواتر لفظی، معنوی و اجمالی تقسیم می‌شود.
و متواتر لفظی: به خبری گفته می‌شود که لفظ یا الفاظ‌ معیّن آن به حدّ تواتر نقل شده باشد، مانند حدیث ثقلین و حدیث غدیر.

احادیث متواتر احادیثی هستند که توسط حدیث گویان متعددی نقل شده اند و مطابق مثلی فارسی که دروغ هر چه قدر بزرگتر باشد باورکردنش آسانتر است این احادیث عموما ساختگی هستند.

حديث متواتر آن است كه توسط عده زيادي نقل شود به گونه اي كه براي ما علم و يقين به صدور آن از معصوم (علیه السلام) حاصل گردد و احتمال تباني عده ای بر نقل دروغ در موردش منتفي باشد .
حديث متواتر به دو دسته لفظي و معنوي تقسيم مي شود:
متواتر لفظي، هرگاه راويان حديث متواتر در تمام طبقات آن را با لفظ واحد نقل كنند متواتر لفظي خواهد بود مانند روايت من كنت مولاه فعلي مولاه ...» و روايت «اني تارك فيكم الثقلين ...» كه همگان آن را از نظر لفظ به يك شكل روايت كرده اند.
متواتر معنوي آن است كه نقل هاي مختلف حديث از نظر لفظ يكسان نيست و به صورت هاي مختلف نقل شده است. اما وقتي معني و مفهوم آن توجه مي شود همه حاكي يك يا چند مفهوم مشترك است. در حقيقت معنا و مفاد آن به صورت متواتر نقل شده نه لفظ آن مانند رواياتي كه دلالت بر شجاعت و عبادت و علم امير المومنين -ع- دارد .

درايه الحديث ، استاد كاظم شانه چي ، ص 60

موحد;634379 نوشت:
احادیث متواتر احادیثی هستند که توسط حدیث گویان متعددی نقل شده اند و مطابق مثلی فارسی که دروغ هر چه قدر بزرگتر باشد باورکردنش آسانتر است این احادیث عموما ساختگی هستند.

اینو خوب اومدی ؟

چون قران را متواتر نمیدانم وگرنه بقول شما قران هم دروغی بزرگ بود !

جناب خیرالبریه
استاد محمد غزالی جمله مشهوری دارند و آن اینکه من نمی دانم چرا علمای ما به جای تعمق در متن حدیث به تعمق در سند حدیث می پردازند.

موحد;634379 نوشت:
احادیث متواتر احادیثی هستند که توسط حدیث گویان متعددی نقل شده اند و مطابق مثلی فارسی که دروغ هر چه قدر بزرگتر باشد باورکردنش آسانتر است این احادیث عموما ساختگی هستند.

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
با احترامی که برای تمام کاربران عزیز اسک دین قائل هستم اما شما حق تمسخر معارف دینی را ندارید، و حال آن که این معارف حاصل زحمات سالیان متمادی بزرگان دین و حاصل خون شهیدان این مسیر می باشد لذا خواهش می کنم با معارف این گونه بر خورد نفرمایید ومسیر تاپیک را منحرف نکنید .

با سلام مجدد خدمت شما کارشناس گرامی

متاسفانه من جوابم را کامل نگرفتم

من سوال کردم در مورد احادیث ، باید :

1) تعداد راویان حدیث حداقل چه تعداد باشد تا بگوییم حدیث تواتر لفظی دارد .

2) و یا اینکه حداقل چه تعداد حدیث باید در یک موضوع رسیده باشد تا بگوییم حدیث تواتر معنوی دارد .

تشکر .

IVI.@.H.D.I;645457 نوشت:
با سلام مجدد خدمت شما کارشناس گرامی
متاسفانه من جوابم را کامل نگرفتم
من سوال کردم در مورد احادیث ، باید :
1) تعداد راویان حدیث حداقل چه تعداد باشد تا بگوییم حدیث تواتر لفظی دارد .
2) و یا اینکه حداقل چه تعداد حدیث باید در یک موضوع رسیده باشد تا بگوییم حدیث تواتر معنوی دارد .
تشکر .

با صلوات بر محمد و آل محمد
و سلام و عرض ادب
پرسشگر گرامی از این که با تأخیر پاسخ شما را می دهم از شما عذر خواهی می نمایم.
اما پاسخ شما بنابر آن چه که در کتاب « آشنایی با علوم حدیث» آقای علی نصیری، ص 176 و177 آمده است:
شروط علم‏ آوری خبر متواتر
روایات متواتر گرچه فی حد ذاته و شأناً مفید علم‏اند، اما نسبت به تمام شنوندگان در صورتی مفید قطع خواهند بود که آنان از دو شرط ذیل برخورد باشند:
1- عدم آگاهی سامع از مضمون خبر؛ زیرا اگر سامع از مضمون خبر آگاه باشد، خبر او، یا عین علمی است که قبلا از طریق مشاهده به دست آورده بود و یا مثل آن است. در صورت نخست تحصیل حاصل و در صورت دوم اجتماع مثلین لازم می ‏آید و هر دو محال است.
-2 مسبوق نبودن سامع به شبهه، یا تقلید؛ به این معنا، که سامع نسبت به مضمون خبر دارای شبهه، یا تقلید نباشد. از این رو اگر مخالفان اسلام، یا تشیع به رغم وجود اخبار متواتر بر وجود معجزات پیامبر (صلی‏ الله علیه و آله و سلم) و نیز تنصیص بر امامت ائمه از سوی پیامبر (صلی‏ الله علیه و آله و سلم) به آن تن نمی‏ دهند، بدین جهت نیست که چنین اخبار متواتری برای آنان مفید علم نیست، بلکه شبهه یا تقلید پیشین مانع پذیرش آنان شده است(1).
اقسام متواتر
حدیث متواتر را به دو دسته لفظی و معنوی تقسیم کرده ‏اند:
1- متواتر لفظی: هرگاه راویان حدیث متواتر در تمام طبقات آن را با لفظ و صیغه واحد نقل کنند، متواتر لفظی خواهد بود؛ نظیر روایت: « من کذب علی متعمداً فلیتبوأ مقعده من النار؛ هر کس بر من به عمد دروغ ببندد می ‏بایست برای خود جایگاهی از آتش فراهم سازد.»(2).
شهید ثانی می ‏گوید: این حدیث را شمار زیادی از صحابه که گفته می‏ شود چهل، یا شصت و چند تن بوده‏ اند، روایت کرده ‏اند(3)
روایاتی؛ هم چون « من کنت مولاه فعلی مولاه یا فقره انی تارک فیکم الثقلین» در روایت ثقلین، نیز از جمله نمونه‏ های متواتر لفظی هستند.
2- متواتر معنوی: در بسیاری از موارد متواترات، الفاظ حدیث یکسان نیست، بلکه به صورت ‏های مختلف نقل شده است، اما وقتی به مفاهیم تضمنی، یا التزامی آنها توجه شود، یک یا چند مفهوم و مدلول مشترک را به دست می‏ دهد. در حقیقت در معنا و مفاد دارای تواتر است نه لفظ. از این جهت به آن متواتر معنوی می‏ گویند؛ به عنوان مثال أحادیث ظهور مهدی (علیه السلام) چنین است؛ زیرا صدها روایت از پیامبر (صلی ‏الله علیه و آله و سلم) یا اهل بیت درباره اصل ظهور و رخدادهای قبل، همزمان، یا پس از ظهور ایشان رسیده است که با ظهور و رخدادهای قبل، همزمان، یا پس از ظهور ایشان رسیده است که بااستفاده از مفاهیم و مفاد مشترک آنها می‏ توان به نتایج قطعی دست یافت. اصل ظهور ایشان و ظهور برخی از حوادث کیهانی؛ هم چون طلوع خورشید از مغرب، پدید آمدن دودی از آسمان، خروج دابه الأرض و... و برخی از حوادث اجتماعی؛ هم چون گستردگی ظلم و بیداد در سرتاسر گیتی، فسق و فحشا، فتنه دجال، طغیان سفانی و... از اموری است که به صورت متواتر معنوی در این روایات تبیین شده است(4) مراجعه به روایات متواتر نشان می‏ دهد که بیشتر روایات متواتر به صورت معنوی است؛ زیرا تبیین یک موضوع در زمان ‏های متعدد با الفاظ مختلف از سوی معصومین (علیهم السلام) و نیز راهیافت پدیده نقل به معنا و سوء حافظه برخی راویان امکان یکسان بودن لفظ و عبارت در تمام نقل‏ های یک خبر متواتر را به شدت کاهش می‏ دهد.(5)

منابع:
1- برای تفصیل بیشتر رک: معالم الدین وملاذ المجتهدین، ص185-186.
2- من لایحضر الفقیه ج4، ص364؛ مسند احمد بن حنبل، ج1، ص 78.
3- به نقل از اصول الحدیث،ص 79.
4- الغیبه، شیخ طوسی؛ بحار الانوار، ج 51 و 52.
5- مقباس الهدایه، ج 1، ص 115-117.

جمع بندی

سوال:

با سلام
میخواستم بپرسم اگر مثلا در یک موضوع دو حدیث وارد شده باشد ، می توان گفت این دو حدیث تواتر لفظی دارند ؟
سپاس ...

پاسخ:
با سلام و عرض ادب
پرسشگر گرامی در مورد سوال شما باید عرض کنم که حدیث متواتر را به دو دسته لفظی و معنوی تقسیم کرده ‏اند:
اما آن چه مورد سوال شما است متواتر لفظی است که به تعریفی که از آن ارائه شده توجه بفرمایید: متواتر لفظی: هرگاه راویان حدیث متواتر در تمام طبقات آن را با لفظ و صیغه واحد نقل کنند، متواتر لفظی خواهد بود؛ نظیر روایت: « من کذب علی متعمداً فلیتبوأ مقعده من النار؛ هر کس بر من به عمد دروغ ببندد می ‏بایست برای خود جایگاهی از آتش فراهم سازد.»(1)
شهید ثانی می ‏گوید: این حدیث را شمار زیادی از صحابه که گفته می‏ شود چهل، یا شصت و چند تن بوده‏ اند، روایت کرده ‏اند.(2)
روایاتی؛ هم چون « من کنت مولاه فعلی مولاه » و فقره« انی تارک فیکم الثقلین» در روایت ثقلین، نیز از جمله نمونه‏ های متواتر لفظی هستند.

منابع:
1- من لایحضر الفقیه ج4، ص364؛ مسند احمد بن حنبل، ج1، ص 78.
2- به نقل از اصول الحدیث،ص 79.

موضوع قفل شده است