کلام علوی(شركت در مجلس گناه!)
تبهای اولیه
قال على عليه السلام:
«مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَومِ الْآخِرِ فَلا يَقُومُ مَكانَ رَيْبَةٍ»؛
«كسى كه به خدا و روز جزا ايمان دارد، در مكانى كه «ريبه» است توقف نكند».[1]
واژه «ريبه» دو معنى دارد:
الف) شك و ترديد و إتّهام؛ يعنى شخص مؤمن به جايى كه مورد اتّهام قرار مىگيرد نمىرود، و لهذا بزرگان و پرهيزكاران به چنين مكانهایی پا نمىگذاشتند و اگر انسان به چنين مكانى رفت و مورد تهمت و سوءظنّ ديگران قرار گرفت، همانگونه كه در روايت آمده است، نبايد ديگران كه به او بدبين شدهاند را ملامت نمايد، بلكه بايد خود را سرزنش كند.[2]
ب) معنى ديگر ريبه همان چيزى است كه در بحث نكاح و نگاه آمده است. آن جا گفتهاند كه نگاه به دست و صورت زن نامحرم با دو شرط جايز است؛ نخست اين كه به «قصد لذّت» انجام نشود و ديگر اين كه «ريبه» نباشد؛ يعنى خطر لغزش و وقوع در گناه وجود نداشته باشد، طبق اين معنى شخص مؤمن نبايد در مجلسى برود كه خطر لغزش در دامان گناه وجود دارد و احتمال انحراف او مىرود.
روايات فراوانى داريم كه ما را از شركت در مجلس گناه نهى مىكند [3] و اين مطلب چند دليل عقلى و منطقى دارد:
1- بودن در مجلس گناه، هر چند انسان گناهى انجام ندهد، امضاء و تأييد آن گناه است و جُرم اين كار براى افراد شناخته شده و بزرگترهاى فاميل و روحانيّون سنگينتر است!
2- ابهت گناه هم در نظر شما و هم در نظر مردم شكسته مىشود.
نمونهاش مجالس عروسى زمان ماست، كه شركت در آن براى مؤمنين يك مشكل شده است. مؤمنين نبايد در چنين مجالسى شركت كنند و صريحاً علّت آن را بيان نمايند، بگويند: «ما به شما علاقه داريم، ولى خدا را بيشتر دوست داريم. مسؤوليّت شرعى ما فوق علاقه ماست».
3- اين كار سبب دلگرمى و تشويق گناهكاران مىشود، وقتى يك انسان گناهكار در مجلسى مىرقصد، اگر دو نفر تماشا كنند تا يكصد نفر، خيلى تفاوت مىكند. خواننده و نوازنده گناهكار وقتى دور خود را شلوغ ببيند تشويق مىشود. در حديثى كه پيرامون آيه شريفه 30 سوره حج «وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ» وارد شده، مىخوانيم: «همين كه به يك خواننده أحْسَن بگويى قول زور محسوب مىشود».[4] بنابراين تشويق گناهكار و مجلس گناه، چه با شركت و چه تشويق لفظى، جايز نيست.
4- وسوسههاى شيطان كمكم دامن شخصِ شركتكننده را نيز مىگيرد، چه تضمينى وجود دارد كه انسان در مجالس آلوده شركت كند و آلوده نشود؟ مبتلايان به موادّ مخدّر ابتدا فقط در مجالس موادّ مخدّر شركت مىكردند، ولى تدريجاً مبتلى و معتاد گشتند!.
* در آخر لازم است به این نکته توجه شود که مجلس گناه صرفا حضور فیزیکی در چنین مجالس نیست در زمان ما گاه دیدن ومراجعه کردن به بعضی از سایت ها نگاه کردن به بعضی از فیلمها نیز می تواند مصداق مجلس گناه باشد
[1] - اصول كافى، جلد 2، صفحه 378، كتاب الايمان و الكفر، باب مجالسة اهل المعاصى، حديث 10.
[2] - بحار الانوار، جلد 71، صفحه 91.
[3] - برخى از اين روايات را در ميزان الحكمة، جلد 2، صفحه 54، باب 519، مطالعه فرماييد.
[4] - مكاسب محرّمة، صفحه 313.